Is griepprik voor senioren verloren geld?

Al jarenlang wordt gepredikt dat ouderen elk jaar een gratis griepvaccin moeten halen, om het dodental te verminderen. Italiaans literatuuronderzoek suggereert nu dat dat wel eens verloren geld zou kunnen zijn. "De vaccins verminderen het dodental niet, en leveren ook niet de gezondheidsvoordelen die iedereen verwacht", aldus de onderzoekers in het tijdschrift The Cochrane Library.

De onderzoekers analyseerden de data van 75 studies om uit te maken of de vaccinatie van bejaarden werkt. Slechts één klinisch onderzoek toonde aan dat de vaccins griepaanvallen of andere complicaties voorkomen. Vier recente experimenten die werden bekeken, waren onduidelijk omdat de kwaliteit te laag lag en de conclusies onmogelijk te achterhalen.

Matig effect
"Er is maar weinig betrouwbaar bewijs en dat zegt dan nog alleen dat de vaccinatie een matig effect heeft", aldus hoofdonderzoeker Tom Jefferson. "Onze schattingen zijn systematisch lager dan wat economisten en beleidsmakers zeggen."

"Niet overbodig"
Toch willen de wetenschappers niet gezegd hebben dat de griepvaccins overbodig zijn. "Tot we duidelijk bewijs hebben, doen we geen duidelijke uitspraken over de effectiviteit van griepvaccins bij senioren. Het is wel zo dat het bewijs tot nu toe mager uitvalt, en het zou niet slecht zijn om uit te kijken naar andere strategieën om die vaccins aan te vullen, zoals voldoende eten, drinken en handen wassen," aldus Jefferson.

In een eerder onderzoek in 2008 toonde Jefferson al aan dat het vaccin geen impact had op het verblijf van senioren in het ziekenhuis, op de tijd die je wegblijft van je werk of op de sterftegraad bij gezonde volwassenen.

"Niets nieuws"
Het is niet de eerste keer dat onderzoekers zeggen dat het griepvaccin niet erg efficiënt is. "Nieuw is het niet, we weten al dat griepvaccins minder effectief zijn bij ouderen. Dat is zo bij alle vaccins. Dit werd al overwogen voor het griepvaccin voor senioren werd aangeraden", aldus dokter David Salisbury, hoofd van de departement immunisatie op het Brits ministerie voor Volksgezondheid.

"Beter dan niets"
Biochemicus Graeme Laver, die het griepvaccin mee ontwikkelde, gaf in 2007 toe dat hij nooit echt onder de indruk is geweest van de effectiviteit van het vaccin. "Maar het is beter dan niets, en ik zou mensen zeker niet aanraden het niét te nemen. Je kan er alleen niet op rekenen dat je niet ziek zal worden, of dat je er voordeel bij zal hebben." (edp)