Gruwelijke kernramp Mayak: milieuholocaust in Oeral
Meest radioactief vervuilde plek op
aarde
De allesverwoestende kernramp die een kwarteeuw geleden in Tsjernobyl
plaatsvond, staat in ons collectieve geheugen gegrift. Maar wie heeft
al gehoord van de tweede ergste nucleaire tragedie uit de geschiedenis
in het Russische Mayak in 1957? Nadat een opslagtank met radioactief
materiaal explodeerde, werd het omliggende gebied de meest vervuilde
plek op aarde. Mens, dier en natuur zijn er verworden tot levende
tijdbommen in naam van de Russische medische wetenschap. En alsof dat
nog niet beangstigend genoeg is, de fabriek is nog steeds in gebruik en
breidt uit. Het relaas van een nooit geziene milieuholocaust met onder
dit artikel ook een ontluisterend filmpje uit de getroffen streek.
De nucleaire fabriek loosde tussen 1948
en 1956 zonder verpinken en in het grootste geheim vloeibaar
radioactief afval in meren en rivieren
Het aantal kankergevallen steeg
dramatisch, veel meer kinderen werden geboren met afwijkingen en de
vruchtbaarheid van de buurtbewoners nam schrikbarend af Westerse landen die hun radioactief
afval dumpen in Rusland, ontlopen hun verantwoordelijkheid en werken
doelbewust mee aan een milieuholocaust zonder voorgaande
Tijdens de jaren veertig van de twintigste eeuw werd tachtig kilometer
ten noorden van de Russische stad Tsjeljabinsk (het huidige Ozersk ) een
groot complex opgetrokken voor de productie van atoomwapens. De geheime
fabriek kreeg de naam 'Mayak' en de hele provincie waarin het complex
gelegen was, bleef gedurende 45 jaar ontoegankelijk voor buitenlanders.
Zelfs de buurtbewoners wisten totaal niet wat er zich in de fabriek
afspeelde.
Sluipend gifToch zou het
nucleaire complex hun leven in de Oeral helemaal ontwrichten. De fabriek
loosde tussen 1948 en 1956 zonder verpinken en in het grootste geheim
vloeibaar radioactief afval in meren en rivieren, waaronder de
Techarivier, dat voor veel inwoners van naburige dorpen de enige bron
van drinkwater vormde. Een sluipend en onzichtbaar gif drong het lichaam
van mens en dier binnen. Niets zou nog hetzelfde zijn en dat was nog
maar een begin.
Ramp verzwegenOp 29
september 1957 explodeerde een tank met tienduizenden tonnen vloeibaar,
hoogradioactief afval. Bijna een half miljoen mensen kwamen in contact
met radioactieve stoffen maar slechts 10.000 van hen werden geëvacueerd.
23.000 vierkante kilometer land werd besmet en is dat nog steeds. De
voormalige Sovjet-Unie wist de ramp jarenlang voor de buitenwereld te
verzwijgen.
Catastrofale gevolgen"Het is
het meest radioactief vervuilde gebied in de wereld", zegt Per Strand
van de Noorse Stralingsbeschermings Autoriteit in het wetenschappelijke
magazine New Scientist. Greenpeace heeft het over de tweede grootste
kernramp ooit. De gevolgen voor de mens waren, hoe kan het ook anders,
catastrofaal. Het aantal kankergevallen steeg dramatisch (+21 procent),
veel meer kinderen werden geboren met afwijkingen (+25 procent) en de
vruchtbaarheid van de buurtbewoners nam schrikbarend af (maar liefst de
helft van de vruchtbare bevolking was steriel geworden).
Medisch
experimentDe autoriteiten weigerden echter maatregelen te
nemen. Nog erger, vermoedens bestaan dat het hele gebied gewoon gezien
wordt als een grootschalig medisch experiment. De Russische overheid zou
de desastreuze gevolgen aangrijpen om de langetermijneffecten van
langdurige blootstelling aan radioactieve straling in kaart te brengen.
In
de stad Tsjeljabinsk is er een speciaal hospitaal opgericht voor de
zieken en stervenden. De archieven van het ziekenhuis puilen uit met de
medische onderzoeksdossiers van de doden. Bovendien worden talrijke
geaborteerde foetussen met misvormingen als studiemateriaal bewaard in
bokalen gevuld met formaldehyde. Milieuactivisten claimen dan ook dat de
autoriteiten een misdaad begaan tegen de mensheid en een ware genocide
aanrichten.
Europa dumpt in MayakHet gaat er
trouwens ook niet op verbeteren voor de omwonenden want Mayak blijft
uitbreiden. De Russische regering heeft enkele jaren geleden trouwens
toestemming gegeven om nucleair afval uit het buitenland te importeren,
te verwerken en te dumpen. Het buitenlandse kernafval veroorzaakte de
afgelopen jaren al lekkage van naar schatting 3.000 miljoen liter
radioactief water in het milieu. Het kernafvalprobleem is weliswaar voor
Europese landen uit hun zicht verdwenen, maar hun radioactief afval
brengt de mensen in Mayak, die al 50 jaar lijden onder nucleaire
vervuiling, nog steeds ernstig in gevaar. Terwijl geen enkel westers
land zulk een vervuiling zou tolereren op het eigen grondgebied.
De
nucleaire fabriek van Mayak heeft reeds 1.540 ton radioactieve
vloeistof verwerkt uit Duitsland, Finland, Hongarije, Bulgarije en
Tsjechië. Toekomstige contracten worden nog onderhandeld met
Zwitserland, Spanje, Slovenië, Italië en ook ons land. Landen die hun
radioactief afval dumpen in Rusland, ontlopen hun verantwoordelijkheid
en werken doelbewust mee aan een milieuholocaust zonder voorgaande.
(kve)
.
.
.
.
