Wat is FIV voor een ziekte?

FIV wordt veroorzaakt door een virus dat verwant is aan het HIV virus bij de mens dat AIDS veroorzaakt. FIV wordt daarom ook wel kattenaids genoemd. FIV kan alleen de kat besmetten en niet de mens. Het is geen zoonose!!

Hoe kan een kat besmet raken met het FIV-virus?

Het virus wordt overgebracht via bloedcontact. Vooral via vecht- en bijtwonden worden katten geïnfecteerd. Omdat katers veel vaker vechten is het percentage geïnfecteerde katers tweemaal zo groot als geïnfecteerde poezen. De ziekte komt het meest voor onder normale huiskatten die naar buiten gaan. Katten die binnenshuis leven in een groep waar de rangorde bepaald is zullen elkaar niet snel besmetten doordat ze niet veel vechten met elkaar.

Ook bij dekkingen wordt er vaak gebeten (nekbeet) waardoor een poes geïnfecteerd kan worden door de kater. Een drachtige poes kan het ook via de placenta en later via de moedermelk overbrengen op haar kittens .

Bij FIV geschiedt de voornaamste overdracht veel meer door een directe bijtwond met vechten en in veel mindere mate door langdurig sociaal contact. FeLV wordt daarentegen voornamelijk door langdurig sociaal contact overgedragen en in een veel mindere mate door een bijtwond met vechten.

Foto's van de kat Oortje die helaas FIV heeft. De eerste aanwijzing van FIV was een oogontsteking, een uveitis => het regenboogvlies (of de iris) was verkleurd. Verder heeft oortje nog geen klachten. Hij maakt niet de indruk dat hij ziek is.

Wat zijn de symptomen van FIV?

Het ziekteverloop is vergelijkbaar met HIV. Het virus tast het immuunsysteem (immunosuppressie) van de kat aan waardoor deze gevoelig wordt voor allerlei infecties.

Na infectie met het FIV virus zijn er een aantal stadia:
• 1. Acute stadium. Dit stadium kan zonder ziekteverschijnselen optreden. Soms wordt alleen wat koorts waargenomen.
• 2. Asymptomatische fase. In deze fase vertoont de kat geen ziekteverschijnselen. Deze periode kan een aantal jaren duren, soms zelfs langer dan 5 jaar. De kat kan wel andere katten besmetten.
• 3. Fase met vage, algemene symptomen zoals terugkerende koorts, oogontstekingen (uveitis) verminderde eetlust en vermageren.
• 4. AIDS gerelateerd stadium. Dit is het stadium waarin het de eigenaar opvalt dat de kat niet in orde is. Veel voorkomende ziekteverschijnselen zijn: tandvleesontstekingen, oogontstekingen, vermageren, lymfeknoopzwelling, benauwdheid, diarree. Deze symptomen worden over een periode van enkele maanden steeds erger.
• 5. AIDS. Uiteindelijk zal een deel van de katten een stadium bereiken vergelijkbaar met AIDS bij de mens. De kat vermagert, krijgt chronische ziekteproblemen en allerlei secundaire infecties die hij niet kan overwinnen bijvoorbeeld longonsteking. Neurologische verschijnselen (zenuwafwijkingen) worden nogal eens waargenomen bij katten met AIDS

Foto's van de kat Kip (9 maanden oud) die helaas FIV heeft. De eerste aanwijzing van FIV was een ontsteking van de huid rond de neus en aan de beide voorpoten. De huidontsteking werd veroorzaakt door een infectie met Demodexmijten.

Demodex komt maar zelden voor bij katten en als ze gevonden worden is FIV een van de oorzaken, want door een verlaagde weerstand kunnen de Demodexmijten bij een kat problemen veroorzaken. Kip was ook klein voor haar leeftijd en dat zie je ook vaak bij katten met FIV. Helaas had Noodles de andere kat (10 maanden oud) in huis ook FIV. Het gaat op het moment redelijk met ze. Aan Noodles merk je bijna niet dat ze ziek is. Kip moet wel af en toe medicijnen om de ziekteverschijnselen te onderdrukken.

Hoe is FIV te diagnostiseren?

FIV is, evenals FeLV, te diagostiseren met behulp van bloedonderzoek. Met behulp van een bloedtest worden antilichamen tegen het FIV virus aangetoond. De meeste katten maken antilichamen 3-4 weken na infectie. Een eenmalige positieve uitslag betekent dat de kat besmet is.

De door ons gebruikte testmethode is de Snap Combo-test (ELISA) van Idexx . Met deze test wordt het virus aangetoond in het bloed.

De door ons gebruikte testmethode is de Snap-Combotest (ELISA) van Idexx. Met deze test worden antilichamen in het bloed aangetoond. Deze test kan in onze dierenkliniek zelf worden gedaan.

Er wordt wat bloed afgenomen van de kat en binnen enkele minuten is de uitslag bekend, u kunt op de uitslag wachten.

Er komt maar 1 blauwe stip tevoorschijn: de test is negatief . Dat wil zeggen dat de kat geen leukemie of aids heeft.

Er komen 2 blauwe stippen op. Als de 2e stip aan de linkerkant opkomt dan is er een positieve test op FIV . Dat wil zeggen dat de kat helaas aids heeft!

Let op: Bij gezonde katten kunnen vals positieve uitslagen voorkomen. Is de test positief bij een gezonde kat dan zal het bloed voor confirmatie (bevestiging) naar een gespecialiseerd laboratorium gestuurd moeten worden.

Is FIV te behandelen?

Kattenaids is helaas niet te genezen. De therapie bestaat uit het onderdrukken van de secundaire infecties met antibiotica. Specifieke antivirale therapie met Interferon van virbac is mogelijk maar is niet 100% werkzaam. Het is daarbij een dure behandeling en wordt daarom in de praktijk nog niet veel toegepast.

Er is momenteel in Nederland nog geen vaccin beschikbaar tegen FIV.

Het is erg belangrijk dat katten waarbij FIV is gediagnosticeerd geen andere katten kunnen besmetten. Dit betekent dat ze alleen gehuisvest moeten worden en dat ze ook niet meer naar buiten mogen. Dit ter bescherming van andere katten!

Hoe is FIV te voorkomen?

Het risico op infecties met FIV is het kleinst bij katten die binnen worden gehouden. Katten die in een groep leven, goed met elkaar overweg kunnen en dus niet veel vechten lopen de minste kans.

Katten die in grotere groepen worden gehouden, bijvoorbeeld in catteries of in dierenasiels/pensions dienen regelmatig gecontroleerd te worden. Positieve dieren dienen geïsoleerd te worden van de negatieve katten.

Wordt een nieuwe kat geïntroduceerd in een bestaande groep dan is het verstandig deze kat eerst te testen alvorens hij in de groep mag. De kat zal dan eerst 4 weken in quarantaine (apart gehouden van de rest) moeten en daarna kan bloedonderzoek plaatsvinden.

En zeker als u uw kat laat dekken is het van zeer groot belang dat u de negatieve test van de andere kat onder ogen krijgt, let hierbij ook op dat de test niet ouder dan 1/2 a 1 jaar is.

Wat is de toekomst voor een kat met aids?

Door de lange periode (gemiddeld 5 jaar) die zit tussen besmetting met het virus en het ontwikkelen van ziekteverschijnselen hebben katten met FIV een betere prognose dan katten met FeLV. Zij kunnen meestal nog een aantal jaren een goed leven hebben alvorens zij te ziek worden. Helaas zal ook een kat met aids uiteindelijk overlijden aan de complicaties van de ziekte.

Als kattendierenartsen van Dierenkliniek Wilhelminapark in Utrecht hopen we dat we uitleg hebben kunnen geven wat FIV of kattenaids voor een soort ziekte is.