Hallo bezoeker,
welkom op het blog van de Mailgroep Huisdieren, een hechte groep Dierenvrienden-SeniorenNetters, die er zijn voor, door en met elkaar.
Op dit blog kunnen jullie kennismaken met onze dieren, tips vinden over de verzorging en de gezondheid van de dieren, dierengedichten en dierenartikels lezen, werkjes in verband met dieren bekijken, enz.
Veel kijk- en leesplezier!
17-04-2009
Huidschimmels bij de kat
Huidschimmels bij de kat
Er zijn vele verschillende schimmels die huidaandoeningen kunnen veroorzaken, maar bij de kat is eigenlijk altijd de schimmel Microsporum canis de veroorzaker. De aandoening kan bij katten op alle leeftijden voorkomen. Het meest waargenomen worden nestinfecties bij de kittens. De schimmel is zeer besmettelijk en de infectie vindt plaats door direct contact met aangetaste dieren of via schimmelsporen uit de omgeving. De huidschimmel kan van de kat overgaan op de hond, een andere kat, de cavia en ook op de mens! In circa 30% van de gevallen gebeurt dat ook. Een groot aantal katten blijkt drager te zijn van de aandoening. Deze katten hebben zelf geen vacht- of huidproblemen, maar kunnen wel de infectie overdragen op andere katten en de mens. Deze dieren worden symptoomloze dragers genoemd en zij zijn vrijwel altijd verantwoordelijk voor problemen in het dierenasiel of -hotel. Het is dan ook van belang deze dieren op te sporen. De schimmelinfectie openbaart zich meestal op de kop en de poten van de kat. De dieren hebben geen jeuk. Er wordt een aantal verschillende vormen onderscheiden: 1. De zgn. ringworm-plekken. Deze bestaan uit ronde, kale en rode huidgedeelten die steeds iets groter worden en waarop huidschilfers zichtbaar zijn. Soms is de huid ook ontstoken. 2. Gebieden met afgebroken haren zodat het lijkt alsof de vacht is aangevreten door motten. De huid onder de haren kan rood verkleurd zijn. Met name deze laatste vorm komt zeer veel voor.
Uit onderzoek blijkt dat het aantal katten dat drager is van schimmels schommelt rond de 20%. Dat betekent dus één op de vijf katten!
Alleen door middel van laboratoriumonderzoek kan vastgesteld worden dat sprake is van een schimmelinfectie. Het te onderzoeken materiaal kan bestaan uit haren, die bij voorkeur dienen te zijn verwijderd uit de huid aan de rand van de huidplekken, of uit oppervlakkige huidschilfers. Blijkt uit het onderzoek dat sprake is van een schimmelinfectie dan dient de behandeling zich te richten op de aangetaste dieren, contactdieren en de omgeving waarin de katten zich bevinden. Voor wat betreft de omgeving dient gestreefd te worden naar de totale verwijdering van infectieuze schimmelsporen. Samengevat houdt dat in dat: 1. De dieren die een aangetaste huid of vacht hebben, gedeeltelijk en in ernstiger gevallen helemaal dienen te worden geschoren. Dit wekt soms veel weerstand bij de eigenaar op maar is zonder twijfel beter voor de kat; 2. De zieke kat apart dient te worden geplaatst gedurende de gehele behandelingsperiode zodat hij geen andere katten kan infecteren; 3. De omgeving waarin de patiënt verblijft met sterke anti-schimmelmiddelen dient te worden gedesinfecteerd; 4. Desinfectie van kleedjes, kammen, borstels e.d.; 5. Gedurende de gehele behandelingsperiode dient contact met andere dieren te worden vermeden.
Naast deze maatregelen dient ook een behandeling ingesteld te worden met diergeneesmiddelen. Zo moeten op de zichtbare plekken driemaal daags een zalf met een antischimmel middel worden aangebracht. Bij uitgebreidere besmetting is het soms nodig de dieren te wassen met een geschikte shampoo en zullen via de bek pilletjes moeten worden ingegeven. In dit kader is het van belang dat de eigenaar beseft dat een behandeling van en kat met een schimmelinfectie lang duurt. Soms wel vier tot zes weken! Indien tevens de nagels zijn aangetast zal de behandeling veelal vier tot zes maanden bedragen. Daarnaast is met name bij drachtige katten voorzichtigheid geboden met het ingeven van anti-schimmel pilletjes via de bek. Als gevolg daarvan kunnen bij de kittens in de baarmoeder namelijk afwijkingen ontstaan.
Onze hoofdredacteur Henk Lommers, dierenarts in hart en nieren, geeft regelmatig tips voor het houden van verschillende huisdieren.
Er zitten 2 vliegen op een koeienvlaai. Zegt de ene vlieg tegen de andere: "Ik weet een leuke mop." Zegt de ander: " Goed, je mag hem vertellen als het maar geen vieze is, want ik ben net aan het eten!"
Er zitten twee olifanten naast de weg. Zegt de een tegen de andere: 'Lekker windje he', zegt de andere: 'Zal ik er nog eentje laten?'
"Zoals mijn Sint-bernard bestaat er geen tweede hond!" pocht Jan tegen zijn buurman. Buurman: "Wat is er dan voor bijzonders aan hem?" Jan: "Hij brengt me elke dag de krant." Buurman: "Nou en?" Jan: "Maar ik heb helemaal geen abonnement!"
Zegt de ene kip tegen de andere: "Ik had vannacht zo'n hoge koorts dat ik een gekookt ei gelegd heb!"
Ze zijn er niet meer, onze drie straathonden waar we dagelijks eten aan gaven. Steevast en trouw stonden ze 's morgends klaar aan onze poort om hun portie kip met rijst en hondenbrokken op te eisen. Deze morgend echter, niets te bespeuren. Tijdens een ochtendwandeling met onze Amai, Oei oei en Ai ai zag ik ze liggen... Hoogstwaarschijnlijk vergiftigd door de kippenkweker in het naburig dorp die al eens liet weten dat ze 's nachts kippen kwamen stelen bij hem..... Het harde en droeve lot van vele "straydogs" hier in de omgeving. Een der volgende dagen zullen er wel een paar andere komen opdagen om hun terein te afbakenen en de kringloop begint opnieuw.
De Black banded Trevally of pla samli of "ปลาสำล" is een zout- en brakwatervis die voorkomt in een tropisch klimaat. De soort is voornamelijk te vinden in zeeën en koraalriffen. De diepte waarop de soort voorkomt is 20 tot 150 m onder het wateroppervlak.
Het dieet van de vis bestaat hoofdzakelijk uit dierlijk voedsel, waarmee het zich voedt door te jagen op macrofauna (het is een roofvis).
De barracuda's (Sphyraenidae) vormen een familie van baarsachtige vissen en is de "pijlsnoek" van het koraalrif. Van kop tot staart een ideale roofvis. Met vervaarlijke tanden in de kaken, een slank torpedovormig lichaam en een staart gebouwd op voortstuwing. In sommige delen van de wereld worden ze meer gevreesd dan haaien, maar meestal zijn dergelijke verhalen sterk overdreven. Er zijn slechts weinig betrouwbare getuigenissen van ongevallen, al of niet met dodelijke afloop, ten gevolge van een aanval van barracuda's.
Papierwespen zijn de bekendste groep van wespen vanwege de grootte, de vaak zwart/gele kleuren en het feit dat een aantal soorten vrij agressief kan zijn en dan snel steekt. De naam is te danken aan de nesten, die van houtvezels worden gemaakt. Omdat de wespen de vezels fijnkauwen en in dunne laagjes aanbrengen, lijkt het nest van papier te zijn gemaakt.
Greets from Thailand
Farang Geplaatst met toestemming van de webmaster.
Deze morgend kon ik dit exemplaar fotograferen... na nazicht blijk het een Common Birdwing te zijn, waar ik volgende gegevens van vond: een dagvlinder uit de familie Papilionidae, de grote pages. De spanwijdte bedraagt tussen de 160 en 180 millimeter.
Greets from Thailand
Farang Geplaatst met toestemming van de webmaster.
Onderzoekers in Dubai hebben voor de eerste keer een kameel succesvol gekloond. Het Engelstalige dagblad The National meldde vandaag de geboorte van het kalf. Het zag op 8 april het levenslicht.
Het vrouwelijke kalf werd Injaz gedoopt. In het Nederlands betekent dat "succes". Injaz is het resultaat van vijf jaar lang onderzoek. "Wij zijn allemaal heel opgewonden over de geboorte. Zij is het resultaat van kunde en samenwerking", zegt Lulu Skidmore, directeur van het Kamelen Reproductiecentrum, aan de krant. (dpa/ka)
Mierensoort in Amazone plant zich voort zonder mannetjes
Mierensoort in Amazone plant zich voort zonder mannetjes
Amerikaanse wetenschappers hebben in de Amazone een mierensoort ontdekt die geen mannetjes meer nodig heeft voor de voortplanting. De soort plant zich voort doordat de koningin zichzelf kloont en genetisch identieke dochters op de wereld zet. Het onderzoek van de Amerikanen staat vandaag in een wetenschappelijk tijdschrift.
De mierensoort is volgens de wetenschappers van de Universiteit van Arizona de eerste die geen seks nodig heeft om zich voort te planten. Het voortplantingsorgaan is door de jaren heen onbruikbaar geworden bij deze mieren en ze hebben allemaal hetzelfde DNA.
Wanneer en waarom dit soort voortplanting ontstaan is bij deze mieren, is voor de wetenschappers nog een raadsel. "Het is in ieder geval buitengewoon zeldzaam voor mieren." (ka)
Vlaams minister van Leefmilieu Hilde Crevits zoekt naar een oplossing voor het probleem van de vossenlintworm. Die lintworm rukt nu ook op in Vlaanderen en is niet zonder gevaren voor de mens. Mensen die besmet raken, riskeren zonder behandeling zelfs een fatale leveraandoening (alveolaire echinococcosis). De ziekte is volgens minister Crevits tot dusver zes keer vastgesteld in België. Via ontlasting en pluimstaart De vossenlintworm is een kleine lintworm (2-6 mm) die voorkomt in de dunne darm van de vos. Besmette vossen verspreiden de gevaarlijke parasiet via hun ontlasting en hun pluimstaart. Mensen kunnen besmet worden wanneer ze bijvoorbeeld in het wild braambessen plukken die besmet zijn met de eitjes. Zo'n besmetting kan leiden tot een ernstige leveraandoening. In de lever kan de larve van een lintworm uitgroeien tot een cyste. Zonder behandeling wordt stilaan het hele orgaan vernietigd.
Volgens Open Vld-politica Vera Van der Borght is de prognose zonder behandeling doorgaans zeer slecht. "In 70 tot 90 procent van de gevallen is de ziekte dodelijk", aldus Van der Borght. Bovendien bedraagt de incubatietijd bij de ziekte vijf à vijftien jaar. Helft vossen in Wallonië besmet De vossenlintworm komt al een tijdje voor in delen van Europa. Ook in Wallonië neemt het aantal besmette vossen toe. In Wallonië zijn zelfs de helft van de vossen besmet. Nu zou de lintworm ook bezig zijn aan een opmars in Vlaanderen, met name in het zuiden van Oost-Vlaanderen. "Als u het mij vraagt, is dat een reëel gevaar voor de volksgezondheid", aldus Van der Borght.
Minister van Leefmilieu Hilde Crevits is op de hoogte van het fenomeen, maar zegt dat de verspreiding van de lintworm moeilijk in te dijken is. Zij wil met alle partners rond de tafel zitten om te kijken of een bijsturing van het beheer een oplossing kan bieden. Zonder meer de populatie uitdunnen zou wel eens het tegenovergestelde effect kunnen hebben, waarschuwt Crevits.
Door de populatie uit te dunnen, komen er bijvoorbeeld meer territoria vrij die ingenomen worden door vossen die van elders komen en die mogelijk besmet zijn, waardoor de parasiet zich nog sneller zou kunnen verspreiden.
Daarnaast komt er een gerichte sensibiliseringscampagne rond de vossenlintworm en krijgt het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) de taak om het fenomeen nauwlettend te monitoren. Crevits ziet ook een taak weggelegd voor de administratie Gezondheidszorg. Die heeft trouwens al een brochure uitgebracht over de preventie van de verspreiding van besmetting met de vossenlintworm.
10:04Update In Groot-Brittannië heeft een man wilde vossen kunstjes geleerd. De beestjes tonen hun trucjes in ruil voor voedsel.
De 80-jarige Richard Lavelle merkte vijf jaar geleden een vos met kleintjes in de tuin van de buren op. Hij gaf ze af en toe wat te eten en toen de moeder stierf, bleven de kleine vosjes naar de man toekomen. Ze blijven zelfs braaf op de oprit wachten wanneer Lavelle niet thuis is.
De weduwnaar geeft ze elke dag een portie hesp en kalkoen. Maar de vossen doen wel eerst kunstjes voordat ze het krijgen: "Ik wilde ze aanvankelijk laten zitten als honden, maar dat lukte niet. Ik laat ze nu op hun achterste poten staan door met hapjes boven hun koppen te zwaaien."
Voedsel
"Ik vind het geweldig dat ik ze kan helpen. En de buren zijn ook blij want nu graven de vossen niet meer hun tuin overhoop op zoek naar voedsel", zegt Lavelle.
Verhuis
De Britse dierenbescherming is echter niet zo blij met de activiteiten van de man. "Deze wilde dieren worden afhankelijk van mensen, maar wat gebeurt er dan als je verhuist?" aldus woordvoerster Helen Briggs. Ze raadt mensen dan ook af om wilde dieren te voederen.
Uitzonderlijk wit Highland-kalf geboren in Groot-Brittannië
Uitzonderlijk wit Highland-kalf geboren in Groot-Brittannië
16/04 In Groot-Brittannië heeft een bruine Highland-koe een wit kalfje gekregen. Volgens de eigenaar is ze geen albino maar heeft ze een genetische afwijking.
De Highland-runderen zijn een van de oudste rassen in Groot-Brittannië. Ze staan bekend voor hun ruw, rood en bruin haar en hun lange horens. Dit kalfje, dat de naam Heather meekreeg, is dus een grote uitzondering. Toch is er niets mis mee volgens haar eigenaar.
"Het kalfje is heel mooi en ontzettend lief. De meeste koeien lopen weg als ze mensen zien, maar Heather komt naar mij toegelopen alsof ze een hondje is," aldus de 42-jarige Andrew Nunn.
Recessief
Heather is dus perfect gezond, alleen heeft ze een andere kleur. Volgens onderzoekers komt dit maar heel weinig voor omdat het gen dat voor de witte kleur zorgt recessief is.
Vergeet het gezegde 'in mei leggen alle vogels een ei', want dat is onzin. Eenden beginnen er al aan halfweg februari. 'Het zijn de vroegste broeders in Europa', zegt Rob Lückerath.
Rond deze tijd kruipen de eendjes uit hun ei. ' Donsjes heten ze dan', zegt Rob Lückerath. Die naam hebben ze uiteraard niet gestolen als je die heerlijk mooie bolletjes dons achter mama aan ziet waggelen. Na vier weken verandert de naam, dan zijn het pijlen .
Eenden die in het wild leven, leggen normaal een keer per jaar gemiddeld tien eieren.
'Maar dan moeten de eendjes de kans krijgen om op te groeien', zegt de dierendokter. 'Het is nu heel belangrijk dat het niet te koud of te regenachtig is want dan gaan de donsjes dood. Niet door de temperaturen maar omdat er bij kou en regen geen muggen rondzoemen en dat is hun belangrijkste voedingsbron. Als het toch gebeurt en alle donsjes sterven, dan legt de moeder opnieuw.'
Eendennesten vind je langs de waterkant. Mama eend broedt de eieren uit terwijl vader, normaal leven ze als een stel, een stapje in de wereld zet om te kijken of er nog vruchtbare vrouwtjes in de buurt te spotten zijn. 'Een moedereend is een heel dapper dier', zegt Rob Lückerath. 'Als er wandelaars in de buurt komen, gaat ze van het nest en vliegt heel erg laag over alsof ze wil zeggen kom hier, je moet mij hebben .'
Gedomesticeerde eenden kunnen meer eieren leggen, net als kippen of ganzen. Het verschil met kippen is dat eenden en ganzen meer in periodes leggen. 'Als ze genoeg energie heeft, legt ze een ei', zegt de dierendokter. 'Bij jou in de tuin krijgt ze voldoende eten en zijn er geen natuurlijke bedreigingen.'
Eenden en ganzen hebben veel overeenkomsten als het gaat over het leggen van eieren. 'En zij zijn niet de enige gevederde vrienden die het best naar hun zin hebben in de tuin', zegt Rob Lückerath. 'Waarom geen fazant, je hebt ontzettend mooie exemplaren, parelhoen of kalkoen?'
Iedere ochtend staan de katten te miauwen alsof ze willen zeggen 'waar blijft mijn ontbijt'. De hond is vaak uren zoet met het speelgoedbeen dat voor hem onder de kerstboom lag en de geiten in de tuin zijn al blij met een nieuwe boomstam waar ze op kunnen klauteren. Dieren, heerlijk om te hebben maar ze kosten ook een aardige cent. Dierendokter Rob Lückerath zocht op wat een hond, kat, konijn en geit of schaap gemiddeld kosten.
Hond
Aankoop: Afhankelijk van het ras kost een hond tussen de 400 en de 1.200 euro. Mand/speelgoed: zon 150 euro. Gezondheidszorg: Een hond moet jaarlijks een aantal vaccinaties krijgen, daarvoor betaal je 50 euro. Eens in de drie maanden moet je hen behandelen de producten om te ontwormen, voorkomen van vlooien, teken en andere vieze beestjes bij. Daarvoor moet je gemiddeld op zon 23 euro per trimester rekenen. Hoe groter de hond, hoe hoger de prijs.
Identiteitschip: ongeveer 50 euro. Dat zit normaal in de prijs van de rashond. Het is bij wet verplicht. Sterilisatie/castratie: Een sterilisatie kost tussen de 250 en de 400 euro, een castratie tussen de 100 en de 200 euro. Voeding: Is heel erg afhankelijk van de grootte van het dier. Een Westie bijvoorbeeld eet nauwelijks iets. Het hele diertje is zo groot als de kop van een Newfoundlander. Rob Lückerath neemt een gemiddelde van 0,50 euro per dag. Tandverzorging: Een hond die slecht voer krijgt, moet vanaf zijn zesde jaar jaarlijks een detartrage krijgen, zegt Rob Lückerath. Dat is het ontkalken van de tanden zeg maar. Onvoorziene kosten: zet elk jaar 30 euro opzij (afhankelijk van de grootte) voor speciale zorg of voor medicijnen tegen ouderdomskwaaltjes. Er bestaan tegenwoordig ook verzekeringsmaatschappijen die je hierbij kunnen helpen.
Een hond die tien jaar wordt (aankoopprijs niet meegerekend), kost zon 4.000 euro.
Kat
Aankoop: gewone straatkatten kosten niks, voor raskatten betaal je tussen de 400 en de 1.600 euro. Mand/kattenbak/krabpaal/speeltjes: gemiddeld 150 euro. Identiteitschip: Niet verplicht voor katten maar wordt aangeraden voor katten die buiten komen, 50 euro. Gezondheidszorg: 60 euro per jaar en driemaandelijkse zorg tegen vlooien en ander ongedierte, ongeveer 23 euro. Sterilisatie/castratie: Steriliseren kost zon 120 euro, castreren 60 euro. Voeding: Gemiddeld even duur als voor een hond, zon 0,50 euro per dag. Onvoorziene kosten: 30 euro per jaar in de spaarpot.
Ook een kat die tien jaar wordt (aankoopprijs niet meegerekend), heeft zon 4.000 euro gekost.
Konijn
Aankoop: Bij een hobbykweker vind je een klein raskonijntje voor zon 5 euro, op tentoonstellingen betaal je van 15 euro tot 30 euro. In de winkel kost een konijn gemiddeld 20 euro. Hok/dranknippel: BEen binnenhok kost zon 50 euro, een buitenhok 75 euro. Andere spullen kosten zon 10 euro. Gezondheidszorg: konijnen die buiten zitten moet je preventief inenten, kost 2 euro per konijn. Voeding: Ongeveer 100 gram krachtvoer per dag of 0,10 euro per dag. Daarnaast is een konijn heel blij met een stukje appel, wortel, wat gras. Onvoorziene kosten: 30 euro per jaar
Een konijn dat tien jaar wordt (aankoopprijs niet meegerekend), heeft zon 750 euro gekost.
Geit of schaap
Aankoop: hangt af van het ras maar kost gemiddeld 75 euro. Hok/ruimte: Wil je een groene weide behouden, met andere woorden dat de dieren niet alles kaal eten en je een natuurlijke habitat creëert, dan zet je drie geiten of schapen per hectare. In een gewone tuin kunnen twee geiten heel gelukkig leven. Gezondheidszorg: twee keer per jaar goed ontwormen en de hoefjes bijwerken, kostprijs 35 euro per keer. Schapen moet je ook nog laten scheren: dat kost 10 euro per schaap. Let erop dat de dieren in zomer preventief behandeld worden tegen de wolvlieg, die eieren legt in de vacht.
Steriliseren/castreren: steriliseren komt haast nooit voor, een bok moet je zeker laten castreren: 60 euro. Voeding: in het voorjaar bijvoeren met hooi, in het najaar krachtvoer bijgeven, kost 10 euro voor een zak van 25 kilogram. Hartje winter hebben de dieren ongeveer 1 kilogram per dag nodig. Onvoorziene kosten: 30 euro per jaar in de spaarpot.
Een schaap of geit die tien jaar wordt (aankoopprijs niet meegerekend), heeft zon 1.400 euro gekost.
Dieren en gezondheid: verzorg de tanden van uw hond!
Dieren en gezondheid: verzorg de tanden van uw hond!
Als u het gebit van uw hond goed verzorgt, kunt u zijn leven aan uw zijde verlengen! De twee gouden regels: vleesbrokken en tandenpoetsen!
De 42 tanden van de vleeseter
Vanaf de vierde maand maken de melktanden van uw puppy geleidelijk aan plaats voor de volwassen tanden. Met 4,5 maand heeft hij meestal zijn definitieve snijtanden, de hoektanden verschijnen met 5 maanden. De kiezen of maaltanden verschijnen vanaf de 6de maand en met 7 maanden is het definitieve gebit volledig. Uw hond heeft dan de 42 tanden van een vleeseter. Van dan af is het belangrijk dat u zijn gebit goed verzorgt om achteraf geen tandproblemen te krijgen.
Tandsteen, de vijand van de tanden
Elke keer dat uw hond eet, zetten er zich voedingsresten neer op zijn tanden. De bacteriën gebruiken die restjes om zich te vermeerderen en vormen op de tanden een film, de zogeheten tandplaque . Die plaque - hij is voor het blote oog niet te zien - voedt weer andere bacteriën en veroorzaakt de vorming van tandsteen. Als dat op de tanden blijft zitten, kan er een ontsteking van het tandvlees volgen. Dat wordt dan rood en gaat opzwellen.
In dat stadium is verwijderen van het tandsteen de enige mogelijke behandeling. De ingreep gebeurt bij honden onder volledige verdoving. Als het tandsteen niet verwijderd wordt, gaat het beetje bij beetje de ligamenten die de tanden met de kaak verbinden, aantasten. De tanden komen dan los te zitten en vallen uit. Er kunnen ook abcessen ontstaan en soms kan de ontsteking nadien overgaan op andere organen, zoals het hart of de lever. Alle honden hebben last van tandsteen, maar sommige kleine rassen zijn er gevoelig voor en ontwikkelen het heel snel. Dat is onder meer het geval met leeuwhondjes, yorkshires en poedels.
Hoe de symptomen van een ongezond gebit te herkennen?
Een slechte adem is vaak een alarmsignaal dat erop wijst dat de tanden niet in orde zijn, al kunnen er nog heel wat andere oorzaken in het spel zijn (slechte vertering )
De tandvleesontsteking die door het tandsteen is veroorzaakt, is bovendien een pijnlijk fenomeen. De pijn kan tot uiting komen door een overmatige speekselproductie, problemen om het voedsel te kauwen, en in een verder gevorderd stadium, het gewoon weigeren van voedsel. Als u dan de lippen van uw hond omhoog zou doen, zou u het tandsteen goed zien zitten. Het is een bruinachtige neerslag die in een eerste fase vaak op het oppervlak van de kiezen en aan de basis van de hoektanden verschijnt.
Vleesbrokken en tandenborstel
Als u wilt voorkomen dat uw hond zijn tanden verliest, moet u twee regels in acht nemen. Eén: geef hem voedsel op basis van droge vleesbrokken . Die zullen bij het kauwen automatisch de tanden reinigen. Regel twee: verwijder dagelijks de tandplaque met een tandenborstel en tandpasta voor honden (die heeft een vleessmaak). Om de tandverzorging gemakkelijker te laten verlopen, moet u uw hond daar zo vroeg mogelijk aan leren wennen! Als dat niet gebeurt en de verzorging niet vlotjes loopt, zijn er nog andere, weliswaar minder efficiënte middelen voor tandreiniging die toch hun nut hebben. In speciale dierenzaken vindt u voorwerpen en botten in rundshuid om op te kauwen en ook ontsmettende producten die u dagelijks in het drinkwater van uw hond moet doen. (DA Pensis)
NIEUWPOORT- Wrakduiker Gert Vanluchene schrikt niet meer van een reuzenkabeljauw of een kwal van drie meter lang. Maar toen hij zondag midden in een school tuimelaars vanuit de Noordzee opdook, kreeg hij tranen in de ogen.
Gert en zijn kompanen Didier Balencourt en Pieter Jonckers, allemaal uit het Brusselse, zijn verwoede duikers. Op Pasen gingen ze kopje onder op dertig km uit de kust van Nieuwpoort.
'We waren - zoals wel vaker - op zoek naar oude scheepswrakken. Op zich is dat al heel opwindend. We waren dan ook bijzonder tevreden toen we - eenmaal terug boven water - in het zonnetje een pintje konden drinken in de rubberboot. Plots verschenen er boven ons hoofd zwermen meeuwen en zagen we links en rechts van onze boot zilveren schichten. Meteen daarna schoten er twee tuimelaars uit het water. Dat was het begin van een spectaculaire vertoning. Blijkbaar waren we midden in de lunch van een tiental dolfijnen terechtgekomen. Er waren exemplaren van twee meter bij, maar ook kleintjes. Zeker een uur lang bleven ze hun kunstjes tonen rond onze boot. Het is niet de eerste keer dat we in de Noordzee dolfijnen zien. Meestal was dat echter op een grote afstand en zagen we alleen hun vinnen en opstuivend water uit hun ademgat. Maar zo dichtbij en zo lang, dat had ik nog nooit meegemaakt. Onze mond viel open van verbazing en er schoten tranen in mijn ogen.'
'Veel mensen denken dat dolfijnen alleen in het zuidelijk halfrond voorkomen maar er zijn in de Noordzee altijd al dolfijnen geweest', zegt Wim Wauters van het Sealifecenter in Blankenberge. 'Die dieren staan echter aan de top van de voedselpiramide. De vervuiling van het water had een nefaste invloed op de haring- en wijtingpopulatie en dus lieten ze zich hier de voorbije decennia steeds minder zien. Net zoals er vaker kolonies zeehonden voorkomen voor onze kust, zien we de jongste tijd steeds meer bruinvissen en tuimelaars. Dat is een teken dat de waterkwaliteit er weer op vooruitgaat. Bovendien heeft de visserijsector voorzorgen genomen om te voorkomen dat dolfijnen in de netten terechtkomen.'
Agressie van mannen tegen vrouwen is normaal bij chimpansees. De dames lijden daaronder, maar hebben blijkbaar weinig keus. Want ze hebben het vaakst seks met de mannen van wie ze de meeste klappen krijgen.
Eind vorig jaar kwamen ze al in het nieuws met de ontdekking dat chimpanseemannen oudere vrouwtjes aantrekkelijker vinden dan jonge. Nu publiceren Martin Muller en collegas van twee Amerikaanse universiteiten weer een opzienbarende uitkomst van hun apenonderzoek. Vrouwenmishandeling gaat bij chimpansees hand in hand met seks. Geweld loont blijkbaar, stellen de antropologen in het vakblad Proceedings of the Royal Society B.
Het was geen gemakkelijk onderzoek, daar in het tropische bos. Ruziemakende chimpansees lokaliseren is nog niet eens zo heel moeilijk, want ze krijsen er luid bij en voeren vaak een hele show op met losgerukte takken en rechtopstaande haren. Maar als je dat systematisch in kaart wilt brengen, ben je wel even bezig. De onderzoekers gebruikten de gegevens van tien jaar gedragsobservaties onder de chimps in het Oegandese Kibale National Park.
Ze wilden weten of de agressie van mannetjes tegen vrouwtjes een vorm van seksuele dwang is. Als dat zo is, moet je dit aan drie dingen kunnen zien, schrijven ze. De vruchtbaarste vrouwen zullen het hevigst belaagd worden, de meest belaagde vrouwen zullen het vaakst paren en de mannetjes zullen vooral paren met de vrouwen die vaakst het slachtoffer zijn van hun agressie. Allemaal voorspellingen die goed te toetsen zijn.
En het klopt ook allemaal, stellen Muller en zijn medewerkers. Chimpanseedames die nog nooit moeder zijn geworden, zijn minder vruchtbaar. Ze worden gemiddeld pas na ruim duizend paringen zwanger, terwijl dat getal na het eerste kind onder de vijfhonderd ligt. Mannen doen het liever met zon ervaren vrouwtje. En die dames worden ook veel vaker het slachtoffer van geweld, zoals voorspeld.
De ervaren chimpanseevrouwen zijn het aantrekkelijkst voor de mannen als ze in hun vruchtbare periode zijn, wat goed te zien is aan hun gezwollen achterwerk. Dat is precies de periode waarin ze het meest worden geslagen en bedreigd, blijkt uit de observaties. Er was bovendien een duidelijk verband tussen agressie en paringen. Hoe meer er binnen een tweetal werd geslagen, hoe meer seks ze met elkaar hadden. De rang van het mannetje in de groep maakte daarbij niet uit, dus het was niet zo dat dominantie de achterliggende oorzaak van zowel slaag als seks was.
Je zou kunnen denken dat de ruzies een bijproduct zijn van het feit dat mannen nu eenmaal vaker en langer rondhangen bij een vruchtbaar vrouwtje. Maar die vlieger gaat niet op, aldus de onderzoekers. Het verband tussen gewelddadigheden en paringen blijft namelijk ook in stand als de duur van het samenzijn erin wordt verrekend.
Is het nu zo dat de vrouwen zelf kiezen voor een agressieve sekspartner, of zijn ze echt het slachtoffer van seksueel geweld? Het laatste, menen de onderzoekers. Ze baseren zich daarbij op stresshormonen, te meten in de urine van de apen. Om dat te kunnen doen, hebben veldonderzoekers zeven jaar lang klaargestaan met een plastic zak aan een twee meter lange stok, om die in de stroom te houden wanneer een chimpanseedame vanaf een tak omlaag plaste. Waren ze te laat, dan konden ze nog wat vocht van het onderliggende bladerdek in een pipet opzuigen, hoewel dat natuurlijk minder trefzeker was.
Vrouwelijke chimpansees met kinderen hadden duidelijk meer stress in hun vruchtbare periode, wanneer ze veel geweld over zich heen kregen, dan daarbuiten. In de urine van kinderloze seksegenoten was zon piek niet te vinden. Keihard bewijs is het niet, maar het is wel een aanwijzing dat de dames zich niet voor hun lol laten molesteren.
Waarom gaan ze er dan niet met één mannetje vandoor tijdens hun vruchtbaarheidspiek? Die zou dan zonder geweld aan zijn trekken kunnen komen, en het vrouwtje heeft verder van niemand last. Het antwoord is al bekend uit eerdere onderzoeken. Chimpanseevrouwen kunnen het maar beter met veel mannen doen, omdat daardoor onduidelijk is wie de vader is van het kroost. Zo beschermen ze hun kind tegen geweld van diezelfde mannen, die niet graag hun eigen kind doodslaan. Desondanks blijft kindermoord een belangrijk risico in een chimpanseekolonie, schrijven de onderzoekers.
Al met al geeft dit onderzoek niet bepaald een romantisch beeld van het leven van de Oegandese chimps. Wat zegt dit nu over het liefdesleven der mensen? De onderzoekers laten zich daar niet over uit. Maar wie kent niet de uitdrukking meisjes plagen is kusjes vragen?
Visjes die zijn uitgebroed in de bek van een andere soort, kiezen later voor de 'verkeerde' partner. Hun seksuele voorkeur is dus aangeleerd, niet aangeboren. Dat zou wel eens een van de belangrijkste drijvende krachten kunnen zijn achter de explosieve soortvorming in de Afrikaanse meren, meent biologe Machteld Verzijden.
De meeste vissen laten hun kinderen aan hun lot over zodra de eieren uitgekomen of zelfs maar gelegd zijn, maar de honderden soorten cichliden in de grote Afrikaanse meren doen het anders. Aanstaande moeders dragen de eitjes drie à vier weken lang in hun bek rond en blijven ook daarna nog liefdevol voor de kleintjes zorgen. Dreigt er gevaar, dan schiet het kroost snel weer terug in mamas muil. Tot de kinders te groot worden, natuurlijk.
De Leidse biologe Machteld Verzijden deed een experiment waarbij ze de eitjes verwisselde van twee nauw verwante soorten muilbroedende cichliden. Waarom? Het ging ons om de partnerkeuze van de visjes die zo zijn opgegroeid. Kiezen de vrouwtjes later voor een mannetje van hun eigen soort, of liever voor de soort van hun gastmoeder? Oftewel: is de partnerkeuze vooral aangeboren of is hij aangeleerd? Die vraag houdt biologen al jaren bezig. Het antwoord staat deze week in het vakblad Biology Letters.
Het verwisselen van broedsels bij deze muilbroeders was nog nooit eerder gedaan, vertelt ze. Ik wist van tevoren ook niet of het zou lukken. Gelukkig accepteerde ongeveer de helft van de vrouwtjes de eitjes van een ander, nadat ik eerst hun eigen eitjes voorzichtig uit de mondholte had gedrukt. Ze ruilde de eieren van de soort Pundamilia pundamilia met die van Pundamilia nyereri, een soort die er sterk op lijkt en voor een deel op dezelfde plaatsen voorkomt.
De dieren werden in 2003 met hengels en netten gevangen bij het Tanzaniaanse eiland Makobe, in het Victoriameer. Ze kregen een enkele reis Leiden, waar ze sindsdien worden gekweekt op een dieet van gemalen garnalen en diepvrieserwten.
De twee Pundamilias zijn bijna identiek, maar ze verschillen wel duidelijk als het op de voortplanting aankomt, zegt Verzijden: De mannetjes van de ene soort zijn vooral blauw versierd, de andere rood. En we zien dat vrouwtjes aangetrokken worden door de kleur van hun eigen soort. Hoe feller, hoe beter. Dat houdt de strikte scheiding tussen deze twee soorten in stand. Totdat er een onderzoeker langskomt die de eieren verwisselt.
Volwassen vrouwtjesvissen die als ei de wisseltruc van Machteld Verzijden hadden ondergaan, vielen voornamelijk op mannetjes van hun pleegmoeders soort. Verzijden: Die voorkeur is dus eerder aangeleerd dan aangeboren. En dat is een heel nieuw inzicht. Tot nu toe ging vrijwel iedereen ervan uit dat het een kwestie van genen was. De cichliden hebben heel veel soorten gevormd in korte tijd, vertelt de biologe, en dit kan helpen verklaren waarom het zo snel is gegaan.
Een soort die zich in tweeën splitst, moet aan twee voorwaarden voldoen. Ten eerste moeten er twee herkenbare groepen ontstaan en ten tweede moeten dieren binnen zon groep een sterke voorkeur hebben voor een partner uit die eigen groep. Dan groeien ze steeds verder uit elkaar, tot het echt twee verschillende soorten zijn geworden. Het aangeleerde gedrag maakt splitsing van een soort een stuk gemakkelijker, doordat er vanzelf aan voorwaarde twee wordt voldaan zodra het met voorwaarde één goed zit.
Het is een elegante verklaring, maar er ligt nog wel een belangrijke vraag open: wat leren de visjes nu precies van hun pleegmoeder? Het is geen imitatiegedrag, want zorgende moeders doen niet aan paren. Verzijden: Het zou toch de kleur kunnen zijn waar ze op afgaan, aangezien vrouwtjes van de ene soort wel een klein beetje blauw zijn, en van de andere een pietsje rood. Maar ik denk zelf dat het eerder een kwestie van geur dan van kleur is. Waarschijnlijk krijgen ze in de bek ingeprent wat de geur van hun soort is en vinden ze een mannetje aantrekkelijker als hij net zo ruikt.
Maar dat zou natuurlijk wel raar zijn, want in troebel water vermengen de soorten spontaan omdat de vrouwtjes de mannenkleuren niet goed kunnen onderscheiden. Of het geur, kleur, of misschien toch iets anders is wat de jonge visjes ingeprent krijgen, blijft nog onduidelijk. En daar gaat Machteld Verzijden niets aan doen, want haar promotieonderzoek zit er bijna op. Misschien lost een andere onderzoeker dit raadsel op.
Zebravinkmannetjes willen het liefst een vrouw die hun moeder overtreft. Leidse biologen laten met een elegant experiment zien welk leerproces er achter die overdreven voorkeur steekt. Met die nagellakproef werpen ze nieuw licht op de vraag waarom mannetjes en vrouwtjes er vaak zo verschillend uitzien.
Het werd even lastig toen de goede nagellak plotseling niet meer in de winkel te krijgen was, vertelt Carel ten Cate, gedragsbioloog aan de Universiteit Leiden. Gelukkig had de fabrikant nog wel een voorraadje dat we mochten hebben. De nagellak snavellak, zegt hij een keer per ongeluk was nodig om de snavels van witte zebravinkjes in acht kleuren te verven: van flets oranje tot felrood. Waarom?
Wij doen onderzoek naar de partnerkeuze van zebravinken, antwoordt de bioloog. De mannetjes baseren hun keuze vooral op uiterlijk. Als alle dieren wit zijn, zoals in ons experiment, hebben ze alleen de snavelkleur van de vrouwtjes om op af te gaan. En die kunnen we met nagellak eenvoudig veranderen. Samen met zijn collegas Machteld Verzijden en Eric Etman heeft hij een artikel geschreven dat deze week verscheen in vakblad Current Biology. Gelakte snaveltjes spelen er de hoofdrol in.
In eerder onderzoek was al bewezen dat zebravinkmannetjes die door witte ouders zijn opgevoed, vrouwtjes minder aantrekkelijk vinden als die dezelfde snavelkleur hebben als hun eigen vader. Dames met een snavel in de kleur van moeder vallen juist erg bij ze in de smaak. Van nature hebben vrouwtjes een oranje snavel en mannetjes een rode, en dus is oranje favoriet bij de mannen. Maar als de snavelkleuren met behulp van nagellak verwisseld werden, dan waren de voorkeuren van de mannetjes dat later ook. Ten Cate: Die voorkeur ligt dus niet genetisch vast. Hij wordt ingeprent tijdens de jeugd van de vogels.
Het nu gepubliceerde onderzoek lijkt op deze eerdere proef. Voor dit experiment werden broedende paartjes zebravinken in twee groepen verdeeld. Bij de ene groep werden de snavels gelakt in kleuren die dichtbij hun natuurlijke kleur lagen. Van de andere groep maakten de onderzoekers ook nu een soort travestieten: de mannetjes kregen oranje snavels, de vrouwtjes rode. Na het lakken bracht elk paartje hun jongen groot. Samen, want zo doen zebravinken dat. En ze lieten hun huwelijken niet verpesten door de veranderde snavelkleuren.
Waar vielen de zoons uit deze nesten op toen ze volwassen waren, was de onderzoeksvraag. Ze kregen de keuze uit acht vrouwtjes, vertelt Ten Cate, met snavels die in kleur varieerden van lichtoranje tot dieprood. Om hun voorkeur te testen, zetten we ze in een soort arena, een grote kooi met acht kleinere eromheen. Het mannetje zat in het midden, de vrouwtjes eromheen. Voor elk mannetje, in totaal 35 stuks, werd twee keer 20 minuten lang genoteerd welke vrouwtjes hij toezong.
Het resultaat was duidelijk: de heren voelden zich het meest aangetrokken tot dames met een snavel die nog vrouwelijker van kleur was dan die van hun moeder. Voor de ene groep betekende dat extra licht oranje, voor de andere juist het felst mogelijke rood. Van alles wat bij vaders snavelkleur in de buurt kwam, moesten ze niets hebben, of dat nu rood of oranje was. Ze gingen dus af op het verschil in snavelkleur tussen hun beide ouders en gingen voor de zekerheid maar helemaal aan de kant van moeder zitten met hun voorkeur.
Het mechanisme hierachter heet peak shift, vertelt Ten Cate. Je kunt het zien als een bijproduct van het eigenlijke leerproces, dat erop is gericht om mannetjes van vrouwtjes te kunnen onderscheiden. Het ligt voor de hand dat dit niet alleen bij de snavels van zebravinken een rol speelt, maar bij allerlei kenmerken van vogels en andere gewervelde dieren. Het lijkt misschien een detail, maar de evolutionaire consequenties daarvan kunnen groot zijn. Dit leermechanisme kan namelijk veroorzaken dat verschillen tussen de seksen in een soort steeds groter worden. Het zou ook een opstapje kunnen zijn voor de opsplitsing van een soort in twee nieuwe.
Wat zegt dit nu over de voorkeuren van mensen? Hebben mensenvrouwen hun relatief grote borsten te danken aan peak shift? Ten Cate: Dat is een denkstap die ik zelf niet zou durven maken. Maar ik ken wel een onderzoek dat aantoonde dat mensen partners kiezen die meer op hun ouders lijken dan door toeval kan worden verklaard. En ook een waaruit bleek dat karikaturen van bekende mensen veel gemakkelijker worden herkend dan fotos van die mensen. Dat is ook een voorbeeld van peak shift.
Chimpanseemannetjes kunnen maar beter een stuk vlees meebrengen wanneer ze seks willen. Vrouwelijke chimpansees paren namelijk vaker met soortgenoten die op regelmatige basis hun buit met hen delen, dan met soortgenoten die dat niet doen.
Dat melden primatenkenners van het Max Planck Instituut in Leipzig aan het Amerikaanse vakblad "PLoS ONE". De auteurs Cristina M. Gomes en Christophe Boesh hebben de chimpansees van het Tai nationale park in Ivoorkust in totaal 3.000 uren geobserveerd.
Mannelijke chimpansees die hun buit delen hebben twee keer zoveel partners als chimpansees die dat niet doen. "Vrouwelijke chimpansees die niet in staat zijn om zelf te jagen kunnen zo calorieën opnemen zonder dat ze te veel energie te verbruiken", aldus Gomes.
Goede indruk
Schotse onderzoekers in het West-Afrikaanse Guinea hebben ook waargenomen dat wilde chimpansees begeerde vruchten uit velden en tuinen stelen om ze als geschenk te geven aan vrouwelijke chimpansees in de hoop om zo een goede indruk te maken. Op deze manier kunnen de mannetjes zich zelfs meer voortplanten dan de leider van de groep.