Slakken bestrijden in de tuin.
Na de winter zijn ze er terug. De volwassen slakken en hun eieren die de vorst overleefden. Ze komen dan van onder grote stenen of uit grondspleten gekropen en zullen zich dan tegoed doen aan het verse groen dat overal verschijnt. Spijtig genoeg is dat groen juist de sierwaarde van onze tuin of de jonge zaailingen uit de groentetuin. De slakken vreten jonge zaailingen af tot net boven de grond of laten grotere planten achter met gaten in de bladeren en als je dan nog eens de resten van de glinsterende slijmsporen ontdekt, dan weet je zeker dat je niet met rupsen te maken hebt.
Het zijn vooral de naaktslakken die de meeste schade aan ons planten toebrengen. De huisjesslakken brengen zeer weinig schade aan in de (moes)tuin en leven vooral van plantaardig afval zoals verdord materiaal en afval (zelfs achtergelaten papier en karton  vreten ze aan) en zijn in die zin zelfs nuttig te noemen. Bovendien zijn deze huisjesslakken best heel leuke diertjes om naar te kijken, boeiend ook voor kinderen die hier kennis kunnen maken met de ogen op steeltjes. Soms durven ze zelfs de jonge naaktslakken of de naaktslakken hun eieren te verorberen.

De meest voorkomende slakken in België en Nederland zijn:

• de naaktslakken :

  • grijze veldslak (Decoceras reticulatem)
  • akkeraardslak (Milax agrestis)
  • grote aardslak (Arion rufus)
     

• de huisjesslakken :

  • veldslak (Helix nemoralis)
  • kleine wijngaardslak of segrijnslak (Helix aspersa)
  • wijngaardslak (Helix pomatia)

De wijngaardslak of de escargot de Bourgogne is in België bij wet verboden te vangen of te doden.

Naaktslakken zijn als het ware kruipende waterzakjes met een laagje slijm rond en daardoor kunnen ze niet tegen de uitdrogende zonnestralen en zijn ze vooral ’s avonds en ’s nachts actief als het donker en goed vochtig is . Ook overdag tijdens en na regenbuien komen ze te voorschijn. Die lange, naakte reuzenslakken kunnen in één nacht ganse rijen kiemplantjes doen verdwijnen of enorme schade aanrichten aan malse groenten als bijvoorbeeld sla.

In april beginnen de slakken aan hun eerste legsel: een goede 400 eieren leggen ze via kieren onder aardkluiten. Drie weken later komen de eitjes uit en 2 maanden later zijn ze op hun beurt ook al terug volwassen. Het is dus zeer belangrijk om al vroeg in het voorjaar het aantal slakken in de tuin te doen verminderen om later in het jaar en slakkenplaag te voorkomen.


Kunststof slakkenval

Slakken bestrijden kan op zeer veel verschillende manieren gebeuren. Hieronder krijgt u een globaal overzicht waaruit u dan zelf naar eigen voorkeur kunt kiezen.
Als je planten in de tuin zet die gevoelig zijn voor slakkenvraat zoals de Hosta (hartlelie), Iberis (scheefbloem), Ligularia of  slasoorten dan kun je best preventief handelen. Preventief werken is ook aan te raden in tuinen die vorige jaren reeds veel last van slakken hadden.

Ideale plaaten en omstandigheden verminderen:
Voorkomen van hoog gras of onkruid dat vaak in tuinhoekjes blijft staan.
Geen bladhopen of bladafval in de tuin laten liggen.
Mulching best niet toepassen.
Beperken van grote, grove kluiten waar ze zich overdag onder verbergen.
Composthoop of -ton niet te dicht bij uw zaaiperk.
In en onder boomschors gedijen ze goed.
Coniferen trekken slakken aan.
Vocht en vijvers trekken slakken aan.
Let op: als uw composthoop niet te groot is, kan het gebeuren dat slakken in de zijwanden hun eieren afzetten. Als je dan uw compost over uw tuin uitspreidt is een ware slakkenplaag begonnen.
 

Onaangename plaatsen en omstandigheden creëren:
Scherpe, droge voorwerpen kunnen de slakken kwetsen en ze zullen hier dan ook niet overheen willen kruipen. Met deze materialen kun je dan ook gemakkelijk een barrière aanleggen rond de planten of de zaaibedden die je wil beschermen. Zo kunnen we werken met schelpengrit, fijn gemaakte eierschalen , rijnzand, kalk, zaagsel, gesteentemeel, houtas, cacaodoppen, grind, dolomiet, zwavel, kiezelwierpoeder,…

Planten in de tuin zetten die slakken door hun sterke geur op afstand houden(afweerplanten):

• Oostindische kers (Tropaeolum majus)
• hysop(Hyssopus officinalis)
• Salie(Salvia officinalis)
• Tijm(Thymus officinalis)
• tomaat(Lycopersicon)
• teentjes knoflook

Beter water geven in de morgen. Zo zal het gewas al goed opgedroogd zijn tegen dat de slakken in de late avond te voorschijn komen.
Zorg dat natuurlijke vijanden van de slakken zich welkom voelen: bomen, struiken voor de vogels: lijsters, eksters, kraaien, spreeuwen, merels. Onder hopen van takken voelen egels zich prima. Goede omstandigheden voor kikkers, padden creeren, want ook die hebben slakken als favoriet op hun dagelijks menu.

 
paddenpot

De donkere en vochtige composthoop vol verterende plantenresten kan ook veel slakken aantrekken. Wanneer je die compost dan in de tuin gebruikt, dan worden ook de slakken en de slakkeneieren over de plantenborders verspreid. Plaats voldoende slakkenvallen in de buurt van de composthoop om dit probleem te voorkomen. Ook op andere donkere en vochtige plaatsen zoals in de buurt van vijvers is het ten zeerste aan te raden de slakken weg te vangen met goed werkende slakkenvallen .

De slakken vangen
Vangen onder neergelegde dakpannen, koolbladeren, rabarberbladeren, vochtig zeil,… ’s avonds op een slakkenrijke plaats leggen. ’s Morgens trekken ze zich hieronder terug en kun je het ongedierte van de onderkant afplukken.
Als de avond valt met de zaklantaarn in de aanslag, slakken gaan rapen of op stokje prikken.

Vallen plaatsen.
Slakken zijn dol op de geur van gist.
Bekertjes in de grond ingraven zodat de bovenrand op gelijke hoogte komt van de grond. De bekers voor de helft vullen met gistrijk bier of water aangelengd met gistpoeder. Indien mogelijk plaats dan een soort afdakje boven de beker zodat het er niet kan in regenen (verdunnen tegen gaan). De slakken komen dan af op de geur van de gist, ze willen er van drinken, vallen er in en verdrinken.

TOPPER: de slakkenval

Begin vroeg genoeg met het bestrijden van de slakken. In april leggen de slakken hun eerste ± 400 eieren via kieren onder aardkluiten. Drie weken later komen de eitjes uit en 2 maanden later zijn ze op hun beurt ook al terug volwassen. Het is belangrijk om reeds vroeg in het voorjaar het aantal slakken in de tuin te doen verminderen om later in het jaar slakkenplagen te voorkomen.

Natuurlijke vijanden inzetten
Er zijn tegenwoordig ook al aaltjes (Phasmarhabditis) op de markt die de slakken parasiteren en doden. Deze zijn microscopisch klein en kan men bestellen in winkels die tuinbouwproducten aanbieden. Je krijgt dan een fles met daarin een substantie waarin er zich 12 miljoen aaltjes bevinden. Deze kun je dan uitgieten over 40 m². De aaltjes zoeken de slakken op en parasiteren ze. De aaltjes sterven pas als ze geen nieuwe slakken meer vinden. Op deze manier is uw tuin minstens 6 weken van de slakken vanaf.

Uiteraard kunnen we ook slakkenkorrels gebruiken.
Deze kunnen we volgens werkzame stof opdelen in 2 groepen. Een groep die terug biologisch afbreekbaar is en niet gevaarlijk is voor mens en dier en de klassieke slakkenkorrel die de vorige eigenschappen niet bezit.
Gebruik slakkenkorrels altijd met mate. De slakken komen toch op de geur af. Strooi daarom een gemiddelde van 10 korrels per m² i.p.v. ze handenvol in het rond te strooien. Bij het gebruik leg je de korrels best op de grond met daar een dakpan boven. Dit voorkomt verminderde werking van de korrels door de regen en het zorgt er ook voor dat andere dieren er niet aan komen. Een andere tip is het leggen van de korrels in een leeg botervlootje waar een opening is uit gesneden. Zo kunnen regen, bodemvocht, de vogels,... er niet aan en gaan ze langer mee. Veel mooier en nog praktischer dan de botervlootjes is het om de slakken weg te vangen met de decoratieve keramieken slakkenval

Predatoren die veel slakken eten die door de klassieke korrel zijn gestorven kunnen daar in de winter last door krijgen wanneer hun vetreserves worden aangesproken.

Vossaert Kurt - webmaster: www.tuinadvies.be
Meer tuinproducten op www.tuinwinkel.be

Auteur: Vossaert Kurt