Hallo bezoeker,
welkom op het blog van de Mailgroep Huisdieren, een hechte groep Dierenvrienden-SeniorenNetters, die er zijn voor, door en met elkaar.
Op dit blog kunnen jullie kennismaken met onze dieren, tips vinden over de verzorging en de gezondheid van de dieren, dierengedichten en dierenartikels lezen, werkjes in verband met dieren bekijken, enz.
Veel kijk- en leesplezier!
27-12-2007
De duizendpoten (Martina1)
De duizendpoten
Hoe kunnen duizendpoten "zien', terwijl ze geen ogen hebben? Hebben ze allemaal duizend poten? Waar leven ze het liefst? Wat doen ze als ze voelen dat ze in gevaar zijn? Deze vragen en meer zullen beantwoord in onderstaand artikel.
Het woord "duizenpoot"is een geslachtnaam die bij elkaar z'on 12.000 soorten ongewervelde dieren aanduid, die, hoewel ze veel op elkaar lijken, heel opvallende verschillen kunnen vertonen. Er zijn ook duizendpoten met ogen en andere duizendpoten die géén ogen hebben. De duizendpoten zonder ogen vinden hun weg dankzij de gevoeligheid van hun antennes.
De meeste van de duizendpoten hebben lang geen duizend poten, hooguit enkele tientallen. En degene die de meeste pootjes hebben, lopen niet het hardst. De watervlugge chilopoden (duizendpoot) hebben meestal minder pootjes dan de langzame diplopoden (miljoenpoot).
Duizendpoten zoeken vochtigheid op en verbergen zich onder gebladerte, grind, in spleten in de bodem en in boomschors. Duizendpoten zijn echte jagers die hun vermogen om hard te lopen gebruiken voor het vangen van hun prooi: allerlei andere bodemdiertjes. Ze pakken deze met hun scherpe gifklauwen beet. In deze voorste klauwen, die op kaken lijken, zit een gifblaas (niet gevaarlijk voor de mens). Het vergif dat bij het beetpakken vrijkomt verlamt de prooi waardoor deze gemakkelijk is op te eten, net als bij een spin dus.
Door hun snelheid en hun gifklauwen kunnen de meeste duizendpoten zich doeltreffend tegen de meeste vijanden beschermen. Maar vogels, spitsmuizen, egels en padden zullen zeker een duizendpoot opeten als ze hem te pakken krijgen. Loopkevers en spinnen grijpen waarschijnlijk grote aantallen kleine duizendpoten. De grootste vijand van de duizendpoot echter is... de duizendpoot zelf. Gewonde soortgenoten worden snel opgegeten. Dit kannibalisme is waarschijnlijk de reden dat er zelden meer dan één duizendpoot onder een steen of een stuk hout aanwezig is.
Miljoenpoten zijn planteneters en hebben een voorkeur voor rottende plantendelen. Ze zijn daarom talrijk in composthopen en bemeste grond. Maar ze eten ook schimmels en vreten dode dieren aan. Hoewel de meeste miljoenpoten afschrikkende stoffen uitscheiden, hebben zij toch een aantal vijanden. Sommige spinnen, kikkers, padden, vogels en kleine zoogdieren laten zich niet afschrikken.
Bijna alle duizendpoten kunnen giftige en sterk afschrikkende stoffen afscheiden. Zonder hun aanvallers te doden, zorgen ze dat deze nooit meer terugkomen. Het is bekend dat de beet van een scolopender (een chilopode) ook voor de mens pijnlijk is. Sommige, zoals diplopoden, beschermen zich door tot een glad en moeilijk te grijpen bolletje op te rollen. Alle duizendpoten zijn bovendien beschermd door hun uitwendig skelet, een soort keihard pantser dat bestaat uit verschillende gelede segmenten.
Het pantser (= uitwendig skelet) heeft geen waterafstotende laag, waardoor gevaar van uitdrogen dreigt. Daarom vinden we duizendpoten altijd op wat vochtige plaatsen. Over het algemeen zijn het nachtdieren. Duizendpoten reageren sterk op contact en komen alleen tot rust als hun boven- en onderkant ergens tegenaan ligt.
De duizendpoot zet haar eieren één voor één in de losse grond af. Hieruit ontwikkelen zich de jongen die dan nog slechts 7 segmenten (dus 7 paar poten) hebben. Bij elke vervelling neemt dit aantal toe totdat het dier volwassen is.
Miljoenpoten leggen gedurende de hele zomer eieren en camoufleren ze met uitwerpselen en aarde. Het legsel kan uit meer dan 100 eieren bestaan. De jongen die uit het ei komen zijn zeer klein en hebben slechts twee paar poten. Dit aantal neemt bij de volgende vervellingen steeds toe, totdat de dieren volwassen zijn.
Overige gegevens:
lichaamslengte: Heel verschillend per soort. diplopoden 2 tot 37 mm, Pauropoden maximaal 2mm, Symphilen tot 8 mm, Chilopoden tot 26,5 cm.
Aantal poten (veel minder dan de naam aangeeft): Diplopoden tot 240 paar, Paurapoden 9 tot 10 paar, Symphilen 12 paar en Chilopoden tot 177 paar.
Voortplanting: eierleggend.
Bijzonderheden: Hun langwerpige lijf, dat gesteund wordt door talrijke paren pootjes, bestaat uit een groot aantal onderling bijna gelijke segmenten
Leefgebieden: Duizendpoten zijn in alle gematigde en tropische gebieden ter wereld te vinden.
mailgroep huisdieren
