Honden kunnen zich verzoenen

01/02/2008 11:00

Vlaamse biologen ontdekken een nieuw gedragssysteem bij de hond: troosten.

Het is al enige tijd bekend dat chimpansees en andere apen zich na een conflict met elkaar kunnen verzoenen. Het gedrag is vooral van bonobo's bekend, omdat die graag overgaan tot collectieve seksspelletjes om spanningen weg te draineren.

Een efficiënt systeem, want in bonobogroepen komt veel minder agressiviteit voor dan bij chimpansees. Ook dolfijnen, hyena's en zelfs geiten zijn tot verzoening in staat, katten - het zal niemand verbazen - daarentegen niet.

Verzoening is een sterk mechanisme om agressie in een groep binnen de perken te houden. De meeste katachtigen leven niet in een hechte sociale context.

Vreemd genoeg was het concept nog nooit onderzocht in honden, hoewel dat in principe toch ook sociale dieren zijn, en zeker de wolven waar onze huishonden van afstammen. Daarom ging gedragsbioloog Mark Nelissen van de Universiteit Antwerpen ervan uit dat ook honden tot verzoening in staat moeten zijn. Hij zette zijn studenten aan het werk om die hypothese te testen.

Annemieke Cools en haar collega's konden dat inderdaad bevestigen. Honden groeten en likken elkaar intens na een conflict. Maar zoals blijkt uit hun verslag in het vakblad Ethology was het zelfs nog interessanter: er werden waarnemingen opgetekend van honden die het slachtoffer van een agressie gaan troosten, zonder dat ze zelf actief bij het conflict betrokken waren.

Honden blijken dus veel hoger te staan op de ladder van sociale organisatie dan men vaak aanneemt.

De Antwerpse biologen ontdekten ook dat honden zich gemakkelijker verzoenen met dieren die ze kennen dan met vreemde individuen. Wat normaal is, want wilde honden of wolven kennen de dieren uit hun roedel goed.

Het is evident dat deze waarnemingen ook voor wolven zullen gelden. Wolven leven samen in complexe roedels, en voor hen zal dit gedrag cruciaal zijn. Onze honden hebben het alleen maar aan hun wilde natuur overgehouden. Domesticatie van de hond heeft niet, zoals bij de kip wel is gebeurd, tot meer sociaal contact tussen dieren geleid, wel integendeel. Maar de basismechanismen zijn intact gebleven.

Dirk Draulans

Knack.be