A. Hoe ontstaat artrose?

Naarmate de leeftijd vordert zien we dat kraakbeen dat normaal soepel en elastisch is, langzaam brozer wordt. Er treden barsten op in het gladde oppervlak en er beginnen stukjes kraakbeen los te komen.
Wanneer dit proces eenmaal gestart is, zien we dat er een vicieuze cirkel ontstaat : het ooit zeer gladde oppervlak wordt ruwer en wrijft nog meer in op het contactoppervlak. Het gewricht wordt minder soepel omdat twee ruwe oppervlaktes tegen elkaar schuren.

Er komen stukjes kraakbeen los en die zweven rond in het gewricht wat blokkades kan veroorzaken. Door de irritatie komt er vocht in het gewricht, dit kan ook aanleiding geven tot een ontstekingsreactie in het kapsel. Het kapsel wordt dan vaak dikker en stijver wat de beweeglijkheid van de heup niet ten goede komt.

Het lichaam probeert de druk op het aangetaste gewricht laag te houden en we zien de vorming van botuitsteeksels aan de randen van het gewricht, die scherpe randen kunnen ook pijn veroorzaken.

Er treedt op langere termijn ook een aantasting van de spieren op, ze worden zwakker en kunnen een verkorting of contractuur (dwangstand) vertonen. Hierdoor manken de dieren.
Er hoeft geen onderliggende oorzaak te zijn voor artrose, wel is het zo dat bij bepaalde dieren een genetische (aangeboren) voorbeschikking is om vroegtijdige slijtage van de gewrichten te vertonen.

Ellebooggewricht met erge artose en een heupgewricht met erge artrose

Bij instabiliteit kan er ook artrose optreden.
Die instabiliteit kan bijvoorbeeld een gevolg zijn van onvoldoende ontwikkelde of beschadigde gewrichtsbanden (Heup Dysplasie, Losse knieschijf, Gescheurde Voorste Kruisband), of van gewrichtskraakbeen dat zich in de groei niet goed ontwikkelt en daardoor plaatselijk te dik kan worden en zelfs kan afbreken ( Elleboogdysplasie of Schouderdysplasie )

    Heupgewricht met artrose

B. Welke dieren krijgen artrose?

• Gewrichtsafwijkingen op jonge leeftijd (HD, ED en Schouder-OCD) die soms direct problemen geven maar soms pas op latere leeftijd als artrose merkbaar worden, komen vooral voor bij bepaalde grote hondenrassen en reuzenrassen, zoals de Duitse Herder, Labrador Retriever en de Berner Sennen hond.

• Sommige hondenrassen, zoals de Boxer, hebben een dermate steile stand van de knie, dat beschadiging van de Voorste Kruisband en de Meniscus van de knie bij die rassen vaker voorkomt.
• Een te losse knieschijf is een afwijking die bij bepaalde kattenrassen, zoals de Maine Coon, vaker voorkomt.
• Langdurige overbelasting van de gewrichten zoals bij overgewicht is een belangrijke oorzaak van artrose en verergert sterk de verdere achteruitgang van een artrotisch gewricht. Bovendien heeft een hond met overgewicht meer pijn bij belasting van artrotische gewrichten.

C. Hoe herkennen we artrose?

Dieren die kreupel zijn en hier niet binnen enkele dagen van herstellen of dieren die steeds opnieuw aan dezelfde poot kreupel worden zijn verdacht van het hebben van een gewrichtsaandoening.

Een gescheurde kruisband is een van de meest voorkomende oorzaken van artrose in de knie.

Indien het om artrose gaat valt vaak op dat er sprake is van “startkreupelheid”: Bij en direct na het opstaan is de kreupelheid erger dan na even wandelen.
Artrotische afwijkingen in het gewricht zijn het best voelbaar als de smerende gewrichtsvloeistof koud en taai is, zoals na rust. Na even bewegen wordt de gewrichtsvloeistof warm en vloeibaarder, waardoor minder pijn gevoeld wordt.
Röntgenfoto's kunnen bevestigen of het om een gewrichtsafwijking gaat of bijvoorbeeld om groeipijn of een bottumor.

 
links is radiologie van een knie met artrose, rechts een "live" beeld van de knie tijdens een voorste gekruiste band operatie

Bovendien zijn röntgenfoto's met name bij jonge dieren essentieel om vast te stellen of het om een operabele aandoening gaat. Indien operatie een optie is, kan die namelijk beter zo snel mogelijk uitgevoerd worden om de vorming van (meer) artrose zo veel mogelijk te voorkomen..

Detail van artrose bij een partieel gescheurde gekruiste band bij een Cane Corso.

D. Wat is er aan te doen?

• Bij bepaalde aandoeningen kan een operatie geadviseerd worden.
• Overgewicht dient bestreden te worden, het dier kan beter juist aan de schrale kant gehouden worden of op speciale voeding zetten zoals Eukanuba Restricted calorie of Eukanuba Senios Plus.
• In alle gevallen zal een aangepast bewegingspatroon geadviseerd worden.

• Een natuurlijk preparaat met chondroïtinesulfaat en glucosamine, zoals artromix hond of artromix paard heeft een versterkende invloed op de opbouw en het herstel van gewrichtskraakbeen bij de hond.
  
         
  
  
• Pijnstillende ontstekingsremmers, zoals Rimadyl® helpen om minder beschadigende ontstekingsstoffen in het gewricht te laten ontstaan. De artrose verergert daardoor minder snel dan zonder die medicijnen en bovendien voelt het dier minder pijn, waardoor het zich beter voelt en in beweging wil blijven, wat de gewrichten weer langer soepel houdt.
  
   

E. Wat zijn de vooruitzichten?

© 2003 - dierenkliniek Causus - Oudenburg