|
Deze voormiddag heb ik mijn tijd besteed aan een refreintje. Door de weersomstandigheden kwam dat zinnetje helemaal verkeerd in mijn hoofd. "Er vliegt geen Blauwvoet, en toch is het storm op zee". Iedereen die student geweest is of lid van een jeugdbeweging...., kent wel het refrein: "Ei!, Het lied der vlaamsche zonen, met zijn wilde noordertoren, met het oude vlaamsche Hoezee, Vliegt de Blauwvoet-storm op zee!" In mijn schoolgaande jaren hadden we nog 1 lesuur per week dat gebruikt werd om gedichten van buiten te leren, te ontleden. Ook al de Vlaamse schrijvers kwamen aan bod. Ik wist dus nog wel dat het een gedicht was van Albrecht Rodenbach (1856- 1880) verwant aan een roemrijk brouwersgeslacht uit Roeselare. Dat was ook alles wat er nog overbleef in mijn ingebouwde computer. De detective in mij werd wakker om uit te zoeken wat, wie, die "Blauwvoet" is. Ik vond een bevredigend antwoord in een jaarboek uit 2015 van het VOB, Vereniging Onderwijs in Biologie. Een volledig hoofdstuk gewijd aan "de Blauwvoet". Geschreven door Walter Deconinck, ereleraar biologie, Rijksnormaaalschool, Brugge-Kortrijk, en Olivier Dochy, vogelwerkgroep Natuurpunt Westland. . De Blauwvoet is meestal afgebeeld als een mooie gestyleerde vogel, met gespreide vleugels. Bij kunstenaars moest hij ogen zoals een zeevogel en gelijkend op een meeuw. Menig slim hoofd heeft zich gebogen welke vogel de naam van Blauwvoet verdiende. Er is geen eensluidend antwoord. Nergens is er ook maar een beschrijving te vinden voor deze bij uitstek bekende Vlaamse vogel. Men spreekt van sperwers, meeuwen, adelaars ,jan-van-genten.....* om het kort te zeggen vogels waar er eventueel blauwe poten aan kunnen zitten. Niemand is er tot hiertoe uit geraakt. Ik ben voorstander van de andere oplossing die in het tijdschrift naar voor kwam. De vroegste vermelding; op een akte opgemaakt in de buurt van Veurne in 1138, Richard Blauvoet. Dit verhaal gaat over een scheldnaam voor kustbewoners, geweldadige kerels of piraten. Neerbuigend gezegd omdat ze blauwe voeten hadden van de kou (zeer aannemelijk) door in de schorrenmodder te ploeteren of van textiel te kleuren. De Blauwvoeten werden ook vernoemd door de Brugse baron Kerwijn de Lettenhove in zijn werk "geschiedenis van Vlaanderen"(1847). Hij vermeld dat er twisten waren tussen de Blauwvoeten (zeelui en kustbewoners) en de Izengrims, de Franse bourgeoisie in het binnenland. De opstand tussen de Blauwvoeten en de Isengrims is beschreven door Hendrik Conscience (1812-1883), in het boek " De Kerels van Vlaanderen"(1870). "Vliegt de Blauwvoet?" Het antwoord en wachtwoord was,"Storm op Zee" en dan gingen de poorten open. Er werd op gewezen dat Albrecht deze uitroep waarschijnlijk bij Hendrik had gelezen.
Ik ben geen lesgeefster en de blog dient daar ook niet voor. Het is wel interessant iets uit te spitten en het proberen beknopt, volledig en verstaanbaar weer te geven. Voor mezelf een heel goede oefening om alles voor iedereen leesbaar te houden en misschien interesse op te wekken voor een vergeten onderwerp. Ook de stad Roeselare niet vergeten te bezoeken en de Rodenbachs te proeven.
*in ieder geval is het niet de heilige ibis die vandaag in Vorst op een binnenkoer is gevangen.
|
