Uitgeslapen! Ze zeggen altijd dat de uren die je slaapt vóór middernacht dubbel tellen. Ik lag gisteren om 22u in mijn frisse nest en heb geslapen tot 6u. Volgens mijn simpele berekening heb ik 10u slaap gehad. Maar ik moest uitgerust zijn voor een controversieel onderwerp. Vandaag is het de Internationale dag tegen Homofobie, Bifobie en Transfobie. Allemaal moeilijke woorden en onderwerpen die aandacht vragen, zeker nu de Algemene Overste van de Broeders van Liefde, René Stockmans, er een artikel aan gewijd heeft. Ik heb wat teksten moeten lezen om me enigszins in te leiden in deze controverse die de Broeder veroorzaakte. Genderidentiteit of psychologisch geslacht, verwijst naar eigenschappen, gedragingen en rolpatronen die een maatschappij voor elk geslacht heeft bepaald. Het is mogelijk dat iemand mannelijke geslachtsorganen heeft maar zich vrouw voelt. Omdat de Westerse samenleving wil dat we ons als individu gedragen volgens één van deze twee genderrollen (man of vrouw), voelen mensen met een andere genderidentiteit en geslacht, zich afwijkend. Zij kunnen door hormonen of geslachtsoperaties hun lichaam afstemmen op hun genderidentiteit. Volgens de Broeder van Liefde in Rome, bestaat deze genderideologie niet. Het Vaticaan, De Kerk en dus ook de Pauselijke Congregatie van René Stockmans, veroordelen en waarschuwen de aanhangers van deze zienswijze bij het verloochenen van het onderscheid tussen man en vrouw. Ook dat de gemeenschap van man en vrouw niet meer essentieel is voor menselijk geslacht verder te zetten. Stockman betreurt, dat 'gender' geëvolueerd is van een 'beschrijvend' begrip naar een 'wettelijk afdwingbaar'begrip. Hij betreurt dat men kan kiezen met welk geslacht men door het leven wil en kan gaan. Het verderf, de gendertheorie en al de rest is begonnen bij de uitspraak van Simone De Beauvoir (1908-1986) : on ne naît pas femme, on le devient. Deze Mr Stockmans is de laatste maanden al meermaals in het nieuws gekomen met uitspraken en tegenkantingen van hetgeen en waarvoor de Vlaamse Broeders van Liefde, staan. Onderwijs en zorg, met name psychische zorg, en sociale economie. Nog niet zo lang geleden was er het proces tegen de dokters die hielpen bij de euthanasie van een vrouw met ondraaglijk psychisch lijden. Er werd toen gesuggereerd dat de Broeders erop aangestuurd hadden, meer waarschijnlijk was het de Algemen Overste uit Rome, die op die manier zijn stempel en visie wilde doordrukken. De Belgische Broeders zijn niet vóór levensbeëindiging maar hebben begrip voor de vraag, visie en context van de zieke en bieden een levenseindetraject of alternatieven. Maar voor Mr Stockmans is zoiets onbespreekbaar, elk ethisch onderwerp is taboe (abortus, euthanasie). Dergelijk autoritair leiderschap, is zeker in de Westerse wereld niet meer gewenst en van deze tijd. Het dispuut tussen de Algemen Overste en de Belgische Broeders van Liefde reikt verder dan de ethische kwesties. De spierballen worden langs beide zijden gerold. Zowel de financiële kant als de katholieke kant worden onder de loupe genomen. Krijgt nog een vervolg de komende maanden.
Nu tijd voor de zomerse ontspanning, in de zetel liggen met een turf van een boek van Lucinda Riley, 732 blz . Ik zal vanavond mijn armen niet meer voelen. Maar voor een goed liefdesverhaal heb ik dat er wel voor over. Ik ga genieten van de "Zon" (de titel) en de gele bol.
Doodmoe van heel weinig te doen! Mijn buurvrouw heeft me echt wel direct opgemonterd met vers gebakken wafels. De buurvrouwen zijn hier schatten!!! Maar ik heb al een hekel aan winkelen en met al de voorzorgsmaatregelen die ik nu moet nemen, is mijn goesting om boodschappen te doen, tot onder het nulpunt gezakt. Blijf dan thuis, hoor ik jullie denken! Soms zijn er echt wel noodzakelijke aankopen te doen. Een wasmachine bijvoorbeeld, ze had vorige week de geest gegeven. Ik heb geprobeerd om mijn was in een grote ketel op het vuur te zetten en met een stok erin te roeren, zoals mijn bobonne dat deed. Maar eerlijk, dat zijn geen werkzaamheden meer die ik nog wil doen. Tien onderbroeken wassen duurt 2 uur en dan ophangen om te drogen. Dat neemt een halve dag in beslag en dan zie ik mijn was nog niet krimpen. Mezelf dan maar opgeofferd en in de rij staan wachten tot er volk buiten kwam en ik binnen mocht. Zo was het in elk magazijn dat ik een bezoek moest brengen. De winkels om me van voeding te voorzien, van lectuur voor de volgende dagen, van snoepjes voor de hond, en van de noodzakelijke machine om te wassen. Dat ik al dat geduld opgebracht heb, kwam omdat ik veel tijd moest overbruggen terwijl de hond in het kapsalon zich liet coifferen. Het was veel werk om al zijn krullen te scheren. Het was de behandeling van de schaapsscheerders die toegepast moest worden. Denk dan maar aan de serie "De doornvogels" met Richard Chamberlain en Rachel Ward. Van die romance tussen Maggy and her priest smelt ik nog weg als ik er aan denk. Maar hier was er enkel professionaliteit nodig om de klus geklaard te krijgen en geen liefdes intermezzo. Ik heb wel een klein vreugdedansje gedaan toen ik hem terug zag. Hij zag er wondermooi uit, als ik dat zo mag omschrijven. Niet alleen dàt, ook nog eens besprenkelt met heerlijk geurende hondenparfum! Dat is al die kwellingen en uren verspilling waard geweest. Hij stapt weer zo fier als een pauw door het leven. Nu is hij nog eens op uitstap met de buurvrouw. Zijn ontspanning na zijn inspanning om zo lang in het gareel te moeten hangen om er prachtig uit te zien. Het was voor ons beiden een offer waard vandaag. En allebei moe en voldaan, en blij weer in ons rustig vertrouwde nest te zijn.
Een dag die weinig potten zal breken. Een mooie blauwe lucht, veel zonneschijn dus, maar fris weer als ik gewoon buiten kom en niet beschermd verder loop. Minder zijn de eindeloze herhalingen op tv en het herkouwen van oud nieuws in de kranten. Alle winnaars van het Eurovisiesongfstival komen eens aan bod nu deze zangstonden niet doorgaan. Jammer, want er valt altijd wel wat te beleven, al is het alleen maar de commentaar van Peter Van De Veire en André Vermeulen, die ik nu moet missen. Gelukkig zijn er nog een paar goede programma's gekomen die me af en toe de slappe lach bezorgen. De probeersels van onze twee grijze mannen in 'Twee Tinten Grijs' en de gasten die meerijden met de bus 'Columbus' van Wim Lybaert. Ik maak veel gebruik van de herhaaltoets op tv, want mijn lachtranen verstoren soms mijn zicht. Verder zijn er in het circuit van de mailfilmkes veel maffe toestanden te zien, veel onnozele teksten te lezen en wel 20 lessen om mondmaskers te maken zonder een stikmachine, naald of draad te gebruiken. Verveling komt nooit in mijn woordenboek voor! Nu lees ik het laatste boek van Nicci French en morgen is er de aanschaf van "De zon" het laatste boek van Lucinda Riley. Ik ben benieuwd naar deze laatste in de page turner reeks "De zeven zussen". Goede dag aan iedereen en tot morgen.
Vandaag poets en kuisdag, met een beetje veel hulp voor het zwaardere werk. Veel zand van de hond in mijn huis, want alle krulletjes hamsteren aarde uit de tuin en zand van het strand. Borstelen is niet genoeg meer om het eruit te krijgen en het doet pijn de dreadlocks te ontwarren. Nog 48u geduld. Deze middag heb ik eerst een siësta moeten doen om te bekomen van de geleverde inspanningen. Maar het was geen fiësta toen ik wakker werd en het nieuws on line bekeek. De stelling van een gezondheidseconoom, een Belg, die doceert aan de unief van Oxford: de ouderen moeten voor het kostenplaatje en de economische put en gevolgen van de crisis bijdragen door middel van een ouderentaks. Zo zou de financiële put van de globale ziektebehandelingen en ziekteverzekeringen, gedelfd worden!!!. Uitleg van dit eminent en slim heerschap: de jaggers hebben het meest geprofiteerd van deze covid 19. Zijnde, lees, het meest van de medische hulp gebruik gemaakt. We dragen niet meer bij door het terug opnemen van werk, want dat hebben we niet meer. Voor het gemak vergeet mijnheer Emmanuel De Neve, er bij te vertellen dat er een verplicht pensioen is. Volgens hem, offeren de jongeren zich op en moet het beleid maar zorgen dat de ouderen een tegmoetkoming doen. Met andere woorden: een taks betalen omdat we (nog) leven. Ieder zijn mening denk ik dan, maar dergelijke uitlatingen dienen tot niets. Dergelijke pandemiën komen regelmatig terug in de geschiedenis. Om ons te troosten vertellen ze het verhaal van Anton Van Dijck (Dyck) (1599-1641), die omwille van de builenpest een jaar vast zat op Sicilië, met name in Palermo. Hij combineerde het nuttige aan het aangename en schilderde verschillende doeken van de H. Rosalie, patrones van de stad. Misschien een ideetje om haar hier ook te aanroepen, zij zou de stad van de pest hebben verlost. Wie weet, godvrucht kan nooit kwaad. En zoals mijn vader zei, bidden? Baat het niet, het schaadt niet!
Een goei jatte kaffe en een klein koekje (t'is nog voormiddag) en een hond op wandel. Meer heb ik niet nodig om me rustig aan het schrijven te zetten. Want weerom heb ik een vertelseltje voor deze feestdag van de heilige Servatius van Maastricht. De ijsheilige die we vandaag vrezen, maar ook gebruikt in de oudste mop. Die van de schele heilige verteld door Hendrik van Veldeken (vroeger al geschreven). Menigeen weet dat ik leef op het ritme van de natuur en de seizoenen. Als het donker wordt, vallen de schellen voor mijn ogen en als het licht wordt gaan ze terug open. Ik slaap met het venster open, ik hoor de vogeltjes fluiten bij het eerste ochtendgloren. De rolluiken gaan in de slaapkamer nooit naar beneden, de overgordijnen nooit toe, alleen de witte vitrage zorgt voor een privé gevoel op de slaapkamer. Bijna iedere dag denk ik, 'het daghet in het Oosten' als ik naar buiten kijk. Ik nam altijd aan dat ik graag Middeleeuws Nederlands wilde spreken, omdat me dat een beetje van de werkelijkheid van de nieuwe dag hield. Maar vandaag dacht ik, heb ik dat misschien opgepikt in een ver verleden? Wat een rijkdom hebben we toch met die Google en Wikipedia. Ik tik dat zinnetje in en wat komt er tevoorschijn? Een Middeleeuws gedicht van 14 strofen!!! Waarschijnlijk een lied dat blijven hangen is uit mijn periode van voorliefde voor luisterliedjes en liefhebster van troubadours en kleinkunstenaars, zoals Miel Cools (1935-2013). Het lied is voor de eerste keer gedrukt in het Antwerps Liedboek van 1544 en had toen al de reputatie van een 'oud lied' te zijn. "Het daghet uyt den Oosten, het licht schijnt overal, hoe weynich weet de liefste, och waer ik heenen sal". Er volgen nog dertien strofen en allemaal gaan ze over het verlies van haar geliefde. Na de dood van haar minnaar treed ze in het klooster. Aan elk Middeleeuws lied is er een uitleg verbonden. Niemand wou haar helpen bij het ter aarde bestellen van de dode en men schrijft dat toe aan de feodale tijd en het erfrecht dat toen in zwang was. Dat sloot vrouwen uit voor de erfenis en dan van pure armoe, intraden in het convent, abdij. Het klooster! Soms is het mogelijk dat bepaalde gedachten van lang geleden terug voor mijn geestesoog tevoorschijn komen. Ik heb jarenlang met de nonnen geleefd, in goede en kwade dagen. Meestal bekommerden die zich wel goed om de interne leerlingen. Ze hadden wel een vrij saai leven, vond ik toen. Vroeg opstaan, bidden, 2x daags naar de mis gaan, vespers en lof zingen, te biechten gaan, vasten en vieze gewaden aandoen die alles wegstaken wat er mooi was. De Heer moest me van een kloosterleven vrijwaren. Natuurlijk gingen we ook op schoolreis, maar telkens was er een gebedstonde aan gekoppeld en mochten we een kaarsje branden. Tijdens een van die godsdienstige oefeningen heb ik werkelijk tot God gebeden om me geen roeping te geven en me zo te sparen van een leven aan God en Kerk, gewijd. Ik heb toen héél intens een gebed naar de hemel gestuurd want ik herinner het me nog altijd. Ik weet zelfs nog dat het op een schoolreis naar Scheveningen was! En nu, een geliefde is gegaan, maar geen kloosterleven is er gekomen voor mij, gelukkig!
Mijn dag begint altijd verwachtingsvol. Wat komt er vandaag op mijn weg dat de moeite van het weten waard is? Wat verdient er vandaag een opfrissing in mijn geheugen? Na bijna 72 jaar zijn er al veel weetjes die extra aandacht terug verdienen. Zoals vandaag. Tweehonderd jaar geleden, op 12 mei 1820 werd Florence Nightingale geboren, in Florence, Italië. Haar ouders gaven haar de naam van haar geboortestad. Een verpleegster die nu meer dan ooit terug in de belangstelling staat. Ik kan haar gerust de grondlegster van de moderne verpleging noemen, met instructies die vandaag de dag meer dan ooit geboden zijn geworden: hygiëne, handen wassen, afzonderen in paviljoenen en statistieken. Als meisje uit een begoede Britse familie, protesteerde ze al tegen het gedwongen 'niets' doen van de jonge vrouwen uit de burgerij. Hun enige functie was, goed trouwen, kinderen krijgen en een huishouden goed bestieren. Ze pende haar grieven neer in haar boekje 'Cassandra' dat nooit is uitgegeven, maar wel tussen haar papieren is gevonden. Zij had geen zin in een huwelijk en reisde veel. In Duitsland vond ze haar roeping toen ze in contact kwam met een zorgopleiding van protestantse zusters en diaconessen (lekenverzorgenden). Bij haar terugkeer in Groot Brittanië, wilde ze hetzelfde bewerkstelligen in een Londens hospitaal, een opleiding voorzien voor verpleging van zieken en gewonden. In 1854 breekt de Krimoorlog uit en word Florence (als authoriteit op het gebied van nursing) hoofd van een groep verpleegsters voor de verzorging van de soldaten. Al vlug werd ze getekend en gekend als 'the lady with the lamp' die 's nachts de ronde deed bij de zieken. Haar "Notes for Nursing", staan lijnrecht tegenover de medisch technische ontwikkeling van de gezondheidszorg in die tijd. Zij wil een meerjarige opleiding voor verpleegsters met een vnl holistische benadering voor het omgaan met zieken en gewonden dwz de zieke mens als geheel zien, de psycho sociale zorg en gedragscodes hanteren. Met een kort kapsel (omwille van ziekte), not done in 1800 en zoveel, startte een school voor verpleging naast het St Thomashospitaal in Londen. Ze verdween spoedig uit het openbare leven wegens ziekte. Bijna zeker leed ze aan een post traumatisch oorlogssyndroom.
Maar de IJsheiligen zijn er ook. Ieder jaar houden we ons aan de regel, vóór 15 mei geen eenjarig plantje in de aarde te steken of buiten te laten staan. De overgang naar warme nachten moet er eerst zijn. Dan mogen weer alle bloemekes ons leven buiten kleur geven. De heiligen zijn allemaal martelaars van het eerste uur enfin bijna, een paar honderd jaar na de dood van Jezus. Men noemt ze 'de strenge heren' in de volksweerkunde en zijn dan ook een van de oudste begrippen geworden. Rond het jaar 1000 werd er al gewag van gemaakt. Afhankelijk van de streek zijn het 3-5 heiligen waar de tuinder schrik van heeft. De namen nog eens herhalen, om ze nooit te vergeten: de heiligen, Marmertus (11/05), Pancratius (12/05) Servatius van Maastricht (13/05), Bonifatius van Tarsus (14/05) en vooral in Duitsland en Oostenrijk, die kalte Sophie (15/05). Tot zover de weetjes vandaag.
Mijn exposé over 'poëtisch' was ontoereikend bevonden. Deze nacht heb ik behoorlijk lang kunnen nadenken over gebruik en betekenis van het woord. Hevige windstoten hebben me uit slaapmodus gehouden, met alle gevolgen van dien. Reeds 2x, nadat mijn tekst voor het blog geschreven was, op delete gedrukt. Nu op hoop van zegen en geen missers meer, een derde poging om te posten. Eerst en vooral, is er toch een wezenlijk verschil in de kunstscene. Er is de kunst die ontstaan is door ambachtslui. handwerkmannen. Zoals schilderen, beeldhouwen, juweliers, kleermakers, maroquiniers, stucadoors, glasblazers enz. Dan heb je de kunstvorm die beoefend werd door een begoede bevolking, de elite, de rijke burger, wethouders, monniken, godsdienstleraars. Deze mensen moesten geen arbeid verrichten om in hun dagelijks onderhoud te voorzien. Opdat het gewone volk de sages, de overlevering, de geschiedenis, de wetten, zouden kennen, werden deze in korte zinnen, verzen gegoten. Zelfs de wetten van Mozes zijn op twee stenen tafels in korte zinnetjes gezet. Eenvoudige weergave en voor iedereen begrijpbaar, te verstaan en gemakkelijk van buiten te leren. In het Grieks noemde men het de 'poëtica, poësis (naam van 5e middelbaar klassieke humaniora)'. Het had betrekking op de ambtelijke voorschriften waaraan de teksten moesten voldoen, het maken en vervaardigen ervan. De teksten moesten de beelden scheppen en de voorstellingen daarvan. Het had ook betrekking op de dichtkunst en dichten. Poëzie verschafte ook genoegens voor de luisteraar of lezer. Dat wordt teweeggebracht door de bijzondere combinatie van vorm, klank en betekenis van de woorden. Emotionele ontroering, intellectueel inzicht, nuancering of humoristisch, zijn een paar van de gevoelens die er in terug te vinden zijn. Poëzie heeft dus een heel lange geschiedenis, vanaf de vroegste gereciteerde verzen, gezongen verzen, tot de hedendaagse al dan gestructureerde vormen van dichtkunst. Tot er in de de 19e eeuw, met de literaire "Tachtigers" er ook literatuur, tekst, letterkunde, complete zinnen, onstond. Het gedicht "Mei" van Herman Gorter (1864-1927) ontlokte, een beetje kleinerend over, Willem Kloos (1859-1938) de volgende uitspraak over poëzie: "de meest individuele expressie van de meest individuele emotie". Gevoelens opgeroepen door woorden, verpakt in kleine zinnetjes. Zoals: mooi, romantisch, dichterlijk, weemoedig, humoristisch. Dezelfde gevoelens van mooi, romantisch, weemoedig, vrolijk, blij, treden op bij het aanschouwen van een voorwerp, een omgeving, een natuurverschijnsel, een kunstobjet, een beeld. Want dat zijn ook de gevoelens die bij het lezen van een gedicht naar boven komen. Dat is mijn explicatie van poëtisch!
