Zo, de dag is goed begonnen. Een klapke links en eentje rechts, een balspelleke met de hond en het spreekwoord nr 78 zal ik hopelijk niet toepassen: in het harnas steken = woedend zijn!. Nee, ik heb té veel mooie woorden gelezen op deze dag van de filosofie. Een dag om eens te reflecteren op het reflecteren. Filosofie is een eeuwenoude kunst van het nadenken. Een dag om eens te brainstormen over de zin van ons bestaan, is er een bewijs van een God, is er echt leven op al die puntjes in het heelal (zoals te zien op de foto van Carl Sagan, The Pale Blue Dot uit 1990). Én zegt Unesco, filosofie helpt het stimuleren van alles wat een maatschappij nodig heeft: democratie, vrijheid, welvaart, geluk. Nadenken is toch hetgeen ons onderscheid van 'apen', we noemen onszelf 'nobel'. Bertus Aafjes (1914-1993) heeft daar een mooi citaat over: "de mens is een dier dat met zijn voorste poten Bach speelt". Ieder jaar op deze 3e donderdag van november is het een dag om eens 'totally flabergasted' te worden. Ik heb dat ook moeten opzoeken want woordgebruik en terminologie veranderen bij iedere ademhaling. Het is zoveel als: laat je eens verrassen, laat je eens perplex doen staan, laat je volledig overdonderd worden, laat je eens totaal verbijsteren en met open mond luisteren of laat je volkomen verbazen door woorden, feiten, vaststellingen of gebeurtenissen. In onze huidige wereld is het wel moeilijk om over 'iets' verwondering te krijgen en te zeggen: alllee gij, allee na da ge mij da noët es iêrder eh' gezee!!. Het lijkt alsof alles gezegd en geweten is. En toch ben ik nu eens verbaasd geweest over het woord dat vandaag bij Van Dale verscheen: levenskitsch. Naar aanleiding van de tentoonstelling over het leven en de werken van Frida Kahlo (1907-1954) in het Drents Museum, vond men dit woord geschikt om de indruk van deze expo weer te geven. Het betekent, met verhalen en relicten van iemands leven, in te spelen op het gevoel van de lezer of de toeschouwer. Zo omschrijft Van Dale als 'levenskunst die neigt naar levenskitsch'. De Engelsen noemen het 'still life kitsch'. Men hanteert deze woorden vooral voor 'stillevens' op doek. Die zijn enkel geschilderd om een goed gevoel te geven. Evenwel kunnen die echte pareltjes van schilderkunst zijn en nooit vervelen om naar te kijken. Maar woorden, teksten, legenden, verhalen, muziek en vaststellingen horen er ook bij vandaag. De Zwitserse vrijheidsheld Willem Tell schoot in 1307 met pijl en boog de appel van het hoofd van zijn zoontje. Napoleon riep in 1811 de 'burgerlijke stand' in het leven om geboortes, huwelijken, echtscheidingen en overlijdens vast te leggen op papier. Marcel Proust(1871-1922) beëindigde deze dag zijn 'opus magnum' " À la recherche du temps perdu", een lijvig boek van 3000 pagina's met 200 personages en waar de eerste letter in 1909 op zijn papier kwam te staan. Maar bovenal is er in 1959 de grote hit van Peter Koelewijn: Kom van dat dak af. Tot morgen
|