Opgelet voor vraatzuchtige vliegenmaden
Nu de zomer in aantocht is, duiken ze weer op, de beruchte blauw-groene 'strontvliegen'. Ze ruimen uitwerpselen van katten, honden en kippen op maar voelen zich ook thuis op vieze achterwerken van andere dieren zoals schapen, kippen, konijnen. Opgepast dus voor de vlieg. Deze week kreeg dierenarts Rob Lückerath weer te maken met een aantal konijnen met 'de vlieg' of madenziekte (myasis). De dieren willen niet meer eten en zijn niet meer fit. Ze blijven gewoon liggen. De oorzaak van het probleem moet worden gezocht aan de achterkant van het dier: er zitten maden in de 'poep'. Het komt ook voor bij andere dieren zoals het schaap of de Newfoundlander. Ook in wonden van paarden kunnen vliegenmaden veel schade aanrichten.
Waar komen die maden vandaan?
Rob Lückerath: 'Huidmaden zijn afkomstig van de blauwgroene bromvlieg (lucilia sericata). De vliegperiode loopt, bij normale luchtvochtigheid, van april tot oktober. De meeste problemen doen zich voor in juli en augustus. Volwassen vrouwelijke vliegen kunnen overal op een schaap, lam, hond, kat of konijn eieren leggen. Binnen enkele uren ontstaan uit deze eitjes larven (maden). Deze larven vervellen twee keer en vreten zich een weg door de huid heen. De eieren worden vaak bij warm, vochtig weer in kleine pakketjes van ongeveer 20 stuks afgezet. Het vreetfestijn begint al 4 uur na het leggen van de eitjes. Na 24 uur treden al erge huidbeschadigingen op. De maden voeden zich niet alleen met weefselvocht maar ook met het onderliggende weefsel.'
'Aardig om te weten in dat verband is dat in de Eerste Wereldoorlog de maden werden gebruikt om rot vlees weg te eten. Op het moment dat de patiënt begon te kermen, wisten de dokters dat het gezonde vlees was bereikt en de wonde schoon was. In de hedendaagse chirurgie wordt de methode nog steeds gebruikt maar dan met steriele maden.'
'Door de schade van de eerste maden worden nieuwe vliegen aangetrokken. De dieren beginnen zich te likken en aan de wonde te bijten met als gevolg dat er nog meer weefselschade optreedt. Binnen vijf dagen na het deponeren van de eerste eieren kan al sterfte optreden.'
Kunnen alle dieren getroffen worden?
'Het probleem doet zich bij alle dieren voor maar het meest bij schapen, lammeren, konijnen en dieren met een dikke vacht. Katten verstoppen zich eerst een tijdje. Dit is een groot probleem want meestal hebben de maden zich dan al een fiks stuk in de huid gevreten, soms zo erg dat het diertje niet meer op de achterpoten kan steunen. Veelal volgt euthanasie. Bij honden wordt de Newfoundlander het vaakst getroffen.'
Hoe kunnen we de madenziekte voorkomen?
'Mijn advies is: controleer je dier regelmatig vooral rond de kont en de achterhand. Houd het hok schoon en zo reukloos mogelijk. Bij schapen kan een extra scheerbeurt het risico verkleinen. Vieze wol en urine in de wol trekken de vlieg immers aan.'
'Bij dieren met lange staarten, die een met mest besmeurde achterhand hebben, moet men extra opletten. Preventie van diarree door een goede ontworming en juiste voeding is belangrijk. De dieren kunnen natuurlijk ook preventief behandeld worden. Er zijn middelen om bij schapen op de wol te doen om te voorkomen dat de eitjes zich verder kunnen ontwikkelen. Raadpleeg daarvoor uw dierenarts.'
Marina Tondeleir (Het Nieuwsblad)
|