Roeken zijn net zo slim als in de fabel
BIOLOGIE
Hebbes! ap
BRUSSEL - Esopus' fabel over de dorstige kraai is uit het leven gegrepen.
In de fabel 'De dorstige kraai' van de Griekse dichter Esopus stuit een kraai die al dagen niet meer gedronken heeft, op een kan met water. De hals daarvan is echter te smal voor zijn kop en het water in de kan staat laag, dus drinken kan de kraai niet. Tot hij een stapel steentjes ziet, die hij een voor een in de kan begint te gooien. Het water stijgt, zodat de slimme vogel alsnog zijn dorst kan lessen.
In de natuur heeft niemand het kraaien ooit zien doen, maar dat het intellect van deze dieren geen fabeltje is, heeft een experiment met een verwante vogelsoort bewezen. Roeken, vogels uit de familie van de kraaiachtigen, halen een worm uit een reageerbuis door op een vergelijkbaar slimme manier te redeneren, melden Engelse psychologen van de universiteiten van Londen en Cambridge in Current Biology .
Christopher Bird (nomen est omen) en Nathan Emery vonden het 'niet ethisch' om vogels voor de wetenschap te laten verdorsten. In plaats daarvan bedachten ze een experiment dat aardig in de buurt komt van de uitdaging uit Esopus' fabel. Ze gaven vier roeken elk een reageerbuis met daarin de larven van de wasmot - het favoriete snoep van de vogelsoort - drijvend op een bodempje water, nét buiten bereik van de roekensnavels. In video-opnamen van het experiment is te zien hoe de vogels hun kop schudden en de worm langszij en van bovenaf bekijken, 'als om het probleem in te schatten', aldus Emery tegenover de nieuwssite ScienceNow .
Vervolgens legden de onderzoekers een stapeltje keien van ongelijke grootte naast de buizen. Het duurde niet lang voor alle vier de roeken die in de reageerbuis begonnen te stapelen, waardoor het water steeg en ze de worm te pakken kregen (dat die eraan ging in het experiment vonden de onderzoekers kennelijk wél ethisch door de beugel kunnen).
De vier roeken kregen al snel in de gaten dat de worm het snelst binnen bereik kwam als ze allereerst de grote stenen in de buis deden - en allevier voegden ze heel efficiënt niet méér stenen toe dan nodig was om het water net voldoende hoog te doen stijgen, melden de onderzoekers.
Bijzonder aan de studie is dat roeken in het wild geen gereedschap gebruiken. Ze kunnen het trucje dus niet van hun ouders hebben geleerd. Toch vonden ze in het experiment allemaal vrijwel meteen de juiste oplossing, zodat ze er ook niet door stom geluk kunnen zijn opgekomen. Kennelijk beschikken de dieren over een aangeboren vorm van gezond verstand - een eigenschap die tot dusver alleen aan mensen en mensapen was toegeschreven.
Met hun vermogen om praktische problemen op te lossen 'wanneer die zich stellen', onderschrijven roeken overigens heel mooi de moraal van Esopus' verhaal: de noodzaak is de moeder van de uitvinding.
(hvde)
(DS)
|