Naar aanleiding van zijn nieuwe boek" Hoop en vooruitzichten " bij Epo was Noam Chomsky te gast in de ULB. Deze controversiele Amerikaanse professor reist de wereld rond met de analyse dat de Verenigde Staten alles, maar ook alles doen om hun macht en heerschappij in de wereld te versterken of op zijn minst in stand te houden. Het komt er zo een beetje op neer dat de "slechte" niet de " communisten " of "de islam" zijn, maar eenvoudig weg de VS. Vier bodygards en een hoop vrijwilligers moesten zijn veiligheid verzekeren, wellicht geen overbodige luxe voor de meest gekende dwarsdenker in de wereld. Hoe dan ook, ik kon mij levendig inbeelden dat de toonloze, zachte stem van Chomsky in de VS als een luide alarmklok moet in slaan bij de conservatieven.
Chomsky begrijp je wellicht beter in zijn boeken, dan via zijn vrij uitgebreide uiteenzettingen en lange antwoorden op de meer dan 100 vragen die aan hem gesteld werden. Maar een paar uitspraken en analyses wil ik niemand onthouden. Zo vertrekt hij van de stichting van de USA om aan te duiden dat toen reeds de economische belangen van de VS primeerden. Zij gaven de ontwikkelingslanden en de landen die zich van het kolonialisme bevrijdden, de raad om hun grondstoffen te exporteren en half-afgewerkte en machines te importeren. Indien zij dit niet doen zou hun economische groei vertraagd worden. De functie wordt nu netjes vervuld door het IMF en de Wereldbank met hun adviezen aan de landen in moeilijkheden. Tijdens de tweede wereldoorlog nam de VS defintief de hegemonie van Groot-Britannie in de wereld over waardoor ze de controle over de oliereserves en de energiereserves in handen kregen. De ontwikkeling van de computers, internet en de vliegtuigindustrie hebben de positie van de VS alleen maar versterkt.
Naar de actualiteit: de crisis en de opstanden in de Arabische wereld tonen duidelijk de tweeslachtige houding van de VS aan over het begrip democratie. Volgens Chomsky is democratie voor de VS enkel belangrijk en wordt dit ondersteund mits deze past in de economische en strategische belangen van de VS. Indien het tegen hun belangen speelt dan ondergraven ze dit land en zijn regime. De VS ondersteunden immers decennialang de dictators uit de Arabische landen omdat via de regimes de controle over de nergie behouden kon worden. De aarzelende houding van Obama in de huidige opstanden komt er op neer dat de echte democratisering niet zozeer ondersteund wordt, maar alles in functie van hun eigenbelang bekeken wordt. De Arabische wereld beseft dit maar al te goed: 90% van de bevolking ziet de VS als de grootste bedreiging voor de vrede en de welvaart in hun regio. Het Palestijnse probleem en de ondersteuning van Israel door de VS is een treffende illustratie.
Europa slaagt er niet in een onafhankelijk koers van de VS op te zetten. Het gaat van slechter naar slechter. De huidige economische crisis en de werkloosheid leidt tot steeds meer racisme en een voortdurende groei van extreem-rechtse partijen. De regeringen en de Europese commissie voeren een economische beleid dat regelrecht naar de economische afgrond leidt. Chomsky spreekt over het Hooverisme: in tijden van crisis besparingen willen doorvoeren om het overheidsbudget in evenwicht te brengen en de schulden door de bevolking te laten betalen, niet door diegenen die de schulden gemaakt hebben. ( banken en regeringen)
Dit zal zolang duren als dat de bevolking passief blijft en zich vooral moet bezig houden met consumptie en de vraag hoe ze de volgende week en maand de eindjes aan elkaar zullen knopen. Een belangrijke actor in de organisatie van het verzet is de vakbond. De werkgevers weten het maar al te goed en de vakbonden liggen dan ook constant onder kritiek in de media Zij verdedigen de concrete belangen van de werknemers en zijn de best georganiseerde en grootste macht. Bij de organisatie van acties moet je zorgen voor betrokkenheid en inspraak van de " slachtoffers" waarvoor je actie voert en dat je de acties steeds op een pedagogische manier aan de bevolking uitlegt.