In ons land zijn er 10 feestdagen: slechts eentje zint mij: het feest van de arbeiders op 1 mei. Bij het begin van de echte lente is het een feest van hoop en rechtvaardigheid. De grote dromen zijn niet uitgekomen: de landen die het anders probeerden dan via de uitbuiting van hun bevolking zijn op een hand te tellen.
Hierop zijn verschillende reacties mogelijk: ontgoocheling of cynisme, naief geloof in een betere wereld, frustratie over de weinige politieke alternatieven in ons oude continent, wegzinken in een zelfgenoegzame lethargie....
Maar misschien zijn dit gewoon individuele reacties op gevoelens of dagdromerijen. Vergeten we het universele dialectische denken niet wanneer de vele stoeten met Rode vlaggen in onze omgeving gewoon uitdunnen. Willen of kunnen we nog overtuigen, discussieren en modellen voor een meer rechtvaardige wereld uittekenen ?
De syndicalisten uit het Zuiden peppen mij op: wij zijn wellicht verwende kinderen die niet weten welk PC-spelletje wij eerst zouden willen spelen. Willen wij een oorlogsspelletje of een doolhofspelletje of een moeilijk kruiswoordraadsel ? De lucide analyses van syndicalisten uit het Zuiden leert mij de juiste inzet van de syndicale strijd: een tegenmacht tegen onrecht organiseren met en temidden van de arbeiders.
De Rode pomp is een Gentse ruimte waar Andre
Posman kamermuziekconcerten organiseert. Andre, die alle vele
ideologische zeeën bevaren heeft, maar zoekt naar de Utopie, zuchtte
even toen ik hem op de historische dwaling van de
Vakbondsmetaal-echtscheiding attent maakte. Maar de avond maakte
veel goed. In een stemmige concertzaal gonsde het van tevreden
luisteraars. Een gastconcert van Mark Derudder( viool) en Jonas De
Geyndt.(piano) Twee jonge muzikanten, boordevol talent. Het eerste stuk
was meteen een ogen-opener: de duivelstriller van Tartini. Dan
ging Mark solo.Een ballade van Ysaye. Niet dat de naam mij bekend
voorkwam, maar de moeilijkheid van het stuk deed mij in het
programmaboekje nalezen dat die meneer een voorloper was van de nu zo
beroemde Internationale Koningin Elisabeth Wedstrijd. Je moet
natuurlijk een stukje viool kunnen spelen om een dergelijk werk met de
nodige klasse te kunnen brengen. Dan mocht Jonas solo.Een onbekend
stuk van Liszt. Als een klaterende waterval. Pauze aan de pomp. Na
de pauze Mozart en Debussy. Een streepje klassiek, een streepje rust.
Misschien soms nodig om te komen tot de echte Utopie, een nieuwe
wereld.
In een ' vrije ' tribune doopt Jean-Marie Dedecker
zijn pen in zuurste vitriool om de MP3 moord in het centraal station
van zijn commentaar te voorzien. Blijkbaar is deze rechtse VLD-corifee
opnieuw onaantastbaar. Hij had waarschijnlijk moeite om met zijn
reactie te wachten tot na de begrafenis van het slachtoffer. Dit is
echt een gierenstreek: het gebruiken van een onschuldige en zijn ouders
om opnieuw zijn vuilspuiterij aan het adres van alle vreemdelingen ten
toon te spreiden. Wie de tekst leest zal aan het taalgebruik
merken dat de judocoach opnieuw is opgestaan, de vele sprekende
bijvoeglijke naamwoorden verraden de taktiek. Verontwaardigd omdat
de politiehervorming dergelijke voorvallen niet kan verhinderen, omdat
het koningshuis nog geen publieke brief schreef. Maar Jean-Marie:
populisme is natuurlijk de schuld aan anderen geven. Soms moeten
politici misschien zelf verantwoordelijkheid nemen of gewoon durven
toegeven dat zij niet ieder probleem kunnen voorkomen. Moediger vind ik
het standpunt van Tarik Frahi en andere verlichtte allochtonen. Zij
wijzen hun eigen gemeenschap op hun plichten in deze samenleving : het
zelfbeklag voorbij. Misschien moeten we ophouden letterlijk in
zwart/wit schema's te denken, al bij worden samenlevingsproblemen niet
opgelost door vooroordelen van de ene groep door de andere.
PS Veel volk op de steunmars. Nu nog die bandietjes pakken
Ik sprak tegen een bloemenverkoper op straat. A la Jambers: waar kwam hij vandaan, wat dreef hem, wie was hij ? Hij was vroeger een landbouwer in Malawi. Hij boerde goed, maar hier is het geld zo veel meer waard. Hij verkoopt nu bloemen in Joburg, ver van huis.
De bloemen komen van de bloemenkweker. Die betaalt hem een vast loon, daarnaast een deel volgens het aantal verkochte stuks. De meeste bloemenkopers zijn blank. Zij kopen bloemen voor begrafenissen,huwelijken en verjaardagen. Op Valentijn verkoopt hij het meest.
Maar hij kijkt nu reeds uit naar de maand december. Dan trekt hij een maand naar zijn vrouw en zijn twee zonen. Die wachten op hem in Malawi. Een verre reis, drie dagen
Voor mij eindigt deze reis snel: amper 10 uur vliegen. Zeg het met bloemen om afstanden te overbruggen....Internationale samenwerking op basis van gelijkheid werkt.
Het lijkt me best dat de Apartheid nu in een museum thuishoort. In Joburg bezocht ik dit samen met twee kameraden, die in de hitte van de strijd 20/21 jaar waren. Zij waren dus een deel van de filmbeelden in de jaren 80 toen de repressie genadeloos de townships gepantserd binnenreed.
Als je het museum binnengaat wordt je meteen in de juiste stemming gebracht: een gescheiden ingang voor blanken en zwarten, een apart pasje voor wit en zwart.
Een een korte geschiedenisschets. De landverdeling van 1913 waarbij de zwarten niet alleen buiten de steden gehouden werden, maar ook peanuts kregen en thuislanden. De mijnen werden door migrantenarbeiders van de thuislanden bevoorraadt. In 1948 werd het echt een systeem en een politiek: blanken en zwarten kregen aparte pasjes, mochten niet meer samen zijn. Gemengde gebieden zoals Sofia Town werden met de grond gelijkgemaakt, de zwarte bevolking werd opeengehoopt in nieuwe townships. Soweto en Alexandra zijn twee voorbeelden. Op een foto in het museum zie je ondermeer de procureur door een raam gluren: hij betrapte op heterdaad Prof Blacking(wit) en Dr Zurena Desoi(zwart) die sex hadden. Verboden !
Dan start de strijd van de bevolking tegen de apartheid, de harde repressie door politie en fascistische blanke privémilities.
Folteringen, vreedzaam verzet, boycot, betogingen, de noodtoestand, opsluiten en ter dood veroordelen van politieke militanten, ze hebben het meer dan veertig jaar ondergaan. Toen de vakbond Cosatu nieuwe algemene stakingen tegen de arbeidswet organiseerde in 1992 en er miljoenen mensen betoogden in de steden, werden onderhandelingen gestart. Een vakbondssecretaris NGETESI ontsnapte aan de galg, bij de onderhandelingen werden de politieke gevangenen vrijgelaten.
Het mag een klein wonder heten dat dit niet op een burgeroorlog uitdraaide. Mijn compagnons de route vertellen dat zij goede leiders hadden, want dat iedereen zich op een langdurige burgeroorlog aan het voorbereiden was. Zij maanden aan tot kalmte en waardigheid.
Even stopten we bij een video waar een of andere president de apartheid verdedigde.Wij hebben ze leren werken zei hij. Alsof we beesten zijn die afgericht moesten worden lachte Glen smalend ..
De minister van opvoeding, Naledi Pandor werd vandaag op de radio geïnterviewd. De vraag was of het verschil in infrastructuur tussen de scholen niet te groot was en wanneer daar eindelijk iets zou aan gedaan worden. Zij gaf toe dat er scholen waren die niks hadden en scholen waar alles in orde was.
De betekenis begreep ik plots vandaag. Een groep schoolkinderen was onder een boom verzameld om naar een toespraak te luisteren. Zij zaten mooi op bankjes bijeen, begeleid door een paar grotere meisjes.Omdat er te veel kinderen zijn kunnen ze niet in de kleine klaslokalen ( ergens een kamer in een huis) . Omwille van de hitte gaan ze buiten onder de boom. Geen bord, geen lessenaar. Vraag en gezongen of gescandeerd antwoord. In de regio loopt een project om de kinderen opklapbare schrijftafeltjes te geven, die ze dan kunnen meenemen naar huis. Want ook daar is geen tafel om hun huiswerk te maken .
De tweespalt in Zuid-Afrika groeit elke dag. Toen de ANC regering in 1994 aan de macht kwam betaalde ze aan de Wereldbank een hoge prijs. Het land zat door de vorige apartheidsregering tot over zijn oren in de schulden. De wereldbank wou boter bij de vis, het plan dat de ANC samen met de community en de vakbonden opgesteld had belandde in de prullenmand. De regering hoopte dat grote buitenlandse investeringen de economie zouden pushen en dat via groei er centen zouden zijn om de enorme sociale noden zoals onderwijs, gezondheidszorg, veiligheid en tewerkstelling te kunnen lenigen. De grote bedrijven en de multinationals talmden bewust. Hun casino-economie speculeerde op Rand en dollarwisselkoersen: een spelletje voor de rijken.Het strenge budgettair beleid zorgde voor een werkloosheid van 40%. De revolutie at haar eigen zonen op : zij die vochten voor de democratie zinken weg in armoede, de rijke promotoren van de Apertheid leven in weelde.
Overdreven ? Glen vertelde mij het verhaal van de Impala mijnen. Tijdens de apartheid trokken ze weg naar London , om hun gronden, hun mineralen op de beurs te doen renderen. Nu is Impala terug. Via een wet vroeg de regering een vergoeding voor het gebruik van de gronden. Niets van , Impala zei netjes: het is onze eigendom, niet van jullie ..
Mijn zwerftocht bij de NUM heeft een doel: de evaluatie van het driejarig project met de Zuid-Afrikaanse vakbond. In drie jaar tijd organiseerden ze cursussen om vertrouwenspersonen op te leiden voor de bouwsector in het kader van de HIV/Aids problematiek. Zo een 350 vertrouwenspersonen volgden een opleiding. Het uitgangspunt was de gezondheids en de veiligheidsproblematiek en de niet-discriminatie van besmette personen in het bedrijf.
Om de resultaten naar waarde te schatten moet men beseffen dat openlijk praten over sex helemaal geen mode is. De oudere generatie wendt hoofdschuddend de blik op oneindig. Jongeren beseffen wel degelijk dat er morgen weer een kameraad begraven wordt. Zij willen dat er iets veranderd en de eerste stap is weten, leren, educatie en bewustmaking.
Ik vroegeen cursusleider wat het verschil was tussen de vakbondsaanpak en de werkgeversaanpak.Het antwoord sprak boekdelen: de werkgevers denken alleen aan zichzelf, de vakbond wil voor alle werknemers zorgen, zonder discriminatie HIV of niet .
HIV/Aids, het probleem in Zuid-Afrika beheerst het dagelijkse leven. Of de dood, gezien men in Joburg bijna geen plaats meer heeft om de doden te begraven.
Aids, HIV heeft ook met armoede te maken, want hoe leg je aan een arm gezin uit dat de moeder die positief is haar kind geen borstvoeding mag geven, en melkpoeder moet kopen. Hoe leg je aan seropositieven uit dat ze zich goed moeten verzorgen, geen alcohol mogen drinken, gezond moeten eten of dat ze anders sterven ? Hoe leg je aan seropositieven die een uitkering krijgen en geen werk hebben dat ze moeten genezen en dan geen uitkering meer zullen krijgen?
Hoe leg je aan de bevolking uit dat mannen vrouwen niet mogen verkrachten en een condoom moeten gebruiken wanneer de Vice president Zuma op de rechtbank toegeeft dat hij vindt dat zijn verkrachting zonder condoom niet echt gevaarlijk was omdat hij daarna een douche nam ?
Hoe leg je aan iemand uit dat testen noodzakelijk is, wanneer de geheimhouding van het resultaat niet gewaarborgd is.
Om een verschrikkelijk maar reëel voorbeeld te geven. Iemand die verkracht werd heeft recht op een zware aids-remmer. Vooraf moet je echter getest worden, want de aids-remmer kan niet toegediend worden bij iemand die reeds HIV heeft, omdat in dat geval de aids-remmer een multiplicatoreffect veroorzaakt. Dus een verkrachtte vrouw die geen aids-remmer krijgt . Juist is HIV-positief.
In het guesthouse waar ik vertoef ademt alles de aanwezigheid uit van Nelson Mandele. De kussens hebben zijn foto, er is een Nelson Mandela uurwerk, de gastvrouw ( Blank) heeft een foto met Mandela. Misschien typisch voor de manier waarop Mandela de geesten en de harten van iedere Zuid-Afrikaan wist te veroveren. Ik praat met Blessing, een jonge syndicalist. Mandela is zijn grote voorbeeld. Na al die jaren in de gevangenis , was Nelson Mandela helemaal niet verbitterd en belust op wraak. Hij ging meteen voor democratie en organiseerde verkiezingen. Hij was een echte freedom-fighter, die Zuid-Afrika opende voor de wereld. Alle Zuid-Afrikanen wonnen opnieuw hun zelfrespect terug en waren oprecht bewust van hun Zuid-Afrikaan zijn. Mandela bleef ons hoop geven en lachte altijd, als voorbeeld hoe het moet. Hij kon na jaren van rassenstrijd en haat de verzoening bewerkstelligen tussen alle Zuid-Afrikanen. Tenslotte was Mandela niet met zichzelf bezig of zijn positie. Hij was geen egoïst. Na een termijn als president, stelde hij zijn mandaat vrijwillig ter beschikking. Hij kon gemakkelijk opnieuw verkozen worden. Binnen de Afrikaanse context: opmerkelijk voor een leider .
De National Union of Mineworkers speelde een grote rol in de strijd tegen de apartheid. Zij organiseren de mijnwerkers en de energiesector en sinds kort ook de bouwsector.Zij hebben 300.000 leden en zijn aangesloten bij Cosatu. Zij hechten zeer veel belang aan de uitbouw van een goede structuur, die duidelijk werkt volgens het principe van rapportering en een mandaat krijgen. De werkgevers maakten gebruik van de verschillende stammen in Zuid-Afrika om de arbeiders tegen elkaar op te zetten. Zij rekruteerden uit verschillende thuislanden.Die arbeiders woonden inhostels, allen zonder hun familie en keerden dan terug naar de thuislanden, naar hun community. Alleen zware arbeiders woonden in hostels, de blanke arbeiders woonden in huizen. Het politiek programma van de NUMlegtsterk de nadruk op anti-racisme, gelijkheid, de community. Ere voorzitter van de NUM is Nelson Mandela. Een symbool voor de eenheid tussen vakbond en politieke partij ANC.
Tja, de vorige blog was vandaag meteen toepasbaar: ik werd eventjes door zes potige kerels overvallen. Een stevig robbertje knokken en meteen was ik mijn fototoestel, mijn zonnebril en nog wat spullen deskundig ingepikt. Mijn bloedbroeder stond met het mes op de keel. Wij naar een politiekantoor, een flink eind verderop. Client service stond er. Een mooi woord voor een politiekantoor waar we van de administratieve kant, de cellen konden zien en pardoes in een ondervragingsruimte belandden. Het was met agenten in burger niet duidelijk wie aan welke kant van de misdaadbarrière stondWe vulden dan maar eigenhandig een verklaring in en vonden een officier die begripvol de nodige stempels en handtekeningen aanbracht. Alle mensen die ons verhaal hoorden waren ontsteld, beschaamd zochten en een uitleg voor de bendes die joburg onveilig maken. Sommige hadden het over de vele vluchtelingen uit andere streken van Afrika, anderen waren verwonderd dat omstanders geen hulp boden bij klaarlichte dag, velen informeerden bezorgd of we ons goed voelden. Om te besluiten: het belangrijkste is dat er niks aan je scheelt. Toch hebben mijn vuisten een speciaal gevoel
Deze morgen bij het ontbijt in de bed en breakfast een Zwitser, overstuur. Hij was de dag voordien overvallen in CBD in joburg. Een centraal stadsgedeelte waar honderden mensen over straat wandelen. Niemand keek op, of sloeg alarm toen de arme man het mes op de keel gezet werd door een paar potige kerels. Niet verwonderlijk, de straat is een straat vol straatventers, die het moeten hebben van lokals, niet van toeristen. Na een tijdje kwam de man weer bij, een camera en wat kleingeld armer. Een politiewagen bracht hem bij het centraal politiestation. Na een 20 minuten informeerde een politieofficier wat hij daar feitelijk zat te doen. Geen idee, de gewone verklaring werd opgenomen, maar toen Danielle vroeg om een kopie te krijgen voor zijn verzekering was er geen kopieermachine voorhanden. De man heeft dan maar eigenhandig zijn eigen verklaring overgeschreven en van de nodige stempels voorzien. Helemaal te dol werd het einde: de politieofficier bood de man aan hem naar zijn hotel te brengen. Ondertussen gaf de politieman hem de raad niet zo onvoorzichtig meer te zijn en in de toekomst beroep te doen op een bewapende privé-escorte. Daar kon de politieofficier hem meteen mee helpen: in zijn vrije tijd runde hij zelf een dergelijk bedrijfje
Deze morgen vertrokken naar Zuid-Afrika, Joburg. Naast mij, Petronella, een Zulu. Petronella werkt in een ziekenhuis in Londen als hoofdverpleegster. Vijf jaar geleden deed zij zoals heel wat Zuid-Afrikanen. Zij stapte een bookshop(CNA) binnen en vroeg een Job mail. Via Bupa kon ze in een privé-ziekenhuis gaan werken. Petronella was een universitair afgestudeerde verpleegster en begon onderaan de ladder te werken.Zonder ziekteverzekering en pensioenbijdrage. Dat is de reden waarom ze veranderde naar een openbaar ziekenhuis: misschien iets minder betaald, maar met pensioen en een goede regeling bij ziekte. Vrolijk vertelt ze dat het pas de achtste ziektedag is dat er een dokterbriefje moet zijn. Twee maal per jaar kan ze naar huis. Want de familiebanden zijn sterk en heimwee knaagt. Wat is het verschil tussen werken in een ziekenhuis in Zuid-Afrika en London ? In Z-A doet een verpleegster bijna alles zelf, er komt zelden een dokter bij te pas. In London mag je als verpleegster niks doen, zonder dat een dokter alles op papier heeft gezet. Het vliegtuig begint te landen, Petronella vertelt nog vlug dat zij straks een zware taxichauffeur moet zoeken, want dat een witte taxichauffeur haar niet in de township durft brengen een mooie inleiding op het land dat apartheid tot zijn geschiedenis rekent.
