Ik had het er even moeilijk mee. Maar toch ik wou iets schrijven over Jaap Kruithof naar aanleiding van zijn overlijden. Ik kende hem niet persoonlijk, mijn madam wel. Toen we elkaar voor het eerst spraken aan het Joods kerkhof in Praag was het vrij eigenaardig: wat deed een verdediger van de Palestijnse zaak aan een holocaustmuseum in Praag.Later werd me duidelijk dat het verdedigen van een zaak niet betekent de ogen sluiten voor een andere, historische,werkelijkheid. Maar controverse is dikwijls gewoon een open geest behouden en je niet laten opsluiten. Ik greep in mijn bibliotheek terug naar een boekje van Kruithof:" Links en rechts", kritische opstellen over politiek en cultuur.Een boekje uit 1983, toen crisis en werkloosheid de linkse intellectuelen regelrecht de werkloosheid of in een nepstatuut dreef. Zijn toenmalig boek over " arbeid en lust" waarbij jaap kruithof aantoonde dat arbeid een fundamenteel onderdeel van een menswaardig leven is, kon nooit op veel belangstelling rekenen binnen de progressieve middens. Wat zegt Kruithof nu over rechts en links ?" Rechts is voor tolerantie, soepelheid, ruimdenkenheid. We mogen nooit fanatiek, dogmatisch worden. Via dialoog en bezinning komen we er wel. Links gelooft het niet, omdat rechts niet van goede wil is. De bestaande orde moet verdwijnen." De woorden van Kruithof zijn profetisch. De tegenstelling tussen links en rechts is gebaseerd op de economische werkelijkheid: wie profiteert ? Wie verdient geld ? En Kruithof schrijft: Europa zal moeten inleveren om een rechtvaardige wereld tot stand te brengen. Dit kan volgens hem door het echte socialisme waarbij de anarchistische eis tot reeële stopzetting van de machtsconcentratie in handen van een of meer elites waargemaakt wordt. Daarbij moeten we negativisme en defaitisme bestrijden evenals het mechanisch optimisme. Een smalle weg tussen gevaarlijke klippen.
De Algemene Centrale van het ABVV viert haar 100ste verjaardag met een
prestigieuze tentoonstelling over onze sociale geschiedenis. Niet de
Algemene Centrale alleen komt in beeld, maar de hele ontvoogdingsstrijd
van de werkende bevolking.
De tentoonstelling begint bij de grote industriële revolutie en
blijft stilstaan bij het ontstaan en de groei van de vakbeweging, de
grote sociale conflicten, de belangrijke stappen naar sociale rechten
en sociale zekerheid.
Er worden niet alleen documenten en fotos getoond, er zijn ook
markante geluidsopnamen en filmfragmenten. En oude gerestaureerde
vakbondsvlaggen. En soms kan je mij als gids meemaken.
Tentoonstelling van zaterdag 7 maart 2009
tot zondag 5 april 2009
alle dagen van 10 tot 20u
op donderdagen tot 22u
Ateliers des Tanneurs
Huidevettersstraat 58
1000 Brussel
TOEGANG
3 euro
gratis voor
-18, +60, studenten, werklozen
Gratis
toegangscoupons te
vinden in De Nieuwe Werker en andere
publicaties van het ABVV
Jan Verplaetse is geen gewone filosoof. Hij wil zich afzetten tegen de post-modernisten door zich uitsluitend te baseren op echt ( neurologisch) onderzoek.Toch doceert hij filosofie en was hij te gast op onze filosofie-reeks.Hij onderzoekt of moraal, of morele principes die in ons brein verankerd zitten. Blijkbaar wel, anders zou hij er geen boekje over schrijven. Jan Verplaetse maakt een mooie en nieuwe indeling van de verschillende soorten moraal die een mens (en soms ook een dier) zouden bezitten.Hij heeft vijf vingers aan zijn hand: de hechtingsmoraal, de geweldmoraal, de reinigingsmoraal, de samenwerkingsmoraal en tenslotte de beginselmoraal. Deze soorten moraal komen voor, onafhankelijk van plaats, tijd en cultuur. Jan Verplaetse kan alles plaatsen: als een volleerd onderzoeker laveert hij met voorbeelden en verantwoordingen door alle maatschappelijke fenomenen. In ons brein vindt hij clusters die wijzen op het bestaan van morele principes; Als jurist wil hij die toetsen aan de Internationale en Europese verklaring van de rechten van de mensen. Los van de emoties wil hij die toesten aan algemeen aanvaardde rechtprincipes en wetten. De rest is voor hem bullshit en geen item. Opmerkelijk: psychopaten kennen geen angst en zijn daarom juist gevaarlijk.Zij reageren to the point en zijn daarom weinig voorspelbaar.Jan Verplaetse beweert dat dit ook in de hersenen gedetecteerd kan worden. Jammer genoeg blijkt een hersenscan geen waarborg te zijn om te weten of een misdadiger zal toeslaan of niet. Cynisch is dat er zelfs succesvolle psychopaten bestaan die dik carriere maken in het bedrijfsleven. Ik had het vroeger al gedacht, maar nu wordt dit ziekte- en maatschappijbeeld van egocentristen door wetenschappelijk onderzoek bevestigd. Dat Nederland in deze voorop loopt zal ook geen toeval zijn. Wij eindigden dus aan de rand van de samenleving in de zoektocht naar moraal. Niet verwonderlijk, gezien er nog zo weinig wetenschappelijk onderzoek is naar wat is er slecht, wat is er goed ? Ondertussen lees ik in Vacature dat een hersenscan wel bruikbaar is bij sollicitaties om na te gaan of een sollicitant bekwaam, actief enz... is voor een job in het bedrijf. George Orwells brave new world komt snel dichterbij..
Gisterenavond filosofie met Freddy Mortier. De vraag was of God bestaat, nuttig is misschien wel overbodig, zelf schadelijk zou kunnen zijn.Op de geboortedag van Darwin kwamen we natuurlijk ook terecht bij het Intelligent Design concept waarbij de natuur een ommetje is om het bestaan van God te bewijzen. Freddy waarschuwde vooraf: het is niet omdat hij zijn redeneringen eenvoudig uitlegt, dat zijn bibliotheek thuis niet vol staat met theologie. Hij had het over de godsdiensten die geloven in een God: het jodendom, het christendom en de Islam. Diegenen die niet in een God geloven zijn een ferme minderheid, want meer dan 53% in de wereld is er van overtuigd dat God bestaat. Alle mogelijke godsbewijzen werden netjes in categorien ondergebracht en naar de prullenmand verwezen. Maar wat is de functie van dit godsgeloof ? Ordening in de samenleving ? Normering ? Macht ? Een van de aanwezigen vond godsgeloof een sterkte voor zwakke medemensen, een andere stelde juist dat gelovige jongeren wel sterk uit de hoek komen. Blijkbaar doet geloven in een god veel mensen tot rust komen, biedt het een houvast in een wereld die zij niet begrijpen.Als je dan ziet dat godsdiensten kunnen teruggebracht worden tot kledijvoorschriften of wat je wel en niet mag eten of drinken en hoe je je moet gedragen ( door elkaar: lang haar, geen alcohol, geen seks voor het huwelijk, wel of geen hoofddoek) dan blijkt dit eigenlijk niet zo veel met een godsbeeld of een godsdienst te maken te hebben. Het zijn gewoon voorschriften die gegroeid zijn uit de omgang ( of niet-omgang) met elkaar. Freddy Martens nuanceerde wel de tegenstelling tussen theisten en atheisten en agnoctici: iedere godsdienst kan " getemd" worden. Hij bedoelde daarmee dat iedere godsdienst na vele eeuwen wel van zijn bloederige en scherpe kantje verlost wordt. En daar mee kan hij wel leven, als ze hem tenminste gerust laten en het wijsvingertje achterwege laten... Ik moest op het einde van de filo-avond terugdenken aan de financiele crisis die we nu meemaken en de spreuk die op het one dollarbiljet staat: in God we trust; Maar blijkbaar gelooft de financiele wereld zelfs niet meer in God.
Het FSM is voorbij: meer dan 150.000 deelnemers, vooral jongeren. De eindbalans klinkt positief, de organisatoren zijn uiterst tevreden. Hun stem werd wereldwijd gehoord.De formule wordt niet in vraag gesteld. Voor de toekomst denkt men onder meer aan de organisatie van een regionaal Forum in de USA- met de stille hoop dat Obama de wenk begrijpt- en een nieuw sociaal forum in Afrika, Senegal is officieel kandidaat, Zuid-Afrika informeel kandidaat. Van de Belgische kant zagen zij het ACV met een 20-tal deelnemers op de Belgische avond en hun talrijke tussenkomsten op het syndicaal forum van het Internationaal Vakverbond. Ook het commite tegen de armoede van Francois Houtart was zeer actief aanwezig. Van politieke kant de Brusselse groene Isabelle Durant, die trouwens op een zandbank liep met een bootje en door de brandweer moest ontzet worden. Het ABVV dan. De ABVV afdeling van luik was met een jonge en dynamische delegatie present. Zij schrijven ook een blog over hun ervaringen: http://lidge-a-belem/blogspot.com> Op een plezante manier schrijven zij hun indrukken neer over het sociaal forum met veel foto's en zelfs video. Het geeft de groep de gelegenheid hun individuele indrukken te bespreken en gemeenschappelijk te maken. Hun strijdkreet weerklink meermaals: solidarite avec les chouchous, mijn taalkennis is te beperkt om er iets zinvol van te maken, maar dat zal wellicht totaal naast de kwestie zijn. Ik kwam zelf in Le Soir op zondag, waar ik als leider van de AC werd opgevoerd.Ik vertelde veel meer aan de journalist maar hij schreef dat de doelstellingen en de aangewende middelen in dit WSF wel veel door elkaar gehaald werden. Ondertussen loopt het hotel snel leeg> Het WSF verdwijnt van de voorpagina's van de kranten en de TV .Deze morgen verkocht een mevrouw gevonden T-shirts aan de hoteluitgang, de mevrouw die bonbons verkocht trok deze avond met een volle mand huiswaarts. In de straten is de politie verdwenen de bedelaars en de daklozen komen terug hun vertrouwde plaats innemen. De echte problemen van Brazilie zijn er terug: de armoede en de werkloosheid,de onderontwikkeling en het geweld, de vuilbakken staan opnieuw overal op de stoep...
Deze morgen een ontmoeting met de CUT, de Braziliaanse broedervakbond.het speciale aan het Braziliaanse vakbondssysteem is dat er slechts een vakbond erkend wordt in de regios die mag onderhandelen in de bedrijven. En er zijn zoals in Belgie natuurlijk drie vakbonden. Stel je voor bij ons zou het ABVV in West-Vlaanderen nergens een poot aan de grond krijgen: alles zou ACV zijn. Het is dus zeer eenvoudig om vrije zones af te bakenen en te bepalen dat er daar geen vakbond in het bedrijf komt. In de bedrijven bestaat zoiets als een ondernemingsraad die ook de conflicten tussen werkgever en arbeiders moet oplossen, maar dat werkt gewoon niet goed zo dat de meeste zaken gewoon voor de arbeidsrechtbank komen. De huidige sociale wetgeving dateert van de jaren dertig en zou dringend moeten aangepast worden. De officiele arbeidsduur bedraagt nog steeds 44 uur per week. Het minimumloon is 465 reales per maand (delen door drie = dus geen 200 euro) en wordt nu op 1 mei geindexeerd,in de loop der jaren wordt dit geleidelijk 1 januari. Het gaat er hier niet zacht aan toe bij een arbeidsconflict. De leraren staakten ongeveer 40 dagen en ontvingen slechts een loonsverhoging van 40 reales. Betogingen werden door speciale politieploegen - choque policia-hardhandig uiteengeslagen in een wolk van traangas. Er is geen stakingskas, er worden collectes gehouden om de grootste problemen van de stakers te kunnen oplossen. De leraren werken in zeer slechte omstandigheden: meerdere scholen om over een volledig uurrooster te beschikken. een belachelijk laag loon van 1000 reales voor een 40-urenweek met een universitair diploma, bouwvallige leslokalen.Zij krijgen wel een toelage om eens naar de cinema te kunnen gaan. Nochtans is het analfabetisme een blijvend probleem, maar de methodes ontwikkeld door Paolo Freire blijven uit het officieel onderwijs gebannen. De Cut heeft 380 aangesloten bonden en 7 miljoen leden, het lidgeld wordt gewoon van het loon afgehouden door de werkgever. Er zijn veel vrouwen lid omdat er een toelage is voor het moederschapsverlof waarbij je een attest nodig hebt dat je werkt en bij een vakbond aangesloten bent. Na het gesprek vertrek ik opnieuw naar het wereld sociaal forum. Het is slotzitting. Het regent enorm en de vele tentjes doen denken aan de moddertaferelen uit Woodstock.Ik wissel een ABVV-vlag uit met een CUT secretaris van de electriciteitssector. De man is zo gelukkig over ons gesprek dat hij op de slotzitting met de ABVV-vlag staat te zwaaien. Wij zijn dan toch een beetje zichtbaar op de afsluiting van het Wereld Sociaal Forum....
