Deze week bezocht ik de tentoonstelling " Big Bang"
in het centre Beaubourg. Een nieuwe manier om een tentoonstelling op te
bouwen en geintegreerde hedendaagse kunst via thema's te tonen. Daarbij
wordt litteratuur, fotografie,cinema, video, architectuur,schilderijen
en beeldhouwkunst vrolijk dooreen gevlochten om de eigen collectie voor
te stellen..
Bekende namen ontbreken helemaal niet op het appel
Mondriaan en het Bauhaus, Paul Klee en Breton, Pollock en Riviera, Wim
Delvoye en Magritte.... De thema's van de tentoonstelling zijn pure
emotie: vernieling en opbouw, primitivisme en sex,oorlog en subversie
en melancholie.
Ontdekking één van deze tentoonstelling is Jorg
Immendorff, een Duister die de scheiding tussen de twee Duitslanden
niet aanvaardde en samenwerkte met een West-Duitse kunstenaar. Titel
van het schilderij: Alles komt van het Volk. Over de hereniging tussen
Oost en West-Duitsland een visionnair.
Ontdekking twee: het gebrek aan
visie in ons land bij het zien van de maquette van Toyo Ito. Deze
architect ( maker van de Brugse " Carwash van de Gouverneur" op de
Burg) maakte een schets van het Gentse kunsten- en muziekcentrum dat er
nooit komt. Jammer, de maquette gaf een prachtig idee van hoe Gent met
een dergelijk gebouw op de wereldkaart terecht kon komen. Maar daarvoor
zijn de budgetten en de geesten te klein ?
Een nieuw jaar moet gevierd worden. Onvermijdelijk
met een glas, als het even kan hapjes, en met traditionele toespraken.
Toespraken met wensen, toespraken met goede voornemens,
toespraken waar diep in de glazen bol gekeken wordt.
Mijn agenda loopt reeds aardig vol: op het werk, bij de verschillende
clubs waar ik lid van ben, in het dorp waar ik woon: overal wordt er
tijdens de eerste maand van het jaar wel een receptie georganiseerd. De
eerste vraag is natuurlijk of je gaat of niet. Het antwoord is niet
altijd even gemakkelijk: want het blijft een groot vraagteken of je
eigenlijk wel iemand zal ontmoeten waar je meer dan een oppervlakkige
babbel mee kunt doen. Misschien kun je beter wandelen, of sporten, of
een boek lezen ? Tja ieder jaar neem ik me wel voor dat er wel iemand
zal zijn die blij is me te zien en dat ik op de andere dagen van het
jaar dan beter kan lezen, muziek luisteren of wandelen. Maar het blijft
een moeilijke keuze.
En eigenlijk gebeurt er weinig verrassends: de drankjes lijken op
elkaar, de hapjes ook en de toespraken volgen meestal hetzelfde
stramien: een woord van dank aan de aanwezigen, een terugblik op het
voorbije jaar, een blik op de uitdagingen voor het komende jaar en tot
slot het allerbelangrijkste: een goede gezondheid. Niemand kan immers
kwaad worden als je hem een goede gezondheid wenst.
Ik ook niet , daarmee wens ik al mijn bloglezers alvast een goede gezondheid...
Feest betekent meestal lekker tafelen en daarbij
hoort Champagne. Voor ons mag dat best Cava zijn, even goed en minder
duur dan het spul uit Reims. Blijkt nu dat de Spanjaarden zelf de Cava
boycotten omdat ze vinden dat de Catalanen te veel autonomie
willen. De Catalanen kijken immers al jaren met afgunst naar
Vlaanderen. Zij vinden het feit dat we een eigen staat hebben, die zelf
belastingen kan heffen, zijn onderwijs kan organiseren , een eigen
culturrbeleid heeft, het arbeidsmarktbeleid beleidsmatig kan
sturen een na te volgen voorbeeld. Daartoe is een ontwerp van nieuwe
grondwet ingediend bij het Spaanse parlement waardoor ook Catalonie
meer autonomie zou krijgen. De andere Spaanse regio's zijn daar niet zo
gelukkig mee. Zij verwijten de Catalanen een gebrek aan solidariteit.
Het rijke Catalonie zou alles voor zichzelf willen en niet meer mee
willen betalen voor de arme Spaanse regio's. Wij kennen dit liedje maar
al te goed: meer en meer worden voorwaarden gesteld aan financiële
transferts of aan het geven van geld. Ja, we willen nog wel best een
solidair zijn: maar gebonden aan voorwaarden, in een beperkte periode
en voor een beperkte tijd. De kersttijd bijvoorbeeld, maar of we daarom
de Cava moeten boycotten ?
Het leger in Spanje is zijn "slechte manieren" nog niet volledig kwijt.
Op zaterdag 7 /1/2006 werd bekend dat een hoge Spaanse
legergeneraal er mee dreigde Catalonië binnen te vallen als ze nog
verder met hun eisen voor meer zelfstandigheid zouden stellen. De
Franco-periode mag dan wel gelukkig voorbij zijn, sommige militairen
blijven dromen .
Kunst leert grenzen verleggen, opnieuw en terug de dagelijkse omgeving vorm geven. Het duurde wel even voor de reis en de herinneringen uit Colombia omgezet konden worden in een nieuw project. Verwerken heet dit. Een steuntje kwam van de kunsternaar Jean-Jacques Lebel. Poeet, schrijver, beeldend kunstenaar, toneel en film. Deze artistieke rebel organiseerde happenings, als nieuwe kunstvorm, in Europa. In zijn installaties mengde hij dikwijls kunst, erotiek en politiek. Het resultaat moest het bewustzijn langs nieuwe grenzen voeren. De overgang van Colombia naar Europa past perfect in dit plaatje. Mei 68 was voor Lebel een eikpunt van engagement, het geweld waarmee mei 68 door de overheid onderdrukt werd, leidt regelrecht naar de paraca's en de repressie in Colombia. Maar Lebel spotte graag met campagnes van politici die een campagne van zelfverheerlijking lieten organiseren. Johnson en Nixon in Vietnam, Lenin in Moskou, De Gaulle, Kruschev, Mao en Bobby Kennedy. Maar ook de paus en zijn collega's als Picasso ontsnapten niet aan zijn anarchistische kritiek.Klik op het beeldje, scroll naar het dollarbiljet en klik op Bush... plezant nu Bush publiek toegaf dat de invasie in Irak op valse informatie gebaseerd was... maar dat vermoedde U wellicht reeds.
Nee niet ikzelf,maar wel een jonge vakbondsleider, zes maand onterecht. De 35-jarige man zag er een maand na zijn vrijlating nog steeds aangeslagen en moe uit. De gevangenis waar hij zat had vijf afdelingen. Afdeling 1 was voor arme kleine criminelen zoafs drugsverslaafden en zakkenrollers . Veroordeelden van gemeen recht (moordenaars,afpersers) logeerden in afdeling 2. Gebouw 3 was voor witteboordcriminelen, hier zitten guerilleros en paramamilitairen samen. Zware deliquenten ( meer dan 20 jaar) verblijven in blok 5A, samen met tijdelijke politieke gevangenen.De grote luxe vind je in blok 5 B met corrupte militairen en politie. In colombia ziet een dag in de gevangenis er als volgt uit. Opstaan en ontbijt om 6 uur s'morgens met 1 stuk brood,chocolademelk,1 ei en een stukje kaas. Middagmaal om 10 uur met linzensoep, aardappelen, salade, droge rijst en een stikje kip met een glas fruitsap. Om 4 uur in de namiddag dezelfde kost met als verandering gefrituurde of gekookte aardappelen. S'avonds om 7 uur gaat de cel op slot tot 6 uur s'morgens. Zes gevangenen delen een ruimte van 4 op 2,5 m, met een toilet,een douche en een afwasbakje. Dit in de luxeverblijven, in afdeling 1 hebben ze dit niet. Bezoek is er op zaterdag, dan mogen 4 mannen komen, op zoindag vier vrouwelijke bezoekers. De jonge vakbondsleider was moedig: tijdens zijn verblijf organiseerde hij alfabetiseringslessen en een leeskring. Indrukwekkend...
In Colombia bestaat een brede volksbeweging om het eerbiedigen van de mensenrechten af te dwingen met vakbonden, advocatencollectieven, vredesbewegingen en vrouwenorganisaties. Deze organiseerden op 10 december een betoging en een manifestatie in het centrum van Bogota.Ik kwam per toeval deze betoging tegen en liep er natuurlijk in mee samen met een honderdtal manifestanten. Wij werden goed bewaakt, niet alleen door het leger en de politie, maar ook door twee flinke meiden van de peace-brigades. een katholieke Americaanse beweging die in conflictgebieden " getuigen" zendt. De betoging was gericht tegen een wet die de spons zal vegen over de politieke moorden , folteringen en verdwijningen. Een soort amnestie en straffeloosheid voor paramilaitairen en militairen. Tussen 1988 en 2003 werden12398 moorden gepleegd, 1339 folteringen en 2121 verplichtte verhuizingen vastgesteld door de advocatencollectieven. Voor hen is de "ontwapening" van de paraca's door Uribe show, want in de praktijk zitten de paraca's straffeloos verankerd in het sociale, politieke en economische leven.
Colombia is muziek, liefst luid en van s'morgens tot s'avonds. Salsa, merengue en cumbia, bij ons zouden ze zeggen ne swing , ne slow en iets wat op vrij expressie lijkt. Alleen een beetje moeilijker. Op TV is er zelfs een speciale zender K-music, die 24 uur op 24 uur clips uitzendt in deze genres. Belangrijk is de akkordeon en het slagwerk, als het kan ook wat schetterend koper. Het geheel bruist van leven en enthousiasme. Wanneer je zo wat Spaans begint te begrijpen, dan heb je vlug door waar het om draait: de liefde. Wacht op mij, vertrek niet, ik heb je nodig. Nee zonder jouw kan ik niet leven, laten we opnieuw beginnen. Smachtende blikken, swingende boys en een goed decolte zijn samen met glitter de vaste ingredienten. In Barranca ontmoette ik toevallig de wereldkampioen fluiten, zei hij zelf. Toen hij de Internationale en een vijftal andere liedjes gefloten had was ik murw en kocht ik zijn CD voor een goede vier euro. Vrolijk fluitend verdween de man met de ondergaande avondzon.Het leven kan soms simpel zijn.
De tradionele landbouw werd in de jaren 70 in Colombia practisch volledig verdrongen door de papaverteelt. De opening van de markten op wereldschaal, de koffiecrisis, het vrijhandelsbeleid van het Internationaal monetair fonds deden de kleine boeren overstag gaan. Het was dit of sterven voor de kleine boer. De regering greep in onder druk van de USA, de cocavelden werden met vliegtuigjes en helikopters gewoon met gif bespoten om op die manier alles wat groeit te vernietigen.Vietnam in Zuid en Centraal-Amerika. Aan de oorzaken en om de kleine boer een redelijk inkomen te garanderen werd niets gedaan. De gevolgen van dit beleid zijn catastofaal. Het volledige ecosysteem van ganse gebieden werd verstoord, bossen ontbladerd, mensen die in de nabijheid woonden werden ziek en stierven. Volledige gebeiden werden gemilitariseerd, Nationale parken uitgerookt, plantages vergiftigd. Politici lopen als gedrogeerd verdwaasd te kijken naar de directe inmenging van de USA bij deze ingreep.Want de cocaine wardt wel in de USA en Europa verkocht door drughandelaren met medeplichtigheid van de bankwereld. Het gaat immers over geld, zeer veel geld.
De Colombiaanse boerenvakbond Fensuagro (80.000 leden) organiseert het verzet tegen dit giftig beleid zonder alternatieven. Zij hebben in een Finca in Viota die ze inrichten als opleidingscentrum om boeren op te leiden die ecologisch kweken. Zij willen het land heroveren op de papaverteelt in hun strijd tegen het neo-liberalisme. Meer info over het project bij de afdeling van de Algemene Centrale Antwerpen bij Bruno Verlaeckt.
Overal in Colombia hoor ik dat de acties van de vakbond, de basisbewegingen, de vrouwenbeweging miet aam bod komen in de media of sterk geminimaliseerd worden. Hier en daar pogen lokale radios het feitelijk monoplolie te doorbreken. Maar het blijft marginaal.
Er is enkel een grote krant in gans Colombia " El Tiempo". Deze krant is in handen van een familie, toevallig de familie van de vice-president, de rechterhand van president Uribe. Spreekbuis van de regering dus. Voor de rest heeft zowat iedere stad zijn regionale krant, vol met blutsen en builen, plaatselijk nieuws, geboortes en huwelijken, de viering dat de plaatselijke fabriek ISO enzoveel bekwam....
Maar de arbeiders lezen zeer weinig, hier primeert de babbel- , niet de leescultuur. De vakbond houdt dan ook ongeveer iedere morgen een meeting aan de poorten van Ecopetrol, met nieuws over onderhandelingen, ideologische toespraken en veel viva's en presente's ( leve en de herinnering aan doddgeschoten vakbondsleiders)
De arbeiders en iedereen kijken dan ook veel TV. Ze hebben de keuze tussen heel wat kanalen. Om maar een voorbeeldje te geven: in het hotel in Bogota zijn er wel 100 tv-kanalen te ontvangen,maar je kan er wel niet internetten. Colombianen kijken naar RCN ( Radio Cadena National) of Caracol. Privezenders die zeer rechts zijn, de ene al wat straffer dan de andere. De vroegere openbare omroep "Colombia" zendt vooral politieke debatten en zelfs de zittingen van het parlement uit, met de verwachtte zeer lage kijkcijfers.Ondertussen is tv-Colombia geprivatiseerd.
Daar hangt wel een zeer eigenaardig verhaaltje aan vast. De vakbondsleider bij de toenmalige openbare omroep moest een kleine operatie ondergaan in het ziekenhuis. Hij stierf onverwacht, men vermoedt dat hij door een spuitje in het ziekenhuis vermoord werd.De dag erop werd, zonder enige reactie van de vakbond of de werknemers, TV Colombia verkocht aan een multi....
In de vakbondslokalen in Colombia kom je overal Che tegen in foto en tekst. Conservatieve kranten beschuldigen Che van de ellende in dit land en zeggen wel eens dat hij de oorzaak is van alles, van drugs tot guerilla. Vooral nu de studenten opnieuw acties voeren...
Een tweede fenomeen bij de vakbond: je word er goed beschermd. Bewakingscamera's alom, een ijzeren afsluiting met een bewaakte poort met privebewakers, en gepantserde wagens met veiligheidsagenten incluis, de revolver binnen handbereik. In Cartegena heeft de plaatselijke vakbond twee wagens en twee van die professionele bodygards.
Op de parking zijn de muren prachtig geschilderd met slogans tegen de privatisering en hangen ook grote geschilderde portretten van vermoordde vakbondsleiders en politieke figuren. Eentje ken ik. Camillo Torres. Deze priester kwam uit een burgerlijk milieu en trok vrij jong het seminarie in. Hij was verwonderd dat de ongelooflijk onrechtvaardige samenleving door de kerk niet bekritiseerd werd. Hij trok naar Leuven om er sociologie te studeren en werd een belangrijke aanhanger van de bevrijdingstheologie.
Terug in Colombia bestudeerde hij de landbouwproblematiek en ontwierp een plan om de grond rechtvaardiger te verdelen onder de armste boeren. Hij stichtte het "Frente Unido" ( eenheidsfront) een pluralistische politieke partij die alle linkse krachten organiseerde. Uiteindelijk koos hij voor de guerilla en stierf in een confrontatie met het leger in de bergen van santander op 15 februari 1966.
Ee fiere arbeider vertelde me "toen ik acht was schudde Camillo mij de hand. Hij was zeer vriendelijk, maar vooral een groot revolutionnair en een wijs man" Toen ik de vergaderzaal binnentrad stond op het bord geschreven : " Dios existe" (God bestaat): Er was juist een vergadering voorbij over het lot van de ontslagen arbeiders na de laatste staking. Want zo regelen ze dat hier na een staking: ontslag van al te ijverige activistas...
Uso is een speciale vakbond. er werken in de petroleumindustrie weinig vrouwen, dus zijn er weinig vrouwen actief in de vakbond. Maar zij maken dit dan weer goed door de progressieve vrouwenorganisatie te ondersteunen en vrouwen van de vrouwenorganisatie de kans te geven aan hun algemene basisopleiding deel te nemen. Niet verwonderlijk dat we op een feestje van die progressieve vouwen werden uitgenodigd. Maar wat bleek: het feestje was een bingo-avond. Aan de ingang kreeg iedereen een kaart en graantjes om op het juiste nummer te leggen. De ganse avond bulderen de cijfers door de micro voor de vijfhonderd aanwezigen. Eerste prijs 400.000 pesos ( 150 euro), tweede prijs een fiets. Voor de rest `passeren koffiemolens, bons om iets aan te kopen,bierbonnetjes de revue. Een vakbondsmilitant van de USO coordinereerde het geheel. Toch werd de hoofdprijs een vijftal opnieuw getrokken want het klopte nooit.
Ik at er een soort speenvarken gemengeld met rijst. Tussen de cijfers door worden ongelooflijk veel slogans geroepen . Zoals: geen geld voor de oorlog in Irak, leve de vakbond, leve de vrouwenstrijd. Dan is het de bedoeling dat je terugroept Viva ( leve) Ik vond het wel leuk als iemand op de laatste slogan terugriep" In casa ( thuis)"
Toen ik aan de voorzitster van de vrouwenbond vroeg hoe het nu leven was in dit land antwoordde ze met de glimlach: " Het beste dat we in Barranca hebben zijn de mensen"
Op 98-jarige leeftijd stierf de Colombiaanse artieste Debora Arrango. Zij zerd in Medellin geboren op 11 november 1907 in een traditionele katholieke familie.Maar vlug bleek dat ze rebels en zeer krtitisch was: Haar eertse tentoonstelling veroorzaakte reeds schandaal in haar burgerlijk milieu. Zij stelde naakt tentoon. Maar ze schilderde verder, haar volgende werken illustreerden de rand van de Colombiaanse samenleving. de indegenes, het kind dat hongert, de prostituee, de arbeider, de staker.... De machtigen kregen spottende karikaturen die hun politiek onderlijnden. Voor mij een ontdekking, voor de Colombianen een afscheid. Haar geboortestad is niet toevallig Medellin, de stad waar Botero, die andere bekende Colombiaanse schilder een groot museum heeft
Eenmaal zonder uniform blijken Colombianen ernorm mee te vallen: ze zijn zeer vriendelijk en open. Kortom ze zeggen wel wat ze denken. Het mag regenen ze blijven lachen. Maar misschien is dit een eerste indruk en word ik misleid. Uiterlijk is zeer belangrijk. Iedereen loopt er hier zeer deftig bij: de mannen in een zeer traditionneel pak, de vrouwen op zijn latijns-amerikaans opgemaakt met andere woorden goed geschilderd. Een van de belangrijkste evenementen in Colombia zijn de miss- verkiezingen, de verkiezingen van de Reina, de koningin. Het beheerst de media wekenlang tot eind november het verdict valt. De machismo-cultuur is ook nooit ver weg: iedereen die hier een beetje een belangrijke functie heeft loopt met een secretaresse rond die zo uit de boekskens komt en een flink stuk jonger is dan de heer in kwestie. Rond de middag flaneren ze in de straat om samen te gaan eten. Op tv vervullen dezelfde jonge dames ook de bloempotfunctie en worden de ernstige programmas zoals het nieuws door heren gepresenteerd. Martine Tange moet hier nog geboren worden. Oudere vrouwen zie je minder. waarschijnlijk nog thuis aan de haard en in de keuken om voor de kinderen te zorgen en te koken. In de vakbond bestaat er wel iets als een vrouwencommissie, ze heeft nog veel werk. Affiches alleen zullen wellicht niet volstaan.
