Sinds een viertal jaar organiseren we projecten in "ontwikkelingslanden " in de derde wereld. Vanuit de vakbond, op basis van gelijke relaties met een andere vakbond. Dit wordt blijkbaar niet overal op applaus onthaald. Artsen zonder grenzen zijn populair, delegees zonder grenzen veel minder. Blijkbaar zijn heel wat mensen binnen het ABVV bang voor een dergelijke aanpak. We worden uiteraard bij DGOS niet met open armen ontvangen. Laat staan dat we aangemoedigd worden. Maar de specifieke vakbondsaanpak zit in onze genen. Waarom zou een vakbond zelf aan ontwikkelingssamenwerking moeten doen ? Een goede denkoefening. Een: vakbonden zijn een stuk van de democratie en een stuk van het middenveld. Of je nu in Belgie leeft of in Colombia een democratische samenleving kan niet zonder vakbond. We zouden de lessen van Chili ondertussen moeten kennen. Twee: Ngo's zijn vooral met eerlijke handel en met de consumentenproblemtiek begaan. Mij best, maar geen garantie voor goede arbeidsvoorwaarden voor de werknemers.Wij moeten op zijn minst elkaar aanvullen, niet komen in de plaats van... Drie: Ook vakbonden moeten impulsen krijgen om verder dan de fabriek te kijken. Een werk van lange adem dat echter op de toekomst gericht is. Dit efficient organiseren is een basistaak van de vakbond om zich in de wereld en niet buiten de wereld te plaatsen. Vier: de federale overheid poogt het ontwikkelingswerk te stroomlijnen in functie van zijn eigen buitenlandse, soms Europese belangen. Daarmee schrijven we ons zonder enige kritiek in het enge globaliseringsdenken waar productiviteit en winst de enige criteria vormen. Vanuit vakbonden moet hier een antwoord komen in daden, niet in woorden met deelnames aan een of ander wereldforum.. Zoals je merkt: veel werk. Maar er is vooral nood aan ideeen en strategie....
De film van Al Gore zie ik volgende week. Moet je gezien hebben schijnt het. Onze achterkleinkinderen zullen hier niet meer kunnen leven, allicht omdat wij teveel confort opgebruikt hebben. Een oude Britse wetenschapper zei vorige week in de radio dat de oplossing voor het CO-twee probleem enkel kan door kernenergie. Het deed me wel even nadenken, want twintig jaar geleden ging ik tegen die onveilige kerncentrales betogen.Ook het feit dat milieubewuste mensen kernenergie afwijzen doet me twijfelen. Goed, ik vroeg het aan iemand op de trein die het kan weten.Die mevrouw studeerde immers zoiets. Eerst heeft ze me netjes de oorzaken van de opwarming uitgelegd. De aarde heeft een beetje koorts en reageert met opwarming. Een natuurlijke verdedigingsreactie. Maar zijn er oplossingen,want we kunnen toch niet gewoon verder doen en zo wat in de rand blijven morrelen met spaarlampen, windmolens en warme truiendagen ? Blijkt dat inderdaad kernenergie een goede oplossing zou zijn om onze stijgende energiebehoeften te bevredigen. Alleen zitten we met dat vervelend probleem van de kernafval en het feit als er iets gebeurd met zo'n kerncentrale het gevolg altijd zeer enrstig is. Want het is als een atoombom die je dan niet meer onder controle hebt. In plaats van kernfusie zou kernsplitsing een goed alternatief zijn. Alleen kunnen we dat vandaag nog niet. Lijkt me wat eigenaardig: we kennen de oplossing een beetje, wel dan moeten we er snel een beetje werk van maken...
Als pendelaar passer ik iedere dag in Brussel Centraal. De plaats met bekende bedelaars, waaiende che-doeken, Balkan cimbalons en 60.000 pendelaars.De geur van wafels die proberen te verleiden. De moord op joe was pas gebeurd toen ik mijn trein probeerde te halen, me van geen kwaad bewust. Het centraal station blijft een speciale ruimte, met de heroische hulde aan de spoormannen die stierven in het verzet. Het centraal station wordt verbouwd. In de buik is men winkeltjes en galerijen aan het installeren. De spoorweg als knooppunt van de commercie. Momenteel staat er een kubus in het centraal station.Het zou een kunstwerk moeten zijn. Een installatie: point zeroo. Een interactieve en multidisciplinaire installatie van Chris Christoffels en José Roland. Je moet dansen en flink met je armen zwaaien en dan zijn er ingebouwde sensoren die muziek maken. Het is de bedoeling je terug op te nemen in de moederschoot. Grote geprojecteerde beelden van Boticelli's "De geboorte van Venus" zouden je visueel moeten helpen. S'morgens probeerde ik even. Waarschijnlijk waren de sensoren zo vroeg nog niet wakker , er gebeurde gewoon niks.Of zwaaide ik niet hard genoeg. Of is het spel niet voorzien voor mijn kleine gestalte. Of reageert kunst niet op mijn intenties...Voor de liefhebbers: deze expo kadert in een driedaagse kunst in Brussel, waar op 3 maart een 500-tal mensen een multicultureel lied zingen op de prachtige grote markt te Brussel om 15 uur en 17 uur.
Gisterenavond relax op zoek naar de raakpunten tussen zen en vrijzinnigheid. Leraar Frank heeft me echt niet veel geholpen of was ik niet toegankelijk genoeg ? Zo waren de eenvoudige verhaaltjes een truk om abstracte begrippen voor iedereen te duiden. Ging er in als zoete koek. Of wat dacht je van : " Twee handen klappen. Wat is het geluid van een hand ?" . Ik dacht dat zen controle betekent. Dus als je twee handen hebt, dan gebruik je die. Het blijkt iets intiemer te zijn. Medidatie is de hemel op aarde, volgens Frank.Vereenvoudigd komt het hier op neer: als je iets denkt, denk het dan weg. Meteen blijf je geconfronteerd worden met het niets. En daar zijn verschillende mogelijkheden voor zoals ascese, spiritualiteit,medidatie en loslaten of het niets. Neem nu een glas. Je weet dat dit glas kan of zal breken. En dan verandert meteen je relatie met dat glas: je gaat er anders mee om. Niet onmiddelijk een voorbeeld van vrij onderzoek. Frank omschreef zen als deel worden van een groter geheel door zelfvergetelheid. Tja ik heb me ook wel eens goed gevoeld toen 100.000 syndicalisten betoogden. Toen voelde ik me pas deel van een beweging die de maatschappij wilde veranderen.Maar dan was ik niet met mezelf begaan, maar met die arbeidersklasse die vocht voor een rechtvaardiger toekomst...
President Uribe wordt ervan beschuldigd structurele banden met de paraca's te onderhouden. Tegen hem en verschillende regeringsleden en parlementairen loopt er een proces. Zijn reactie liegt er niet om. Publiek spreekt hij over " terroristen die in burgerkleren rondlopen". Hij noemt daarbij alle organisaties en individuen die met mensenrechten bezig zijn, de vakbonden en de organisaties voor ontwikkelingssamenwerking. Voor de paraca's is dit meteen een vrijgeleide om de aanval in te zetten en selectief hun moorddadig werk verder te zetten. Dit is de realiteit, geen verhaaltje. De faxen met bedreigingen stromen binnen. De tekst is zeer duidelijk: " we zullen Colombia zuiveren van dit ongedierte, de hoeren zullen hun verdiende loon krijgen ( daarmee worden de vrouwelijke advocaten die actief zijn in de mensenrechtenorganisaties bedoeld) Iedereen is gewaarschuwd en ook hun zonen en echtgenotes moeten niet gerust slapen. Ook zijn zijn het mikpunt. Ik hoor dit allemaal stilletjes aan. Een vakbondsmilitant zegt gelaten: in een dergelijk land moeten wij hier leven. Een prachtig land dat verpest wordt door de geldmachine van de drugshandel, de corruptie en de dagelijkse doodsbedreigingen. Een gewapende escorte brengt me naar de luchthaven. Emotioneel afscheid, voor ik de luchthaven binnenstap.
Amper een week later blijkt dat de beschuldigingen niet uit de lucht gegrepen zijn: niet minder dan vijf parlementsleden van de partij van Uribe blijken structurele banden met de paramilitairen te hebben. Waaronder de broer van de minister van buitenlandse zaken, onlangs op bezoek bij de Europese Commissie en Solana. Bij een onderhoud op het Kabinet van Karel De Gucht zei de kabinetchef, de heer Bodson, dat zo lang de minister niets kon ten laste gelegd worden door de Colombiaanse justitie, er voor hem geen reden was om de aangekondigde ontmoeting met de minister in het gedrang te brengen. Nu de minister zelf opstapt schijnt er wel een probleem. Misschien gaan de ogen van onze regering en van Europa eindelijk open en beseffen ze dat in Colombia de paraca's en de maffia aan de macht zijn....
Het leven voor een syndicalist in Colombia is verre van rooskleurig. Naast de vele bedreigingen, aanslagen enz... moet je als vakbondsleider ook nog een achterban hebben. Leden dus. In de Colombiaanse context is lid worden van een vakbond niet eenvoudig. Hoe werkt dat in de praktijk? Minimum 25 arbeiders moeten lid zijn van een vakbond voor er CAO-onderhandelingen kunnen beginnen.Om lid te worden moet je een aanvraag doen bij de lokale vakbond en moet je aan je werkgever de toelating vragen om je vakbondsbijdrage af te trekken van je loon. Dit is ongeveer 2% van je loon. Indien er 25 arbeiders lid zijn van de vakbond, dan kan je tijdens de periode van CAO-onderhandelingen niet ontslagen worden.Dit maakt de zaken er niet simpeler op want dan is er de tweespalt voor de vakbond: lange onderhandelingen om ledenverlies te vermijden,of korte onderhandelingen en veel ledenverlies ?Het lokale eisenbundel wordt voorgelegd en goedgekeurd door de nationale vergadering ( de Assamblea Nacional). Voor hen is dat het bewijs dat de ganse vakbond dit eisenbundel zal verdedigen. Indien er 25 leden zijn in een bedrijf dan start de vakbond dikwijls een plaatselijke vakbondsafdeling op met de bedoeling een soort plaatselijke vakbondsleider te hebben, die dan weer beschermd is tegen ontslag. De vakbondstructuur is strak en wordt met strenge hand geleid door het nationaal bestuur ( de Junta Directiva). Zij starten nieuwe afdelingen op, onderhandelen in die bedrijven de CAO's,organiseren plaatselijke meetings, het dienstbetoon en de juridische betwistingen... kortom er zijn steeds handen te kort. Zij blijven op de loonlijst van hun bedrijf staan en worden dus door het bedrijf verder betaald. Niettegenstaande alle mooie reglementen van de Internationale Arbeidsorganisatie over de vrijheid om zich bij een vakbond aan te sluiten, is het in Colombia allemaal een beetje dode letter. De cijfers liegen niet: in Belgie is meer dan 60% lid van de vakbond, in Colombia zo een 2 à 3%. Niet verwonderlijk....
Op de luchthaven El Dorado wissel ik 100 euro.Ik ben meteen millionnair want ik krijg 275.000.00 pesos terug. Wel even eerst handtkekening en duim op een officieel papiertje drukken. De Colombianen laten de twee laatste nulletjes weg: hun geld werd gerevalueerd denken ze. Alleen amper een jaar geleden kreeg ik wel nog 300.000 pesos voor die 100 euro. Van inflatie gesproken. Maar wat koop ik nu voor die pesos ? De lijst op mijn kamer in het hotel zet me aan het rekenen. In oude belgische franken en in euro. En watertje of een agua mineral 1500 peso of 20 frank/=0,5 euro Een biertje of een cervesa 2500 peso of 40 frank of 1 euro Een pakje sigaretten 4500 peso of 60 frank of 1,5 euro Ik zie op tv een reportage over de marktprijzen van de groenten een krop sla kost 1500 pesos of 20 frank en het ziet er wel een kleintje uit. Dit is de eerste oefening. de uitgaven. Maar wat verdienen de mensen hier ? Een poetsvrouw verdient 25.000 pesos of 10 euro voor acht uur werk per dag. Een buschauffeur heeft 600.000 pesos of 250 euro per maand met ritten van 10 uur per dag. Een petroleumarbeider verdient 850.000 pesos of 370 euro per maand, maar hij heeft wel sociale zekerheid. Daar kunnen de verkoopsters die niet eens het minimumloon van 440.000 pesos per maand krijgen alleen van dromen. Ik vraag naar de grote posten in de gezinsuitgaven: huishuur 300.000 pesos per maand, voeding 300.000 pesos voor een gemiddeld gezin van vijf personen, gas electriciteit water 100.000 euro per maand. Het is duidelijk dat de meest families hier geen geld meer over hebben voor kledij, de tweedehandskledij wordt gretig verkocht. om maar te zwijgen over gezondheidskosten, vervoer, een kadootje voor de kinderen... Maar de mensen helpen elkaar: bij een verjaardig koopt een vriend of een kennis wel een kadootje voor de kinderen....
Even kort een nieuwsuitzending bekijken. De thema's liegen er niet om: Cundinamerca: een boer met een machete vreselijk verminkt, in Medellin is een vrachtwagen omgekanteld, van op een moto werden GSM's gejat: de jonge dader kreeg vier jaar cel, de twee GSM's werden teruggegeven, in Cordoblia werden veertig lijken,door de paraca's in cement gegoten, opgegraven, acht militairen die in de gevangenis vertoefden ontsnapten, 32 lijken van de mijnramp in Santander werden geborgen... niet echt prettig nieuws om je dag mee te starten. Maar een spiegel van de realiteit. Uribe liet een wet "justicia y paz" stemmen om de verzoening tussen parac's, guerilla's en burgers mogelijk te maken. Internationale instanties zeggen dat deze wet onder alle internationale normen ligt die een dergelijk vredesproces moeten begeleiden. De wet is dus eerder een instrument om amnestie te verlenen aan de paraca's. Hoe werkt dat in de praktijk: de leiders van de paraca's getuigen voor een commissie wie ze allemaal vermoord hebben en ze kunnen niet meer vervolgd worden voor die misdaden. Concreet: de bekend leider Mancuso gaf toe dat hij de bekende vakbonsleider Aury Sara vermoord had in Cathagena en dat is het dan. Maar misschien denk je: wellicht werkt het en gaat Colombia eindelijk de weg van de vrede en de verzoening op? Maar dan is er wel vertrouwen en eerlijkheid nodig. Hier fluistert iedereen dat regeringsleden en zelfs Uribe onder een hoedje spelen met de paramilitairen. Ondertussen zie je op televisie de tronies van paraca's verschijnen die gezocht worden. De mensen worden gevraagd te getuigen bij de rechtbank met concrete beschuldigingen. Zopas werd een juriste die de belangen van de slachtoffers verdedigd door de paraca's vermoord. Niet echt een signaal dat er een proces van vrede in Colombia begonnen is...
Momenteel valt de avond in Bogota. Vanuit het hotel del Parque Superior schrijf ik deze blog. Op de luchthaven werden we opgewacht door een chauffeur, een bewaker en Daniel en Pacho. Hartelijk weerzien. Een charla over de situatie. Meer daarover de komende dagen. Wij zijn hier om het nieuwe project met de USO, de Colombiaanse petroleumvakbond op punt te stellen. De grote lijnen liggen al vast: nu nog de activiteiten en de concrete invulling. Ze hebben het meteen begrepen en er komt een nieuw begrip op tafel: een chronogram. Dat is eigenlijk een moeilijk woord waarbij je gewoon vastlegt wanneer je wat gaat doen. Over het geld is er goed nieuws. Het huis van de Corparation is door zijn ligging in vier jaar tijd met 50% in waarde toegenomen. Een grote belegger is er wel op belust. Vooral omdat het huis geen verzamelplaats werd van wapens en guerillia's. In het huis zijn er gewone vakbondsactiviteiten, een prettig huis met goede buren. Het huis van de "syndicale "vrijheden zoals wij het noemen, kon dringend een laagje verf gebruiken. De USO heeft dit natuurlijk nu even uitgesteld, want zij houden het been stijf en zijn ondertussen wel een paar andere panden gaan bezoeken. We zullen zien zeggen ze in Colombia, maar onze partners zijn wel handige en lepe onderhandelaars. Tweede goede nieuws is dat door de vele contacten de afgelopen jaren, de Uso eindelijk begrepen heeft dat een project planning noodzakelijk is, los van de dagelijkse syndicale beslommeringen. Want veiligheidsproblemen en bedreigingen voor syndicalisten, onderhandelingen en problemen oplossen mogen niet langer een project vertragen. En als toetje: kunnen we echt geen uniform boekhoudingssyteem opstellen voor hen en alle andere projecten die we hebben. Niet nu, vandaag, maar toch tegen 2009 ? De twee uurtjes kennismaking met Pacho geven een goede tendens: deze week zullen we veel van hun goede intenties wel op papier krijgen....
