3.1.2. Vertaling van het voorbeeld in geestelijke begrippen.
Wat hebben wij tot dusver gedaan? Deel één, het 'raamverhaal' hebt u gelezen; daar ga ik althans van uit. Daarin werd deze algemene samenvatting gegeven: God en de mensen horen bij elkaar. Gods vijand - de duivel - heeft die samenhang kapotgemaakt. Gods Zoon - Jezus - heeft het verband hersteld. Om nút te kunnen hebben van dat herstel dienen mensen vrijwillig en zo volledig mogelijk met Jezus mee te werken. Doen ze dat, dan zijn onvoorstelbaar fijne dingen mogelijk.
Deel twéé maakte uitvoerig duidelijk, wat het verbroken zijn van de samenhang tussen God en de mensen inhoudt: ieder mens is eigenlijk op een slechte weg, die hem of haar steeds verder van God wegbrengt. Oók werd in deel twee uitgelegd, wat het betekent, als Jezus het verband herstelt. Ieder mens kan op een goede weg komen, die hem of haar steeds dichter naar God toebrengt.
U hebt gelezen, hoe spannend en inspannend die eerste passen van Jan en Joke, hun vrienden en vriendinnen verliepen. U hebt ook gelezen, hoe hevig Schreeuwschrik (2.6.6.1.) en Klankvol (2.6.2.2.) bij de hele toestand betrokken waren. Schreeuwschrik doet al zijn best om het hele stel op de slechte weg terug te drukken. Klankvol doet wat hij kan om hen in het goede spoor te leiden en te houden. Beiden denken daarbij niet op de korte, maar op de lange termijn. In dit verband zal u één ding heel duidelijk geworden zijn: bekering is een eerste stap. Er moet iets bijkomen. Het gewonnen terrein moet worden geconsolideerd. Gebeurt dat niet, dan maakt men het gemakkelijker voor de demonen en moeilijker voor de engelen. Ik vond de opmerking heel waardevol, die Joke aan het eind van deel twee maakte (2.6.4.9.). Die Jo is eigenlijk een erg schrander meisje. Ze had iets extra's nodig om de vreugde van haar bekering te kunnen vásthouden. Dáár kwam, wat ze zei, op neer. Díe uitspraak is het koord, waarmee deel twee aan dit deel drie vastzit. Want wat dat 'iets extra's inhoudt, gaan we nu bezien.
Voorlopig wég bij Jan en Joke: de zaak op ú toegespitst. u bent iemand, die bekeerd is. U hebt de slechte weg verlaten en bent op de goede gekomen. U b♪0nt in het doorlaatkamp. U bént aan de ingang van Gods rijk. God -de grote Gezaghebber - staat gereed om u te begroeten. Hij wil u helemaal gelukkig maken. Hij wil u sfeer en stijl van zíjn land leren, totdat u die niet alleen ként, maar één daarmee bent. Nú bent u nog een beetje als het volk Israel in de woestijn, wél wég uit Egypte, maar nog niet in het beloofde land. Veertig jaar, een lánge, lánge tijd zwierven zij rond (Num. 14:33). Voor u Voor ú behoeft dat zwerven geen veertig jaar te duren. Als u wílt, kunt u snel dóórstromen. Ik zou toch zo graag zien, dat u déze instelling had; (zie voor het tegendeel 3.1.1.): - wél contacten hier: mijn belang is er mee gediend, als mijn levensritme doordrongen wordt van de Geest, die híer heerst. - Geen banden meer met vroeger. Niet meer eten, niet meer lezen, niet meer zien zoals daar. - Géen uitstapjes daarheen, geen samenwerking met dwarsdrijvers in het doorlaatkamp. Niets mag mij hinderen om gereed te zijn voor de grote cursus. Ik zit kléar. Kom maar óp met die lessen. Als u zo bent gezind, gaat de scholing beginnen en heel spoedig daarna 'gaan de hekken open'.
Nu kunt u mogelijk zeggen: "Ger, wat doe je móeilijk. Ik héb me bekeerd; ik bén in Jezus gaan geloven om- nou ja, om zekerheid te hebben voor de toekomst- om later in de hemel te komen zogezegd. En jij wil maar steeds méer- nu wedergeboorte- daarna weer wat anders. ik vóel het al aankomen. Ik ben er zeker van, dat het genoeg is, als ik mij aan Jezus vasthoud, als ik zijn naam te hulp roep in moeilijke ogenblikken (Joel 2:32). Mijn antwoord: ik zeg ook niet, dat u het Godsrijk níet bereikt. Maar waarom na lang uitstel (Op. 20:5), ziek (Op. 22:2) en beschadigd (Op. 2:11). Hoe verder u zich in dít leven door Jezus laat leiden, van hoe minder ver behoeft u in het toekomstige leven te komen. Lees het vertelde in de hierna volgende punten eens. U zult daar horen over mensen, die op de goede weg wáren. Toch brachten ze zichzelf in moeilijkheden, doordat ze; - banden met vroeger aanhielden - bléven eten, wat ze al aten - bléven lezen, wat ze al lazen - de dingen bléven zien, zoals ze die vroeger zagen - op nieuw leven gerichte contacten verwaarloosden - naar het oude leven terug zuigende contacten activeerden.
"Jan; ik wou iets vertellen van mijn giropas. Ik heb hem al jaren en hij is nóg schoon en heel en toonbaar: door dat beschermende laagje er over; luister: Wij zijn brieven van Jezus. Maar zullen wij schoon en heel en toonbaar blíjven? Ik zoek naar het beschermende laagje".
(Joke in 2.6.4.9.)
WEDERGEBOORTE; U KUNT NIET ZONDER; EN U HOEFT NIET ZONDER
Hoofdgedachten: - Bekering brengt u in het 'opvangkamp' van Gods rijk; laat u niet terugpraten. 3.1. - Wedergeboorte brengt u vanuit het opvangkamp in Gods rijk zëlf. 3.2. - Wedergeboorte? Geestelijk geboren worden? Wie zijn dan moeder en vader van het nieuwe leven?! 3.3. - Geestelijk geboren worden leidt tot een beter zicht op Jezus en op onze medemensen. 3.4. - Geestelijk geboren worden leidt tot een beter inzicht in Gods Koninkrijk. Het geeft ook meer inzicht in 'koninklijk leven'. 3.5. - Geestelijk geboren worden (wedergeboorte) leidt tot toenemende kracht. 3.6. - Geestelijk geboren worden leidt tot overwinning. 3.7
3.1. Hoofdgedachte: Bekering brengt u in het opvangkamp'' van Gods rijk; laat u niet terugpraten.
Gedachten: - Voorbeeld uit het dagelijks leven. 3.1.1. - Vertaling van het voorbeeld in geestelijke begrippen. 3.1.2. - Hoe iemand, die hebbelijkheden niet losliet, zichzelf ontriefde. 3.1.3. - Hoe iemand maar bléef denken aan de wereld van alle dag en zo in de versukkeling raakte 3.1.4. - Hoe iemand, die voor alles en iedereen aandacht bléef houden, in de vernieling kwam. 3.1.5. - Hoe iemand, die de dingen altijd maar zo aards bléef zien, heel rare dingen ging doen. 3.1.6. - Hoe mensen, die van goed onderwijs géen gebruik maakten, het spoor bijster raakten. 3.1.7. - Hoe mensen, die naar medestanders zochten, om samen op-de-rem te trappen, uiteindelijk zichzelf uitrangeerden. 3.1.8. - Hoe u waakzaam kunt zijn ten aanzien van al die honderden manieren om uw toegangsbewijs kwijt te raken. 3.1.9.
3.1.1. Voorbeeld uit het dagelijks leven.
Stel: iemand emigreert naar een ander land. In dat andere land stelt men zijn komst erg op prijs. Maar tóch hebben de gezagdragers déze gedachte: "Het is niet voldoende, dat hij náar ons toekomt, hoe blíj we daarmee ook zijn. Nee, het is pas áf, wanneer hij helemaal gelukkig is geworden bíj ons. Het is allereerst nodig, dat hij onze levensstijl en levenssfeer helemaal leert begrijpen. Daarom gaan we alle binnenkomende gezinnen een scholing geven. Wanneer ze daaruit komen, moeten ze onze stijl en sfeer niet alleen kénnen, neen: ze moeten die hébben. Eerder komen ze niet écht binnen". U begrijpt, dat de houding van de binnenkomenden erg belangrijk is. Wanneer de grensoverschrijders denken: - géen contacten; ik ben hier niet voor hún sfeer en stijl, maar om mijn eigen belang te dienen. - Zo véel mogelijk banden met het land, waar ik vandaan kom. Ik blíjf eten en lezen, wat ik dáar at en las. Ik blíjf de dingen zien, zoals ik ze dáar zag. Ik ga bij elke mogelijke gelegenheid met verlof dáarnaar terug. - Ik zoek hier de mensen op, die er net zo over denken als ik. Sámen vormen wij een vooruitgeschoven post van 'ons eigen land' in deze vreemde omgeving. dan wordt de omscholing erg verzwaard. Tijdenlang blijft de immigrant in het 'doorlaatkamp' zeuren: "Is dít nu het beloofde land. Dat valt dan wel bár tegen". Pas, wanneer hij zijn onwillige houding opgeeft, kan de eigenlijke scholing beginnen. En dan, na een spijtige vertraging, zwaaien de hekken open en kan hij eindelijk verder.
U begrijpt: dit voorbeeld is vóorgevormd en daardoor wat gekunsteld. Het gaat uit van: - een ideaal immigratieland met fijne, wijze, 'innige' mensen aan het hoofd; zo'n land is er natuurlijk niet. - Een emigratieland, waarvan nu letterlijk níets deugt. Alles was daar vuilnis, waarmee je nooit meer van doen behoort te hebben (Philipp. 3:8). Dat is óok veel te zwartwit. - Doorlaat-, quarantaine-, trainingskampen, die er in de letterlijke zin van het woord over het algemeen niet zijn. Voor zover ze er wél zijn, zit er wel eens een luchtje aan van 'hersenspoeling'.
Ik noem dit even. Dan kunnen sommigen me dáarmee alvast niet op mijn nek springen. Overigens zullen mensen, die geëmigreerd zijn (geweest), de algemene strekking van mijn betoog wel kunnen beamen, naar ik aanneem.
Hoe u attent kunt zijn op de vele manieren om de toegangspoort naar het goede land te laten open gaan.
Eerder zagen wij -bij 3.1.9.- hoe een heleboel toch wel voortreffelijke lui niet tot maximale prestaties kwamen en minimumlijders bléven. Dit, omdat ze hoogmoed, genotzucht, óver-gretigheid, luiheid, eigenwijsheid en koppigheid nét niet voldoende onder de duim hadden. Ik zeg niet, dat ze Gods feestzaal nóóit zullen bereiken. Ik heb er heus wel moed op, dat Uzzia, Demas, Salomo en Gehazi daar ooit eens zullen binnengaan. Maar wél minder feestelijk dan hád gekund.
Wat echter verteld kon worden over David, Ruth, Hanna, Petrus, Onésimus en Lydia: dat zijn toch veel betere geschiedenissen. Deze mensen bereikten hoogtepunten, stegen boven hun kleinheid uit, juist in kernsituaties. Wat toonden zij?!:
- offerbereidheid: als Gods normen anders waren dan de hunne, wilden zij hun levenswandel herzien 3.2.3.
- inzicht: zij konden oude, vertrouwde structuren prijsgeven, wanneer er kans was op een hogere levensvorm 3.2.4. - geloofskracht en vertrouwen: zij bleven op God vertrouwen en bleven hun woord aan Hem gestand, wát er ook gebeurde 3.2.5. - durf en moed: niet met hun mónd alleen, maar ook met hun hart, erkenden zij Hem als Heer 3.2.6. - overleg: zij lieten zich leiden door goede contacten. Dat werd hun tot een sieraad (Spr. 25:12) 3.2.7. - Visie en vaart: ze verwachtten machtige dingen van God én: ze gingen er ook op uit om die heerlijke zaken te vinden 3.2.8
U, bekeerde; ú: die nare eigenschappen, die ik het eerste noemde: streeft u er naar, om die met Gods hulp onder controle te krijgen. Streeft u daar ook naar met betrekking tot allerlei anderen níet door mij genoemde- negatieve karaktertrekken? En: streeft u naar de goede eigenschappen, die ik wél en die ik níet noemde?! Ziet u bij dat streven resultaat?!
Dán: is uw wedergeboorte gaande.
Dan hebt u juiste munten gevonden om de slagboom te laten omhoogzwaaien.
Hoe een vrouw, die ontvankelijk was voor edele en grootse gedachten, edele en grootse ervaringen kreeg.
- Wij (te weten: Paulus, Silas, Timotheus en Lucas) vertoefden enkele dagen in Philippi. En op de sabbathdag gingen wij de poort uit, de rivier langs, waar wij verwachtten, dat een gebedsplaats zou zijn en neder gezeten, spraken wij tot de verzamelde vrouwen. En een zekere vrouw, met name Lydia, een purperverkoopster uit de stad Thyatira, die God vereerde, hoorde toe en de Here opende haar hart, zodat zij aandacht schonk aan hetgeen door Paulus gezegd werd. En toen zij gedoopt was én haar huis, nodigde zij ons, zeggende: "Indien gij van oordeel zijt, dat ik de Here getrouw ben, neem dan uw intrek in mijn huis." ; en zij dróng ons er toe. (Hand. 16:12-15).
Een kwieke vrouw, die Lydia. Ontwikkelt initiatieven. De handel in purpergeverfde kledingstukken is een specialisme van Thyatira. Maar zíj verhuist naar Philippi en zet dáár een handelshuis op. Purperverkoopster: chique business hoor! Te vergelijken met een bontwinkel nú. Groot huis. Stoet bedienden. Geslaagde vrouw. Maar: ze rust niet op haar lauweren. Ze handelt in edele, aardse zaken en heeft -naar aardse maatstaven- haar leven zich groots zien ontwikkelen. Ze zoekt echter naar ónvergankelijke edele en grootse zaken. De God van Israël. Ze wéét het: Híj is de Unieke, de Enige (Deut. 6:4). Hém wil ze vereren. In plaats van de ingewikkelde baaierd van goden en halfgoden van het heidendom zoekt ze de eenvoud, die het kenmerk is van het wáre, van dé Ware. Maar wáár moet ze Hem zoeken? Joden zijn er niet in Philippi. Zij weet wél, dat de 'vereerdag' van die wérkelijke God de laatste dag van de week is en dat zoekers naar Hem elkaar wel eens aan de waterkant ontmoeten. Dat zou er dan mee te maken hebben dat bij de dienst van die grote God veel dingen gereinigd worden met water en dat men zich dan bij voorkeur ophoudt, daar, waar water beschikbaar is.
Dáárheen dus; en ja hoor: althans énige versterking. Andere vrouwen die mét haar die onbekende God willen vereren. Geen mannen; zeker bang voor de besnijdenis, die bij de volgelingen van die God een rite is. Maar ook geen jóódse mensen, die inlichtingen zouden kunnen verstrekken. Alles is klaar voor onderricht. Er is zelfs een héuvel in het terrein, waarop -naar de gewoonte van die tijd- een leraar zou kunnen gaan zitten. Die heuvel blijft echter leeg. Het is eigenlijk een rare zaak. Heidense vrouwen, die samenkomen op een dag, die in hun milieu geen enkele bijzonder betekenis heeft. En wát doen ze: een God vereren, Die helemaal buiten de begrippenwereld van hun omgeving valt. En wat doet die God?!: niets, helemaal niets. Hij neemt niet eens de moeite om Zich te laten vertegenwoordigen. Hij stuurt geen mensen, die Hem althans iets nader staan dan deze zoeksters. Totdat die sabbath komt, dat er één roept: "Daar komen mannen aan!" en even later: "Het zijn.... het zijn JODEN!!"
God líjkt soms niet te luisteren. Maar terwijl Lydia en haar vriendinnen daar aan die rivier wat vaag bezig lijken te zijn, is Hij al aan het regelen. Paulus hééft al een aanwijzing gehad, dat hij naar Griekenland moet gaan (Hand. 16:9). Hij en zijn vrienden zíjn gegaan. Wat onwennig hebben ze enkele dagen in het nieuwe zendingsgebied rondgekeken. "Hoe zullen we het aanpakken? Begonnen zal moeten worden met mensen, die er althans íets van snappen, waar het om gáát. In deze onbekende stad eerst dus maar naar de Joden. Maar er is hier nota bene niet eens een synagoge. Wacht eens, áls er Joden zíjn, dan zullen ze toch op de sabbath wel érgens samenkomen! Waar? Aan de rivíer natuurlijk. Wanneer er iets ritueel gereinigd moet worden, is dáár het water direct bij de hand!"
En zó is het gekomen, dat er eindelijk iemand op dat heuveltje ging zitten. Zo kréég Lydia haar onderwijs. Paulus vertelt haar, dat de oude riten en ceremonieí«n voorbij zijn (2 Cor. 5:17). Niemand hoeft bang te zijn bijvoorbeeld voor die enge besnijdenis. Ook dát begrip is door de heerlijke boodschap van Jezus mateloos verdiept en geadeld (Rom. 2:28, 29). Ze lúistert; ze wás in zekere zin al bekeerd, deze vereerster van God. Nu echter reikt ze verder. Maar dat verder reiken is evenals haar bekering (Jer. 31:18) toch weer een genade van de Eeuwige. Híj opent haar hart. Dan gaat het echter ook weer met váárt voort: - dopen, niet meer: o aan het water: zóeken, maar: o in het water: vínden. - de hele groep werknemers en werkneemsters raakt zó geïnspireerd, dat ook zíj zich laten dopen. - Dat heerlijke grote huis en die ruime financií«le middelen?: ook dáárvoor een nieuwe, feestelijke bestemming: "Kom bij mij wonen, niet zeuren van: 'het zal zo duur uitkomen voor je' en: 'wat zullen de mensen zeggen'. Ik wil het niet hóren! Voldoe ik aan Gods normen? Ja? Dan is ook mijn hele bezit aan zijn dienst gewijd."(Hand. 4:32).
Wat een doorzettingsvermogen, een overtuigingskracht, een durf, een visie: iemand met léf! Zó komt er een centrum voor de gemeente Philippi, die rond háár begint te ontstaan. Zo krijgt zij de edelste en meest grootse ervaringen, die een mens maar kán hebben: - gered zijn om te redden - verkwikt worden om te verkwikken - het eigen huis: een vluchthaven, een kuuroord voor anderen - de eigen middelen: niet meer allemaal aangewend voor de eigen kleine belangetjes, maar voor een deel ook voor de grote belangen van de Heer.
En het fundament?: dat was mede gelegd, toen ze op die sabbathdagen wel eens tegen de andere 'zoeksters' zei: "Meisjes, waar zíjn we eigenlijk mee bézig" en desondankds volhield.
En ú?! - u bént bekeerd - u hébt grote verwachtingen - u bent niet gezapig aan het doen, zo van: blijf zitten, waar je zit en verroer je niet. Overweeg Lydia"s geschiedenis nog eens: - zij bleef actief - zij bleef haar ogen open houden voor wat werkelijk waardevol was - ze zocht.... en ze vond - ze klopte op de deur bij die God, Die haar alleen gelukkig kon maken; en die deur ging ópen! - Ze bad daar op die gebedsplaats, zo helemaal buiten haar cultuurpatroon om en; ze ontving! (Matth. 7:8).
Háár mogelijkheden zijn úw mogelijkheden. Bekering betekent niet: hèhè... nu bén ik er ; nu áltijd uitrusten. Goed, goed; even uitblazen. Maar dan toch weer plezierig aan de gang. Niet indutten. Nóg edeler, nóg grootser belevenissen kunnen uw deel worden. En wat die rust betreft: ín en dóór gezonde geestelijke activiteit vindt u die (Hebr. 4:10).
Een zesde kenmerk van de wedergeboorte is dus: op een ontspannen manier actief blijven in het oefenen met de heerlijke gedachten en mogelijkheden, die God voor u heeft klaargelegd met de bedoeling, dat u er ook wat mee zou dóen.
