De grootse feestelijkheden rond 200 jaar onafhankelijkheid zetten hier alle politieke bewegingen in actie. Officieel wordt er in iedere stad en gemeente feest gevierd: eerst een mis,dan enkele toespraken over de betekenis van het bicentenario, een militaire parade en dan optredens in alle vormen en kleuren. Van popconcerten tot fanfares en volksdansen. Dit is zowat het officiele Colombia. De sociale bewegingen, de vakbonden en de indegenas-organisaties roepen op tot betogingen in alle steden op 18, 19 en 20 juli om een rechtvaardige maatschappij te eisen. De Indianen zijn de voorbije dagen reeds duidelijk te zien in parken en pleinen met spandoeken en traditionele kledij. De guerilla kon niet ontbreken.De voorbije dagen is een guerillakamp door het leger gebombardeerd en daarbij werden "bewijzen" gevonden ( een pc of een stick) waarbij een guerillacommandant oproept om zich tussen de betogers te mengen. De commandant overleed uiteraard bij de legeraanval, de waarheid kan dus moeilijk gecontroleerd worden. Maar de regering maakt van de berichten gebruik om tegen de deelname aan de betogingen op te roepen, op sommige plaatsen de betogingen te verbieden,of m iedereen in de betogingen te fouilleren of te identificeren. Als je in Colombia je stem verheft beland je zeer snel aan de kant van de guerilla,of je dat nu wil of niet. Op de achtergrond van dit alles is een crisis in de relaties losgebarsten tussen Colombia en Venezuela of tussen Uribe en Chavez. Inzet: de aanwezigheid van enkele commandanten van de Farc en de ELN op Venezolaans grondgebied. Of zoals Uribe zegt: Chavez steunt de terroristen. Ondertussen liet Chavez de vader des vaderlands Simon Bolivar opgraven en onderzoeken. De vader van het vaderland stierf niet- zoals tot op vaandaag steeds gezegd werd aan tuberculose- maar werd koudweg vermoord. Tussen de regels moet je lezen dat Simon Bolivar door de Colombianen werd vermoord- hij stierf immers in Colombia Santa Martha. Hoog spel dus tussen Chavez en Uribe,want deze regio is snel ontvlambaar.....
Op 7 juni stierf een zeer bekende Colombiaanse schilder op 82 jarige leeftijd aan een hartaanval: Omar Rayo.Hij werd begraven in Roldanillo,een klein dorpje tussen Cali en Pereira. Hij heeft zijn geboortedorp nooit vergeten en richtte er een museum op waar zijn kunstwerken en andere artiesten konden geexposeerd worden. Zijn madam was een dichteres en richtte ieder jaar een festival van vrouwelijke dichters in.Tijdens zijn leven pendelde Rayo tussen New York en Roldanillo Voor zijn geboortedorp deed hij zeer veel en hij mobiliseerde tal van bekende internationale kunstenaars ( De Soto, Botero...) om via een kunstwerk het dorp nog meer uitstraling te geven. Het werk van Rayo doet meteen denken aan Esscher. Lijnen in zwart/wit en rood contrast waar de schaduwen voor het effect moeten zorgen. Zeer abstract, of in de stijl van Malevich: de werkelijkheid tot zijn essentie, zijn eenvoudigste vorm herleid.Over de kleuren zegt Ray dat ROOD de belangrijkste kleur is, omdat rood alle andere kleuren verenigt. Zwart doet alle kleuren verdwijnen, wit is de tegenstelling van zwart.Nacht en dag, zwart en wit. Roldanillo ligt tussen de bergen van de koffiestreek Het licht heeft een speciale invalshoek en maakt alles helder en duidelijker.Een streep licht ( Rayo) in een vergeten landschap...
In Pereira staat een prachtige kathedraal met een volledige dakstruktuur in hout: de kathedraal van de armoede. Op straat zien we de armoede. Veel gehandicapten, bedelaars,straatverkopers,oudere mensen die uit de boot gevallen zijn. De gaten van het vangnet zijn zo groot: dat de straten van Pereira er gewoon mee kunnen gevuld worden.Wij zien hoe twee mannen met behulp van zelfgemaakte instrumenten ringen slaan uit koperen geldstukjes. Pereira zou volgens statistieken de grootste armoede en werkloosheid uit Colombia kennen. De taxichauffeur twijfelt aan de statistieken.De werkloosheid heeft volgens hem twee oorzaken: het geweld- die de desplacidos naar de stad drijft- en diegenen die gewoon niet willen werken en in de straten rondhangen. Hij neemt zichzelf als voorbeeld : kijk wie wil werken, vindt werk. Hij werkt als pseudozelfstandige voor een baas. Zijn loon is de helft van wat hij per dag verdient. Wel betaalt zijn baas sociale zekerheid. Maar hij moest zelf de taxi aankopen en hem onderhouden.Hij geeft cijfers: op een dag verdient hij normaal zo'n 62.000 Colombiaanse Pesos. Hij mag daarvan de helft houden of 31.000 Pesos, omgezet in euro: 10 euro per dag.Vandaag is het zondag, dan verdient hij iets meer omdat hij per rit 1000 pesos meer mag aanrekenen, globaal een 4 euro meer dan op een normale dag. Juan runt de hostal waar we verblijven. Hij wil dolgraag een project beginnen om kinderen tussen 5 en 12 jaar die geen school lopen te helpen. Zij volgen geen school, omdat ze het schoolgeld niet kunnen betalen,of de bus niet kunnen betalen of gewoon geen eten krijgen. Zij werken of hangen rond op straat. Niet meteen een goede leerschool om een mooie toekomst uit te bouwen. Juan vroeg aan de gemeentelijke administratie statistieken op om een idee te hebben wat een dergelijk project zou kunnen kosten. Het antwoord was kort: geen statistieken over de Colombiaanse problemen...
In het Antioquia muzeum van Medellin hangt een schilderij van Francisco o Canjo uit 1913. De tijd van de honderdjarige onafhankelijkheid van de regio van de Spanjaarden. De tijd dat er een grote ideologische campagne opgezet wordt om de vooruitgang te symboliseren door de nieuwe colonisatie van de gronden. Er staat op het schilderij een jonge boer met de hakbijl op de schoot,klaar om het land vruchtbaar te maken en de bomen om te hakken. In werkelijkheid werden de kleine boeren in een nietsonziende oorlog door de grootgrondbezitters verdreven van hun gronden die ze vruchtbaar gemaakt hadden. Voor de bevolking veel miserie en armoede, voor de grootgrondbezitters het begin van een nieuwe colonisatieperiode, nu van de eigen bevolking. Colombia heeft de "falsos positivos" tot een nieuwe kunst verheven. In het museum vinden we dan ook maar in de 21 eeuw de kritische benadering van de Colombiaanse werkelijkheid door kunstenaars als Botero (wilde een nieuwe wereld scheppen uit de bestaande realiteit) Deborah Arrango ( die via spot haar maatschappijkritiek neorealistisch maakte) en een paar andere namen. Samengevat is Colombia in handen van de multinationals en heerst er honger, geweld,moorden. Wellicht vind je dit overdreven ? We praten met een paar jongeren over Belgie. Hun vragen zijn veel betekend. Is er dan geen oorlog in Belgie ? Zijn er geen guererillo's in Belgie ? Moet je echt niet extra betalen voor bewezen diensten? We hebben veel geleerd in het museum,maar niet alleen van de kunst.....
Colombia heeft net als de USA en praktisch gans Latijns-Amerika 200 jaar geleden de bezetters zijnde de spanjolen aan de deur gezet. Na 200 jaar inquisitie mocht dat wel, maar dat was vooral omdat de Spanjaarden zelf interne politieke problemen hadden. Napoleon had namelijk zijn broertje op de troon in Madrid gezet en alle colonieen, maar ook de colonisten waren graag van hun moederland verlost geraakt. Zo een beetje een puber die nu eindelijk zijn eigen leven wil leiden. Eerst nog even over de geimporteerde inquisitie. Deze Spaanse rechtbanken waren in de eerste plaats bedoeld om zowel de godsdienstige als de politieke heerschappij van de Spanjaarden in Europa te bevestigen- in Latijns-Amerika was dat in de eerste plaats een zaak voor de ingeweken kolonisators- om de ontrouwe mannen van hun heksen te verlossen natuurlijk- maar toen de" indegenas " wat rebelleerden werden ze voor dezelfde rechtbanken veroordeeld. De inquisitie werd sterker naarmate de Spanjaarden langer bleven,het was dus tijd voor een nationale held een echte bevrijder Simon Bolivar. Een beetje een tragisch figuur, zoals alle echte helden. Hij droomde van een groot Latijns-Amerikaans rijk met Colombia, Bolivia, Panama en Venezuela..En hij won bijna alle veldslagen tegen de Spanjaarden, maar zijn vice-president was een regionalist, een tweede Bart Dewever. Het gevolg was dat niettegenstaande alle overwinningen, Latijns-Amerika uiteen viel in allerhande kleine rijkjes, die door de USA gemakkelijk kunnen gecontroleerd en gedomineerd worden. Simon Bolivar stierf eenzaam en ontgoocheld, als dictator, in de Quinta de San Pedri in Santa Marta. Een wat groots opgezette nationalistisch megalomaan- nazistisch-aandoend mauzoleum, waarvan alleen nog het sterfbed en de toiletten herinneren aan de menselijkheid en de kwetsbaarheid van de Liberador...
In Colombia is syndicalist zijn een extreem beroep: je loopt de kans op vermoord te worden,bedreigd te worden,van de ene op de andere dag te moeten verhuizen naar het buitenland, dit overkwam honderden syndicalisten de voorbije jaren. Nochtans zijn die syndicalisten gewone burgers, ze zijn gehuwd, hebben ze kinderen en leven ze in een buurt. Zij leven niet ondergedoken in de bossen maar doen gewoon hun werk in het bedrijf of als ze een functie bekleden gewoon in de burelen van de vakbond. Ze hebben vakantie, gaan op weekend, kortom ze leven een gewoon leven. Maar je zal maar met een syndicalist gehuwd zijn: hoe ga je dan om met de risico's wat is de invloed van de job van je man op je eigen persoonlijk leven ? Yamilla heeft veel van haar ouders geleerd. Het waren ook syndicalisten, ze leerde onbewust de regels waaraan ze zich moest houden. In de eerste plaats heeft ze haar vader geleerd dat er ergens bij de familie een compleet pakket klaar staat om naar het buitenland te kunnen vertrekken: valies, paspoort,copies van diploma's... Daarnaast vergezelt ze nooit haar man bij zijn werk of bij vakbondsaangelegenheden.Als ze uitgaan is het privé of in familiekring.Gaan ze op café of dansen, dan veranderen ze dikwijls en mijden een vaste stek.Voor de rest denkt ze als vrouw niet al te veel aan de toekomst.... De kinderen zitten op school en praten niet zo veel over het beroep van hun vader. Soms hebben ze wel eens last als ze bij een opstel iets te duidelijk positie kiezen,maar dan beroepen ze zich op het kritische en vrije denken dat het onderwijs moet stimuleren.Voor de rest mondje toe. De buren weten best welk beroep de man uitvoert. Ze praten er weinig over. Maar liever over handwerk, voetbal en andere algemene zaken.Alleen als er iets moet geregeld worden op sociaal vlak, dan weten ze de syndicalist wel wonen. Het geeft zo wat het gevoel van het verzet tijdens WOII. Maar dat was een oorlog tegen een buitenlandse bezetter. In Colombia doen syndicalisten hun job: de werknemers verdedigen. In een 3-tal sectoren het onderwijs, de banken en de energiesector zijn sterke en goed georganiseerde vakbonden.In andere bedrijven is het vakbondswerk per bedrijf georganiseerd en nog moeilijker, nog gevaarlijker. Men kan moeilijk spreken van democratie in een land waar syndicalisten bedreigd worden...
Erika wil voor geneesheer studeren. Vrijdag wordt ze 18 jaar. Maar ze weet best waar ze naar toe wil en babbelt vol enthousiasme over hoe een infuus geplaatst wordt.Ze mag geneeskunde studeren in Villavicencio, de stad waar ze woont. De universiteit heeft in vergelijking met andere universiteiten niet zo'n goede naam. De oorzaak is dat er veel praktijk in de achtjarige opleiding voorzien is, wat blijkbaar geen mode is. In het eerste trimester moeten ze een dag per week stage lopen in het ziekenhuis.Na de opleiding wil Erika zich specialiseren,want een gewone dokter vangt in Colombia zo ongeveer het minimumloon wat neerkomt op ongeveer 350 euro per maand. Zij zegt zowat stil en daar kan je niet van leven. Maar Erika weet ook veel meer over de organisatie van de geneeskunde en de gezondheidszorg in Colombia. Er zijn vier systemen afhankelijk van waar en of je werkt. Iedereen heeft zo wat recht op de basisgezondheidszorgen. Maar daar moeten we ons niet zo veel over voorstellen. Zonder het nog te hebben over de vele "desplacidos" of "thuislozen" die in de straten ronddwalen.Er zouden zo een vier miljoen mensen ronddwalen vooral in de steden. Op het tweede nivo heb je recht op de noodhulp in een ziekenhuis, de urgentia. Op het derde nivo heb je recht op terug betaling van de medicijnen en bijvoorbeeld een kamer in het ziekenhuis. Het vierde nivo is voor de uitverkoren werknemers van de petroleumsector, de banken en de leerkrachten, zij krijgen alles terugbetaald ook de meest ingewikkelde en moeilijke behandelingen. Bij deze verschillende nivo's moet je dan ook nog een soort remgeldsysteem rekenen, zoals wij dat kennen. In het beste geval betaal je voor sommige geneesmiddelen een remgeld van 20 %, maar dat is uiteraard niet voor de laagste nivo's weggelegd. Erika kijkt op TV vooral naar het wekelijkse programma " Corazon abierto" - " Open hart"waar dokters en verpleegsters de hoofdrol spelen en de echte helden zijn.Maar toch droomt ze niet; ze zegt: ja mijnheer er is veel ongelijkheid in mijn land. Geneeskunde en onderwijs zijn geen prioriteit...
De overwinningsmeting van de nieuwe president Santos voorspelt niet veel goeds voor de burgers in Colombia. Eerst de setting; een immens podium met een kinderfanfare en een dansgroep. De vrouw en de twee zonen, de dochter en Santos zelf, duidelijk een beetje op de achtergrond: een generaal met kepi.Na het volklied en kussen tussen de familie treed Santos naar voor, de kepimilitair brengt en legt de speech op het spreekgestoelte.Duidelijker kan de boodschap niet: het leger waakt, de familie als hoeksteen van de samenleving en het nationalistische Colombia als klankkleur. De speech van Santos is zeer duidelijk: ik ben nu de president van alle Colombianen. Ook van die Colombianen die niet stemden of tegen mij zijn. De andere politieke partijen die mij ondersteunden zoals de Conservatieve partij en de Liberale partij zullen een deel van hun programma in mijn beleid terugvinden en mogen ministers leveren voor de regering. Met de groene partij willen wij samen werken om de transparantie van het beleid te verbeteren. Over de linkerzijde geen woord. Een oproep aan de werknemers en de werkgevers om jobs te creeeren en de doelstelling van 1 volwaardige job in iedere familie te realiseren. Over de vakbonden opnieuw geen woord. Het leger en de politie worden geprezen en het is tijd om de "terroristen" krachtdadig aan te pakken. De Farc moet alle gijzelaars onvoorwaardelijk vrijlaten en zal zonder enige vrees aangepakt worden. De internationale gemeenschap wordt verwittigd dat de Colombianen zeer gehecht zijn aan hun democratie en dat de drugshandel en het terrorisme zal bestreden worden. Het woord democratie valt zo veel dat alles duidelijk is: woorden, woorden woorden, maar er zal met harde hand geregeerd worden. Oppositie kan alleen maar constructief zijn en iedere krititsche stem is subversief of terroristisch.....
Wegens Belgische verkiezingskater naar Colombia in vakantie. Maar ook hier zijn er verkiezingen. Alleen verkopen ze op verkiezingsdag geen alcohol.De eerste ronde op 30 mei verkreeg Santos geen volstrekte meerderheid, zodat een tweede ronde noodzakelijk is. Santos, de voormalige minister van defensie en de poulain, (Higo) van Uribe had 47 procent van de uitgebrachte stemmen. Ik zag hem gisterenavond nog op tv waar hij beloofde dat onder zijn leiding de armoede drastisch zou verminderen. Zijn belangrijkste tegenstander is professor Mockus. Hij veroverde op korte termijn de partitdo verde om er zijn stemmachine van te maken. Hij strandde op 27%. Polo, de alliantie van de linkerzijde had 10% en mag dus niet meedoen aan de tweede ronde met Gustavo Petro, oudburgemeester van Bogota en voormalig minister. Santos nam vorige week een opmerkelijk initiatief en vroeg aan alle politieke partijen een burgermanifest te ondertekenen.Alle politieke partijen en zelfs de christelijke vakbond onderschreven dit manifest. Meteen is de oppositie feitelijk gereduceerd tot het Polo en de overigens zeer zwakke vakbonden. Hector zucht wanneer ik over de politieke toestand begin: de oppositie en de vakbonden moeten nog even afwachten hoe ze deze nederlaag zullen verwerken. Maar meteen daarna begint hij enthousiast te vertellen hoe ze met de vakbondsopleiding en het AC-project er in slagen om nieuwe vakbondsmilitanten en animatoren op te leiden die aan de basis een echt antwoord op de actuele economische crisis kunnen formuleren. Ik ben op vakantie,maar in Colombia krijg er er gratis een pak ideologische discussies bij...
Het wereldkampioenschap voetbal in Zuid-Afrika en een artikel van Atef brengen de apartheid en de boycotbeweging bij elkaar. In Zuid-Afrika was een erg sterk actie-instrument de internationale economische boycot van Zuid-Afrikaanse producten zoals Outspan. De apartheidspolitiek leidde tot het internationaal isolement van Zuid-Afrika en het land stortte economisch ineen. De gelijkenis tussen de Israelische bezetting van Palestina en de Zuid-Afrikaanse apartsheidspolitiek doet de Palestijnen ook teruggrijpen naar het opzetten van een wereldwijde economische en politieke boycot beweging. Vooral de intellectuele boycot vanuit de Universiteiten kent succes.Zo worden Israelische studenten aan veel Europese Universiteiten of ontwikkeling van gemeenschappelijke onderzoeksprogramma's geweigerd. Ook veel bekende artiesten weigeren nog in Israel te gaan optreden. Maar dit is natuurlijk peanuts in vergelijking met de economische producten die Israel overal in de wereld verkoopt. Zo is de veiligheids en wapen-industrie nummer twee in de wereld. De economie financiert natuurlijk de bezetting. Maar doen de Palestijnen zelf wel mee met een boycot. Zij bouwen toch de muur, zij werken toch voor de illegale kolonies ? De Palestijnse autoriteit is zich van het probleem bewust en riep de arbeiders op om niet meer in de Israelische kolonies te gaan werken.En zij voorzag na lang aandringen door de vakbond in een vergoeding die een deel van het inkomensverlies zou compenseren. Een 7000 arbeiders verlieten hun werk in de kolonies en moesten een oplossing zoeken voor het inkomensverlies.Moedig, maar wellicht niet echt efficient om Israel economisch op de knieen te krijgen. Maar vragen we niet te veel aan dit volk ? Wie van de Belgen heeft al dan niet familie dat ooit voor de Duitse bezetter werkte, ja soms zelfs vrijwillig ? De humanitaire boottochten naar Gaza hebben immers aangetoond waarom het Palestijnse probleem niet opgelost geraakt: de regeringen en de internationale organisaties steunen Israel. Zuid-Afrika geraakt verlost van zijn apartheidsregime toen de regeringen ook op binnenlands vlak discriminatie op basis van de huidskleur niet meer konden maken. In de Verenigde Staten en in Europa werd de Apartheid uiteindelijk politiek onmogelijk door binnenlandse druk. De boycotbeweging was het stukje van de ijsberg dat boven dreef. De verantwoordelijkheid ligt meteen bij ons....
