"Reizen naar de toekomst kan en zal gebeuren"
Na "aliens bestaan": vermaarde astrofysicus Stephen Hawking
doet een nieuwe opzienbarende uitspraak
Amper een week na een vorige opmerkelijke uitspraak - dat er met
zekerheid ander intelligent leven in het heelal is - komt de vermaarde
astrofysicus Stephen Hawking met een nieuwe straffe uitspraak:
tijdreizen is mogelijk en hij ziet het de mens in de toekomst ook doen.
We kunnen echter alleen vooruit, naar het verleden reizen is echter pure
nonsens volgens Hawking.
De 68-jarige Stephen William Hawking is niet van de minste. De van
oorsprong Britse natuurkundige en kosmoloog is één van de meest
vooraanstande en gerespecteerde wetenschappers ter wereld. Wanneer de
man dus dit soort uitspraken doet, is dat nieuws.
De vermaarde
wetenschapper is zich bewust van de controverse die hij met die
uitspraak veroorzaakt, maar: "ik ben er al lang van overtuigd dat het
kan, ik heb gewoon gezwegen uit schrik dat ze me gek zouden verklaren,
want praten over reizen door de tijd werd beschouwd als een
wetenschappelijke vorm van ketterij. Maar nu ik het einde van mijn leven
nader, trek ik me niks meer aan van wat anderen over mij denken."
DeeltjesversnellerIn
The Times vertelt een collega-prof, Brian Cox van Manchester
University, dat de theoriën van Hawkings helemaal niet gek is. Hij zegt
dat resultaten van tests met de deeltjesvernsneller bij CERN in Genève
ondersteunen wat Hawkings beweert.
Toekomst koloniserenVolgens
Hawking kunnen we in de toekomst ruimteschepen bouwen die in staat zijn
zo'n hoge snelheden te halen dat de tijd zelve langzamer gaat voor de
passagiers. Zo'n ruimteschip kan duizenden jaren in de toekomst reizen
aan een snelheid die grenst aan die van het licht. Zo zouden ook verre
sterrenstelsels kunnen bereikt worden in de tijd van een mensenleven.
Hawking gaat nog een stap verder: daardoor zouden mensen "de toekomst
kunnen koloniseren", en bijvoorbeeld "de aarde opnieuw bevolken wanneer
tijdens hun reis onze planeet door een ramp wordt getroffen".
Relativistisch
ruimteschipHawking gelooft dat de mensheid vroeg of laat
in staat zal zijn een "relativistisch ruimteschip" te bouwen. Hij noemt
het zo omdat de relativiteitstheorie van Albert Einstein aan de basis
van het idee ligt. Einstein ontdekte immers dat naarmate voorwerpen
versnellen in de ruimte, de snelheid aan welke de tijd voor hen
passeert, vertraagt. Dat effect is verwaarloosbaar in bijvoorbeeld de
vliegtuigen die we nu hebben, maar bij ruimtetuigen die aan 98 procent
van de lichtsnelheid vliegen is het wel bijzonder sterk.
Dag
in ruimteschip is jaar op aardeZo'n schip zou ongeveer één
miljard kilometer per uur snel moeten vliegen. "Het zou zes jaar duren
om die snelheid in een ruimteschip te kunnen bereiken", zegt Hawking.
"Na twee jaar zou het schip aan de helft van de lichtsnelheid vliegen en
al ver buiten ons zonnestelsel zijn. Na nog eens twee jaar vliegt het
dan aan 90 procent van de lichtsnelheid. Nog eens twee jaar later is het
versneld tot 98 procent van de lichtsnelheid. Op dat moment komt elke
dag aan boord van dat schip overeen met een jaar op aarde. Voor de
mensen aan boord zou het 80 jaar duren om tot de grenzen van het heelal
te reizen." Op dat moment is weliswaar meer dan 2,5 miljoen jaar
gepasseerd op aarde.
Niet naar het verledenReizen
naar de toekomst kan dan wel volgens Hawking, naar het verleden is
volgens hem niet mogelijk. Dat noemt Hawking de "mad scientist paradox":
een wetenschapper zou bijvoorbeeld terug kunnen reizen in de tijd en
zichzelf daar doodschieten, maar wie heeft dat schot dan afgevuurd? Naar
het verleden reizen zou dus volgens Hawking betekenen dat een
fundamentele regel - oorzaak komt voor effect - met de voeten wordt
getreden.
Hoe gek en onmogelijk het reizen naar de toekomst ook
lijkt, experimenten in deeltjesversnellers bevestigen de ideeën van
Hawking. Deeltjes die in de Large Hadron Collider bij het CERN versneld
zijn tot 99,9 procent de snelheid van het licht, ervaren tijd aan één
zevenduizendste.
Niet van de minsteDe
68-jarige Stephen William Hawking is niet van de minste. De van
oorsprong Britse natuurkundige en kosmoloog is één van de meest
vooraanstande en gerespecteerde wetenschappers ter wereld. Wanneer de
man dus dit soort uitspraken doet, is dat nieuws.
Hawking is
overigens al jaren rolstoelgebonden door een progressieve neurologische
aandoening waardoor hij ook slechts via een spraakcomputer kan
communiceren.
Tussen de tientallen buitenlandse onderscheidingen
zit ook het lidmaatschap van de National Academy of Sciences of the
United States. In 2006 kreeg hij de Copley Medal en in augustus 2009
werd Hawking door president Obama onderscheiden met de Presidential
Medal of Freedom, de hoogste Amerikaanse onderscheiding voor burgers.
Mister
Black HoleHawking is het meest bekend vanwege zijn werk op
het gebied van zwarte gaten en singulariteiten in de kosmologie. Een
belangrijke ontdekking, gedaan samen met Roger Penrose, was dat een
singulariteit op het moment van de oerknal in de algemene
relativiteitstheorie onvermijdelijk was.
Een tweede belangrijke
ontdekking was de hawkingstraling, die wordt uitgezonden door zwarte
gaten en deze kan doen "verdampen", een van de dingen die men
daadwerkelijk hoopt te bewijzen door middel van de experimenten in de
Large Hadron Collider. Ook ontwikkelde Hawking het begrip imaginaire
tijd in de kosmologie. Met deze imaginaire tijd hoopt hij
singulariteiten zoals bij de oerknal en in zwarte gaten te kunnen
oplossen.
SimpelHawkings grootste talent is
misschien wel het vertalen van complexe materie zodat die begrijpelijk
wordt voor een doorsnee lezers- en kijkerspubliek. Bij het grote publiek
is Hawking, behalve door zijn handicap, vooral bekend geworden door A
Brief History of Time, een bestseller waarin hij de stand van zaken in
de kosmologie beschrijft. Vanaf augustus 2006 werkt Hawking, samen met
zijn dochter Lucy, aan een drietal kinderboeken. Daarin wil hij
"denkbeelden en ideeën over relativiteit en kosmologie in de vorm van
verhalen beschrijven". Het eerste boek heeft de titel 'George's Secret
Key to the Universe' en verscheen in 2008 in het Nederlands onder de
titel "De geheime sleutel naar het heelal". (mvl)