Waarom Bob Dylan de Nobelprijs verdient
Een kleine verrassing vanmiddag, toen bekend werd dat singer-songwriter Bob Dylan de Nobelprijs voor literatuur had weggekaapt. Menig liefhebber der letteren zal ongetwijfeld de wenkbrauwen gefronst hebben, maar verdient Bob Dylan de prijs misschien toch, een beetje? "Als dichter niet, als liedjesschrijver wél", stelde Geoffrey Himes van Paste Magazine eind vorige maand als voorbeschouwing.
Dylan versloeg kleppers als Haruki Murakami en Philip Roth. Het is lastig dier werk te vergelijken met dat van de Amerikaanse bard die al sinds begin jaren 60 liedjes schrijft. Volgens Himes ontbreekt het Dylan aan verfijning om een grote dichter te zijn en blijven zijn teksten niet voldoende overeind op zichzelf. Maar... daar zijn ze ook niet voor gemaakt. Het zijn LIEDJESteksten, bedoeld om gespeeld te worden voor een publiek. "Het is even oneerlijk om Dylans verzen te beoordelen als poëzie, dan om Gabriel Garcia Marquez' proza te beoordelen als geschiedschrijving", schrijft Himes. En dus zegt de journalist toch volmondig 'ja' op de vraag of Dylan een terechte Nobelprijswinnaar is.
Zoals Himes scenarioschrijvers voor film en televisie niet zou uitsluiten, zo wil hij ook singer song-writers niet uitsluiten. In het verleden sleepten ook toneelschrijvers als Harold Pinter, Samuel Beckett en Eugene O'Neill de Nobelprijs voor literatuur in de wacht. Zij hangen voor de volledige ontbolstering van de kwaliteit van hun teksten evenzeer in grote mate af van de acteurs die hun stukken spelen voor een publiek. Bij Dylan is het net zo: zijn teksten komen pas helemaal tot hun recht als ze op muziek gezet zijn en ten gehore gebracht worden.
De volgende vraag is dan: is Dylan dan in zijn categorie de allerbeste? Hij komt alleszins dicht in de buurt. Zijn oeuvre is over de totaliteit genomen toch net iets indrukwekkender dan dat van collega's als, pakweg, Chuck Berry, Randy Newman, Joni Mitchell, Leonard Cohen, Patti Smith en Bruce Springsteen. Bob Dylan heeft écht wel pareltjes geschreven voor zijn songs. Volgens Himes heeft Dylan "diepere dieptepunten, maar ook hogere hoogtepunten dan Pinter" op zijn palmares staan. Hij verwijst in de eerste plaats naar Dylans album, Live 1966. Dylan bestrijkt bovendien een breed palet: 'Desolation Row', 'I Shall Be Released', 'I Threw It All Away', 'The Lonesome Death of Hattie Carroll', 'One Too Many Mornings', 'Cold Irons Bound', 'Masters of War', 'Tangled Up in Blue' en 'Roll on John' zijn allemaal erg verschillende liedjes.
Een ander argument is dat Dylan een enorme invloed op collega's heeft uitgeoefend, net als dat ook het geval is voor prozaschrijver Gabriel Garcia Marquez en dichter T.S. Eliot. Samengevat: laten we niet wakker liggen van deze nieuwste Nobelprijswinnaar literatuur: Bob Dylan heeft hem niet gestolen.
|
