Tupac Amaru Shakur (alias 2Pac en Makaveli), (Brooklyn, New York City, 16 juni 1971 - Las Vegas, 13 september 1996) was een Amerikaanse rapper, dichter en acteur. Hij wordt door velen gezien als een van de grootste (Gangsta/Soul)-rappers aller tijden, alhoewel hij zelf liever niet als gangsta-rapper gekend wilde worden.

Tupac werd geboren als kind van twee Black Panther ouders: zijn moeder (Afeni Shakur) zat een groot deel van de zwangerschap gevangen en werd slechts enkele weken voor de bevalling vrijgelaten. Al op jonge leeftijd werd zijn naam veranderd in Tupac Amaru Shakur, waarmee hij werd vernoemd naar de Inca-revolutionaire vrijheidsstrijder Thupaq Amaru, wat Blinkende Afgodslang betekent in het quechua (taal). Zijn moeder had een boek gelezen over deze strijder en vernoemde haar zoon naar hem. Shakur is een Arabische naam.

Rond zijn twaalfde verjaardag verhuisde Tupac met zijn moeder en zus (zijn vader zat op dat moment een gevangenisstraf uit, overigens zoals veel van de leden van de Black Panthers op dat moment, om verschillende redenen) naar Baltimore, waar hij kennis maakte met acteren en dansen. In die tijd ging het erg goed met Tupac: hij maakt grote indruk op iedereen en een goede toekomst leek voor hem weggelegd. Niet veel later verhuisde hij met zijn familie naar Oakland, Californië. Hier kwam Tupac voor het eerst in aanraking met (zoals hij later zelf zei) "verkeerde lui". Hij kwam diverse malen in aanraking met justitie, maar werd niet veroordeeld.

Op 15-jarige leeftijd begon Tupac met rappen onder de alias MC New York, en later 2Pac. Na een gastoptreden op de EP This Is an EP Release van de groep Digital Underground uit 1991, kwam op 20-jarige leeftijd zijn eerste soloalbum uit, 2Pacalyse Now. Dit album werd meteen een succes, en ook enkele singles werden een hit. Hij heeft zijn album later zijn aanval op de Amerikaanse hypocrisie genoemd. Niet veel later verscheen zijn tweede album. Ondertussen speelde hij in enkele films, onder meer aan de zijde van Janet Jackson in Poetic Justice. In 1994 raakte 2Pac zwaargewond bij een roofoverval. Hij overleefde 5 kogels (waarvan twee in het hoofd), maar werd nog tijdens de revalidatie veroordeeld tot 2 tot 4 1/2 jaar gevangenisstraf vanwege verscheidene klachten van aanranding van een 19-jarige fan, haar verkrachting waar hij voor werd aangeklaagd is nooit bewezen, hij is hier dan ook niet voor veroordeeld. Hij heeft toegegeven dat de fan op zijn kamer was geweest met een paar andere mensen, het verhaal is dat de 19-jarige fan hem een massage gaf en is gaan slapen terwijl de fan nog aanwezig was, maar heeft haar niet verkracht. Hij werd gearresteerd met nog een andere jongen waarvan Tupac en zijn advocaat het vermoeden hadden dat deze een geheim agent was, aangezien hij in bijna elke staat meerdere malen was opgepakt zonder ooit zelfs maar 1 keer veroordeeld te worden.

Terwijl hij in de gevangenis zat, kwam zijn derde album Me against the world uit. Dit album belandde op de eerste plaats in de Amerikaanse hitlijsten. Hiermee was 2Pac de eerste artiest die tegelijkertijd in de gevangenis zat en met een nummer één album had. Zijn platenlabel Death Row Records wist hem vrij te krijgen uit de gevangenis. In februari 1996 brengt hij zijn Death Row debut album uit onder de naam "All Eyez On Me". Dit betekent "Alle ogen op mij gericht". Er zijn in het jaar 1996 alleen al 5 miljoen exemplaren verkocht en was de eerste dubbel cd in hiphop geschiedenis. All Eyez On Me wordt gezien als zijn beste cd.

Op 7 september 1996 werd Tupac opnieuw beschoten, nadat hij bij een bokspartij van Mike Tyson in Las Vegas was geweest. Na een week (vrijdag 13 september 1996) in het ziekenhuis, waar onder meer een long verwijderd werd, overleed Tupac op 25-jarige leeftijd. Tot op heden is de dader van de moordaanslag gevonden noch berecht.

Vrijwel direct na 2Pacs dood ontstonden de eerste geruchten dat 2Pac niet overleden was, maar zich had teruggetrokken van het geweld en de ellende om zich heen. Verdedigers van deze theorie baseerden zich onder meer op deze aanwijzingen:

• Als je het album "BTNHResurrection" van Bone Thugs-N-Harmony in het licht houdt zie je Tupac staan.
• Op de cover van het eerste album dat postuum verschijnt (The Don Kiluminati: The 7 Day Theory), is een foto te zien van 2Pac, hangend aan een kruis. Hiermee wordt verwezen naar het sterven (en impliciet naar de opstanding) van Jezus.
• In de auto waarin 2Pac zat op het moment van de aanslag, zat zijn platenbaas Suge Knight. 2Pac wordt door 5 kogels geraakt, maar Suge zat naast hem achter het stuur en had slechts één schampschot, hoewel de dertien kogels vanuit een passerende auto werden afgevuurd (en het dus logischer zou zijn dat ook Suge gewond zou raken). De auto van waaruit geschoten is - een opvallende witte Cadillac - werd overigens niet teruggevonden.
• De auto waarin 2Pac zat, reed in een colonne van 10 auto's. In de overige 9 auto's zaten bodyguards. Geen van deze bodyguards heeft gereageerd op de schietpartij of de dader(s) achtervolgd.
• 2Pac droeg altijd een kogelwerend vest, maar uitgerekend op de avond van de dodelijke schietpartij niet.
• 2Pacs album The Don Kiluminati: The 7 Day Theory werd uitgebracht onder de naam Makaveli (afgeleid van de naam van de Italiaanse filosoof Niccolò Machiavelli). In de naam van Makaveli valt "Mak alive" of "I am alive" te lezen.
• Het album "The Art Of War" van Bone Thugs-N-Harmony is vernoemd naar een van Machiavelli's boeken. Op het album staat ook "Thug Luv" remix.
• Volgens deze Machiavelli moest je je dood in scène zetten om de vijand te misleiden.
• In de videoclip I ain't mad at cha, die kort voor het overlijden van 2Pac werd opgenomen en postuum verscheen, werd 2Pac op een vrijwel identieke manier vermoord als kort daarna in het echte leven. Volgens sommigen een bewijs dat zijn moord in scène zou zijn gezet.
• In meerdere interviews vlak voor zijn dood kondigde 2Pac aan te willen stoppen met rappen, om zich rustig terug te trekken.
• Tupac werd al één dag na zijn overlijden gecremeerd. Het is zeer ongebruikelijk dat slachtoffers van moord al na 1 dag gecremeerd mogen worden.
• 2Pac zou na zijn dood gezien zijn op Hawaï.
• In de videoclip van het nummer Toss It Up droeg 2Pac schoenen van het merk Penny Hardaway. Die waren nog niet te koop toen 2Pac werd neergeschoten. Ook in de videoclip To Live & Die In LA droeg hij schoenen die op het moment van zijn overlijden nog niet te krijgen waren.
• Na zijn dood werd een enorme hoeveelheid nieuw materiaal ontdekt en uitgebracht. De (eventueel in scène gezette) dood zou een populariteitsstunt zijn, bedoeld om de verkoopcijfers verder op te krikken.

In reactie hierop verscheen er een autopsiefoto in een boek, maar die is bewezen nep te zijn omdat de juwelen nog steeds aanwezig zijn en er een tattoo ontbreekt.