Johannes Heesters (108) overleden
De vooral in Duitsland en Oostenrijk populaire Nederlandse acteur en
operettezanger Johannes Heesters is overleden. Heesters was op 5
december 108 jaar geworden. Heesters was 's werelds oudste acteur en
haalde daarmee het Guinness Book of Records. Hij was de echtgenoot van
de Brusselse actrice Louisa 'Wieske' Ghijs, en die de inspiratiebron was
voor de naam Wiske uit de 'Suske en Wiske'-reeks van Willy Vandersteen.
In Nederland is hij veelbesproken wegens een - naar eigen zeggen niet
vrijwillig - bezoek aan concentratiekamp Dachau gedurende het
naziregime.
Heesters was in zijn tweede vaderland, Duitsland, tot
op hoge leeftijd zeer beroemd, en geniet er onder jong en oud een
ongekende sterrenstatus. Hij heeft naar schatting ruim negenduizend keer
op de planken gestaan en in vele (televisie)films gespeeld. Op 16
februari 2008 maakte Heesters zijn comeback in Nederland met een concert
in zijn geboortestad Amersfoort.
De
Duitsers en Oostenrijkers noemden hem Johannes of Jopie. Vanaf de jaren
dertig, toen hij in hun theaters en bioscopen doorbrak, lagen ze aan
zijn voeten.
In 1921 maakte Heesters (Amersfoort, 5 december
1903) in Amsterdam zijn debuut bij toneellegende Willem Royaards, 3 jaar
later maakte hij zijn filmdebuut naast een andere Nederlandse legende,
Louis Bouwmeester. Slechtziend en met probleemknieën, maar met krachtige
stem en uitstraling, werd hij zo'n 80 jaar later 's werelds langst
actieve entertainer. In de zomer van 2011 speelde hij nog Petrus in een
kortfilm. In 1934 maakte hij in de film 'Bleeke Bet' het lied 'O mooie
Westertoren' onsterfelijk.
De
voornaamste rol van de Nederlander met de mooie dictie was die van
Danilo in de operette 'Die Lustige Witwe' van Franz Léhar. Heesters was
dé Danilo, dat vond Léhar zelf ook. Het leek of Heesters' uitmonstering
voor de rol - hoge hoed, jacquet en witte shawl - voor hem was
uitgevonden. Heesters speelde de rol van Danilo Danilowitsch niet minder
dan 35 jaar.
Sommige
Nederlanders konden Heesters echter niet luchten. Hij was in de oorlog
immers in Duitsland blijven werken. Hij staarde zich blind op zijn eigen
loopbaan en had extra kansen doordat andere tenoren uit Duitsland waren
gevlucht. De weerzin stak overigens pas in de jaren zestig de kop op,
toen hij in Nederland anti-nazikapitein Georg Von Trapp in 'The Sound of
Music' speelde.
Het zat
Heesters erg dwars dat Nederland hem niet zo moest: veelvuldig kreeg hij
de spottende bijnaam 'Heesters SS'. In Het Parool zei hij in 1986: "Het
is een vreselijk gevoel als je eigen land je uitspuugt. Er zijn echter
mensen die verschrikkelijke dingen hebben meegemaakt. Die denken
daaraan, als ze mij zien. Maar ik had daar alles opgebouwd. Ik ben ook
in Dachau geweest. De SS had gezegd: Er is geen excuus om verhinderd te
zijn." In 2008 vocht hij tevergeefs de beschuldiging aan dat hij tijdens
zijn bezoek aan het concentratiekamp ook had gezongen.
Dat jaar
was voor hem goed begonnen met een uitnodiging van een theater in
Amersfoort voor zijn eerste concert na ruim 40 jaar in Nederland. Het
leidde wel tot enige heibel, maar het werd een laaiend succes en de
verhouding tussen Heesters en Holland leek flink verbeterd.
Begin
dit jaar bleek echter dat dat niet zo ver ging als hij gehoopt had: de
Duitse president nodigde hem uit voor een diner met koningin Beatrix,
maar de uitnodiging werd ingetrokken. Intussen had hij op tv ook een
fikse flater geslagen, door eruit te flappen dat Hitler best aardig was,
tegen hém weliswaar.
Heesters bleef trots op zijn Nederlandse afkomst: "Wat ik ben, wat ik kan, heb ik aan Holland te danken."
|
