In vijf dagen tijd wer er meer dan 400.000 kg aardappelen in beslag genomen in de streek van Brugge-Oostende. Wanneer er over het aardappel te kort en de aardappel miserie gesproken wordt, dan vindt men steeds nog mensen die met veel misbaar weten te vertellen dat onze aardappelen voor een groot gedeelte naar Duitsland gaan.
Het is anderzijds een gekend feit dat tal van landbouwers niet de gewenste hoeveelheid en aantal kilogrammen aardappelen hebben geleverd.De bevoegde diensten hebben dan ook een oproep gedaan aan de landbouwers om meer aardappelen te leveren en dat had voor gevolg,dat anderhalf miljoen kg. aardappelen werden geleverd. Er werd in het district Brugge -Oostende een aardappel campagne ingezet.,ook werd er een opsporingstocht georganiseerd met 120 kontoleurs op zoek naar aardappelen. Men ging in bepaalde gemeenten waar de fiches vooreerst onderzocht werden. Eens dit achter de rug,werd bij de landbouwers gegaan. Er werd hun nog eens gewezen op het tekort te hunne laste valt. Overal kreeg men te horen,we kunnen niet meer leveren.Nadien werd er een bezoek gebracht aan de woning ,stallingen en ten slotte op de velden en de weide zelfs.De spitsvondigheid der kontroleurs ,had voor gevolg dat in vijf dagen tijd meer dan 400.000 kg.aardappelen ontdekt werden,die ofwel ineen afhankelijkheid van de boerderij ofwel in de weide geborgen staken. Voor een paar weken konden wij berichten,dat in de streek van de Kempen 250.000 kg. aardappelen ontdekt werden.Nu gaat gaat het om 400.000kg; in een district,en dan nog een district uit de provincie,die beter dan de andere hun leveringsplicht volbracht hebben.
Nieuwe bedeling van afgeroomde melk en karnemelk aan jonge lieden van 14 tot 18jaar.
1 November 1941.
Nieuwe bedeling van afgeroomde melk aan jonge lieden van 14 jaat tot 18 jaar.
De geneesheren en het bijzondere comité der geneesheren ,hebben er meer malen bij de bevoegde instranties er op gewezen,dat het volstrekt nodig is aan de jonge lieden een bijkomend voedsel rijk aan eiwitten te verschaffen,men heeft besloten aan de jonge lieden,dagelijks bij voorrang 1/4 liter afgeroomde melk of karnemelk toe te kennen aan de lieden van 14 tot 18 jaar.en wonende in een gemeente van ùeer dan 10.000 inwoners en dit vanaf 1November.
in verband met het jongst leden te Brussel gehouden persconferentie over de bevoorrading in vis en bijproducten en de d.t.g. ontwikkelde plannen over een rechtmatige bedeling der vis, zond het hoofd groepering << Vis>> der nationale Landbouw en voedings coöperatie ons volgende beschouwingen over de mosselbedeling te Gent en de visbedeling te Mechelen. Mosselbedeling te Gent. Het toegekend kwantum va,n 375.000kgr.Voor de komende 12 weken vertegenwoordigt 1.1/2 kg.per hoofd voor de ganse bevolking van Groot Gent. Door het verlies aan gewicht gedurende de transport wordt rekening gehouden met 1.1/2kg. Elke gemeente wordt voorzien voor zoveel mosselen nodig zijn om ieder bewoner met 1.1/2kg te bedienen. Deze verkoop gezschiedt door de aangeslotenen en in deze agglomeratie wonende vishandelaren,die dan naar gelang de ligging van het magazijn of het kwartier waarin zij wonen,een min of meer grotere hoeveelheid te verkopen krijgen. De verwezelijkten winstebn wordt onderling in gelijke parten verdeeld onder de handelaars. Wat het uur van de verkoop betreft, deze geschiedt gewoonlijk vanaf 5 uur avonds,ten einde de mensen,die voor de dag werken,ook in de gelegheid te stellen zich te bedienen. Om te beletten dat zekere hoeveelheden aan de bevolking door de handelaars zouden ontrokken worden en om de winkelier het werk te vergemakkelijken,wordt door de welwillende medewerking der aangesloten leden zelf,bij ieder winkelier een concurrent als contrroleur toegevoegd. De viskaart De viskaart is van onbeperkte duur en werd door de stad of gemeente afgeleverd.Deze bevat,benevens een strook voor naam en voornaam en adres,nummer, van de eigenaar.80 zegels,waarvan 20 getekend G. voor garnalen,genummerd van 1 tot 20 . 20 getekend V voor verse vis,genummerd van 1 tot 20. 20getekend W voor weekdieren(mosselen) geteken B voor bewerlte producten,zoals pekelharing,heilbot enz. genummerd van 1 tot 20 De waarde dezer zegels is V en G iederc zegel is 250 grammen. W. ierdere zegel 500grammen B voorlopig geen vaste waarde,deze zal bepaald worden volgenns beschikbare artikel. De visbedeling in Mechelen. Men schrijft ons.: Aangezien de tijd dringt elkaar te helpen,en dat er voot iedereen een rationele verdeling van vis en visserijproducten gevraagd wordt,neem ik de vrijheid U ter kennis te brengen hoe er hier teMechelen gewerkt wordt met speciale zegels. Deze regeling hebben we te danken aan de medewerking van het beheer van vis en bijproducten,de Heer Burgermeester en het beheer van prijzen lonen.Ze werkt als volgt; Bladen zegels,genummerd van 1 tot 100 werden uitgereikt op vertoon der rantsoenkaarten dewelke afgestempeld werden. De rantsoenen zijn vastgesteld als volgt: Zegel nr.1 geeft recht op 1/4kg. garnaal. Zegel nr.2 geeft recht op 1/4 kg.vis. Zegel nr.3 geeft recht op1/4 kg mosselen enz. Als er bv. 60.000 bladen zegels uitgeven worden,zou er een aanvoer van 15.000 kg. noodzakelijk zijn om iedereen zijn rantsoen te laten genieten.Wanneer we dus na een periode ongeveer 15.000 kg bedeeld is geweest,gaan we over naar een beschikbaar nummer.Zo ook voor vis, zonder onderscheid te maken tussen dure en goedkoper,zodoende kan iedereen kopen naar gelang de mogelijkheid der beurs. In geval de kwaliteit biet zou toelaten de vis gedurende een ganse dag uit te dtallen,zou de verkoop zonder zegels worden toegelaten worden. Na verkoop worden de zegels geplakt op borderellen,en overeenstemmend met het ontvangen gewicht- 10t.h. gewicht verlies,als controle aan de marktleider afgeven.
Desuikerbakkers en pralinen fabrikanten worden ertoe gemachtigd hun verkoopprijzen van 10 Mei 1940 vertrek van fabriek,met volgende posten te van de kostprijs der grondstoffen mebetrekking tot den prijs op 10 Mei 1940Prisverschil van de verpakkingen met betrekking tot de prijs van 10Mei 1940 Wanneer het artikelen geldt, die wezenlijke verschillen van deze voor 10 Mei 1940 vervaardigd,moet de fabrikant zijn kostprijs overmaken aan de Belgische vereniging der Chocoladfabrieken en suikerbakkerijen. Bij een sortering van pralines mag slechts op verzoek van den verbruiker suikergoed gevoegd worden. Suikergoed of pralines in dozen of in fantasie verpakking te koop gesteld,mogen met inbrgrip van de verpakking,in principe,hoogdtens 15 t.h. boven de kleinhandelsprijs voor de onverpakte waar worden aangerekend. Worden deze 15 t.h. overschreden dan moeten volgende opgaven duidelijk op de verpakking voorkomen. 1.Netto gewicht en de prijs van het suikergoed of der pralines/ 2.De totale verkoopprijs. 3.De bruto winstmarges op basis van den verkoopprijs,met inbegrip der taksen,,worden als volgt bepaald.:15 t.h.
In een handschrift lazen we, dat Antoon van Croy in 1462. (welke door het huwelijk met Maria Hardcourd van in het bezit van de Heerlijkheid Aarschot was gekomen. Aan de stad een wekelijkse vrije markt schonk;die s'woensdags in de namiddag te 2 uur zou beginnen om Vrijdags te 2 uur zou eindigen.Deze markt was op korte tijd zo toegenomen dat de plaats te klein geworden was. De paaardemarkt welke tweemaal 'sjaars plaats had( in Maart en Oktober) werd gehouden tussen het klooster van St.Niklaasberg en aanpalende huisjes tot aan de Dekenij . (waar thans de huidvetter Arretz zijn villa bewoond) en daarachter dit huis den berg op, welke vroeger een open straat was Op de markt werd er een tol geheven,welke verdeeld werd tussen de Heer van Rivieren,,den Heer van Schoonhoven,den Heer van den Lande van Aarschot en den Hertog van Brabant. De stad Aarschot had ook in 1521 ,twee vrije jaarmarkten aangevraagd,welke haar aanvankelijk geweigerd werd. De omliggende steden,Leuven,Tienen, Zout Leeuw, Halen, Diest,door den Keizer geraadpleegd.hadden verzet aangetekend tegen de oprichting van een vrije markt te Aaarschot.Een der redenen was << dat er teveel vrije markten waren in Brabant waren, op dewelke de bankroetiers hun trafiek konden uitoefenen zonder verontrust te worden.>> Maar toen de Keizer in Mei 1521 zelf te Aarschot kwam om de begrafenis bij te wonen van Willem van Roy,Markies van Aarschot,werd dit zaakje afgehaspeld,want in September bekwam de stad de toelating elk jaar twee vrije jaarmarkten te houden,ieder gedurende vier dagen. In 1462 had de markt zodanig toegenomen,dat de plaats niet meer volstond. Wat er nu van die markten geworden is ,hoeft men na det otale verwoesting der stad in 1578,niet te vragen.
Sluikslachterij in het Fratinellen lokaal te Brugge.
22 Oktober 1941.
Sluikslachterij in het Fratinellen lokaal te Brugge.
De postwagen van Brugge vervoerde vlees. TeBrugge werd een belangrijke zaak van sluikslachting ontdekt door de bijzondere controle diensten van het district Oostende-Brugge in de lokalen van de UFAC?( Fratinellen) werden tussen September en heden 4 runderen geslacht en een vijfde dier was aangekocht op geslacht te worden. Het vlees werd vervoerd door de postwagen van Brugge,die de verbinding onderhoud tussen Brugge en de voorsteden. Er zijn aanhoudingen verricht.
Mededeling der Nationale Landbouw en voedings coöperatie.
23 Oktober 1941.
Mededeling der Nationale Landbouw en voedings coöperatie.
Grote vraag naar kruiden. De centrale van de hoofdgroepering <<suiker en nijverheidsdiensten<< deelt mede , dat op dit ogenblik een zeer grote vraag bestaat voor verschillende groene bladeren. <vooral braambladeren ,kleine hoefbladeren, kastanje bladeren, blauwe bosbladeren,weegbree, brandnetels, esbladeren, duizendblad, bladeren van hazelaar,koningin der weiden. Personen die wensen in verbinding gesteld te worden met afnemers van vernoemde producten,kunnen de nodige inlichtingen bekomen. Op dit ogenblik kunnen zeer intressante prijzen betaald worden.
Hoe onwaarschijnlijkst het voor ons huidig geslacht,ook moge klinken ,aldus de spreker,wij waren een Zeevaardersvolk.In de loop der geschiedenis,ging deze economische activiteit en andere ontwikkelingen aan het tanen. De traditie werd voortgezet door ons moedig vissersvolk. Nochthans zijn we geen viseters,zulks zal blijken uit hier volgende cijfers. Het visverbruik in 1939 beliep nagenoeg 42.000 ton ( uitsluitend ,haring, sprot, en garnalen.) Aan rechtstreekse invoer van de kust hadden wij 39.000 ton voor een waarde van 1.230.000 frank,met een gemiddelte prijs van fr. 3.50 per K.G. Onze invoer bedroeg 6600 ton en uitvoer 3600 ton. Alzo kwamen tot een mager verbruik van 4.5 kg per jaar en per hoofd. Onze vloot bestond uit 519 eenheden met een bruto tonnenmaat van 28.887,81 ton. Onze schepen waren ingedeeld in vijf catgoriën, naarmate de visgronden waarop de vissers hun bedrijf uitoefenden. De visgronden van onze vissers strekten zich uit: 1. voor de hoogvisserij met Ijsland Bereneilanden en de witte zee. 2. het Engels Kanaal 3. Spanje Portugal en Marokko 4. de kust en de garnaalvisserij. Enige stoomtreilers van 140 voet waren ook in de vaart. Onze vloot was een der meest moderne, uitgeruste in de wereld en haar bedrijvigheid ging vanaf het Hoge Noorden tot aan Marokko. De onderscheiden vakscholen leveden een geschoolde bemanning. Toen in 1940 de hoofdgroepering in werking trad, heerste een zeer verwarde toestand op gebied van het aantal schepen, het in en uitvaart der schepen, enz. Men kon met zekerheid zeggen dat voor 50% der schepen onherroepelijk verloren waren of in het buitenland waren o.a. Engeland en Ierland. Wat de markt betreft, hier ging de productie naar de woekerhande, derwijze dat de garnaal afgezet werd tegen 35 à 40 fr. de kilo, gewone vis tegen 60 en 85 fr de kilo. De verantwoordelijke zijn er stillaan toegekomen 200 schepen in de vaart te brengen, waarvan 120 op beurt uitvaren. Met het gevolg dat vanaf 1 april 1941 tot heden, ongeveer 1.030.000 kf garnaal en 500.000 kg vis aan wal is gebracht. Het visgebied gaat enkel over 3.5 mijl vanaf de Kust. De garnaal werd gebracht op 20 fr naderhand 18 fr/kg aan de verbruiker. Wie bekomt deze waar? Een vergelijking met de normale cijfers zal elkeen duidelijk maken dat de regeling der markt voor de verantwoordelijken zeer ingewikkeld was. De producten werden bezonder afgezet in de grootsteden en nijverheidscentra's. Naderhand wordt de verdeling uitgebreid tot de gemeenten van 10.000 inwoners. Een belangrijk initiatief werd genomen voor de benutting van die kleine garnalen, die gewoonlijk over boord werden gegooid om daar een soort garnalenpastei van te maken. Er werden reeds proefnemingen gedaan en het resultaat is zeer goed. Het kan als broodsmeersel dienen want het is een soort pastei. Men voorziet de mogelijkheid om binnen korte tijd de productie op te drijven tot 5000 kg per dag. Deze pastei zou ingeblikt worden in een portie van 120 gram. Voor verdere werking der pasteiproducten zal men ook de methode aankleven van diepvriezermethode.
In onze steden laat het gebrek aan ajuin zich sterk voelen; De eigen opbrengst dekt,inderdaad,slechts een klein deel van het gebruik; Schromelijk hoge prijzen zijn het gevolg van de ajuin is immers voor de bereiding van de meeste oorlogsschotels een onmisbare groenten geworden.Ook de fabrikanten van vlees en visconserven maken jacht op ,door de bemoeiingen van de hoofdgroeppering werd ongeveer 1 mikjioen kilo ajuin uit Hongarije ingevoerd,werd verdeeld onder Winterhulp ,de vee rn visconserven fabrieken,en de importeurs. Hongarije heeft deze uitvoer stopgezet en er bestaat weinig kans dat de verzendingen zouden hervat worden.
Sedert geruime tijd was de aandacht van de politie en van de kontrole diensten gevestigd,op het huis bewoond door een handelaar,wiens handel en wandel werd nagegaan en vedacht schenen. De veldwachter,in samenwerking met de rijkswacht,ging over tot een huiszoeking,die met succes werd bekroond een kuip met varkensvlees,een hoeveelheid rundsvlees,room als ook een boterkarretje werden aangeslagen en in beslag genomen.De persoon werd aangehoude nen voor verhoor gevangen gezet;
Thuis slachten,zelfs voor eigen gebruik is Strafbaar.
18Oktober 1941
Thuis slachten,zelfs voor eigen gebruik is strafbaar.
Ook wanneer er geen woekerinzichten bestaan.
Een vonnis dat onlangs werd uitgesproken in het arrondissement-rechtbank te Kortrijk,bewijst dat de getroffen strafverzwaringen,inzake de sluikslachting,onverbittelijk streng zijn. Drie personen uit Beveren-Leie stonden terecht om een stuk vee in het geheim te hebben geslacht.De verdediger ,die een handig pleidooi hield,verklaarde dat het vlees niet had gediendom te verkopen op de << Zwarte markt<<tegen woeker prijzen,maar dat de drie betrokkenen het hadden verdeeld,onder hun talrijke familie leden als provisie van zes maanden overtrof.Hij zegde ook nog, dat de officiële rantsoen op verre na niet toereikend is om aan een normale mens de nodige caloriën te verschaffen, onontbeerlijk voor een min of meer gezonde levenswijze en trachte aldus het misdrijf van zijn klanten weg te verschonen. De rechtbank scheen wel geneigd te geloven,dat hier niet gehandeld werd om te woekeren,maar wet is wet en dient thans in haar strengheid te worden toegepast. Er werden zware straffen uitgedeeld.
Het staatsblad van heden,bevat het besluit,waardoor het besluit van 4 November 1940,gewijzigd en aangevuld door de besluiten van 25 Februari 1941 en 10 April 1941 ,betreffende het verlenen van bijrantsoenen aan sommige categorieën van werklieden wordt aangevuld met een artikel 2 bis, luidend als volgt. <<De ondergrondse werklieden krijgen,daaren boven een bijzegel voor brood per twee dagen werkelijke arbeid,wordt geen rekening gehouden met de dagen afwezigheden wegens verlof,ziekte ,vrijaf,verlof of werkeloosheid>>
Een der Brusselse glotietitels zal van onherstelbare ontering gevrijwaard worden. Het tijdschrift <<handel en distributie<< heeft de aandacht gevestigd van de herbergiers,hotel en restauranthouders,op de regelmentering van de verkoop van Lambiek,Geuse,Geuze Lanbiek, en KriekenLambiek?Geen enkel dezer bieren, zal onder deze naam mogen verkocht worden of te koop aangeboden,indien zij een dichtheid van 4° bezitten.De bieren die slechts 2.1° of 0.8° bezitten;moeten in flessen gedaan worden met een speciaal kenteken<in geen geval mogen deze flessen den naam van Geus,Lambiek of een uit deze woorden een samengestelde benaming dragen. De Brusselaars mogen een glaasje drinken op de gezondheid van den weldoener die deze maatregel van de openbare instanties heeft verkregen.Wanneer men de titel van de architect beschermt,waarom zou men meer reden den titel van den GeuzenLambiek,sedert eeuwen geadeld met alle machten van hemel en aarde beschermen?Is de GeuzeLambiek niet de bouwer geweest van ontelbare luchtkastelen in de Brussels breinen?Werden niet reeds alle politieke,sociale en economische vraagstukken,om van de militaire niet te spreken,zelfs de toekomstige,niet voor eeuwig opgelost bij enkele flessen Lambiek of Geuze.? Wanneer er voor den oorlog reeds metings werden gehouden,voor een reglementering van de fharmaceutische producten,waarom zou men in deze tijd van<< vitaminen tekort>>niet de Geus en den Lambiek beschermen?het beste geneesmiddel tegen melancholie,het pessimisme,het ideale verwarmingsmiddel in deze tijd van kolenschhaarste? Zet de <brusselaar bij een Geus of Lambiek en hij voely zich<< een god in t'diepste van zijn gedachten<< Want de Geus en Lambiek zijn goden dranken. De kiekenfretter,die een fijn proever is kan Geus of Lambiek,drinken met kleine teugjes,zalig,smekkend of slurpend,de ogen half toe geknepen,zoals een echt kieken die zijn dorst laaft. Er ware een geleerd boek te schrijven over het solidariteits gevoel,dat de edele drank van Brussel aan kweekt. maar laten we liever daden stellen dan woorden verkwissen.De Geus en Lambiek wachten op onze daadwerkelijke waardering.
Normale bevoorrading Het meel rantsoen werd licht verhoogd.De bevoorrading van de fabrikanten is verbeterd.Nochthans vreest men in de winter voor vervoers problemen Brood en meelproducten. De bevoorrading der molenaars en bakkers id regelmatig;Men vreest dat er vervoers moeilijkheden zich deze dagen zullen doen gevoelen,en men de stocks bij de bakkers zullen verdubbelen,om zodoende een euvel te voorzien.De kwaliteit van het brood wordt beter en de prijzen worden overal nageleefd.Anderzijds bekomen de bakkers regelmatig controle over de vloer. Aardappelen. De bevoorrading heeft deze week voldoening gegeven,gezien bijna overal het volle rantsoen aan de verbruiker gegeven werd.De sluikhandel neemt thans toe.Sommige landbouwers geven de aardappelen aan de vastgestelde prijzen te leveren aan de personen met wie zij een contract afgesloten hebben. De bevoorradings aardappelen winnen azan kwaliteit,alhoewel de voortbrengers de beste uitzoeken om ze aan hogeprijzen te verkopen. Melk,boter, eieren. De bevoorrading in volle melk geeft voldoening,doch de onregelmatig verbruik van afgeroomde melk,geeft problemen.De sluikhandel,in dit product breid zich uit.De bevoorrading van bote geeft voldoening.Zeer goede kwaliteit,melkerij boter.De hoeveboter is minder, houdt over het algemmen te veel water in en is spoedig sterk. De verdeling der eieren die op de 1ste beginnen xerden naar de 15e verschoven. Vlees. Regelmatige bevoorrading bij de beenhouwers.De kwaliteit is in het algemeen goed, daat het vee deze min of meer goed gevoed worden.De prijzen worden min of meer nageleefd;Bijna alle bereide vleeswaren worden tekoop gesteld;De vetopbrengst steeg deze met 1214 ton vlees ingevroren en ingeblikt. Geen verdeling van gezouten of ingeblikt vlees;Geen invoer. Vis. De visvangst gaat voort,alhoewel de laatste dagen veel last had van mist.; Van 27 September tot 2 Oktober bij de globale vangst van 67.391 kgr. garnalen,49.454kg vis een buiten gewone vangst. De vangstzn per haven luiden als volgt; Oostende:23.469 kg.garnalen Vis 13.452 kg. Nieuwpoort:780kgr.garnalen ,44521 kgr.vis. Zeebruggz:25.675kgr.garnalen ,vis 6245kgr.vis Blankenberge: 17.467 kgr.garnalen,vis 3.256 kr. vis. De Schelde gaf 5.520kgr.garnalen,325kg vis een 33kgr;paling Geheel deze vangst werd over de grote centra's verdeeld. Suiker en bijproducten. Voldoening gevende bevoorrading;De kolenkwestie werd een voldoening van de fabrikanten opgelost :Daar de toevoer van Franse alkohol regelmatig gebeurd. heeft men de verdeling ingezet over de azijnfabrikanten en de apothekers,die nu 100% van hun contigent van 1939 ontvangen;De fabricatie van kunsthoning zal,dank zij de nieuwe contigenten op een nieuwe basis worden voortgezet. Surrogaten; Normale productieDe kwaliteit van koffie surrogaten laat veel te wensen over.De prijzen schommelen veel;Het theesurrogaat verkoopt steeds beter.De chicorei blijft zeldzaam, Bier en dranken. Men tracht de dichtheid van het bier tegen 1 December te verhogen,het blijklt namelijk mogelijk bier brouwerijen te kunnen bevoorraden tot het volgend jaar. De vraag is nogal groot.gezieb het zachte weer,inzake invoer geen nieuws. Groenten en fruit. De verdeling oindervindt veel lastnvoortvloeiend uit de seieoens vertraging,van de binnelandse productie,de vastgestelde prijzen en de moeilijkhedeb die met de nieuwe reglemenring gepaard gaan,Wat het fruit betreft, blijft het klasseren zeer moeilijk,mzzr over het algemeen wordt de kwaliteit beter. De aanvoer van druivenis nog gering,doch gaat het in stijgende lijn, zeer weinig perzikken en peren op de wettige markt.Deze week zijn vier wagons met citroenen uit Italië aangekomen via Duitsland.Transportmoeilijkheden,gebrek aan controle enz.;gevoegd bij de hogere vermeld moeilijkheden,hebben tot op heden nog veel invloed op de groenten markt.nochthans De kwaliteit van de aangevoerde groenten verbetere nochthans. Men vindt komkommers,kolen,salades, en wat prei,selder, tomaten en anfijvie op de markt.Geen invoer. De vaststelling der prijzen voor groenten en fruit heeft enige verandering ondergaan. Zij geschiedt niet meer regelmatig en de prijzen van de kleinhandelaars aan de verbruikers treden slechts gaags na de vaststelling van de tussenhandels prijzen in voege.
In de vroegere eeuwen lag Aarschot grotendeels omringt van water,Demer,Laken en moerassen.Tot voor een veertigtal jaren bestond achter den berg nog de <<visgracht>>waar toen de heerlijke bossen van Arenberg groeiden en thans vruchtbaren landerijen zijn aangelegd. De bewoners moesten, om de vangst uit te oefenen op de Demer en Laken een tol betalen aan de Heer,daar het visrecht op al deze wateren uitsluitend aan de Heren toe behoorden. De tollen op de doorvarende schepen en de belasting op de visvangst waren een van hunne bijzonderste bronnen van inkomsten.Zelfs wanneer wanneer het land van Aarschot overging op de Hertogen van Brabant,en de oude Heren hun tittels verloren,behielden toch de oude afstammelingen,de huizen van Schoonhoven,Alvieren enz.geheel of gedeeltelijk het visrecht op de rivier de Laken. Aangaande den Heer van Schoonhoven lazen we,<< Een molen op de stroom en de visserij,geheten de Motte en ook de visserij van den stroom van den Demer van aan de waterpoort tot aan de sluis boven den Donk...en daartoe de <de Laak < geheten << onder de wilge<<en nog een ander op de Laak geheten<< Beeldenkenslaak>>in welke voorgenoemde stromen van de Motte en den Demer altijd zijn visserijen gehad en verhuurd heeft,en nog verhuurt op deze tijd,tot zijn profijt. En op de dijk van de van de Motte mag de Heer van Schoonhoven altijd planten,en is een vrije dijk dat daar niemand te voeren heeft of te reizen dan naar de molen van de Heer vanSchoonhoven komen of de beemden van de Heer huren. Oude <<cijnsboeken<< vermelden,dat verschillende inwoners van Aarschot een cijns betaalden om het leggen van een viskast in den Demer, achter hun huis.De afmetingen,ervan waren vastgesteld van 8 voet op 2 en 3voet.Voor een halve eeuw toen onze Demer,niet door door fabrieksafval was vervuild,voorzagen onze vissers overvloedig de markten van Brussel en Antwerpen van paling. De <<Aarschotse paling>< was overal bekend en gewild.Menigeen verdiende daardoor een mooie stuiver. Dagelijks zag men dan nog een aantal palingvissers hun korven en korelen ophalen en ook hun netten in t'seizorn van den << trek<< van den paling of bij << dik<< water, veroorzaakt door overvloedige regens. Langzamerhand moesten de laatste vissers van Dijle en Demer het opgeven tegen de immer toenemende verpesting van Demer en Dijle en de bij rivieren. Sederdien voorzagen de Hollandezrs onze markten van paling ,maar de vangst bij onze Noorderburen werd zo intensief gevangen,dat men nog slechts zeer dunne Hollandse paling aan de man zag brengen,palingkens van ruim de dikte van een potlood,zoals men tot voor den oorlog nog jaarlijks bij de palingleurders aantrof. Uit Volk& Staat;1941 Toerisme in onze streken.
Een groots initiatief van het Antwerps-Winterhulp-Komiteit.
Het lijdt geen twijfel dat alle provinciale plaatselijke Winterhulp-komiteiten van het gewesten aan werklust en belangstelling gebrek hebben. Maar de initiatieven betreft spant het Antwerps provinciaal komiteit toch de kroon.!. De Antwerpenaars blijven geen ogenblik op hun lauweren rusten!. Het vooruitzicht van de komende maanden durft het een initiatief van maanden van de verwezelijking,werkelijkheid "" fantastisch"" mag genoemd worden. Het Antwerps -Winterhulp -komiteit heeft namelijk een volkskeuken met als doel; Eénschotel-eetmaal-te maken. De volkskeuken wordt werkelijk een modelinrichting in haar aard,werd onder gebracht in de Blindenstraat te Antwerpen. De lokalen worden omgevormd tot een zeer moderne <<keuken>> met al jet nodige keuken apparatuur er bij.Men is volop aan het werken en men tracht de <<keuken>>koopvaardig te krijgen.begin November.Dus zal men zo spoedig mogelijk Eénschotel-eetmalen trachten in orde te brengen. Deze keuken is opgericht met het doel ook de voeding te verzorgen naar de toekomst toe voor groot Antwerpen. Om van deze maaltijden te kunnen genieten is het volstrekt noodzakelijk zich onmiddelijk in te schrijven in een van de lokalen van Winterhul,ook de dbevolking van de randgemeenten van Antwerpen kunnen inschrijven voor deze Eénschotel-eetmalen bron:Volk en staat.9 Oktober 1941.
Een nagekomen bericht. De winterhulp lokalen in de Blindenstraat te Antwerpen wordt een model keuken inrichting, er komen niet minder dan 32 ketels en eenmansschotel eetmalen zullen bereid wordenen komt op 1.50fr per eenmansschotel.
In een bakkerij der Jonauxstraat te Brussel ,bood zich een onbekende aan welk bij een kortstondige afwezigheid der bakkerin ,achter de toog kroop en een bus bemachtigde . De inhoud van de bus was een duizendtal broodzegels. Toen de bakkerin terugkwam kon zij hem nog een lederen tas ontnemen,doch de onbekende slaagde erin te vluchten met de zegels. De tas bevatten de broodzgels voortkomende van een diefstal van een andere bakker,die woonachtig was te Audergem.Zij bevatte de beginletters,waarmede men de intentiteit van den dief zal pogen vast te stellen.
Tijdens een persconferentie,herinnerde de voorzitter de Heer De Clercq,die verantwoordelijk is voor graan gewassen eraan, dat wij in normale tijden,100 duizend ton graan per maand invoerden. Vorig jaar werd er 204.951 ton inlands graan aan de bloemmolens geleverd. De toekenning van het rantsoen van 225 gram brood,werd daaren boven verzekerd door de invoer van 285.653 ton herkomstig van Duitsland,54 duizend ton tarwe afkomstig van Frankrijk,en 442 ton uit Rusland. De voorzitter prees hierna de voorbeeldige snelheid,waarmede de landbouwers den nieuwe oogst geleverd hebben,zodat de aansluiting kon verzekerd zijn. Op 10 Oktober zullen er reeds ongeveer 100.000ton geleverd zijn,hetzij de helft van de totale leveringen van vorig jaae.Van een andere kant,terwijl er in normale tijd 10 dagen nodig waren om het graan van de voortbrenger aan de bakker te brengen, het malen en het bezorgen aan de bakkers,thans vaak op 48 uur geleverd worden. N.B. De boeren verdienen een pluim en de molens werken flink.
Een gekende chefkok schrijft over de oorlogsrecepten.
1 Oktober 1941
Een gekende chefkok schrijft over de oorlogsrecepten. Door G.Clement.
De omstandigheden waarin,we zonder het te willen bevinden,geven aanleiding tot een massa bundels,de ene vollediger dan de andere, over de keuken,of liever een keuken die zoveel scheikundige-laboratorium doet denken als aan het domein van het fantastische. Ik heb hier enige bundels, maar ik twijfel eraan of de scheijvers ervan,hun raadgevingen ooit in praktijk hebben gesteld,en ik zoek er tevergeefs een recept in dat werkelijk kan toegepast kan worden aan de gezonde keuken.De veelbelovende titzls hadden me doen denken,brood te kunnen maken zonder tarwe of andere graansoorten,mayonaisesaus zonder enig vet,boter zonder room natuurlijk,in een woord alles wat een huisvrouw mist om haar huisgenoten behoorlijk te kunnen voeden. Het is vanzelf sprekend dat er in de plaats van een of ander product dat niet meer te krijgen is,wat anders moet gevonden worden dat dezelfde voedende kracht bezit, en dat is mogelijk voor sommige producten,voornamelijk voor meelspijzen,zo kunnen bonen bevoorbeeld,zetmeel leveren hetgeen we anders uit aardappelen trekken(ten minste in principe)Uit groenten als wortelen,rapen,schorseneren,bieten, en raapsoorten en andere groenten kan suiker getrokken worden,wat in zekere mate het gebrek aan suiker,kan verminderen.Zekere gedroogde groenten zoals linzen,,erwten,bonen, bevatten vetstoffen; groenten bevatten een groot gedeelde stikstof en eiwitstof,beiden onmisbaar voor het mensenlijk lichaam.Maar het zou onmogelijk zijn zich slechts met een of zelfs meer dezer planten te voeden zo er geen vetstoffen ofwel meelspijzen,eiwitstof of vitaminen aan toegevoegd konden worden.De natuur,die grote artieste,heeft ons behoefte aangeboden onder verschillende vormen,maar het is aan ons te weten hoe en in welke mate hiervan gebruik te maken,en in overeen stemming met onze levenswijze Een waarheid La Palisse waardig,zegt men "men niets kan doen met niets"en uitgezonderd een wijs bioloog,die weet te vinden,waeen mens nodig heeft,daag ik de schrijvers van die boeken tegen het dure leven uit, ten minste het grootste gedeelte ervan, want er bestaan zekere werken geschreven door dokters die het vraagstuk hebben bestudeerd,en door beroeps experten,ik daag dus diegenen uit die zulke recepten geven waarin boter, olie en andere vetstoffen in het dagelijks rantsoen kan vervangen,meelspijzen buiten andere graansoorten te kunnen krijgen om brood te maken. Het is natuurlijk mogelijk bij het deeg,een zekere hoeveelheid aardappelpuree te voegen, maar dan heeft het mengsel,voor een even groot volume, dezelfde voedingswaarde niet meer, en daarin schuilt het gevaar niet voor degenen die geld genoeg hebben om het ontbrekende te vervangen, maar voor de werkmans huishoudingen en vooral voor de kinderen,die op dergerlijke wijze zo gevoed worden. Honderd gram brood waarbij men van twintig tot vijf en twintig procent aardappelen gevoegd heeft,geven niet het zelfde aantal calorieën als honderd gram brood dat van meel gemaakt werd.En zo de maaltijden op zulke verkeerde basissen gesteun d zijn ,heeft men de illusie,genoeg eten te hebben maar het lichaam stelt zich niet tevreden met illusies,en de kinderen zullen later,door een slechte gezondheid,de door hun ouders begane fouten moeten boeten. Ja ik weet wat u gaat zeggen,zo het onmogelijk is, zich van de voornaamste voedingsstoffen te voorzien, zoals vetstoffen,meelsoorten,enz.enz.moet men ze wel door iets anders vervangen, om de maag te vullen en den honger te stillen. En wij zijn het eens op dit gebied,wat ontbreekt moet door iets anders vervangen worden,en voor alles moet men het gevoel hebben, genoeg gegeten te hebben.Maar ik wil u waarschuwen,lieve lezers en lezeressen die mij de eer aandoen, enige aandacht aan mijn artikels te wijden:geloof niet dat als uw kinderen en echtgenoot een mayonaisesaus met sago,water en azijn hebt gegeven,het organisme van de wezens die U zo dierbaar zijn genoeg voedsel krijgen en dat de afwezigheid van vetstoffen geen belang heeft.Ik zou ook willen zeggen dat zo U dank zij uw vindingrijkheid,aan uw huisgenoten,een boterham meer hebt kunnen geven(door toevoeging van aardappelen b.v.)zij daarom niet genoeg calorieën gebruikt heeft. Zo U een lepel zuivere mayonaise per persoon geeft,wat ongeveer 30gram vetstoffen inhoudt,olie en eigeel,heeft iedereen een zeker aantal calorieën gekregen die samen met degenen der meelstoffen,brood,aardappelen en andere groenten,de nodige hoeveelheid zullenverstrekken voor de goede gang van de menselijke motor.Maar zo U in de plaats van een lepel mayonaisesaus met olie,3lepels van (100gr) een papje geeft van water,azijn,maismeel,heeft elke persoon slechts 8 gram meelspijzen gekregen en negetig gram water,azijn en soms mostaard.Deze ingrediënte hebben absoluut geen voedende waarde,en de acht gram meelstoffenheeft geen of nauwelijks een koffielepeltje is,geen kracht voor werk of spel.Hetzelfde geld voor brood,op 100gram,(beslag met aardappelen)çs er ongeveer de helft water,van dertig tot vijfen dertig gram zetmeel en van vijftien tot twintig gram,illusie genoeg te hebben gegeten. Maar wat moet men dan doen? Aan de producten die geen hogere voedingswaarde hechten dan ze werkelijk bezitten,vermijd de maag te vullen met mischien erg geleerde bereidingen,die smaak,en oog strelen,maar absoluut geen voedende kracht hebben,en zuinig zijn op de producten welke deze hoedanigheden bezitten. En hierop moet men bij de opvoeding van de toekomstige huishoudsters gelet worden. Vaak heeft men bij het koken als laag-bij-de- grondse bezigheid beschouwd,niet nodig voor jonge meisjes,die natuurlijk liever piano studeren,dansenof andere sport doen-hetgeen allemaal heel intressant is- maar wat niet beletten moet, dat een toekomstige huisvrouw,weet hoe zij haar gezin behoorlijk moet gevoed worden Let wel dat ik niets heb tegen handigheidjes,die een mooier uitzicht geven aan gerechten,ze meer volume geven, ik zie geen gevaar in een saus waar weinig of geen vet gebruikt werd,nog in brood,waarin aardappelen verwerkt worden,dit alles maakt deel uit van de kookkunst,maar ik wil U de aandacht vestigen op de kennis van de voedingswaarde der gebruikte voedings grondstoffen en doen begrijpen dat het mogelijk is meer nut te trekken uit de voedingsstoffen door de bereiding niet van groenten,vlees of andere ingediënten,verloren telaten gaan. Ten slotte de huisvrouw is zeer belangrijk die ook optreedt als minister van gezondheid en van het gezin,en de echtgenoot als minister van Financiën. G.Clement. Uit volk en staat.
1Deel uw tijd goed in, 2.Werk flink,maar niet overhaast, 3.Vermijd onnodig werk. 4.Maak gebruik van de praktische hulpmiddelen,die de moderne tech- niek voor de huishouding biedt. 5.Erger U niet aan kleinigheden,er gernis maakt vroeg oud. 6.ergeet U zelf niet,doch weet U te beheersen.Wie zich laat gaan heeft in ogenblikken van rustige overpeinzing berouw. 7.Neem iedere dag een rustkuur voor, U zelf, waardoor nieuwe krachten ver- zameld worden. 8.Wil niet alles zelf doen,omdat gij denkt dat het dan beter gedaan wordt. 9.Zie alles van de goede zijde en weet met een vriendelijk gezicht moeilijk- heden te overwinnen. 10.Werk nooit zolang,totdat gij voelt, dat ge niet meer kunt.Op U rusten grote plichten,daarom moet ge uwe gezondheid in acht nemen/ 11.Vergeet bij al uw huishoudelijke be- zigheden uw kinderen niet, doch weet steeds tijd te vinden om zich met hem bezig te houden.De kinderen gaan voor het allerdringenste werk. 12.Zorg dat alles ordelijk verloopt en wanneer de heer des huizes van zijn dagtaak thuis komt,laat alle sporen van werk verdwenen zijn,en val hem niet lastig met onnodige klachten en kleinigheden.Hij heeft recht op op een rustige thuiskomst en avond.
De volksweerkunde uit het begin van de negentiende eeuw was een curieus mengsel van gezond verstand en bijgeloof. Het bestond uit een samen raapsel van duizenden weerregels,spreuken en gezegden.Een deel van deze spreuken hoort men ook nu nog wel.
In vele weerspreuken wordt een verband gelegd tussen de maan en de bewolking. Dit zijn redelijk betrouwbare spreuken. Een koude heldere nacht leidt dikwijls tot vorst of mist in de ochtend en het is vooral tijdens zulke nachten dat de maan goed te zien is. Vandaar komt het gezegde dat na een heldere nacht vorst komt.
In de volksweerkunde komen vele gezegden voor die zouden moeten wijzen op het voor- spellende gedrag van dieren en planten.Zo werd wel eens beweerd dat koeien gaan liggen als er regen komt en dat bijen voor een storm terugkeren naar hun korf. De meeste van deze gezegden weerspiegelen echter slechts de gevoeligheid van dieren en planten voor ver- anderingen in atmosferische omstandigheden,met name de vochtigheid.
/foto's/01%20-%20bustocht%20bssl/slachthuizen%20kuregem.jpg)
