De voedingswaarde van cacaofantasie repen Sedert een paar maanden wordt, zoals wij mededeelden,een nieuw soort chocolade verdeeld aan de schooljeugd. Er was in ons land een aanzienlijke hoeveelheid cacaoboter aanwezig,in verhouding tot het voorradige kwantum cacaobonen. De oorzaak daarvan was gelegen in het feit,dat er voor de oorlog in ons land meer melkchocolade werd verwerkr dan gewone chocolade. De melkchocolade vraagt immers veel meer cacaoboter dan gewone chocolade.Daar het thans onmogelijk is volle melk tot melkchocolade te verwerken, doordat de melk niet uit de verdeling mag genomen worden ,was men genoodzaakt zonder melkchocolade te stellen. Doch,er werd wat op gevonden. In sommige delen van ons land bleek er een overschot te zijn aan afgeroomde melk,welke als veevoeder werd gebruikt.Deze melk werd aangekocht en verwerkt tot afgeroomde melkpoeder. Het is met dit afgeroomde melkpoeder dat op dit ogenblik de nieuwe melkchocolade wordt vervaardigd met bijvoeging van gemalen amandelen,die aan het geheel een bijzondere fijnen smaak geven. Op deze wijze heeft de chocolade veel aan voedingswaarde gewonnen,deze magere melkpoeder bevat immers de caseïne,de eigene eiwitstof van de melk,die een grote voedingswaarde bezitten die ondanks afromen en verwerken tot melkpoeder,volledig behouden blijft. Om zich een denkbeeld te vormen van de waarde van deze afgeroomde melkchocolade 202.5gram eiwitstof bevat,het welk gelijk staat met de voedingswaarde van 34 eieren.Een kilo gewone chocolade daar en tegen bevat maar 78.1gram eiwitstof,wat een voedingswaarde vertegenwoordigt van 13 eieren. Meer eiwitstof,meer vet calorieën verwerkt in een fijne lekkernij is de gunstige balans van de verandering die de chocolade heeft ondergaan.
Eenmaal waren Nieuwpoort,Duinkerken en Oostende,de centra's waar deze visserij op grote schaal gepleegd werd. Als we willen neerschrijven over onze Vlaamse ijslandvaarders,dan moeten wij feitelijk een kleine eeuw terug in deze tijd,want het is rond de jaren 1880-1890 dat het bedrijf in Vlaanderen teloor ging en dat Nieuwpoort en OOstende volledig uitgeschakeld werden voor wat betreft het uitrusten van vaartuigen om de visvangst tegaan plegen op de Doggerbank,Feroë en Ijsland. Duinkerken hield het langer vol;maar moest toch ook het onderspit delven. Over het ruwe leven van onze ijslandvaarders,is maar weinig literatuur verschenen. Een der merkwaardigste werken die over dit onderwerp handelen,en gesteund zijn op documenten en getuigenissen uit de mond zelve van oude zeebonken is <<De Laatste Vlaamse Ijslandvaarders>< van Juul Filliaert.,deze schrijver uit den westhoek,die zo goed den Vlaamse visser kent,door dat hij er jaren mede omgegaan heeft. Zijn boek draagt dan ook een historisch karakter ,omdat het een heldere blik werpt op al de miserie die onze Vlaamse zeelieden moesten doormaken om aan de kost en brood te geraken.Het is een goudmijn van inlichtingen voor al degenen die zich met het verleden van ons vissersvolk bezig houden en belang hechten aan de gewoonten en de folklore van ons Noordzee ras Wij hebben dan ook de taak gesteld hier vluchtig enkel de voornaamste punten op te dissen
De drie vissers-zustersteden. Zo noemt de Filliaert,Nieuwpoort, Duinkerken en Oostende. Nieuwpoort kwam als eerste op;kende grote bloei,maar verdween ook eerst.Duinkerken zou haar opvolgen en ook Oostende zou eens aan de spits komen. Op de kabeljauw vangst gaan betekende het vangen,zouten en in tonnen verpakken van den vis die dan >>aberdaan >>genoemd werd. Onze Vlaamse vissers hadden er zich een specialiteit van gemaakt.Niet alleen scheepten zij in op eigen vaartuigen,maar tevens werden zij aangemonsterd op Franse schepen,waarvan de reders uit Duinkerken speciale zitdagen te Nieuwpoort hielden om de nodige manscappen aan te werven.In 1781 werd te Nieuwpoort,onze Vlaamse vissers aangeworven voor eigen rekening om 45 schepen uit te rusten die op Ijsland zouden varen en die meer dan 13.000 tonnen aberdaan per jaar aan wel brachten. In1840 kwam de regering hulp aanbieden,onder vorm van premies.Dat hielp iets of wat vermits te Oostende verschillende rederijen tot stand kwamen,en ook te Nieuwpoort kenden een tiental toebehorende aan een drietal rederijen. Rond 1880 zou men, te Nieuwpoort,den ondergang beleven van den kabeljauw vangst,terwijl Oostende het nog een tiental jaren zouden volhouden,Duinkerken hield het langer weerstand. Een Pariabedrijf.
Nog tijdens het ontstaan van het bedrijf in Vlaanderen zegt ons M.Fillaert,was het de gewoonte van talrijke vissers naar Duinkerke te gaan aanmonsteren.Zo trof men nog, in de laatste twintig jaren van de laatste twintig jaren van de vorige eeuw,enkele << laatste ijslandvaarders>>aan in alle dorpen van de Westkust. Het bedrijf ging over van Vader op Zoon,Armoede tierde in tal van vissers gezinnen;Het bloed riep en de vissers scheepten in voor IJsland. Met het uitkomen van de lente zou men naar Ijsland trekken,In oogst-September terugkomen/enkele maanden leven als God in Frankrijk leven,om t(jaar nadien terug te herbeginnen.Men treurt er over dat het ras der Ijslandvaarders nu te niet is.De motor,het meerdere werk,het gemak van onderstand en steun,de toeneming van het klein visbedrijf en de gehele omwenteling in de jonge gemoederen teweeg gebracht door de twee wereld oorlogen,zijn hiervan de oorzaak. Van waar zij kwamen.?
De meeste Vlaamse Ijslandvaarders,die te Duinkerke gingen inscheepten,waren afkomstig uit de vissersdorpen Adinkerke-De Panne,Coxijde,OOst Duinkerke,Nieuwpoort, en Lombartzijde.Het rekruteren der Ijslandvaarders beperkte zich tot het gebied gelegen tussen de Ijzer en Duinkerke,Vlaanderens Westhoek. Hoe zag zo'n oude Ijslandvaarder er uit? De schrijver Juul Fillaert.Heeft ze gekend Ze dragen meestal het wit kinnebaardje,ze hebben gouden ringen in de oren hangen,het bovenlijf zit gedoffeld en heel "t jaar door ziet ge de << listjes<<(koordekens) van de rode onderbroek onderaan hun knoeisels bengelen.Ze zitten graag in den hoek van de schoorsteen,den rug van hun stoel tegen de muur geleund,den arm op de stoofleuning rustend en smakelijk paffend aan een door gedrenkt randerpijpje. Ze sprekend smalend over het visbedrijf van thans.Welk een oneindig verschil.! Nu gaat het al spelende met motor en mechanisme kracht en geld winnen is thans nog slechts een geluksmete.Maar beziet eens hun handen,waar de gleuven en kloven dooreen liggen getrokken van <<klaren en vieren>>(lossen van de visserslijn)en t'vasthouden van kabels en trossen als de storm de zeilen stuk sloeg en 't tempeest.,dagen en weken na één hun dood uit de diepten van de oceaan voor de ogen spookte. Hoe zij aanmonsterden. Voor 1870 moesten onze vissers,zo zij wilden een plaats verkrijgen te Duinkerken,viermaal te voet naar de Franse stad trekken..Er liepen toen geen treinen.Eerst diende scheepsgelegenheid gezocht,dan aangemonsterd,dan de << piuzak><naar het schip gebracht en eindelijk werd ingescheept.Dat betekende telkens van 25 tot 30 kilometers te voet afleggen. Langs dien eindeloze weg trokken de benden Vlaamse Ijslandvaarders met pak en zak geladen, in de bijtende koude, zeven uur ver,vrouwen en kinderen achterlatend,de gevaarlijke zee te gemoed,niet wetend of ze zouden terug komen. De Franse reders hadden hier hun vertrouwens mannen tussen de vissers, die zorgden voor een gedeeltelijke Vlaamse bemanning voor de schepen. Rond 1910 zou ook te Duinkerken ,de ijslandvisserij ook de kraak krijgen.Vanaf die datum moesten de Vlaamse Ijslandvaarders een andere gelegenheid zoeken.Ze vonden dat in de toenemende kleine vissers bedrijvigheid langs de kust,in de koopvaardij of in een land ambacht of onderneming. Zeewaardig gemaakt.!
De schrijver,handelden over de toebereidselen tot vertrekken van de ijslandvaarders,doet hun godsdienstige aanleg uitkomen.Zijn toonden een bijzondere voorliefde voor een Miraculeuze O.L.Vrouw beeldje te Lombardzijde.Zij was voor hen<<de ster der zee>>die men aanroept in gevaren,wie men beloften en wensen offert in t'licht van ontelbare kaarsen en wie men na wederkomst de dankoffer kwam aanbieden.Het kerkje was versierd met ontelbare ex-voto's en scheepjes aangeboden door de vissers en familieleden.De zaterdagse missen werden heel druk bezocht door degenen die zouden vertrekken;Hier knoopte zij de jonge vissers kennis aan en na een reis op Ijsland ,stapten zij in het huwelijksbootje,als wel te verstaan,de vangst goed geweest was. Te Duinkerken,in de herbergen,werd scheepspersoneel aangeworven.Er werd <<getekend><Er volgde een handslag en << tekengeld>>of <<handgift>> werd uitgekeerd,samen met de staatspremie van 50 fr,per kop. Dit geldt zou gedeeltelijk,dienen voor de onkosten van de schipper tijdens de reis.De bepaalde aanmonstering,had plaats in Duinkerken in februari.De vrouwen vergezelden hun mannen.t'was Kerstmis,Er werd gegeten en gedronken.Bij het aanmonsteren werd het vast loon bedongen.Het werd vastgesteld per last van 12 tonnen gezouten kabeljouw,in iedere ton zo wat 60 vissen.De reder betaalde 12.14.16.18 fr.per lastAan land werd een last nochthans 13 tonnen.Die ton per optellen werd door de rederij bij de afrekening per kilo uitgecijferd. Het loon van de opvarende was eenvoudig.Als de matroos 14 fr.per last ontving,kreeg de kapitein 40frank.de stuurman 19frank.,en de kuipers 16frank per last.De dekjongens vaarden mee tussen de 6 en 7 frank per last. De arbeid van iedere opvarende werd juist bepaald;De ouderdom der dekjongens vaarden mede tussen de 10 tot 14 jaar. Bij het aanmonsteren werd een voorschot uitbetaald op de vangst<<monstergeld>< genaamd en doorgaans bekent op 10 last.Tijdens de overeenkomst-palabers werden alle punten,die nadien konden aanleiding geven tot betwisring,druk besproken. Het ging over de <<deelvis >>die ten goede kwam aan de bemanning. Als een visser>> op Ijsland bleef>>dan werd zijn part uitbetaald aan zijn naast bestaande.Het zelfde geld voor een ziek geworden scheepsmaat.,die niet meer kan werken. Aan boord was het eten en drinken ten last van de rederij,maar de mannen,namen allerlei<<extraatjes >>mede als tabak en drank. De monstering gaf ook aanleiding tot het houden van een mis en tot het geven van een eetmaal aan de aangemonsterde door de reder.Dan terug naar huis getrokken om aankopen te doen met het bedrag der voorschotten.Al dat goedje moest enkele dagen voor de afreis aan boord gedaan worden.Nog een lange reis naar Duinkerke,voor het vertrek werd op de gemenr kosten van de maatd van een zelfde dorp een mis gelezen?Gewijde kaarsen werden mede genomen naar huis of op het schip.Zij werden aangestoken bij stormweder. Na de mis hadden gezellige bijeenkomsten plaats.Er werd gedronken en gezongen en sommige liedjes werden nu nog gezongen.Get afscheid van vrouw ren kinderen was treurig.Maar nog treuriger zou get leven zijn van onze vissers gedurende zes maanden dat zij op zee rond zwalpten op zoek naar den kabeljouw.
Hongarije heeft ons bij het kontigenteringskontrakt van 23 Oktober j.l.een wijncontigent van 6.000 hektos voor een bedrag van 500.000.R.M. tot in Juli van volgend jaar toegestaan.Benevens dit contigent werden reeds vroeger door Belgische Firma"s contracten voor 18.000hektos Hongaarse wijn afgesloten. Wij vernemen thans dat de Hongaarse regering zich voorneemt de wijn uitvoer te beperken,zodat de wijn van Hongarije niet meer ons zal bereiken.De aandacht op het feit dat het voorlopig nutteloos is invoer aanvragen voor Hongaarse wijn in te dienen.
Zoals wij indeertijd zou er dit seizoen zou er spraak van zijn dat de sinaasappelen in de gewone handel de prijzen zeer duur zijn,de transport moeilijkheden zijn te groot, en bovendien het bedrag,voor de inport uitgetrokken veel te klein.Tot nu toe zijn er tien wagons met sinaasappelen uit Italië aangekomen.Deze werden via de grossiers verdeeld aan het Na§tionaal Werk voor Kinder welzijn en de ziekenhuizen.Er woreden nog drie wagons verwacht,welke rechtstreeks aan Winterhulp geleverd worden en die bestemd zijn voor de schoolkinderen. **** In Nederland schijnt het kwantum in te voeren sinaasappelen belangrijk groter te worden. Ook daar zijn de eerste wagons uit Italië aangekomen.Zijnworden aan de ziekenhuizen verdeeld.De rest zal aan het publiek worden verkocht,aldus melden ze ons,die daar nog aan toe te voegen dat ten gevolge van den moeilijketransport, en den duurdere aankoop in Italië de prijzen belangrijker hoger zijn,dan die van voor den oorlog.
De Weervoorspellingen in den volksmond. Onze buitenmensen hebben er een handje van weg om uit alle mogelijke verschijnsels het weder voor te stellen,en niet meer kans op meer succes dan de gepensioneerde kapitein welke afgaat op zijn jacht verschijnselen. Wij hebben uit den volksmond enkele typische gezegden opgetekend. Zo zegt ons volk,dat er regen op komst is,als de koeien zich den muil likken,de schapen niet in hun stal willen,of de varkens hun voedsel niet met den snuit omwoelen,zonder er met hun gulzigheid op aan te vallen.Er komt ook regen als de hanen in het midden van de nacht gaan kraaien,als de wormen te voorschijn kruipen of de muggen de huizen binnen trekken en erger dan gewoonlijk steken,als de poes zich de poten likt en de honden gras gaan eten,als de slakken kruipen en de pad en zich dikwijls vertonen het zal ook regenen als de duiven onrustig naar hun hokvliegen,als zij in een onbehaaglijke stemming op het dak zitten,als de kraaien in grote troepen vliegen en de vink in de vroege ochtend zing De regen wordt eveneens voorspeld door het vlijtiger werken der mieren,of het vroegtijdig huiswaartst vliegen der bijen die zich niet ve van hun koef verwijderen.Ook zal het regenen als het zout nat wordt,de smitse erg ruikt,als de rook der schouw naar beneden slaat en het roet val,en als de muren welke met <<aamse steen gebouwd zijn,nat worden of,zoals men zegt,beginnen te zweten. Er is echter mooi weer op komst als de kikvorsen s'avonds kwaken,de vleermuizen om de huizen vliegen, de zon helder onder gaat, de muggen dansen in de avondlucht of wanneer de klank van de dorpsklok zuiver is,Avondrood voorspelt mooi weer voor de volgende dag. Onze Brabantse boerinnen zeggen dat er wind komt als de eiken houten kassen en deuren kraken, als de katten wild door het huis lopen,als ze zich wassen, als de eenden en hoenders een buiten gewoon geschreeuw laten horen,als de mensen die aan eksterogen(likdoorns) lijden, en zeer daardoor geplaagd worden. Er komt echter vorst,als de koffie aansluit, d.w.z/als de koffie aan de wanden van het bakje blijft hangen.Als nu en dan de kachel knapt dan wordt de vorst strenger of neemt de koude toe. Als de spinnen beginnen te lopen of de muren <it uitslaan,komt de dooiweder.De Noord en Zuiderwind brengt ons koude.De Zuiderwind warmte en de Westenwind nattigheid. Wanneer de luchts'morgens rood is, zal er die zelfde dag regen of wind komen, maar wanneer ze s'avonds rood is, zonder echter een koper rode kleur te vertonen-er mag zich s'anderdaags aan een schonen dag verwachten. Wanneer de lente nevelachtig is, zal de zomer regenachtig zijn. Ten slotte zegt de volksmond nog dat de grote overstromingen in de Lente hitte en in de zomer voorspellen en dat er dan reusachtig veel insecten zullen zijn.
Den 15&16 Januari j.l. moest vee in beslag genomen worden in verscheidenen gemeenten van het arrondissement Neufchateau,daar ze geen gevolg hadden gegeven aan de opeising ,bevelen der vorige week. In drie gemeenten had deze operatie een normaal verloop,maar te Carlbourg onstond onmiddelijk na aankomst der controleurs een hevige weerstand.Daar de rijkswacht niet sterk genoeg vertegenwoordigt was,werd de operatie opgegeven en in de loop van de namiddag. Slecht vier van de dertig opgeeiste beesten konden meegenomen worden.Enkele slagen werden gewisseld geweest en een vuurschot gelost dat gelukkig niemand getroffen had. S'anderdaags dreef de menigte,in een aanval collectieven waanzin,de stoutmoedigheid zo ver, het aangeslagen vee te gaan halen op de markt van Paliseul,waar moest verkocht worden.Hierbij zag men het bijna ongelofelijk ets;Honderd personen die de >> Brabanconne><zongen achter een jonge os aangeslagen door de diensten ten gunste voor de bevoorrading der bevolking. Den 17den Januari nochthans werd besloten met het uiterste strengheid op te treden,opdat het laatste woord aan de wet zal blijven.Aanzienlijkke versterking ,gedarmen werden ter plaatse gebracht,alle verkeer in het dorp werd verboden,en de dertig dieren werden meegenomen.Zulks geschiede echter niet zonder moeilijkheden ,twee gendarmen werden licht gekwetst,vier burgers werden met matrak slagen overmand en twee anderen opgesloten De vliegende brigades van de rijkswacht van Brussel,evenals de plaatselijke gendarmes traden met de meeste kalmte en krachtdadigheid op en verhinderde in de mate van het mogelijke ergere incidenten hetzelfde mag gezegd worden van de controleurs.
Door de Heer Bredan,voorzitter van den algemene vakgroepering << Brouwerij,mouterij << der N.L.V.C. werd aan de pers een uiteenzetting gegeven over de voedingswaarde van het bier en de mogelijkheid tot veelvuldige aanwending van deze nationale drank tot bereiding der spijzen. De Heer Bredan toonde het belachelijke aan van sommige beweringen,waardoor wij afgeschilderd worden als buitensporige drinkers.Ieder land heeft zijn nationale drank.Drinkt de Fransman wijn ,in Vlaanderen wordt sedert eeuwen bier gedronken<<Het is een drank die de eetlust aanwakkert en gezeligheid bijbrengt?We stellen echter vast dat het gebruik van bier in de keuken te weinig gekend is, vooral in deze tijd is dit spijtig,nu het bier andere producten op gelukkige wijze zou kunnen vervangen. Er bestaat een groot densiteit verschil tussen het bier van verleden jaar (1941) dat op 0,8% gebrouwd werd en het huidige,dat op 1.60% bereikt.
De waarde van het Bier Een liter van het huidige bier van eerste categorie vertegenwoordigt evenveel onderhoudings caloriën als op 240 gram aardappelen,400 gr.appelen,300gram volle melk,25gram boter,180 gtam mager vlees of 260 gram vis.De prijs van een liter tafelbier,eerste gewone categorie is 3.50fr. Aan de hand van de wettige prijzen moet men voor een gelijke voedingskracht het volgende betalen 1Kilo rode kolen .....................3.50fr? 1.250kg witte kolen..................3.50fr. 800 gram spinazie.....................6fr. 250gram druiven.......................10fr. De voedingswaarde van het bier thans met alle zorg gebrouwd,mag niet uit het oog verloren worden, en is vooral heden van belang,zowel wat de prijs betreft als de inhoud aan calorieën welke thans zo nodig zijn voor de bevolking. Men mag niet uit het oog verliezen dat de grondstoffen welke in het brouwsel gebruikt worden, steeds van prima kwaliteit zijn,mout,gerst,hop,suiker, of bieten, blijven of zijn de basis elementen.Van deze grondstoffen is er nog een voldoende hoeveelheid aanwezig tot een voorziening in de normale behoefte tot en met Oktober 1943.Alleen als de verzoetingsmiddeel wordt thans sacharine gebruikt. Het bier is ten andere volkomen hygienisch en gezonde drank,zijn vitamine-extract,werkelijke bezit een perfecte evenwicht,is een werkelijke bron van voordelen voor het menselijk lichaam. Een liter bier is gelijk aan ,10 liter soep,zonder vetstoffen.de gist in het bier bevat;is onder tal van andere oogpunten intressant.Deze is inderdaad,een verbinding tussen dieren en plantenrijk,omdat zij kwaliteiten van deze rijken bezit en van de gemiddelede samenstelling van beide geniet. Het is dus volkomen logisch het gebruik van het bier voor het bereiden van maaltijden enz.aan de huisvrouw aan te bevelen en het is verwonderlijk,dat zij tot op heden het belang er van zo dikwijls heeft verwaarloosd. Het is ten ander het oordeel van de heer profesdor Ide,lid van de kon.acedemie voor geneeskunde.Deze laatste aarzelde niet te bevestigen,dat het hoog tijd is, dat het medicaal korps er van afziet,het gebruik van bier te verbannen ,zoals het voor vijftig jaar,deed met rauwe vruchten en gevogelte zo nodig voor het menselijk gebruik.
Het bier is van groot belang van uit fysiologisch standpunt beschouwd. Overal waar men aan de goede hoedanigheid van het water twijfeld,is het bier een verzekeringspremie tegen Tyfus. Het droge regiem welke voor een halve eeuw bevordert werd,heeft bij een groot aantal patiënten nierpijnen,reumatriek, en lumago veroorzaakt integendeel;hebben de dronkaards geen last van stenen in de nieren. Het is goed te drinken,zelfs tamelijk veel bier te drinken, bijzonder s'avonds en het huidige bier is daarvoor zeer goed geschikt ervoor,gezien het de slaap bevordert. Het bier is inderdaad een volkomen verteert voedsel.Melk b.v. verteert moeilijker;en de beste magen hebben 24 uren nodig om een liter melk te verteren.dit is omdat de caseine de spijsvertering vertraagt.iets dergerlijks bestaat niet met het bier,en een liter verteert gemakkelijk in een uur tijd. De kleine hoeveelheid gezonde alcohol die zij bevat;heeft ten andere een concentratie voor gevolg door de darm toegelaten. Doctor Idé zegt verder; De alcohol van het bier verwarmt en stimuleert den bloedsomloop,een aperitief voor zekeren zieken, en heeft een weldoende invloed op de neurastheniekers.Ik en deze en in alle klasse van de samenleving b.v. Werklieden,landbouwers,rechters, kleinhandelaars,maar nooit bij een brouwer ontmoet. Het bier is een bouillon van gist en giste kiemen en sta verre boven een vleesbouillon en een bouillon vitamienen B.Het is waarschijnlijkt het rijkste product van deze tijd. Heden moet men in het bier meer dan ooit het voedsel zien.Het zou zelfs in tal van keukenrecepten moeten gebruikt worden. o/a/ biersaus, bierpap, bierpunch,Luikse en Berlijnse bollen,biersoep, karbonaden met bier,,met bier bereide pannenkoeken. Het is een gelukkig verschijnsel in ons land,naar waarde geschat te worden. Een controle op het schenken van bier in de herbergen zou echter gewenst zijn.
In het staatsblad van hedzn een besluit verschenen, houdende de vaststeeling der maximum verkoopprijzen voor rapen en koolrapen.
Het luidt als volgt: Het is een ieder verboden navolgende producten aan te bieden, te verkopen of te kopen tegen hogere prijzen dan deze vastgesteld bij onderhavig besluit. De maximum verkoop prijzen van rapen en koolrapen worden vastgesteld als volgt: a)Keukenrapen per 100kg.90 franken b)Veldrapen per 100 kg 100kg tot 1Januari 1942 80Fr Van 16 Januari tot 31 januari 1942 70fr. Van 1Februari 1942 af 60fr. Koolrapen per 100 kg tot 15 januari 1942 ,80fr. Van 16Januari 1942 tot 31Januari 1942. 80fr. Van 1 Februari 1942 af 65 fr.
Zoals men weet kunnen de melkproducten voortaan slechts bekomen worden tregen afgifte van melkzegels nr.11.Dit zal gebeuren in volgende verhoudingen Lac en Lacsoons producten. 4 zegels per doos van 450 gram,Nestamine,1 zegel per doos van 395gram.
Vooprtaan wordt de verkoop van melkproducten op grond van ontroomde melk of van karnemelk ingelijks onderworpen aan afgifte van melzegels nt.11 naar volgende verhoudingen. Babeurre,Lacsoons,in dozen van 450 gram; 4 zegels nr.11 Magere Lacsoons,in dozen van 300 gram,2 zegels nr.11 Baby Lac (standaard) ijzerhoudend. Babzurre speciale en Lacomalt,per doos van 450gram,4 zegels Babutyroose Nuticia,per fles of per doos van 450 gram,1 zegel/ De verdeling van Margarine. Ten gevolge van vervoersmoeilijkheden,kan zich voordoen dat de kleinhandelaars belast met de margarine in sommige gewesten,het land niet tijdig in het bezit zijn gesteld van de rantsoenen bestemd voor hun ingeschreven klanten,hoewel die waar in voldoende hoeveelheid voorhanden is bij de fabrikanten. Bij uitzondering,en ten einde bij levering van de zegelborderellen bij de gemeenten besturen niet te vertragen.wordt aan de kleinhandelaar voorgezschreven vooraf nr.3 van hun ingeschreven klanten in te zamelen.Zij dienen daarna, zonder andere formaliteit,aan deze laatste de margarine te bezorgen waarop zij recht hebben naar gelang de aankomst er van de margarine.
De haringviiserij is een euwen oud Nieuwpoorts bedrijf dat opvolgend bloei en vervaltijd kende ,bij het verschijnen van de eerste haring lijkt het wel niet ongepast een hoekje te lichten omtrent de haringvisserij te Nieuwpoort omstreeks 1870.Bij het toen waarachtig niet voor de wind. Onder de Franse overheersing ging het al flauwtjes genoeg, zonder dat we onder het Hollands regiem nog geen duwtje zouden moeten krijgen. De regering wilde kost wat kost de economische toestand van de Noorderlijke Nederlanden op de benen zetten Oompje voor oompjes kinderen,dachten de Hollanders,Ja,wij moesten zelfs een handje toesteken om de boel ginder eerst recht te helpen.Alle pogingen om onze eigen visserij op te beuren moesten verijdeld worden zolang de Noorder buren niet eerst veilig onder zeil vaarden. De dag van 14 Maart 1819 zorgde daarvoor.iemand mocht nog een schip uitrusten zonder voorafgaande toelating.Zulke toelating was geen eenvoudige kwestie van vragen en krijgen.Het ministerie weigerde alle toelating zolang het niet ten stelligste de verzekering had,dat het Hollandse Noorden noch schade,noch verlies berokkend worden.
De oude redersfamilies van Nieuwpoort waren nog niet uitgestorven.Men wachte slechts op een geschikte gelegenheid om van wal te steken.Maar jaren verliepen en steeds somberden tijden stapelenden onweers wolken zich aan de gezichseinder op. Slechts op het einde van de Hollandse overheersing begonnen de wolken op te klaren.Toestemming om nieuwe schepen te bouwen en uit te rusten werden redelijker toegestaan.De hoop begon te herleven.Het was in 1827 de rederij Vroome sliep er niet op,Hij zou op de grote Haringvisserij varen op de kusten van Engeland De nodige zzebrieven werden aangevraagd.Men zou den haring naar Nieuwpoort brengen ennergens anders.Niemand zou er schade toe lijden.Het schip was 62 ton,het voerde een bemanning mee van 11 koppen.Het was voorzien van een volllle vleete van 40 netten,zout, tonnen enz.;Cornil Nassel zoon, voerde het bevel Zou de grote haringvisserij nog kunnen herop bloeien? Was het niet te laat?Ongelukkiglijk<< reder Vrome zou aan de lijve ondervinden,dat de pols van dit eeuwen oud Nieuwpoorstse Bedrijf niet regelmatig en kloek genoeg sloeg.Het betekende een laatste stuiptrekking het merg was uit de benen ,de levensaders waren versleten.Het geneesmiddel kon niet meer baten. We voelen het terstond als wij den weerslag nagaan op het keurschap van den haring.De <<Wezerding><van de haring,zoals men het toen heette was een recht van de stad toekent aan de hoogste bieder.Het werd op 1 Januari 1829 toegewezen voor een termijn van drie jaar aan een zekeren Jan Gommers.De pacht bedroeg 45 gulden per jaar. Gommers speelde de hoogste troef;Hij speculeerde op de toekomst.Hij was ervan overtuigd dat de 45 gulden niet te veel was.Met al die haring die haring die zou binnen komen,,zou hij er nog een schone stuiver aan verdienen.Doch de rekening viel mis uit. De verwachtingen gebouwd op de nieuwe onderneming van de rederij Vroome werden teleur gesteld en in 1829 bracht ze zo weinig haring aan wal ,dat het keurschap van Gommers maar 20 guldens opbracht. In 1830 was de toestand totaal hopeloos.Gommers trok toen slechts 3 gulden voor zijn keurschap.Het bedrijf had uitgeleefd.Het was ook een spijtig samen treffen,het jaar van de onafhankelijkheid van ons land in luidde,en sloot terzelfder tijd het graf over onze grote haringvisserij.
We vatten het reglement samen dat door alle ouders ongetwijfeld met veel genoegen zal onthaald worden.: 1. De schoolsoep wordt uitgedeeld zonder afgifte van Rantsoeneringszegels 2.Zij wordt aan alle kinderen van 3 tot 18 jaren(en niet tot 16 jaar)uitgedeeld. 3.De kinderen,die om welke reden ook de school niet bezoeken,mogen aan de uitdelingen deelnemen.Daartoe laten zij zich door bemiddeling van het plaatselijk comité van Winterhulp in een onderwijsinstelling opschrijven.Die maatregel is van toepassing op alle school uitdelingen. 4.Die schoolsoep,welke om 10 uurs'morgens uitgedeeld wordt,is onafhankelijk van de volkssoep,die s'middags gegeven wordt,zodat de kinderen van de talrijke steun gerechtigde met een kaart van Winterhulp daarop verder recht op hebben.Wie recht heeft op de schoolsoep behoudt eveneens het recht om de kantines met een gerecht en de spijshuizen van Winterhulp te bezoeken. Voorzien tarief:kosteloos voor al de houders van een kaart van Winterhulp. 12.50fr.Maandelijks voor de anderen. 6.25fr.maandelijks voor grote gezinnen.
Een aanvullende collatie(licht maal) voor de ondervoede kinderen. Veel kinderen van 3 tot 18 jaar ondergaan ten zeerste de gevolgen van een ondervoeding: Winterhulp wilde die droevige toestand verhelpen, en besliste onlangs aan dekinderen,die door lichaams verzwakking bedreigd worden,een aanvullende collatie uit te delen.Merken we dadelijk,dat deze lichte maaltijd zonder afgifte van rantsoeneringszegels zal uitgedeeld worden. Doch, gelet op de moeilijkheden van de bevoorrading heeft Winterhulp nauwkeurige zegels voor de uitdeling moeten vastleggen. 1.De collatie is voorbehouden voor ondervoede kinderen van de agglomeraties van Antwerpen,Luik,Brussel, en Gent,alsmede voor de lokaliteiten van meer dan 10.000 inwoners. 2.De collatie zal driemaal perweek opgediend worden Op de volgende dagen,Maandag,Woensdag,Vrijdag. 3.Het aantal rechthebbende zal per schoolinstelling de 20t.h. van het aantal leerlingen van de instelling niet mogen overtreffen. Wij wijzen er op dat de ondervoede kinderen die geen school bezoeken,eveneens recht hebben op dat lichte maaltijd. De collatie zal bestaan uit;sardienen in een pekel,met tomaten of met olie. Allerhande vis en kaas ,afgeroomde melk,griesgrasmeel en droge groenten. Deze producten komen uit Portugal of uit de voorraden van Winterhulp. Het lichte maal zal kosteloos uitgedeeld worden aan de kinderen,wier ouders in het bezit zijn van een kaart van Winterhulp. De andere kinderen zullen 1 frank pze maaltijd betalen, en voor de grote gezinnen 0.50fr.
Terwijl in de meeste statistieken een dalende lijn waar te nemen is,dit niet het geval met het slachten van vee.In de 13Voornaamste slachthuizen van België werden inderdaad on Oktober 33.559 en inAugustus 26.337. In februari van verleden jaar was dit cijfer slechts 5.779.Het aantal geslachte varkens bedroeg in Oktober 213,September 121. Augustus 134 en Februari 506. Voor de paarden zijn de cijferd 195,124,131,124,179, Voor de kalveren:4.441,3.758,5.179., 7.245. Voor de geiten en schapen 913.125.100.74/
Naast de talrijke wereld-historische data, waarmede de herfstmaanden van 1941 zo kwistig werden bedeeld,dient ook een datum aangestipt,die een keerpunt betekend in de geschiedenis der Belgische haringvisserij en als dusdanig een ruime belangstelling verdient. Lang is het inderdaad geleden dat de Belgische vissersvaartuigen zich aan de Franse kust gelegen operatie basis mochten uitkiezen.In de bladen lazen we,dat dank zij de tussenkomst der Duitse Overheid aan 24 Oostendse en andere vissersslopen toelating werd gegeven de voor de haringvangst bijzonder gelegen haven van Grevelingen aan te doen. Hiermede wordt terug aangeknoopt bij een zeer oude traditie,die echter door politieke wisselvalligheden onderbroken werd.Zoals men weet volstaat dat de sloepen de trekvissen op hun verre tochten achtervolgen.Doorgaans is voor een doelmatige nering ook een thuishaven vereist,waar de vangst kan gedroogd,gezouten en gerookt worden.Hieraan is de oprichting toe te schrijven van de Franse instelling in de nabijheid van de banken van Terre-Neuve,en thans door het Engelse bedreigt worden.Zo kwamen later nog,verloren in de Indische oceaan, de visserijen tot stand van de Kerguelen-eilanden,die zulks een tragisch bewogen bestaan kenden. Deze onderneming stond, als zovele ander,op actief der Bretoenen;deze koene vissers,die de hele Franse kust met hun nederzettingen bevolkten in hun jacht op de sardienen.Vergezeld soms met vrouw en kind,verblijven zij maandenlang op de plaats waar de kansen groot zijn en hun<<oogst<< sturen zij dan netjes ingeblikt de wijde wereld in.
De Vlaamse Haringvissers. Meer naar het noorden toe,aan de kust onzer landen,zijn sedert mensenheugenis,de grote haringen geweest,die de jacht uitlokten. Hier ook vonden << miniatuurvolks verhuizingen>< plaats,en eenmaal dat hier het meest praktische rookprocédé was uitgevonden kende onze haringvisserij een rijke handelsnloei waartoe Vlamingen en Hollanders samen daartoe hadden bijgedragen,tot diep in de Baltische landen brachten onze vissers hun gegeerde waar aan de man,en een groot aantzl van de immigranten die Oost-Pruizen bevolkten en ontgonnen waren dan ook matrozen en vissers uit de lage landen bij de zee. In het westen,tussen Schelde en het Nauw ban Kales,werd er in niet minder mate handel gedreven. Herhaalde malen was het en visvangst ,of beter een jacht van bijzondere aard,die er de oorzaak van was.Geheel de XVI e en de XVII eeuw werd de zeeroverij duchtig beoefend op onze Vlaamse kusten.Al naar gelang het toeval,,en de diplomatiek en godsdienstige wisselvaligheden,voeren de zeelieden nu een s in dienst der Geuzen,dan weer in dienst der koningen van Spanje,Frankrijk, of van de Staten Generaal.Zij verlieten Oostende voor Duinkerken en omgekeerd,Wie hun geschiedenis of hun genealogie wil beschrijven moet de parocjiale registers en de archieven der notarissen dezer twee steden,benevens deze van nog heel wat andere lokaliteiten raadplegen.Dit is het geval voor de families Dewulf en Jacobsen.Het zelfde geldt voor Jan Bart.
De beroemde Duinkerkenaar begon zijn loopbaan in dienst van de Hollandse Admiraal De Ruyter.Onder zijn bevel nam hij deel aan den aanval op de Theems tijdens dewelke het aanvallende eskader de stroom opvoer tot in zicht der torens van Londen Ook deze helden tijdperken,hoe schitterend ook, moeten het vredeswerk niet doen vergeten,dat toen evenals nu werd voort gezet te midden in de oorlog.De Hollanders,die meesters waren geworden in alles wat met de zee en de scheepvaart in verband dyond (scheepsbouw,havenwerken,aanleggen van dijken, enz...)stichten langs de gehele west kusten kolonies.Deze te Duinkerken was zo belangrijk dat de ouste en eerste havenkom nu nog de naam draagt van ><Quai des Hollandaise>> Tussen Oostende ,Nieuwpoort en Duinkerken,bestond sinds onheuglijke tijden,een dergerlijke en wettelijke vereniging,een soort Hansa-kontrakt,inzake de organisatie van de Kabeljauwvangst.Te Nieuwpoort werden de overeenkomsten getekend,dank zij haar centrale ligging halfweg de twee andere steden.Hieraan herinnerd ee,n matrozen lied uit Duinkerke getiteld<< Een reis naar Ijsland><dat gedurende twee eeuwen zijn populariteit bewaarde;In t'jaar zeventien honderd Gij moet niet zijn verwonderd Wij gaan al naar Nieuwpoort Omte slaan een akkoord. Achteraf ruste Grevelingen ook de schuiten uit voor de visvangst op Ijsland.Doch de bemanningen hiervoor werden aangemonsterd in sz nburige gemeenten,De Hutten,Groot en Klein Fort -Filip enMardyckar Losewijk de XIV gehoor gevend aan een taalimperialisme gericht,tegen het Vlaams en hierbij gebruik mkend van de ontvolking dezer gebieden,die door de oorlog geteisterd werden,enkele Families had zich gevestigd die een Picardisch dialect spraken?Tn tegenstelling met de vaartuigen bemand met de zeelieden uit Duinkerken of de omliggende dorpen(Leffrincoucke,Zuidcote,Ghyvelde) hadden de ijslanders moeite om hen te verstaan,ook ware hun betrekkingen met de bewoners veel minder intens dan deze uit de Duinkerkenaar met de Ijslanders onderhielden.
De eierbedeling zal voortaan in de zuivelwinkels geschieden.
10 Januari 1942
De eierbedeling zal voortaan in de zuivelwinkels geschieden.
De groepering die de taak op zich heeft genomen van << Melk,Vetten en eieren<<en die het verzamelen der eieren op zich heeft genomen,deed deze maand december j.l.aan rechthebbende verdelen ,door tussenkomst der onderscheidene afdelingen van het Nationaal Werk voor Kinderwelzijn. De huidige maand Januari,zullen de eieren verdeeld worden in de aangenomen zuivelwinkels,met dit doel aangeduid door de sector << Handel,en distributie<< over t'algemeen,,bevinden deze zuivelwinkels zich in de onmiddelijke omgeving der afdelingen van N.W.K. vroeger waren waren aangeduid geweest.
Waarom de eieren in zuivelwinkels verdeeld worden. De onderscheidene afdelingen van het N.K.W. hadden deze taak in de perfectie vervuld.Maar het is wenselijker gebleken de eieren in de zuivelwinkels uit te delen,omdat dit zo breekbaar product,voor zijn bewaring een speciale installatie en zorgen vereist. De Nieuwe wijze van eierbedeling zal de moeders niet meer verplichten,de eieren waarop zij recht hebben te gaan halen gedurende de raadpleging uren. Eindelijk bleek hzt in de huidige tijd aan de kleinhandelaars het maximum mogelijkheden moest gelaten worden om in hun levensonderhoud te voorzien. Hoe zal de bedeling geschieden? Iedere afdeling van het N.W.K.zal vervangen worden door een zuivelwinkel.De adressen ervan zijn verkrijgbaar in het gemeentehuis.De rechthebbende zullen zich bij de kleinhandelaar doen inschrijven.De grossier zal aan de kleinhandelaar (zuivelwinkel)een hoeveelheid eieren afleveren in overeen stemming met het aantal ingeschreven klanten. De kleinhandelaar zal verplicht zijn door een bericht duidelijk aan zijn uitstalling geplaatst de nummers der bons bekend te maken die in aanmerking komen voor de wekelijkse bedeling.Deze bons zouden gedurende minstens een week geldig blijven,zodat de moeders van gezinnen de eieren zouden komen halen op de dag en het uur dat haar het beste past. Binnen enkele dagen,zal de datum kunnen bepaald worden,waarop iedere bedeling zal aanvangen. De eerste bedelingen in de zuivelwinkels zullen geschieden in ruil van bons 11 en 12.De rechthebbende die in het bezit zijn van deze bons,lager dan nr.11die ze niet hebbenkunnen inwisselen in de afdelingen van het beschikbare eieren,zullen ze kunnen inwisselen in de loop dezer eerste of tweede bedeling. Rechthebbende. Zoals men weet worden de eieren alleen bedeeld in industiele centra's aan kinderen van 1 tot 3 jaar (13 tot 36maanden )zwangere vrouwen,van de 4 de maand der zwangerschap tot twee maanden na de bevalling; Degenen die vanaf Januari recht hebben op eieren,gaan hun eierkaart ontvangen bij de ravitailleringsdienst van hun gemeente. Met deze kaart laten ze zich inschrijven bij den gekozen winkelier,deze knipt van deze kaart (dus in Januari in voege treden)de eerste 10 bons van de eierkaart af.Deze bons komen natuurlijk niet in aanmerking voor een bedeling daar zij vervallen zijn.Doch de rechthebbende wordt automatisch ingeschakeld op het nummer dat geldig is.Het zelfde gebeurt in de toekomst voor al de nieuwe inschrijvingen. Prijzen en klachten. De juismoeders zullen deze eieren in het verleden,bekomen aan de officiële prijs .Deze is voor de grote gemerkt met een zwart startnummer fr.1.60 de klein ieren(gemerkt met een rood stamnummer fr.1.45.Eventuele gegronde klachten betreffende niet bedeling enz..kunnengezonden worden aan de groepering der Gemeente.
In het staatsblad van 7 Januari 1942 is een verordening verschenen,betreffende den verkoop van vlees. Zij luidt als volgt: Elke beenhouwer en spekslager is verplicht het hem door de markt toebedeelde vlees in zijn eigen inrichting te verkopen. De vleesfabrikanten zijn verplicht het hun toebedeelde vlees in hun eigen inrichting te verwerken,indien zij voor einde April 1942 hiertoe niet in staat zijn, zullen zij van elke toebedeling worden uit gesloten. De vleeswarenfabrikanten mogen het hun toebedeelde vlees alleen onder de vorm van vleeswaren verkopen,behoudens bijzondere machtiging of inrichting van de hoofdgroepering. De oprichting of het in stand houden van zogenaamde centrale vleeshouwerijen,waaraan verschillende bedrijven gezamelijk,het hun toebedeelde vlees afgeven,is verboden. Behoudens bijzondere door de hoofdgroepering verleende machtiging,moeten de vleeshouwerijen en spekslagerijen voor het publiek toegankelijk zijn,alle werkdagen; van 8 tot 13 uur; En van 14 tot 19 uur. Wanneer zij geen waren meer te koop hebben,mogen zij gesloten worden.In dat geval moet het publiek verwittigd worden door een Aanplakbiljet >< GEEN VLEES>>
In twee maanden tijds werd in de streek van charleroi voor 25 miljoen frank<
7 Januari 1942
In twee maanden tijds werd in de streek van Charleroi voor 25 miljoen frank << smokkelvlees << verkocht.
Onder zowat duizend beenhouwers en << chevilleurs<< van elke arrondissement Charleroi telt, heerste thans een opschudding,want thans worden zij ter verantwoording geroepen voor de inbreuken welke zij hebben gepleegd, tegen het besluit van 28 Oktober 1940. Deze zaak is overigend al een jaar aanhangig;Men zal zich herinneren dat op dat tijdstip het vlees aan, zo!n overdreven prijzen werd verkocht,dat men de organisatie van de << veestapel<< moest in leven roepen;De rechtelijke politie die daar een ene reuzetaak kreeg af te werken, heeft al de belanghebbende onderhoord,hunne boekhouding na gekeken en min dan 3000 processen verbalen opgemaakt. Het onderzoek heeft kunnen bepalen dat het bedrag der zaken, welke in twee maanden tijds werden gedreven, niet minder dan 25 miljoen frank beliepen.En zulks voor het arrondissement Charleroi alleen, wany ook de andere arrondissementen heeft men dergerlijke onderzoeken ingesteld. Voor Charleroi dus schijnt men reeds zover gevorderd,dat men de betrokken beenhouwers er heeft mogen attent op maken dat de kans tot ene overeenkomst,of transacties,welke tot nu toe door het parket werden vereist,,liepen van 5000 tot de 70.000frank. Meest al de beenhouwers die reeds aan de tand gevoeld hebben het systeem der onderhandelingen aanvaard.Het komt er op aan hier nog aan toe te voegen dat voor sommige <<chevilleurs<< << deze boete slechts gering gedeelte vertegenwoordigs van de winst die zij op de rug der verbruikers hebben verwezenlijkt.
Hoe het nieuwjaarsfeest in de vroegere eeuwen werd gevierd.
2 Januari 1942
Hoe het nieuwjaarsfeest in de vroegere eeuwen werd gevierd.
Het nieuwjaarsfeest ,zoals onze grootouders dat kenden,was feitelijk een feest dat verschillende herdenkingen in zich verenigde,en in de eerste plaats het begin van een nieuw kalenderjaar in het Avondland. Ons nieuwjaarsfeest staat in verband met de Romeinse kalender welke hier vele eeuwen terug door de priesters werd geregeld.In zekere zin was het een na-feest,waarop spelen,stoeten,maskaraden en zwelpartijen hoogtij vierden. Toen reeds bestond het gebruik om elkaar met Nieuwjaar ,kleine geschenken te geven, terwijl de waarzeggers en toekomst voorspellers dien dag veel volk aantrok hadden De Romeinse Nieuwjaars feesten droegen rchter de stempel van zinnelijke en onzedelijke uitspattingen,zodat de kerk ze verbood en op 1 Januari boedpredikanten van stad tot stad en van dorp tot doep trokken om de deelname aan zulke feesten te verbieden. Het is tot op heden nog onbekend,wanneer de kerk feitelijk begonnen is met Nieuwjaarsdag te feesten, als het tijdstip van de besnijdenis en de naam geving van Jezus Christus DeFransen vorsten boden echter lang tegenstand aan het kerkelijke verbod,,tot in 1199 een streng verbod door den bisschop van Parijs werd uitgevaardigd.Het duurde echter tot in de 15de eeuw,voor de Fransen er zich bij neerlegden Het kerkelijk karakter van den Nieuwjaarsdag is echter bij het volk niet kunnen doordringen?Velen weten er zelfs niets vanaf! Bij ons is de jaarwisseling vooral een overblijfsel uit de Germaanse joeltijd. De gebruiken van die << Joelfeesten><leven bij ons nog voort in het lawaai maken,nieuwjaarsschietend en knallen van vuurwerk,warmee men toen de geesten poogde af te schrikken en nog weg te jagen.
Op Nieuwjaarsdag moet men zo leven,zoals men gans het jaar zou willen doorbrengen.Niet veel geld uitgeven,maar wel veel geld op zak dragen,en niet naar de dokter gaan;Dan blijft men gans het jaar gezond en kent men gans het jaar gezond en kent men geen armoede.
Het nieuwjaarsfeest der kinderen
Daags voor Nieuwjaar gingen de kinderen, van af s'morgens van deur tot deur,aleen of in groepen om >>Nieuwjaar >> te zingen,In de uitgestoken hand werd dan een koekje met of zonder duikere letters een speculoos of een stuk chocolade,ook een appelsien, of een lekkernij gelegd.De meeste gezongen liedjes zijn nog bewaard in de volksmond of werden opgetekend<< Oud jaar,nieuwe jaar>><<met deze Nieuwjaar sloeg de bakker zijn wijf>>>> Nieuwe jaarke zoet<< >>nieuwjaarke hottetot>>en vooral het fameuze <<Hoog huis,leeg huis,....>> Aan het Nieuwjaars zingen namen niet alleen de kleinec broekventjes,maar ook de knuppels van enkele jaren oud en zelfs nog grote mensen deel, en er waren er veel die zwaar beladen thuis kwamen.... De blauw geneusde mannetjes kwamen ze dan, meteen <<Kabas><of een zakje op den rug,en een dikken snotneus op de lippen,wel gemoed naar thuis. Enkele dagen voor Nieuwjaar schreven ze aan de peter en meter een schonen Nieuwjaars brief,en met Nieuwjaar ontvingen,ze ook van deze een schoon geschenk of een geldstuk,waarbij tevens den traditionele peperkoek niet ontbrak.Die peper of << ponte koeken><waren rijkelijk versierd en met suiker belegd,evenals met zilveren blaadjes,suikeren bonen, gekleurde suikeren beeldjes, enz...Voor een paar jaar vergenoegde men zich met gesmolten suiker er op gieten in den vorm van krullen en kronkelsSlechts uitzondering zag men nog een op de oude wijze versierden peperkoek. Op nieuwjaars morgen gingen de kinderen echter eerst en vooral hun ouders gelukwensen,met een of ander toepasselijk versje dat reeds bestond of dat ze zelf in mekaar hadden gestoken.Heel vaak ook,werden deze gedichtjes op een prachtige wijze op een gekleurde plaat geschreven,en werden ze zo na lezing, aan de ouders aan geboden. In sommige streken van het Vlaamse land gingen de kinderen dan met den <<rommelpot><uit een oude pot met wat water in,waarop als deksel een varkensblaas was gespannen waarin te midden ,een rieten stokje, instak,dat op en neer bewogen werd en een rommelend geluid teweeg bracht,waarop men met den beste wil echter geen muziekklanken kon ontdekken. Het kan koud zijn met Nieuwjaar ,zo koud zelfs dat men er kan van omvallen,zoals het liedje zegt; >> Van de kou kan ik niet fluiten, Van den honger ben ik flauw, wilt ge wat geven,geef dan gauw>> Het kan ook gebeuren,dat de moedige kleine Nieuwjaars zangers niets kunnen los krijgen, en dan zingen ze maar vanijnig: >> Hoog huis laag huis, Hier zit een gierige pin in huis>> Met velen is het echter soms nog wat los te krijgen,waar men het niet zouden verwachten,en als het toch gebeurt dat men niets krijgt dan zingen de leinen <<honderd jaar na dezen dag, Kap ze dan den kop maar af>> En er als er toch gierigaards zijn die niets willen geven en hun hart koud en vast gesloten laten voor die kinderstemmen,dan klinkt het schamper >>Nieuwjaarke hottetot, Wilde niks geven, Blijf in uw kot>> En het liedje van den bakker,die ook eens niets wou geven,en toch geld had,om zich zat te drinken en zijn vrouw sloeg,is overal bekend Onze mensen hebben ongetwijfeld in hun streek deze liedjes gehoord of in hun stad of dorp kan het verschillen van woorden.
Eigenaardige gebruiken in Vlaanderen. In sommige streken waren het echter de grote mensen welke in die dagen hun << kuren> kregen, en dan was voor de kleuters niet aan te raden om in de weg te lopen .
Door de drie koningen werd er dan in het Brabantse met den ezel rond gegaan.De kop van den ezel was gevlochten,uit stro, en daar werd een bezemsteel in gestoken, waarop de << konigen zich schrijlings neerzetten en << reden<< Onder een paarden deken werd dan een man geborgen welke overal bokkesprongn en balken moest uithalen,zodat de bengels den schrik om het hart sloeg als ze dat scharminkel aan het werk zagen.Een fooitje van de moeder gleed dan in de uitgestoken hand van een der mannen,en ze gingen verder, om weldra met een worst,boterhammen,pannenkoeken en wafels geladen te ziijn en zich in elken herberg gelaafd te hebben aan een bottel brandewijn. En de hoepelpaarden welke vroeger gans het Vlaamse land door beroemd waren, leven nog steeds voort: in het geheugen der oude mensen.
Nieuwjaar in het volksgeloof,voorspellingen,en toekomst lezen met Nieuwjaar. Het is een feit;dat de meeste kerkelijke feestdagen oorspronkelijk verbonden bleven met oeroude denkbeelden;heidense overleveringen en uitingen van van diepgeworteld bij geloof. Zo is ook met Nieuwjaar,feitelijk moeten we bekennen,dat dit geen verwondering verwekt, vermits vroeger algemeen werd aangenomen dat rond Nieuwjaar men slechts de ogen had te opennen om in de toekomst te kunnen zien. In sommige streken zou het voldoende zijn op Nieuwjaarsnacht naar buiten te gaan en een kring om zich heen te trekken,om te weten, wat er in de toekomst in de komende maanden,weken zou gebeuren.Stond ener een oorlog voor den deur, dab zou degenen,die zich binnen die kring be, kon het g getrappel van legerpaarden horen en den regelmatige cadans van de laarsen der aanrukkende legerscharen.Als er brand dreigde dan hhorde men reeds het knetteren der vlammen uoit de richting,terwijl zij wier dood aanstaande was, in droevig-troostelozen stoet zouden voorbij trekken. Wilde men weten,hoe duur het graan zou kosten, dan moest men in Nieuwjaarsnacht gaan luisteren hoe dikwijls de haan zou kraaien. De meest bekende voorspellingen staan echter in betrekking met de liefde en huwelijk.Met Oudenjaarsnacht bestaat de mogelijkheid dae den toekomstige echtgenoot te zien krijgen o.a. door in het water te turen van een bron of in de schouw te turen,soms ook door dromen op te wekken Niet minder bekend zijn daarnaast ook de voorsellingen betreffende de dood.Zo was vroeger het geloof zeer verspreid als zou de schaduw van haar of van hem die sterven moest,geen hoofd hebben op oudejaars nacht. Ook gaan de voorspellingen voor liefde en dood dikwijls samen,.In sommige streken ging op de Nieuwjaarsnacht een meisje in den boomgaard om te trachten een stok in een der bomen te gooien.Zoveel malen als de stok terugviel,zoveel jaren zou het huwelijksgeluk nog op zich laten wachten. Bleef de stok echter reeds van de eerste maal tussen de takken liggen, dan was dat geen goed voorteken,want dan bestond de mogelijkheid dat de dood zelfs haar volgend jaar als geliefde zou komen halen. Er zijn tientallen voorbeelden, van dusdanig bijgeloof aan te halen, waarvoor wij natuurlijk slechts de schouders ophalen,al hebben deze dwazen uitdingen van bijgeloof meermaals tragische gevolgen gehad.
Nieuwjaar en driekoningen in onze gewesten,volksgebruiken in Kempen en Hageland. De dagen omstreeks Nieuwjaar en Drie koningen zijn blijde intreden, dikwijls waren het ontroerende dagen voor groo t en klein,maar voor de jeugd,vooral biedt de tijd van de winter zonnewende gelegenheid tot vermaak en buitenkansjes. Op Sint Silvesterdag, den laatste dag van get jaar, gaan de schoolkinderen,met de toelating van de onderwijzers,de huizen van het dorp om koeken,noten, geld bijeen te verzamelen.De onderwijzers zelf verdelen de opbrengst onder de kinderen.Op andere plaatsen gebeurde dit op Allerkinderdag. De feesten volgen groesdik op elkaar.Nieuwjaar is geboren,met zijn vreugde,zijn lachende begroetingen en heilwensen.zijn goedmenende beloftes,,zijn geschenken,zijn peperkoeken met suikeren letters en zijn speculazen venten,... van voor den oorlog De bedeldeuntjes van de jeugd galmen opnieuw.In de Kempen en overal elders klinkt hey nu op vele plaatsen; >> Nieuwejaarke zoete ons verken heeft vier voet, Vier voeten Ne rug Ik ben een vlug.....>> Geen ogenblik hagt de bel stil; want het regent nieuwjaarwensen van brieven besteller en schoonmaakster,van gasfitte, elektrieker,,tot het << gelukkige niewejaar van de mannen van de vuilkaar,.... En om de reeks te sluiten met de feestdagen komen de driekoningen met hun foud papieren kroon en hun blinkende ster, en trekken zingend door de straten van huis tot huis,op de reuk af van de ....vooroorlogse geurige wafels en de verse pannenkoeken. >< Sterre,gij moet zo stille niet staan, We moeten vannacht naar Bethelem gaan>> En maandag na driekoningen of<< koppermaandag>< de verlofdag van de feestvierende ambachtslieden. In het Antwerpse <<Verloren Maandag>< Worstenbrood en Appelbollen>< Enig in zijn soort. A.R.
Groot Antwerpen zet met weidse plannen het nieuwe jaar in.
Groot Antwerpen zet met weidse plannen het nieuwe jaar in.
Vergoeding aan de aftredende burgermeesters en schepenen.
Art.1. Aan de burgermeesters en schepenen van de gemeenten,Berchem,Borgerhout,Deurne, Ekeren, Hoboken, Wilrijk, Mortsel, en Merksem,wordt met eervol ontslag verleend,met ingang van 2 januari 1942. Art.2.Te rekenen vanaf dezelfde datum wordt aan de aftredende burgermeesters en schepen wier mandaat door de eenmaking vervalt, een uitkering gedaan,gedurende het eerste jaar van 100%,gedurende het tweede jaar van 75%,gedurende het derde jaar van 50%,hunner laatst genoten vergoeding. Wanneer een der boven vermelde burgermeesters en schepenen,na hun ontslag,een openbare betrekking zou bekomen,worden de voordelen hem door,dit artikel toegekend,vermindert met het bedrag der wedden en tegemoet komingen,verbonden aan dit ambt. De uitkering zal in elk geval ophouden op het eind der maand,waarin de rechthebbenden de leeftijd van 60 jaar zullen bereikt hebben.
De diensten van de Burgerlijke stand. Voor de diensten van de burgerlijke stand zal het grondgebied van Antwerpen,verdeeld worden, in districten,<aaevan het kollege van burgermeester en schepenen het aantal en grondgebied bepaalt De akte van de burgerlijke stand,voor elk district zullen ontvangen worden in de daartoe speciaal door het kollege aangeduide lokalen. Met ingang van 1 Januari 1942 zullen de akten van de burgerlijke stand voor het grondgebied der voormalige gemeente Ekeren dat gevoegd wordt bij Kappelen,ontvangen worden op heGemeentehuis van Ekeren. Gemeenteraden ontbonden. De kolleges van burgermeesters zijn schepenen,alsook de gemeenteraden van Berchem,Borgerhout,Deurne, Wilrijk,Mortsel, Ekeren, Hoboken,Merksem ,gaan over naar Antwerpen,zonder daarvoor een nadelige akten wordt gevorderd. Te rekenen van den zelfden datum worden de rechten,lasten,verplichtingen en bezittingen van de gemeente Ekeren onder de stad Antwerpen en de gemeente Kappelen overeenkomstig ,de artikelen 151 en 152 der gemeente wet. Overeenkomstig dezelfde bepalingen worden wederzijdze verplichtingen vastgesteld welke door de stad Antwerpen en de gemeente Brasschaat en Schoten voortvloeien uit de toevoeging aan de eerste genoemde van gedeekten van hrt grondgebied der beide laatste. De Kommisie van de Openbare Onderstand. Te reken vanaf 1Januari 1942 ,gaan alle rechten,lasten,verplichtingen en bezittingen der kommisie van Openbare onderstand van de bij Antwerpen ingelijfde gemeenten over aan de kommisie van openbare onderstand van Antwerpen. Deze kommisie zal de aldus verkregen goederen beheren overeenkomstig hun bestemming. Alle rechten,lasten,verplichtingen en bezittingen der kommisie van openbaren onderstand van Ekeren zullen, te rekenen van dezelfde dag,verdeeld worden tussen de kommisie van openbaren onderstand der gemeenten,bij dewelke het grondgebied houdende met het aantal door de kommisie van openbaren onderstand van Ekeren ondersteunde behoeftige op datum van bekendmaking van het besluit houdende eenmaking van Groot Antwerpen,woonachtig in het aan gezegde gemeente,toegewezen grondgebied. De behoeftige wonende op het grondgebied Brasschaat en Schoten,dat bij Antwerpen worden ingelijfd,zullen ten laste vallen der kommisie van openbaren onderstand van Antwerpen,,zonder dat hier voor enige vergoreding door de kommisie van openbaren onderstand der gemeenten. tot zover groot Antwerpen 1942.
De volksweerkunde uit het begin van de negentiende eeuw was een curieus mengsel van gezond verstand en bijgeloof. Het bestond uit een samen raapsel van duizenden weerregels,spreuken en gezegden.Een deel van deze spreuken hoort men ook nu nog wel.
In vele weerspreuken wordt een verband gelegd tussen de maan en de bewolking. Dit zijn redelijk betrouwbare spreuken. Een koude heldere nacht leidt dikwijls tot vorst of mist in de ochtend en het is vooral tijdens zulke nachten dat de maan goed te zien is. Vandaar komt het gezegde dat na een heldere nacht vorst komt.
In de volksweerkunde komen vele gezegden voor die zouden moeten wijzen op het voor- spellende gedrag van dieren en planten.Zo werd wel eens beweerd dat koeien gaan liggen als er regen komt en dat bijen voor een storm terugkeren naar hun korf. De meeste van deze gezegden weerspiegelen echter slechts de gevoeligheid van dieren en planten voor ver- anderingen in atmosferische omstandigheden,met name de vochtigheid.
/foto's/01%20-%20bustocht%20bssl/slachthuizen%20kuregem.jpg)
