11-02-2007 om 11:01 geschreven door Jan

5Februari 1942.

In sommige agglomeraties zal binnenkort een fruit en groentenkaart in voege worden gebracht.

Op het ogenblik worden er in ons land sinaasappelen uit Italië sinaasappelen ingevoerd.Enkele zendingen zijn reeds  binnengekomen;Daar het contigent echter miniem is heeft de hoofdgroepering <<tuinbouw producten<< gemeend deze partijen te verdelen onder de kinderen tot 14 jaar,alsmede onder de klinieken en gasthuizen.,daar dit deze instellingen en de kinderen met het oog op de voedingswaarde vooral nodig hebben.
Ten einde de verdeling normaal te kunnen doorvoeren,heeft het hoofdgroepering de verdeling voor de kinderen van 0 tot 3jaar langs het Nationaal werk voor Kinderwelzijn te laten geschieden,terwijl deze voor kinderen van 4 tot 14 jaar plaats vindt,bij middel van de diensten an Winterhulp.De bevoorrading van dse gasthuizen en klinieken,alsmede van het Nationaal werk voor kinderwelzijn geschiedt langs de groothandelaars,en dit volgens de onderrichtingen van de hoofdgroepering aan de verschillende groothandelaars overmaakt.
Tot heden zijn er reeds 13 wagons sinaasappelen ingevoerd die in de verschillende grote centra's zoals Antwerpen,Luik,Charleroi,Brussel,Namen ,Gent en Mechelen verdeeld worden door hoger genoemde instellingen.Daar de partijen niet toerekend waren,zijn in deze steden alle kinderen of ten minste alle scholen nog niet bediend.Bij aankomst van nieuwe partijen zullen de scholen, die tot op heden nog niets ontvingen in aanmerking komen.
Er zal mischien wel worden aangewreven worden, dat deze sinaasappelen niet langs den normale handel aan de bevolking geleverd worden,en dat steeds dezelfde instellingen zijn die dergerlijke producten bekomen.
Hier tegen kan aangevoerd worden dat dit product in de eerste plaats voor deze klas van mensen moet geserveerd worden,en dat om enigzins regelmatige  bedeling te bekomen dit verdelingdsysteem moest  worden toegepast;Vooral daar hier om kleine hoeveelheid geldt en men de rechtstreekse behoeften langs deze weg van hoger bedoelde instellingen kon kennen en dekken.
In betrekking ook met deze sinaasappelenbedeling zullen vele mensen mischien opwerpen dat er sinaasappelen in de zwarte markt verkocht worden en aan prijzen die werkelijk alle begrip te boven gaat.De verantwoordelijke kan echter bevestigen dat deze sinaasappelen niet voorkomen van partijen door haar zorgen en verdelen.
Vanaf het ogenblik dat de invoermogelijkheden groter zijn en de ingevoerde partijen belangrijker worden, zullen de goederen lang de normale handel laten verdelen,dit bij middel van een fruit en groenten kaart.Zo doende dat iedereen een minimum heoveelheid kunnen bekomen.
De Fruit &Groentenkaart.
De verantwoordelijke van <<Tuinbouwproducten<< heeft zich in verbinding gesteld met de gemeente besturen van diverse grote agglomeraties en nijverheids centra's om de mogelijkheden van het invoeren van een plaatselijke groente-fruitkaart te bestuderen.Deze kaart kan immers slechts daar ingevoerd worden waar de gemeentebesturen de behulpzame hand willen reiken
In priciep wordt het invoeren van twee zegelkaarten gevraagd.De kaart van verse groenten en vers fruit en een andere voor droge zuidervruchten en conserven.
Met deze kaarten zouden de verbruikers zich dan laten inschrijven bij de kleinhandelaars van hun keuze die door de groothandelaars volgens hun vastgestelde inschrijvingenclienteel zullen bevoorraad worden.
In ruil van de fruit en groentenbons zullen dan de producten beschikbaar gesteld worden die eerder zeldzaam zijn en waarvan de beschikbare hoeveelheden gekend zijn.Moesten er bv.nog sinaasappelen worden ingevoerd,dan zouden we deze verdelen in de grote agglomeraties waar groenten en fruitkaart in voege is.
Wanneer de marktordening van inlandse groenten en fruit verder doorgevoerd is zouden er stilaan andere producten  zoals ajuin vb.
kunnen verdeeld worden.Ook de  gestockeerde  producten zullen langs dien weg eerlijk en rechtvaardig aan de man gebracht worden
Er wordt dus ongeveer te werk gegaan zoals  bij de verdeling van den vis;En daardeze in de steden waar de viskaart in voege is en goede resultaten geeft;en groentenkaart veel goeds voor de toekomst verhopen.el zijn de producten niet zo handelbaar,daar men met veel factoren van ongunstige aard te kampen heeft,maar men mag toch verhopen dat een minimumverdeling van zeer intressante producten kan verwezelijkt worden in centra's waar nu volledig onbekend zijn.

08-02-2007 om 00:00 geschreven door Jan

4 Februari 1942.

                      De kaas en visbedeling in Genk( Limburg)
                   
De kaasbedeling.
De kleinhandelaars,boterverkopers komen zojuist de derde bedeling van halfvette kaas  ontvangen.Welke het rantsoen omvat van de maand Januari.De Verbruikers dienen hun rantsoen af te halen bij den kleinhandelaar,waar zij voor hun broodrantsoen zijn ingeschreven.
De Visbedeling.

        

Sinds enkele tijd,geniet ook onze gemeente Genk het voorrecht regelmatig in vis te worden bevoorraad te worden;zij dat dit ter afwisseling is op de tafel van de talrijke werklieden families,heeft geen betoog.Spijtig worden dit ter afwisseling niet altijd even vlot van stapel,zo is het in het centrum een bijna alledaagse schouwspel geworden,lange rijen mensen in de koude zien aanschuiven,waarbij dan soms de laatse nog te horen krijgen,dat er gene vis meer is.Men vraagt zich dan ook af, waarom de gemeentelijke bevoorrading dienst niet overgaat tot uitreiking van viskaarten,zoals dit elders wordt toegepast.Dan zou  iedereen weten,wanneer hij zijn rantsoen kan afhalen en alle onnodige geloop of wachten zich afgeschaft zijn.
Deze maatregel is dringend nodig, temeer daar er voor de gemeente hun ongeveer 28.000 inwoners slechte een visverkoper is aangesteld.

06-02-2007 om 11:36 geschreven door Jan

1Februari 1942

                        Veldkeukengerecht in de Duitse restaurants

In de Duitse hotels en restaurants wordt thans op Maandag en Donderdag het zelfde gerecht opgediend,dat in de veldkeukens dien dag aan de soldaten werd voorgezet.de bevolking heeft van dien maatregel met voldoening kennis genomen en beschouwd hem als een symbool van eenheid tussen burgers en leger.

Daar de soldaten geen voorgerechten van hun veldkeuken krijgen,worden van nu af  in de restaurants alle voorgerechten afgeschaft-Wees Gerust.

05-02-2007 om 00:00 geschreven door Jan

30 Januari 1942.

Leverpastei in de grote agglomeraties waar vlees te kort is.

Men deelt ons mede:
Daar de ijsgang gedurende de laatste week is het vervoer van levend vee ten zeerste belemmerd heeft en het in sommige plaatsen zelfs onmogelijk gemaakt.en het is ook niet mogelijk geweest in sommige grote steden voldoende vers vlees aan te voeren om in de behoefte der bevolking te voorzien.

Om aan dit gebrek te verhelpen hebben de verantwoordelijken besloten een zekere hoeveelheid leverpastei in blik,vootkomende van het voorraadplan ter beschikking te stellen aan de bevolking.Deze voorraad <was wel bestemd om slechts gebruik te worden in geval van grotere schaarste van vlees;maar in de huidige omstandigheden is het onmogelijk de arbeiders onzer nijverheid centra's zonder hun rantsoen vlees te laten.

Deze week nog zal de centrale >>Vee,Vlees,en bijproducten<<leverpastei in blik,door tussenkomst der beenhouwers ter beschikking stellen van het publiek voor onmiddelijk gebruik.
Een deel van de bestaande voorraad zal als volgt verdeelt worden.
 7 ton,Bergen 40ton,Charleroi 40ton,Brussel 200ton.
Met het doel het grootste deel der bevolking dezer steden in de mogelijkheid te stellen,zich deze leverpastei aan te schaffen,werd besloten de maximum prijs van 32.50fr.het kilo/niet toe te passen.
Als buitengewone maatregelen zal de leverpastei aan de bevolking verkocht worden tegen 28 fr.het kilo/(maximum prijs)en op basis van 70gram,voor een zegel nr.10.
Buitendien zullen de vleeszegels recht geven op het volledige gewicht,dit wil zeggen dat in geval een doos de volledige gewichtswaarde der afgeven zegels niet bevat,het gewicht dient aangevuld met de pastei van een geopende doos.De aandacht van den gebruiker wordt er op gevestigd dat het gewicht van het blik niet in de verkoop mag gerekend worden.
Elke zegel nr.10
 Geeft recht op het volle gewicht van 70gram pastei.
Deze maatregel zal zonder twijfel met de grootste voldoening door de belanghebbende verbruikers onthaald worden.

03-02-2007 om 12:21 geschreven door Jan

31-01-2007 om 15:14 geschreven door Jan

29 Januari 1942.


                      Uit het leven van onze Ijslandvaarders.


Eenmaal waren Nieuwpoort,Duinkerken en Oostende,de centra's waar deze visserij op grote schaal gepleegd werd.
Als we willen neerschrijven over onze Vlaamse ijslandvaarders,dan moeten wij feitelijk een kleine eeuw terug  in deze tijd,want het is rond de jaren 1880-1890 dat het bedrijf in Vlaanderen teloor ging en dat Nieuwpoort en OOstende volledig uitgeschakeld werden voor wat betreft het uitrusten van vaartuigen om de visvangst tegaan plegen op de Doggerbank,Feroë en Ijsland.
Duinkerken hield het langer vol;maar moest toch ook het onderspit delven.
Over het ruwe leven van onze ijslandvaarders,is maar weinig literatuur verschenen. Een  der merkwaardigste werken die over dit onderwerp handelen,en gesteund zijn op documenten en getuigenissen uit de mond zelve van oude zeebonken  is <<De Laatste Vlaamse Ijslandvaarders>< van  Juul Filliaert.,deze schrijver uit den westhoek,die zo goed den Vlaamse visser kent,door dat hij er jaren mede omgegaan heeft.
Zijn boek draagt dan ook een historisch karakter ,omdat het een heldere blik werpt op al de miserie die onze Vlaamse zeelieden moesten doormaken om aan de kost en brood te geraken.Het is een goudmijn van inlichtingen voor al degenen die zich met het verleden van ons vissersvolk bezig houden en belang hechten aan de gewoonten en de folklore van ons Noordzee ras
Wij hebben dan ook de taak gesteld hier vluchtig enkel de voornaamste punten op te dissen

             

De drie vissers-zustersteden.
Zo noemt de Filliaert,Nieuwpoort, Duinkerken en Oostende.
Nieuwpoort kwam als eerste op;kende grote bloei,maar verdween ook eerst.Duinkerken zou haar opvolgen en ook Oostende zou eens aan de spits komen.
Op de kabeljauw vangst gaan betekende het vangen,zouten en in tonnen verpakken van den vis die dan >>aberdaan >>genoemd werd.
Onze Vlaamse vissers hadden er zich een specialiteit van gemaakt.Niet alleen scheepten zij in op eigen vaartuigen,maar tevens werden zij aangemonsterd op Franse schepen,waarvan de reders uit Duinkerken speciale zitdagen te Nieuwpoort hielden om de nodige manscappen aan te werven.In 1781 werd te Nieuwpoort,onze Vlaamse vissers aangeworven voor eigen rekening om 45 schepen uit te rusten die op Ijsland zouden varen en die meer dan 13.000 tonnen aberdaan per jaar aan wel brachten.
In1840 kwam de regering  hulp aanbieden,onder vorm van premies.Dat hielp iets of wat vermits te Oostende verschillende rederijen tot stand kwamen,en ook te Nieuwpoort kenden een tiental toebehorende aan een drietal rederijen.
Rond 1880 zou men, te Nieuwpoort,den ondergang beleven van den kabeljauw vangst,terwijl Oostende het nog een tiental jaren zouden volhouden,Duinkerken hield het langer weerstand.
Een Pariabedrijf.

       
Nog tijdens het ontstaan van het bedrijf in Vlaanderen zegt ons M.Fillaert,was het de gewoonte van talrijke vissers naar Duinkerke te gaan aanmonsteren.Zo trof men nog, in de laatste twintig jaren van de laatste twintig jaren van de vorige eeuw,enkele << laatste ijslandvaarders>>aan in alle dorpen van de Westkust.
Het bedrijf ging over van Vader op Zoon,Armoede tierde in tal van vissers gezinnen;Het bloed riep en de vissers scheepten in voor IJsland.
Met het uitkomen van de lente zou men naar Ijsland trekken,In oogst-September terugkomen/enkele maanden leven als God in Frankrijk leven,om t(jaar nadien terug te herbeginnen.Men treurt er over dat het ras der Ijslandvaarders nu te niet is.De motor,het meerdere werk,het gemak van onderstand en steun,de toeneming van het klein visbedrijf en de gehele omwenteling in de jonge gemoederen teweeg gebracht door de twee wereld oorlogen,zijn hiervan de oorzaak.
Van waar zij kwamen.?

     
De meeste Vlaamse Ijslandvaarders,die te Duinkerke gingen inscheepten,waren afkomstig uit de vissersdorpen Adinkerke-De Panne,Coxijde,OOst Duinkerke,Nieuwpoort, en Lombartzijde.Het rekruteren der Ijslandvaarders beperkte zich tot het gebied gelegen tussen de Ijzer en Duinkerke,Vlaanderens Westhoek.
Hoe zag zo'n oude Ijslandvaarder er uit?
De schrijver Juul Fillaert.Heeft ze gekend
Ze dragen meestal het wit kinnebaardje,ze hebben gouden ringen in de oren hangen,het bovenlijf zit gedoffeld en heel "t jaar door ziet ge de << listjes<<(koordekens) van de rode onderbroek onderaan hun knoeisels bengelen.Ze zitten graag in den hoek van de schoorsteen,den rug van hun stoel tegen de muur geleund,den arm op de stoofleuning rustend en smakelijk paffend aan een door gedrenkt randerpijpje.
Ze sprekend smalend over het visbedrijf van thans.Welk een oneindig verschil.!
Nu gaat het al spelende met motor en mechanisme kracht en geld winnen is thans nog slechts een geluksmete.Maar beziet eens hun handen,waar de gleuven en kloven dooreen liggen getrokken van <<klaren en vieren>>(lossen van de visserslijn)en t'vasthouden van kabels en trossen als de storm de zeilen stuk sloeg en 't tempeest.,dagen en weken  na één hun dood uit de diepten van de oceaan voor de ogen spookte.
Hoe zij aanmonsterden.
Voor 1870 moesten onze vissers,zo zij wilden een plaats verkrijgen te Duinkerken,viermaal te voet naar de Franse stad trekken..Er liepen toen geen treinen.Eerst diende scheepsgelegenheid gezocht,dan aangemonsterd,dan de << piuzak><naar het schip gebracht en eindelijk werd ingescheept.Dat betekende telkens van 25 tot 30 kilometers te voet afleggen.
Langs dien eindeloze weg trokken de benden Vlaamse Ijslandvaarders met pak en zak geladen, in de bijtende koude, zeven uur ver,vrouwen en kinderen achterlatend,de gevaarlijke zee te gemoed,niet wetend of ze zouden terug komen.
De Franse reders hadden hier hun vertrouwens mannen tussen de vissers, die zorgden voor een gedeeltelijke Vlaamse bemanning voor de schepen.
Rond 1910 zou ook te Duinkerken ,de ijslandvisserij ook de kraak krijgen.Vanaf die datum moesten de Vlaamse Ijslandvaarders een andere gelegenheid zoeken.Ze vonden dat in de toenemende kleine vissers bedrijvigheid langs de kust,in de koopvaardij of in een land ambacht of onderneming.
Zeewaardig gemaakt.!



De schrijver,handelden over de toebereidselen tot vertrekken van de ijslandvaarders,doet hun godsdienstige aanleg uitkomen.Zijn toonden een bijzondere  voorliefde voor een Miraculeuze O.L.Vrouw beeldje te Lombardzijde.Zij was voor hen<<de ster der zee>>die men aanroept in gevaren,wie men beloften en wensen offert in t'licht van ontelbare kaarsen en wie men na wederkomst de dankoffer kwam aanbieden.Het kerkje was versierd met ontelbare ex-voto's en scheepjes aangeboden door de vissers en familieleden.De zaterdagse missen werden heel druk bezocht door degenen die zouden vertrekken;Hier knoopte zij de jonge vissers kennis aan en na een reis op Ijsland ,stapten zij in het huwelijksbootje,als wel te verstaan,de vangst goed geweest was.          

Te Duinkerken,in de herbergen,werd scheepspersoneel aangeworven.Er werd <<getekend><Er volgde een handslag en << tekengeld>>of <<handgift>> werd uitgekeerd,samen met de staatspremie van 50 fr,per kop.
Dit geldt zou gedeeltelijk,dienen voor de onkosten van de schipper tijdens de reis.De bepaalde aanmonstering,had plaats in Duinkerken in februari.De vrouwen vergezelden hun mannen.t'was Kerstmis,Er werd gegeten en gedronken.Bij het aanmonsteren werd het vast loon bedongen.Het werd vastgesteld per last van 12 tonnen gezouten kabeljouw,in iedere ton zo wat 60 vissen.De reder betaalde 12.14.16.18 fr.per lastAan land werd een last nochthans 13 tonnen.Die ton per optellen werd door de rederij bij de afrekening per kilo uitgecijferd. 
Het loon van de opvarende was eenvoudig.Als de matroos 14 fr.per last ontving,kreeg de kapitein 40frank.de stuurman 19frank.,en de kuipers 16frank per last.De dekjongens vaarden mee tussen de 6 en 7 frank per last.
De arbeid van iedere opvarende werd juist bepaald;De ouderdom der dekjongens vaarden mede tussen de 10 tot 14 jaar.
Bij het aanmonsteren werd een voorschot uitbetaald op de vangst<<monstergeld>< genaamd en doorgaans bekent op 10 last.Tijdens de overeenkomst-palabers werden alle punten,die nadien konden aanleiding geven tot betwisring,druk besproken.
Het ging over de <<deelvis >>die ten goede kwam aan de bemanning.
Als een visser>> op Ijsland bleef>>dan werd zijn part uitbetaald aan zijn naast bestaande.Het zelfde geld voor een ziek geworden scheepsmaat.,die niet meer kan werken.
Aan boord was het eten en drinken ten last van de rederij,maar de mannen,namen allerlei<<extraatjes >>mede als tabak en drank.
De monstering gaf ook aanleiding tot het houden van een mis en tot het geven van een eetmaal aan de aangemonsterde door de reder.Dan terug  naar huis  getrokken om aankopen te doen met het bedrag der voorschotten.Al dat goedje moest enkele dagen voor de afreis aan boord gedaan worden.Nog een lange reis naar Duinkerke,voor het vertrek werd op de gemenr kosten van de maatd van een zelfde dorp een mis gelezen?Gewijde kaarsen werden mede genomen naar huis of op het schip.Zij werden aangestoken bij stormweder.
Na de mis hadden gezellige bijeenkomsten plaats.Er werd gedronken en gezongen en sommige liedjes werden nu nog gezongen.Get afscheid van vrouw ren kinderen was treurig.Maar nog treuriger zou get leven zijn van onze vissers gedurende zes maanden dat zij op zee rond zwalpten op zoek naar den kabeljouw.               
                

31-01-2007 om 00:00 geschreven door Jan

27 Januari 1942


                    De wijninvoer uit Hongarije.

Hongarije heeft ons bij het kontigenteringskontrakt van 23 Oktober j.l.een wijncontigent van 6.000 hektos voor een bedrag van 500.000.R.M. tot in Juli van volgend jaar toegestaan.Benevens dit contigent werden reeds vroeger door Belgische Firma"s contracten voor 18.000hektos Hongaarse wijn afgesloten.
Wij vernemen thans dat de Hongaarse regering zich voorneemt de wijn uitvoer  te beperken,zodat de wijn van Hongarije niet meer ons zal bereiken.De aandacht op het feit dat het voorlopig nutteloos is invoer aanvragen voor Hongaarse wijn in te dienen.

30-01-2007 om 00:00 geschreven door Jan

26 Januari 1942
     

           De invoer van sinaasappelen voor de kinderen.


Zoals wij indeertijd zou er dit seizoen zou er spraak van zijn dat de sinaasappelen in de gewone handel de prijzen zeer duur zijn,de transport moeilijkheden zijn te groot, en bovendien het bedrag,voor de inport uitgetrokken veel te klein.Tot nu toe zijn er tien wagons met sinaasappelen uit Italië aangekomen.Deze werden via de grossiers  verdeeld aan het  Na§tionaal Werk  voor Kinder welzijn en de ziekenhuizen.Er woreden nog drie wagons verwacht,welke rechtstreeks aan Winterhulp geleverd worden en die bestemd zijn voor de schoolkinderen.
                                      ****
In Nederland schijnt het kwantum in te voeren sinaasappelen belangrijk groter te worden.
Ook daar zijn de eerste wagons uit Italië aangekomen.Zijnworden aan de ziekenhuizen verdeeld.De rest zal aan het publiek worden verkocht,aldus melden ze ons,die daar nog aan toe te voegen dat ten gevolge van den moeilijketransport, en den duurdere aankoop in Italië de prijzen belangrijker hoger zijn,dan die van voor den oorlog.

               

29-01-2007 om 17:05 geschreven door Jan

25 Januari 1942.


                   De Weervoorspellingen in den volksmond.
Onze buitenmensen hebben er een handje van weg om uit alle mogelijke verschijnsels het weder voor te stellen,en niet meer kans op meer succes dan de gepensioneerde kapitein welke afgaat op zijn jacht verschijnselen.
Wij hebben uit den volksmond enkele typische gezegden opgetekend.
Zo zegt ons volk,dat er regen op komst is,als de koeien zich den muil likken,de schapen niet in hun stal willen,of de varkens hun voedsel niet met den snuit omwoelen,zonder er met hun gulzigheid op aan te vallen.Er komt ook regen  als de hanen in het midden van de nacht gaan kraaien,als de wormen te voorschijn kruipen of de muggen de huizen binnen trekken en erger dan gewoonlijk steken,als de poes zich de poten likt en de honden gras gaan eten,als de slakken kruipen en de pad en zich dikwijls vertonen het zal ook regenen  als de duiven onrustig naar hun hokvliegen,als zij in een onbehaaglijke stemming op het dak zitten,als de kraaien in grote troepen vliegen en de vink in de vroege ochtend zing
De regen wordt eveneens voorspeld door het vlijtiger werken der mieren,of het vroegtijdig huiswaartst vliegen der bijen die zich niet ve van hun koef verwijderen.Ook zal het regenen als het zout nat wordt,de smitse erg ruikt,als de rook der schouw naar beneden slaat en het roet val,en als de muren welke met <<aamse steen gebouwd zijn,nat worden of,zoals men zegt,beginnen te zweten.
Er is echter mooi weer op komst als de kikvorsen s'avonds kwaken,de vleermuizen om de huizen vliegen, de zon helder onder gaat, de muggen dansen in de avondlucht of wanneer de klank van de dorpsklok zuiver is,Avondrood voorspelt mooi weer voor de volgende dag.
Onze Brabantse boerinnen zeggen dat er wind komt als de eiken houten kassen en deuren kraken, als de  katten wild door het huis lopen,als ze zich wassen, als de eenden en hoenders een buiten gewoon geschreeuw laten horen,als de mensen die aan eksterogen(likdoorns) lijden, en zeer daardoor geplaagd worden.
Er komt echter vorst,als de koffie aansluit, d.w.z/als de koffie aan de wanden van het bakje blijft hangen.Als nu en dan de kachel knapt dan wordt de vorst strenger of neemt de koude toe.
Als de spinnen beginnen te lopen of de muren <it uitslaan,komt de dooiweder.De Noord en Zuiderwind brengt ons koude.De Zuiderwind warmte en de Westenwind nattigheid.
Wanneer de luchts'morgens rood is, zal er die zelfde dag regen of wind komen, maar wanneer ze s'avonds rood is, zonder echter een koper rode kleur te vertonen-er mag zich s'anderdaags  aan een schonen dag verwachten.
Wanneer de lente nevelachtig is, zal de zomer regenachtig zijn.
Ten slotte zegt de volksmond nog dat de grote overstromingen in de Lente hitte en in de zomer voorspellen en dat er dan reusachtig veel insecten zullen zijn.

22-01-2007 om 14:56 geschreven door Jan

22-01-2007 om 11:38 geschreven door Jan

20 Januari 1942.

 Een veelvuldig gebruik van bier in de keuken.

De voedingswaarde van onze nationale drank.

Door de Heer Bredan,voorzitter van den algemene vakgroepering << Brouwerij,mouterij << der N.L.V.C. werd aan de pers een uiteenzetting gegeven over de voedingswaarde van het bier en de mogelijkheid tot veelvuldige aanwending van deze nationale drank tot bereiding der spijzen.
De Heer Bredan toonde het belachelijke aan van sommige beweringen,waardoor wij afgeschilderd worden als buitensporige drinkers.Ieder land heeft zijn nationale drank.Drinkt de Fransman wijn ,in Vlaanderen wordt sedert eeuwen bier gedronken<<Het is een drank die de eetlust aanwakkert en gezeligheid bijbrengt?We stellen  echter vast dat het gebruik van bier in de keuken te weinig gekend is, vooral in deze tijd is dit spijtig,nu het bier andere producten op gelukkige wijze zou kunnen vervangen.
Er bestaat een groot densiteit verschil tussen het bier van verleden jaar (1941) dat op 0,8% gebrouwd werd en het huidige,dat op 1.60% bereikt.



De waarde van het Bier
Een liter van het huidige bier van eerste categorie vertegenwoordigt evenveel onderhoudings caloriën als op 240 gram aardappelen,400 gr.appelen,300gram volle melk,25gram boter,180 gtam mager vlees of 260 gram vis.De prijs van een liter tafelbier,eerste gewone categorie is 3.50fr.
Aan de hand van de wettige prijzen moet men voor een gelijke voedingskracht het volgende betalen
1Kilo rode kolen .....................3.50fr?
1.250kg witte kolen..................3.50fr.
800 gram spinazie.....................6fr.
250gram druiven.......................10fr.
De voedingswaarde van het bier thans met alle zorg gebrouwd,mag niet uit het oog verloren worden, en is vooral heden van belang,zowel wat de prijs betreft als de inhoud aan calorieën welke thans zo nodig zijn voor de bevolking.
Men mag niet uit het oog verliezen dat de grondstoffen welke in het brouwsel gebruikt worden, steeds van prima kwaliteit zijn,mout,gerst,hop,suiker, of bieten, blijven of zijn de basis elementen.Van deze grondstoffen is er nog een voldoende hoeveelheid aanwezig tot een voorziening in de normale behoefte  tot en met Oktober 1943.Alleen als de verzoetingsmiddeel wordt thans sacharine gebruikt.
Het bier is ten andere volkomen hygienisch en gezonde drank,zijn vitamine-extract,werkelijke bezit een perfecte evenwicht,is een werkelijke bron van voordelen voor het menselijk lichaam.
Een liter bier is gelijk aan ,10 liter soep,zonder vetstoffen.de gist in het bier bevat;is onder tal van andere oogpunten intressant.Deze is inderdaad,een verbinding tussen dieren en plantenrijk,omdat zij kwaliteiten van deze rijken bezit en van de gemiddelede samenstelling van beide geniet.
Het is dus volkomen logisch het gebruik van het bier voor het bereiden van maaltijden enz.aan de huisvrouw aan te bevelen en het is verwonderlijk,dat zij tot op heden het belang er van zo dikwijls heeft verwaarloosd.
Het is ten ander het oordeel van de heer profesdor Ide,lid van de kon.acedemie voor geneeskunde.Deze laatste aarzelde niet te bevestigen,dat het hoog tijd is, dat het medicaal korps er van afziet,het gebruik van bier te verbannen ,zoals het voor vijftig jaar,deed met rauwe vruchten en gevogelte zo nodig voor het menselijk gebruik.

Het bier is van groot belang van uit fysiologisch standpunt beschouwd.
Overal waar men aan de goede hoedanigheid van het water twijfeld,is het bier een verzekeringspremie tegen Tyfus.
Het droge regiem welke voor een halve eeuw bevordert werd,heeft bij een groot aantal patiënten  nierpijnen,reumatriek, en lumago veroorzaakt integendeel;hebben de dronkaards geen last van stenen in de nieren.
Het is goed te drinken,zelfs tamelijk veel bier te drinken, bijzonder s'avonds en het huidige bier is daarvoor zeer goed geschikt ervoor,gezien het de slaap bevordert.
Het bier is inderdaad een volkomen verteert voedsel.Melk b.v. verteert moeilijker;en de beste magen hebben 24 uren nodig om een liter melk te verteren.dit is omdat de caseine de spijsvertering vertraagt.iets dergerlijks bestaat niet met het bier,en een liter verteert gemakkelijk in een uur tijd.
De kleine hoeveelheid gezonde alcohol die zij bevat;heeft ten andere een concentratie voor gevolg door de darm toegelaten.
Doctor Idé zegt verder;
De alcohol van het bier verwarmt en stimuleert den bloedsomloop,een aperitief voor zekeren zieken, en heeft een weldoende invloed op de neurastheniekers.Ik en deze en in alle  klasse van de samenleving b.v. Werklieden,landbouwers,rechters, kleinhandelaars,maar nooit bij een brouwer ontmoet.
Het bier is een bouillon van gist en giste kiemen en sta verre boven een vleesbouillon en een bouillon vitamienen B.Het is waarschijnlijkt het rijkste product van deze tijd.
Heden moet men in het bier meer dan ooit het voedsel zien.Het zou zelfs in tal van keukenrecepten moeten gebruikt worden. o/a/ biersaus, bierpap, bierpunch,Luikse en Berlijnse bollen,biersoep, karbonaden met bier,,met bier bereide pannenkoeken.
Het is een gelukkig verschijnsel in ons land,naar waarde geschat te worden.
Een controle op het schenken van bier in de herbergen zou echter gewenst zijn.

      

19-01-2007 om 17:18 geschreven door Jan

 17 Januari 1942.


                       De Maximum prijzen voor rapen en koolrapen.


In het staatsblad van hedzn een besluit verschenen, houdende de vaststeeling der maximum verkoopprijzen voor rapen en koolrapen.

Het luidt als volgt:
Het is een ieder verboden navolgende producten aan te bieden, te verkopen of te kopen tegen hogere prijzen dan deze vastgesteld bij onderhavig besluit.
De maximum verkoop prijzen van rapen en koolrapen worden vastgesteld als volgt:
a)Keukenrapen per 100kg.90 franken
b)Veldrapen per 100 kg 100kg tot 1Januari 1942  80Fr
Van 16 Januari tot 31 januari 1942  70fr.
Van 1Februari 1942 af 60fr.
Koolrapen per 100 kg tot 15 januari 1942 ,80fr.
Van 16Januari 1942 tot 31Januari 1942. 80fr.
Van 1 Februari 1942 af 65 fr.

18-01-2007 om 11:17 geschreven door Jan

15-01-2007 om 10:51 geschreven door Jan

16 Januari 1942.


                 De Haringvisserij te Nieuwpoort omstreeks 1830.


De haringviiserij is een euwen oud Nieuwpoorts bedrijf dat opvolgend bloei en vervaltijd kende ,bij het verschijnen van de eerste haring lijkt het wel niet ongepast een hoekje te lichten omtrent de haringvisserij te Nieuwpoort omstreeks 1870.Bij het toen waarachtig niet voor de wind.
Onder de Franse overheersing ging het al flauwtjes genoeg, zonder dat we onder het Hollands regiem nog geen duwtje zouden moeten krijgen.
De regering wilde kost wat kost de economische toestand van de Noorderlijke Nederlanden op de benen zetten Oompje voor oompjes kinderen,dachten de Hollanders,Ja,wij moesten zelfs een handje toesteken om de boel ginder eerst recht te helpen.Alle pogingen om onze eigen visserij op te beuren moesten verijdeld worden zolang de Noorder buren niet eerst veilig onder zeil vaarden.
De dag van 14 Maart 1819 zorgde daarvoor.iemand mocht nog een schip uitrusten zonder voorafgaande toelating.Zulke toelating was geen eenvoudige kwestie van vragen en krijgen.Het ministerie weigerde alle toelating zolang het niet ten stelligste de verzekering had,dat het Hollandse Noorden noch schade,noch verlies berokkend worden.
             

De oude redersfamilies van Nieuwpoort waren nog niet uitgestorven.Men wachte slechts op een geschikte gelegenheid om van wal te steken.Maar jaren verliepen en steeds somberden tijden stapelenden onweers wolken zich aan de gezichseinder op.
Slechts op het einde van de Hollandse overheersing begonnen de wolken op te klaren.Toestemming om nieuwe schepen te bouwen en uit te rusten werden redelijker toegestaan.De hoop begon te herleven.Het was in 1827 de rederij Vroome sliep er niet op,Hij zou op de  grote  Haringvisserij  varen op de kusten van Engeland
De nodige zzebrieven werden aangevraagd.Men zou den haring naar Nieuwpoort brengen ennergens anders.Niemand zou er schade toe lijden.Het schip was 62 ton,het voerde een bemanning mee van 11 koppen.Het was voorzien van een volllle vleete van 40 netten,zout, tonnen enz.;Cornil Nassel zoon, voerde het bevel
Zou de grote haringvisserij nog kunnen herop bloeien?
Was het niet te laat?Ongelukkiglijk<< reder Vrome zou aan de lijve ondervinden,dat de pols van dit eeuwen oud Nieuwpoorstse Bedrijf niet regelmatig en kloek genoeg sloeg.Het betekende een laatste stuiptrekking het merg was uit de benen ,de levensaders waren versleten.Het geneesmiddel kon niet meer baten. 
We voelen het terstond als wij den weerslag nagaan op het keurschap van den haring.De <<Wezerding><van de haring,zoals men het toen heette was een recht van de stad toekent aan de hoogste bieder.Het werd op 1 Januari 1829 toegewezen voor een termijn van drie jaar aan een zekeren Jan Gommers.De pacht bedroeg 45 gulden per jaar.
Gommers speelde de hoogste troef;Hij speculeerde op de toekomst.Hij was ervan overtuigd dat de 45 gulden niet te veel was.Met al die haring die haring die zou binnen komen,,zou hij er nog een schone stuiver aan verdienen.Doch de rekening viel mis uit.
De verwachtingen gebouwd op de nieuwe onderneming van de rederij Vroome werden teleur gesteld en in 1829 bracht ze zo weinig haring aan wal ,dat het keurschap van Gommers maar 20 guldens opbracht.
In 1830  was de toestand totaal hopeloos.Gommers trok toen slechts 3 gulden voor zijn keurschap.Het bedrijf had uitgeleefd.Het was ook een spijtig samen treffen,het jaar van de onafhankelijkheid van ons land in luidde,en sloot terzelfder tijd het graf over onze grote haringvisserij.

15-01-2007 om 00:00 geschreven door Jan

13 Januari 1942.

                            Winterhulp en de jeugd.

Schoolsoep          .

We vatten het reglement samen dat door alle ouders ongetwijfeld met veel genoegen  zal onthaald worden.:
1. De schoolsoep wordt uitgedeeld zonder afgifte van Rantsoeneringszegels
2.Zij wordt aan alle kinderen van 3 tot 18 jaren(en niet tot 16 jaar)uitgedeeld.
3.De kinderen,die om welke reden ook de school niet bezoeken,mogen aan de uitdelingen deelnemen.Daartoe laten zij zich door bemiddeling van het plaatselijk comité van Winterhulp in een onderwijsinstelling opschrijven.Die maatregel is van toepassing op alle school uitdelingen.
4.Die schoolsoep,welke om 10 uurs'morgens uitgedeeld wordt,is onafhankelijk van de volkssoep,die s'middags gegeven wordt,zodat de kinderen van de talrijke steun gerechtigde met een kaart van Winterhulp daarop verder recht op hebben.Wie recht heeft op de schoolsoep behoudt eveneens het recht om de kantines met een gerecht en de spijshuizen van Winterhulp te bezoeken.
Voorzien tarief:kosteloos voor al de houders van een kaart van Winterhulp.
12.50fr.Maandelijks voor de anderen.
6.25fr.maandelijks voor grote gezinnen.
 
Een aanvullende collatie(licht maal) voor de ondervoede kinderen.
Veel kinderen van 3 tot 18 jaar ondergaan ten zeerste de gevolgen van een ondervoeding:
Winterhulp wilde die droevige toestand verhelpen, en besliste onlangs aan dekinderen,die door lichaams verzwakking bedreigd worden,een aanvullende collatie uit te delen.Merken we dadelijk,dat deze lichte maaltijd zonder afgifte van rantsoeneringszegels zal uitgedeeld worden.
Doch, gelet op de moeilijkheden van de bevoorrading heeft Winterhulp nauwkeurige zegels voor de uitdeling moeten vastleggen.
1.De collatie is voorbehouden voor ondervoede kinderen van de agglomeraties van Antwerpen,Luik,Brussel, en Gent,alsmede voor de lokaliteiten van meer dan 10.000 inwoners.
2.De collatie zal driemaal perweek opgediend worden Op de volgende dagen,Maandag,Woensdag,Vrijdag.
3.Het aantal rechthebbende zal per schoolinstelling de 20t.h. van het aantal leerlingen van de instelling niet mogen overtreffen.
Wij wijzen er op dat de ondervoede kinderen die geen school bezoeken,eveneens recht hebben op dat lichte maaltijd.
De collatie zal bestaan uit;sardienen in een pekel,met tomaten of met olie.
Allerhande vis en kaas ,afgeroomde melk,griesgrasmeel en droge groenten.
Deze producten komen uit Portugal of uit de voorraden van Winterhulp.
Het lichte maal zal kosteloos uitgedeeld worden aan de kinderen,wier ouders in het bezit zijn van een kaart van Winterhulp.
De andere kinderen zullen 1 frank pze maaltijd betalen, en voor de grote gezinnen 0.50fr.

13-01-2007 om 11:07 geschreven door Jan

12-01-2007 om 00:00 geschreven door Jan

11 Januari 1942.


                   Onze Haringvisserij,Een traditie hersteld.

   


Naast de talrijke wereld-historische data, waarmede de herfstmaanden van 1941 zo kwistig werden  bedeeld,dient ook een datum aangestipt,die een keerpunt betekend in de geschiedenis der Belgische haringvisserij en als dusdanig een ruime belangstelling verdient.
Lang is het inderdaad geleden dat de Belgische vissersvaartuigen zich aan de Franse kust gelegen operatie basis mochten uitkiezen.In de bladen lazen we,dat dank zij de tussenkomst der Duitse Overheid aan 24 Oostendse en andere vissersslopen toelating werd gegeven  de voor de haringvangst bijzonder gelegen haven van Grevelingen aan te doen.
Hiermede wordt terug aangeknoopt bij een zeer oude traditie,die echter door politieke wisselvalligheden onderbroken werd.Zoals men weet volstaat dat de sloepen de trekvissen op hun verre tochten achtervolgen.Doorgaans is voor een doelmatige nering ook een thuishaven vereist,waar de vangst kan gedroogd,gezouten en gerookt worden.Hieraan is de oprichting toe te schrijven van de Franse instelling in de nabijheid van de banken van Terre-Neuve,en thans door het Engelse bedreigt worden.Zo kwamen later nog,verloren in de Indische oceaan, de visserijen tot stand van de Kerguelen-eilanden,die zulks een  tragisch bewogen bestaan kenden. Deze onderneming stond, als zovele ander,op actief der Bretoenen;deze koene vissers,die de hele Franse kust met hun nederzettingen bevolkten in hun jacht op de sardienen.Vergezeld soms met vrouw en kind,verblijven zij maandenlang op de plaats waar de kansen groot zijn en hun<<oogst<<  sturen zij dan netjes ingeblikt de wijde wereld in.

                       De Vlaamse Haringvissers.
Meer naar het noorden toe,aan de kust onzer landen,zijn sedert mensenheugenis,de grote haringen geweest,die de jacht uitlokten.
Hier ook vonden << miniatuurvolks verhuizingen>< plaats,en eenmaal dat hier het meest praktische rookprocédé was uitgevonden kende onze haringvisserij een rijke handelsnloei  waartoe Vlamingen en Hollanders samen daartoe hadden bijgedragen,tot diep in de Baltische landen brachten onze vissers hun gegeerde waar aan de man,en een groot aantzl van de immigranten die Oost-Pruizen bevolkten en ontgonnen waren dan ook matrozen en vissers uit de lage landen  bij de zee.
In het westen,tussen Schelde en het Nauw ban Kales,werd er in niet minder mate handel gedreven.
Herhaalde malen was het en visvangst ,of beter een jacht van bijzondere aard,die er de oorzaak van was.Geheel de XVI e en de XVII eeuw werd de zeeroverij duchtig beoefend op onze Vlaamse kusten.Al naar gelang het toeval,,en de diplomatiek en godsdienstige wisselvaligheden,voeren de zeelieden nu een s in dienst der Geuzen,dan weer in dienst der koningen van Spanje,Frankrijk, of van de Staten Generaal.Zij verlieten Oostende voor Duinkerken en omgekeerd,Wie hun geschiedenis of hun genealogie wil beschrijven moet de parocjiale registers en de archieven der notarissen dezer twee steden,benevens deze van nog heel wat andere lokaliteiten raadplegen.Dit is het geval voor de families Dewulf en Jacobsen.Het zelfde geldt voor Jan Bart.


De beroemde Duinkerkenaar begon zijn loopbaan in dienst van de Hollandse Admiraal De Ruyter.Onder zijn bevel nam hij deel aan den aanval op de Theems tijdens dewelke het aanvallende eskader de stroom opvoer tot in zicht der torens van Londen
Ook deze helden tijdperken,hoe schitterend ook, moeten het vredeswerk niet doen vergeten,dat toen evenals nu werd voort gezet te midden in de oorlog.De Hollanders,die meesters waren geworden in alles wat met de zee en de scheepvaart in verband dyond (scheepsbouw,havenwerken,aanleggen van dijken, enz...)stichten langs de gehele west kusten kolonies.Deze te Duinkerken was zo belangrijk dat de ouste en eerste havenkom nu nog de naam draagt van ><Quai des Hollandaise>>
Tussen Oostende ,Nieuwpoort en Duinkerken,bestond sinds onheuglijke tijden,een dergerlijke en wettelijke vereniging,een soort Hansa-kontrakt,inzake de organisatie van de Kabeljauwvangst.Te Nieuwpoort werden de overeenkomsten getekend,dank zij haar centrale ligging halfweg de twee andere steden.Hieraan herinnerd ee,n matrozen lied uit Duinkerke getiteld<< Een reis naar Ijsland><dat gedurende twee eeuwen zijn populariteit bewaarde;In t'jaar zeventien honderd
                                Gij moet niet zijn verwonderd
                                 Wij gaan al naar Nieuwpoort
                                  Omte slaan een akkoord.
Achteraf ruste Grevelingen ook de schuiten uit voor de visvangst op Ijsland.Doch de bemanningen hiervoor werden aangemonsterd in sz nburige gemeenten,De Hutten,Groot en Klein Fort -Filip enMardyckar Losewijk de XIV gehoor gevend aan een taalimperialisme gericht,tegen het Vlaams en hierbij gebruik mkend van de ontvolking dezer gebieden,die door de oorlog geteisterd werden,enkele Families had zich gevestigd die een Picardisch dialect spraken?Tn tegenstelling met de vaartuigen bemand met de zeelieden uit Duinkerken of de omliggende dorpen(Leffrincoucke,Zuidcote,Ghyvelde) hadden de ijslanders moeite om hen te verstaan,ook ware hun  betrekkingen met de bewoners veel minder intens dan deze uit de Duinkerkenaar met de Ijslanders onderhielden.

11-01-2007 om 00:00 geschreven door Jan

10 Januari 1942             


De eierbedeling zal voortaan in de zuivelwinkels geschieden.

De groepering die de taak op zich heeft genomen van << Melk,Vetten en eieren<<en die het verzamelen der eieren op zich heeft genomen,deed deze maand december j.l.aan rechthebbende verdelen ,door tussenkomst der onderscheidene afdelingen van het Nationaal Werk voor  Kinderwelzijn.
De huidige maand Januari,zullen de eieren verdeeld worden in de aangenomen zuivelwinkels,met dit doel aangeduid door de  sector << Handel,en distributie<< over t'algemeen,,bevinden deze zuivelwinkels zich in de onmiddelijke omgeving der afdelingen van N.W.K. vroeger waren waren aangeduid geweest.

Waarom de eieren in zuivelwinkels verdeeld worden.
De onderscheidene afdelingen van het N.K.W. hadden deze taak in de perfectie vervuld.Maar het is wenselijker gebleken de eieren in de zuivelwinkels uit te delen,omdat dit zo breekbaar product,voor zijn bewaring een speciale installatie en zorgen vereist.
De Nieuwe wijze van eierbedeling zal de moeders niet meer verplichten,de eieren  waarop zij recht hebben te gaan halen gedurende de raadpleging uren.
Eindelijk bleek hzt in de huidige tijd aan de kleinhandelaars het maximum mogelijkheden moest gelaten worden om in hun levensonderhoud te voorzien.
Hoe zal de bedeling geschieden?
Iedere afdeling van het N.W.K.zal vervangen worden door een zuivelwinkel.De adressen ervan zijn verkrijgbaar in het gemeentehuis.De rechthebbende zullen zich bij de kleinhandelaar doen inschrijven.De grossier zal aan de kleinhandelaar (zuivelwinkel)een hoeveelheid eieren afleveren in overeen stemming met het aantal ingeschreven klanten.
De kleinhandelaar zal verplicht zijn door een bericht duidelijk aan zijn uitstalling geplaatst de nummers der bons bekend te maken die in aanmerking komen voor de wekelijkse bedeling.Deze bons zouden gedurende minstens een week geldig blijven,zodat de moeders van gezinnen de eieren zouden komen halen op de dag en het uur dat haar het beste past.
Binnen enkele dagen,zal de datum kunnen bepaald worden,waarop iedere bedeling zal aanvangen.
De eerste bedelingen in de zuivelwinkels zullen geschieden in ruil van bons 11 en 12.De rechthebbende die in het bezit zijn van deze bons,lager dan nr.11die ze niet hebbenkunnen inwisselen  in de afdelingen van het beschikbare eieren,zullen ze kunnen inwisselen in de loop dezer eerste of tweede bedeling.
Rechthebbende.
Zoals men weet worden de eieren alleen bedeeld in industiele centra's aan kinderen van 1 tot 3 jaar (13 tot 36maanden )zwangere vrouwen,van de 4 de maand der zwangerschap tot twee maanden na de bevalling;
Degenen die vanaf Januari recht hebben op eieren,gaan hun eierkaart ontvangen bij de ravitailleringsdienst van hun gemeente.
Met deze kaart laten ze zich inschrijven bij den gekozen winkelier,deze knipt van deze kaart (dus in Januari in voege treden)de eerste 10 bons van de eierkaart af.Deze bons komen natuurlijk niet in aanmerking voor een bedeling daar zij vervallen zijn.Doch de rechthebbende wordt automatisch ingeschakeld op het nummer dat geldig is.Het zelfde gebeurt in de toekomst voor al de nieuwe inschrijvingen.
Prijzen en klachten.
De juismoeders zullen deze eieren in het verleden,bekomen aan de officiële prijs .Deze is  voor de  grote gemerkt met een zwart startnummer fr.1.60 de klein ieren(gemerkt met een rood stamnummer fr.1.45.Eventuele gegronde klachten betreffende niet bedeling enz..kunnengezonden worden aan de groepering der Gemeente.

11-01-2007 om 00:00 geschreven door Jan

10-01-2007 om 15:12 geschreven door Jan