>>7Maart 1942.>>

      Een alom verbreid volksgeloof >> De Sint-Pietersgreep>>

Zoals iedereen weet heeft de ><Schelvis>> twee donkeren vlekken aan weerszijden van het lichaam even voorbij de kop.Algemeen worden die vlekken de ><SintPieters greep>< genoemd,omdat ST.Pieters ze ,volgens den volksmond,heeft teweeg gebracht.Hoe het gebeurde,wordt in verschillende landen en op verschillende wijzen verteld,Zo verluidt te Oostende,
Eens was de apostel  Petrus aan het vissen,.Toen hij  het net ophaalde ,sprong er een vis uit,Maar St.Pieter had hem nog bijtijds te pakken en zei << Wel ,gij schelm van een vis>< Sindsdien wordt hij schelmvis<< geheten,waaruit later << schelvis>< onstond.De vinger afdrukken van ST.Pieter bleven altijd zichtbaar.
In andere Vlaamse streken,evenals in Frankrijk,Duitslanden Nederland,wordt verteld,dat St.Pieter den vis greep met vuile vingers,dier er op afgedrukt bleven.In Duitsland,o.a; In Sleeswijk Holstein,heet men de de twee pvlekken van den vis >>Pieter Grebb>> of >>Peters Griff>>
De Picardiers vertellen aldus:
Eens ving Petrus aan aanal vissen, onder dewelke een >< Zonezvis><Deze lied een  klagend geluid horen en de apostel ,door medelijden bewogen,vatte hem onder de rugvin en wierp hem terug in het water, zeggende>>Keer terug naar uw familie><De vingerafdrukken van Petrus bleven voor altijd bewaard.
Volgens een ander legende werd de apostel Petrus door Kristus uitgezonden om te gaan vissen,.Maar hij had geen geld om de tol te betalen,Zijn hand in het water stekende,haalde hij een zonnevis uit, in wiens bek de verlangde penning stak.Dit mirakel zou in de
Middelandse zee zijn voorgevallen zijn.Petrus had den Zonnevischechter zo flink aan geplakt dat hij aan elke zijde een zwarte plek draagdt.Vermoedelijk heeft die vis in de havens van gemelde zee hieraan den naam > St.Pietersvis>< te danken.In sommige Franse plaatsen  heet hij><Poisson ST.Christophe><In Griekenland << Christopraro>Kristusvis,InSpanje << Martinusvisch><
Een Friese legende zegt, dat St.Pieters zijn brieven schreef met een beentje of graat uit den kop van den schelvis.Dit beentje draagt de naam  van>< St.Pieters peene><.Bedoeld wordt hier het neusbeen, dat boven in de schelviskop wordt gevonden en werkelijk wel wat op een schrijfpen gelijkt.
Ook beweert men in Friesland dat in de schelviskop nog twee  zeer harde,witte langwerpige en rolronde beentjes worden gevonden,welke geluksbonkjes of << loksbientjes><heten.Wie er steeds een bij zich draagt,zal immers gelukkig zijn.
De steentjes of << loksbientjes<< zijn niets anders dan de << gehoorsteentjes<<of << otoliten>>welke in het gehoor der vissen werden aangetroffenen die met den vis in groei toenemen.Daar de groei  in t'winterseizoen geringer is dan in den zomer,,is die aanwas van die steentjes in die koude jaargetijde  ook minder,wat bij een dwarse doorsnede duidelijk zichtbaar is.Men treft er lichte en donkere ringen aan ,waaruit  de ouderdom van de vissen kan opgemaakt worden.
TeAntwerpen verbeelden de twee steentjes O.L.Vrouw en Marie-Magdelena.
Eindelijk bevat de schelviskop altijd volgens het volksgeloof-de afbeelding in t'klein van al de werktuigen,welke bij de kruisiging van Kristus werden gebruikt.
_______________________________________

09-03-2007 om 00:00 geschreven door Jan

08-03-2007 om 13:18 geschreven door Jan

4maart 1942.

Aardnoten voor de bevoorrading in Margarine.

In wel ingelichte kringen,weet men dat het mogelijk is geweest uit een Frabsz kolonie verscheidene tonnen aardnoten voor de voorziening in margarine  in te voeren.
Na een lange reis over Dakar,Sfax en Marseille zijn thans 80 wagons in België aangekomen.Drie duizend ton werden per schip vervoerd.
Zodat de voorziening in Margarine voor maanden verzekerd is.

05-03-2007 om 00:00 geschreven door Jan

5 Maart 1942

                          Spaar de vogelnesten.
Het wordt stillaan de tijd dat men even beroep kan doen op al degenen,die het goed menen met de vogels,om er toe mede te werken,dat geen eieren, en nesten en jonge vogels het slachtoffer worden van de zucht tot uithalen van nesten die bij vele jongens in dezen tijd van het jaar tot uiting komt.Vooral de ouders en de onderwijzers mogen de jongens op het verkeerde hiervan wijzen.
Het uithalen van nesten is een kwaad;waaronder de vogelstand ernstig onderlijd.De broeitijd is voor de vogels toch al een tijd vol gevaren,daar vele broedvogels vooral bij slecht weder en door andere natuurlijke oorzaken verloren gaan.Het zijn vooral de nuttige zangvogels wier nesten het meest worden uitgehaald en juist deze kunnen wij thans,vanwege het nut dat zij stichten door het eten van schadelijke insecten,alleminst missen.
Men moet niet menen dat het kwaad niet te verhelpen is,op de scholen ,waar het beschermen van de vogels krachtig worden aangemoedigd,zijn goede resultaten nooit uitgebleven.Eenberoep  op het eergevoel van de jongens en meer opwekken van belangstelling in het lot en de levenswijze van de vogels hebben steeds een  goeden invloed.Met wat zorg en goede leiding kan men van alle kinderen vogel vrienden maken.

01-03-2007 om 00:00 geschreven door Jan

4Maart 1942

                       Geen broodkaarten in België


Het Ministerie van Landbouw deelt mede:
 Het gerucht deed de ronde dat de bevoegde diensten ,het toezicht zouden hebben eerlang een broodkaart in te voeren.Het departement van Landbouw en voedselvoorziening verzoekt aan allen dat deze bewering van alle grond ontbloot is,zijndat het niet in zijn bedoeling ligt de minste verandering aan het huidig regiem te brengen.

01-03-2007 om 00:00 geschreven door Jan

24-02-2007 om 12:11 geschreven door Jan

23-02-2007 om 15:01 geschreven door Jan

27 Februari 1942.

               

Bijkomende lichte maaltijden,voor scholieren,jonge lieden,zwangere vrouwen,en de zogende moeders.

Winterhulp heeft besloten zijn werking ten voordele van de jeugd nog te versterken.
Tot op heden werden er in de onderwijs instellingen (universiteiten niet inbegrepen) in de gemeenten met meer dan 10.000 inwoners aan de ondervoede kinderen drie bijkomende maaltijden verstrekt.
Die collaties waren  voorbehouden voor ten hoogste 20% van de schoolbevolking van elke instelling.
Voortaan zullen de maaltijden vijf maal per week uitgedeeld worden aan dezelfden rechthebbende liefst te 16 uur, alle dagen,behalve Zaterdags en Zondags.

14-02-2007 om 00:00 geschreven door Jan

26 Februari 1942.
            

                   De Maxima prijzen der water vrije groenten.

De prijzen te betalen door de verbruiker aan de kleinhandelaar zijn als volgt vastgesteld.


Benaming                     Prijzen  verbruiker/groothandelaar te bet;

Hoeveelheid  1kg.                    onverpakt                    in zakjes
Rapen                                       30.                             39.50
Krulkolen                                 52.50                          61
Wortelen                                    40.50                          50                                                                                
   Koolbladeren                            53.50                          62
Prei                                            66.50                           74.50
Selderbladeren                             64                                72
Kervel                                         65.50                            72.50
Spinazie                                       50.50                            59.50
Ajuin                                            71                                79
Rode kolen                                    66                                74
Witte kolen                                    62.50                            71
Selderknollen                                 106.50                         113
Peterselie                                       107                             113.5
Princessenbonen                             139.50                         144.
Bloemkolen                                    215                              217.
Asperges                                        308                              305.
Deze prijzen worden met 20.t.h.voor de volgende watervrije groenten verminderd.Krulkolen,erwten,wortelen, savooienkolen, rode en witte kolen,princessenbonen.Indien deze groenten niet gebleekt zijn.Bij de prijsberekening der juliennesoep en andere samengestelde soepen moet er rekening gehouden worden met de hierboven voor de diverse soorten.,waaruit het mengsel samengesteld wordt,opgelegde prijzen.Slechts de fabrikanten worden ertoe gemachtigd mengsel tot stand te brengen;Zij moeten hun mengsel doorsturen en de hoeveelheden bekent  maken aan de  verantwoordelijken van de prijzencommisie alsook hun verkoopprijzen.
De prijzen vermeld in de kolom,getiteld <<in zakjes>>gelden voor water,vrije groenten,door de fabrikant of den grossier in zakjes met een maxima inhoud van 100 gram water vrije groenten.

13-02-2007 om 12:17 geschreven door Jan

11-02-2007 om 17:12 geschreven door Jan

25 Februari 1942


         De rantsoenering in het zuid-oosten van Europa.

Ook de rantsoenering:
De vraag is hier in het westen gesteld,hoe staat het met de verzorging in het zuid-oosten van Europa.De ruimte,waar men yoch wat broodgraan voor het gehele land,de bbroodkaart wordt ingevoerd.
Het rantsoen bedraagt 250 gram brood per dag.Behalve dat ontvangt ieder maandelijks 2kgr meel,80 t.h. gebuild en met een menging van 25 t.h.aardappelmeel.Personen die zware arbeid verrichten ontvangen 600 gram brood per dag.De rantsoenering bedraagt 105kg.per jaar,dat ongeveer zo hoog is als in het vredes gebruik.


In Romenië
In Romenië wordt op  90 t.h. gebuild en een eenheidsbrood gebakken,alhoewel Romenië dit jaar zeer goede oogst heeft gehad,2450miljoen kg.,tegen, 1370 miljoen kg.vorig jaar.
Het broodrantsoen bedraagt 300 gram.De arbeiders met zwaar werk ontvangen 600 gram brood per dag.
In Romenië worden slechts broodkaarten voor 5 dagen per week uitgegeven.,terwijl op den 6den  en den 7de dag de gewone mais-brei(mannaliga) gegeten wordt
Deze maatregel wordt uit voorzorg genomen, daar het slechte herfstweer den winter tarwe-uitzaai slechts voor 30t.h. mogelijk maakte
De staat heeft alle zaaigoed van gerst en zomertarwe in beslag genomen,omde voorjaars-uitzaai naar behoren te kunnen versterken.Ook de maisbouw zal verder worden uitgebreid.
In Bulgarije


Bulgarije heeft een  broodloze dag ingevoerd,waarop slechts aardappelen ter beschikking worden gesteld..Men hoopt op deze wijze het gebruik van aardappels populair te maken.
Naast 1/2 kg meel per maand,ontvangt ieder 300 gram rogge brood per dag.Arbeiders krijgeneen groter rantsoen,kinderen 150 gram minder,daaren tegen bekomen kleine kinderen en zieken zuiver wit brood.Het meel wordt t.h.90 uitgemalen.De boeren zelf laten malen,krijgen met 30 t.h. meelmenging.
In normale tijd kon Bulgarije,200 miljoen kg.tarwe uitvoeren.
De oogst bedroeg van dit jaar ongeveer 1800 miljoen kg.tarwe dat was zeer bevredigd resultaat.Wanneer men niet tegenstaande dat toch tot  rantsoenering is overgegaan.Is dit te wijten aan het feit,dat de nieuwe Zuid-Bulgaarse gebieden passief zijn en een belangrijke aanvulling zijn.
In Kroatië
Normaal kan Kroatië met zijn  opbrengst van 250 miljoen kgr;(gerst en mais inbegrepen)zijn behoeften dekken;Maar voor de oorlog ,zijn de verbouwingen niet geheel tot hun recht gfekomen,zodat de broodrantsoenen naast3/10kg per maand op 200gr.,80t.h.meel werd vastgesteld.Daar de inlevering  slechts gebrekkig werkte,wordt er veel maisbrood over de zwarte markt verhandeld.
In Slowakije
Volgens de officiële statistieken heeft Slowakije,tarwe geoogst,waarschijnlijkt is dit wat dte optimistisch.Tot nu toe heeft het centraal bureau slechts 170.000 ton opgekocht.Trekt men daarvan hetvoeder en zaaigoed af, dan houd men slechts 70.000 tot 80.000 ton over voor de bevolking,hetgeen een deficit van 20.000 ton tot 30.000 yon erekend.
Het bestaande rantsoen 220 grambrood per dag en 21/.2kg meel, zal dus verminderd of met aardappelmeel worden oaangevuld.
De ongunstige toestanden bestaan in dit voorjaar in Griekenland.
Turkije

Kort geleden heeft ook Turkije tot de invoering van de broodkaart besloten.Het rantsoen werd op 375 gram vastgesteld.Arbeiders die zwaar werk verrichten bekomen het dubbele, daar het brood het voornaamste voedingsmiddel is.
Turkije heeft ongeveer 60.000 ton tarwe kunnen invoeren,zodat zin verzorging verzekerd schijnt

11-02-2007 om 14:49 geschreven door Jan

11-02-2007 om 11:29 geschreven door Jan

11-02-2007 om 11:01 geschreven door Jan

5Februari 1942.

In sommige agglomeraties zal binnenkort een fruit en groentenkaart in voege worden gebracht.

Op het ogenblik worden er in ons land sinaasappelen uit Italië sinaasappelen ingevoerd.Enkele zendingen zijn reeds  binnengekomen;Daar het contigent echter miniem is heeft de hoofdgroepering <<tuinbouw producten<< gemeend deze partijen te verdelen onder de kinderen tot 14 jaar,alsmede onder de klinieken en gasthuizen.,daar dit deze instellingen en de kinderen met het oog op de voedingswaarde vooral nodig hebben.
Ten einde de verdeling normaal te kunnen doorvoeren,heeft het hoofdgroepering de verdeling voor de kinderen van 0 tot 3jaar langs het Nationaal werk voor Kinderwelzijn te laten geschieden,terwijl deze voor kinderen van 4 tot 14 jaar plaats vindt,bij middel van de diensten an Winterhulp.De bevoorrading van dse gasthuizen en klinieken,alsmede van het Nationaal werk voor kinderwelzijn geschiedt langs de groothandelaars,en dit volgens de onderrichtingen van de hoofdgroepering aan de verschillende groothandelaars overmaakt.
Tot heden zijn er reeds 13 wagons sinaasappelen ingevoerd die in de verschillende grote centra's zoals Antwerpen,Luik,Charleroi,Brussel,Namen ,Gent en Mechelen verdeeld worden door hoger genoemde instellingen.Daar de partijen niet toerekend waren,zijn in deze steden alle kinderen of ten minste alle scholen nog niet bediend.Bij aankomst van nieuwe partijen zullen de scholen, die tot op heden nog niets ontvingen in aanmerking komen.
Er zal mischien wel worden aangewreven worden, dat deze sinaasappelen niet langs den normale handel aan de bevolking geleverd worden,en dat steeds dezelfde instellingen zijn die dergerlijke producten bekomen.
Hier tegen kan aangevoerd worden dat dit product in de eerste plaats voor deze klas van mensen moet geserveerd worden,en dat om enigzins regelmatige  bedeling te bekomen dit verdelingdsysteem moest  worden toegepast;Vooral daar hier om kleine hoeveelheid geldt en men de rechtstreekse behoeften langs deze weg van hoger bedoelde instellingen kon kennen en dekken.
In betrekking ook met deze sinaasappelenbedeling zullen vele mensen mischien opwerpen dat er sinaasappelen in de zwarte markt verkocht worden en aan prijzen die werkelijk alle begrip te boven gaat.De verantwoordelijke kan echter bevestigen dat deze sinaasappelen niet voorkomen van partijen door haar zorgen en verdelen.
Vanaf het ogenblik dat de invoermogelijkheden groter zijn en de ingevoerde partijen belangrijker worden, zullen de goederen lang de normale handel laten verdelen,dit bij middel van een fruit en groenten kaart.Zo doende dat iedereen een minimum heoveelheid kunnen bekomen.
De Fruit &Groentenkaart.
De verantwoordelijke van <<Tuinbouwproducten<< heeft zich in verbinding gesteld met de gemeente besturen van diverse grote agglomeraties en nijverheids centra's om de mogelijkheden van het invoeren van een plaatselijke groente-fruitkaart te bestuderen.Deze kaart kan immers slechts daar ingevoerd worden waar de gemeentebesturen de behulpzame hand willen reiken
In priciep wordt het invoeren van twee zegelkaarten gevraagd.De kaart van verse groenten en vers fruit en een andere voor droge zuidervruchten en conserven.
Met deze kaarten zouden de verbruikers zich dan laten inschrijven bij de kleinhandelaars van hun keuze die door de groothandelaars volgens hun vastgestelde inschrijvingenclienteel zullen bevoorraad worden.
In ruil van de fruit en groentenbons zullen dan de producten beschikbaar gesteld worden die eerder zeldzaam zijn en waarvan de beschikbare hoeveelheden gekend zijn.Moesten er bv.nog sinaasappelen worden ingevoerd,dan zouden we deze verdelen in de grote agglomeraties waar groenten en fruitkaart in voege is.
Wanneer de marktordening van inlandse groenten en fruit verder doorgevoerd is zouden er stilaan andere producten  zoals ajuin vb.
kunnen verdeeld worden.Ook de  gestockeerde  producten zullen langs dien weg eerlijk en rechtvaardig aan de man gebracht worden
Er wordt dus ongeveer te werk gegaan zoals  bij de verdeling van den vis;En daardeze in de steden waar de viskaart in voege is en goede resultaten geeft;en groentenkaart veel goeds voor de toekomst verhopen.el zijn de producten niet zo handelbaar,daar men met veel factoren van ongunstige aard te kampen heeft,maar men mag toch verhopen dat een minimumverdeling van zeer intressante producten kan verwezelijkt worden in centra's waar nu volledig onbekend zijn.

08-02-2007 om 00:00 geschreven door Jan

4 Februari 1942.

                      De kaas en visbedeling in Genk( Limburg)
                   
De kaasbedeling.
De kleinhandelaars,boterverkopers komen zojuist de derde bedeling van halfvette kaas  ontvangen.Welke het rantsoen omvat van de maand Januari.De Verbruikers dienen hun rantsoen af te halen bij den kleinhandelaar,waar zij voor hun broodrantsoen zijn ingeschreven.
De Visbedeling.

        

Sinds enkele tijd,geniet ook onze gemeente Genk het voorrecht regelmatig in vis te worden bevoorraad te worden;zij dat dit ter afwisseling is op de tafel van de talrijke werklieden families,heeft geen betoog.Spijtig worden dit ter afwisseling niet altijd even vlot van stapel,zo is het in het centrum een bijna alledaagse schouwspel geworden,lange rijen mensen in de koude zien aanschuiven,waarbij dan soms de laatse nog te horen krijgen,dat er gene vis meer is.Men vraagt zich dan ook af, waarom de gemeentelijke bevoorrading dienst niet overgaat tot uitreiking van viskaarten,zoals dit elders wordt toegepast.Dan zou  iedereen weten,wanneer hij zijn rantsoen kan afhalen en alle onnodige geloop of wachten zich afgeschaft zijn.
Deze maatregel is dringend nodig, temeer daar er voor de gemeente hun ongeveer 28.000 inwoners slechte een visverkoper is aangesteld.

06-02-2007 om 11:36 geschreven door Jan

1Februari 1942

                        Veldkeukengerecht in de Duitse restaurants

In de Duitse hotels en restaurants wordt thans op Maandag en Donderdag het zelfde gerecht opgediend,dat in de veldkeukens dien dag aan de soldaten werd voorgezet.de bevolking heeft van dien maatregel met voldoening kennis genomen en beschouwd hem als een symbool van eenheid tussen burgers en leger.

Daar de soldaten geen voorgerechten van hun veldkeuken krijgen,worden van nu af  in de restaurants alle voorgerechten afgeschaft-Wees Gerust.

05-02-2007 om 00:00 geschreven door Jan

30 Januari 1942.

Leverpastei in de grote agglomeraties waar vlees te kort is.

Men deelt ons mede:
Daar de ijsgang gedurende de laatste week is het vervoer van levend vee ten zeerste belemmerd heeft en het in sommige plaatsen zelfs onmogelijk gemaakt.en het is ook niet mogelijk geweest in sommige grote steden voldoende vers vlees aan te voeren om in de behoefte der bevolking te voorzien.

Om aan dit gebrek te verhelpen hebben de verantwoordelijken besloten een zekere hoeveelheid leverpastei in blik,vootkomende van het voorraadplan ter beschikking te stellen aan de bevolking.Deze voorraad <was wel bestemd om slechts gebruik te worden in geval van grotere schaarste van vlees;maar in de huidige omstandigheden is het onmogelijk de arbeiders onzer nijverheid centra's zonder hun rantsoen vlees te laten.

Deze week nog zal de centrale >>Vee,Vlees,en bijproducten<<leverpastei in blik,door tussenkomst der beenhouwers ter beschikking stellen van het publiek voor onmiddelijk gebruik.
Een deel van de bestaande voorraad zal als volgt verdeelt worden.
 7 ton,Bergen 40ton,Charleroi 40ton,Brussel 200ton.
Met het doel het grootste deel der bevolking dezer steden in de mogelijkheid te stellen,zich deze leverpastei aan te schaffen,werd besloten de maximum prijs van 32.50fr.het kilo/niet toe te passen.
Als buitengewone maatregelen zal de leverpastei aan de bevolking verkocht worden tegen 28 fr.het kilo/(maximum prijs)en op basis van 70gram,voor een zegel nr.10.
Buitendien zullen de vleeszegels recht geven op het volledige gewicht,dit wil zeggen dat in geval een doos de volledige gewichtswaarde der afgeven zegels niet bevat,het gewicht dient aangevuld met de pastei van een geopende doos.De aandacht van den gebruiker wordt er op gevestigd dat het gewicht van het blik niet in de verkoop mag gerekend worden.
Elke zegel nr.10
 Geeft recht op het volle gewicht van 70gram pastei.
Deze maatregel zal zonder twijfel met de grootste voldoening door de belanghebbende verbruikers onthaald worden.

03-02-2007 om 12:21 geschreven door Jan

31-01-2007 om 15:14 geschreven door Jan

29 Januari 1942.


                      Uit het leven van onze Ijslandvaarders.


Eenmaal waren Nieuwpoort,Duinkerken en Oostende,de centra's waar deze visserij op grote schaal gepleegd werd.
Als we willen neerschrijven over onze Vlaamse ijslandvaarders,dan moeten wij feitelijk een kleine eeuw terug  in deze tijd,want het is rond de jaren 1880-1890 dat het bedrijf in Vlaanderen teloor ging en dat Nieuwpoort en OOstende volledig uitgeschakeld werden voor wat betreft het uitrusten van vaartuigen om de visvangst tegaan plegen op de Doggerbank,Feroë en Ijsland.
Duinkerken hield het langer vol;maar moest toch ook het onderspit delven.
Over het ruwe leven van onze ijslandvaarders,is maar weinig literatuur verschenen. Een  der merkwaardigste werken die over dit onderwerp handelen,en gesteund zijn op documenten en getuigenissen uit de mond zelve van oude zeebonken  is <<De Laatste Vlaamse Ijslandvaarders>< van  Juul Filliaert.,deze schrijver uit den westhoek,die zo goed den Vlaamse visser kent,door dat hij er jaren mede omgegaan heeft.
Zijn boek draagt dan ook een historisch karakter ,omdat het een heldere blik werpt op al de miserie die onze Vlaamse zeelieden moesten doormaken om aan de kost en brood te geraken.Het is een goudmijn van inlichtingen voor al degenen die zich met het verleden van ons vissersvolk bezig houden en belang hechten aan de gewoonten en de folklore van ons Noordzee ras
Wij hebben dan ook de taak gesteld hier vluchtig enkel de voornaamste punten op te dissen

             

De drie vissers-zustersteden.
Zo noemt de Filliaert,Nieuwpoort, Duinkerken en Oostende.
Nieuwpoort kwam als eerste op;kende grote bloei,maar verdween ook eerst.Duinkerken zou haar opvolgen en ook Oostende zou eens aan de spits komen.
Op de kabeljauw vangst gaan betekende het vangen,zouten en in tonnen verpakken van den vis die dan >>aberdaan >>genoemd werd.
Onze Vlaamse vissers hadden er zich een specialiteit van gemaakt.Niet alleen scheepten zij in op eigen vaartuigen,maar tevens werden zij aangemonsterd op Franse schepen,waarvan de reders uit Duinkerken speciale zitdagen te Nieuwpoort hielden om de nodige manscappen aan te werven.In 1781 werd te Nieuwpoort,onze Vlaamse vissers aangeworven voor eigen rekening om 45 schepen uit te rusten die op Ijsland zouden varen en die meer dan 13.000 tonnen aberdaan per jaar aan wel brachten.
In1840 kwam de regering  hulp aanbieden,onder vorm van premies.Dat hielp iets of wat vermits te Oostende verschillende rederijen tot stand kwamen,en ook te Nieuwpoort kenden een tiental toebehorende aan een drietal rederijen.
Rond 1880 zou men, te Nieuwpoort,den ondergang beleven van den kabeljauw vangst,terwijl Oostende het nog een tiental jaren zouden volhouden,Duinkerken hield het langer weerstand.
Een Pariabedrijf.

       
Nog tijdens het ontstaan van het bedrijf in Vlaanderen zegt ons M.Fillaert,was het de gewoonte van talrijke vissers naar Duinkerke te gaan aanmonsteren.Zo trof men nog, in de laatste twintig jaren van de laatste twintig jaren van de vorige eeuw,enkele << laatste ijslandvaarders>>aan in alle dorpen van de Westkust.
Het bedrijf ging over van Vader op Zoon,Armoede tierde in tal van vissers gezinnen;Het bloed riep en de vissers scheepten in voor IJsland.
Met het uitkomen van de lente zou men naar Ijsland trekken,In oogst-September terugkomen/enkele maanden leven als God in Frankrijk leven,om t(jaar nadien terug te herbeginnen.Men treurt er over dat het ras der Ijslandvaarders nu te niet is.De motor,het meerdere werk,het gemak van onderstand en steun,de toeneming van het klein visbedrijf en de gehele omwenteling in de jonge gemoederen teweeg gebracht door de twee wereld oorlogen,zijn hiervan de oorzaak.
Van waar zij kwamen.?

     
De meeste Vlaamse Ijslandvaarders,die te Duinkerke gingen inscheepten,waren afkomstig uit de vissersdorpen Adinkerke-De Panne,Coxijde,OOst Duinkerke,Nieuwpoort, en Lombartzijde.Het rekruteren der Ijslandvaarders beperkte zich tot het gebied gelegen tussen de Ijzer en Duinkerke,Vlaanderens Westhoek.
Hoe zag zo'n oude Ijslandvaarder er uit?
De schrijver Juul Fillaert.Heeft ze gekend
Ze dragen meestal het wit kinnebaardje,ze hebben gouden ringen in de oren hangen,het bovenlijf zit gedoffeld en heel "t jaar door ziet ge de << listjes<<(koordekens) van de rode onderbroek onderaan hun knoeisels bengelen.Ze zitten graag in den hoek van de schoorsteen,den rug van hun stoel tegen de muur geleund,den arm op de stoofleuning rustend en smakelijk paffend aan een door gedrenkt randerpijpje.
Ze sprekend smalend over het visbedrijf van thans.Welk een oneindig verschil.!
Nu gaat het al spelende met motor en mechanisme kracht en geld winnen is thans nog slechts een geluksmete.Maar beziet eens hun handen,waar de gleuven en kloven dooreen liggen getrokken van <<klaren en vieren>>(lossen van de visserslijn)en t'vasthouden van kabels en trossen als de storm de zeilen stuk sloeg en 't tempeest.,dagen en weken  na één hun dood uit de diepten van de oceaan voor de ogen spookte.
Hoe zij aanmonsterden.
Voor 1870 moesten onze vissers,zo zij wilden een plaats verkrijgen te Duinkerken,viermaal te voet naar de Franse stad trekken..Er liepen toen geen treinen.Eerst diende scheepsgelegenheid gezocht,dan aangemonsterd,dan de << piuzak><naar het schip gebracht en eindelijk werd ingescheept.Dat betekende telkens van 25 tot 30 kilometers te voet afleggen.
Langs dien eindeloze weg trokken de benden Vlaamse Ijslandvaarders met pak en zak geladen, in de bijtende koude, zeven uur ver,vrouwen en kinderen achterlatend,de gevaarlijke zee te gemoed,niet wetend of ze zouden terug komen.
De Franse reders hadden hier hun vertrouwens mannen tussen de vissers, die zorgden voor een gedeeltelijke Vlaamse bemanning voor de schepen.
Rond 1910 zou ook te Duinkerken ,de ijslandvisserij ook de kraak krijgen.Vanaf die datum moesten de Vlaamse Ijslandvaarders een andere gelegenheid zoeken.Ze vonden dat in de toenemende kleine vissers bedrijvigheid langs de kust,in de koopvaardij of in een land ambacht of onderneming.
Zeewaardig gemaakt.!



De schrijver,handelden over de toebereidselen tot vertrekken van de ijslandvaarders,doet hun godsdienstige aanleg uitkomen.Zijn toonden een bijzondere  voorliefde voor een Miraculeuze O.L.Vrouw beeldje te Lombardzijde.Zij was voor hen<<de ster der zee>>die men aanroept in gevaren,wie men beloften en wensen offert in t'licht van ontelbare kaarsen en wie men na wederkomst de dankoffer kwam aanbieden.Het kerkje was versierd met ontelbare ex-voto's en scheepjes aangeboden door de vissers en familieleden.De zaterdagse missen werden heel druk bezocht door degenen die zouden vertrekken;Hier knoopte zij de jonge vissers kennis aan en na een reis op Ijsland ,stapten zij in het huwelijksbootje,als wel te verstaan,de vangst goed geweest was.          

Te Duinkerken,in de herbergen,werd scheepspersoneel aangeworven.Er werd <<getekend><Er volgde een handslag en << tekengeld>>of <<handgift>> werd uitgekeerd,samen met de staatspremie van 50 fr,per kop.
Dit geldt zou gedeeltelijk,dienen voor de onkosten van de schipper tijdens de reis.De bepaalde aanmonstering,had plaats in Duinkerken in februari.De vrouwen vergezelden hun mannen.t'was Kerstmis,Er werd gegeten en gedronken.Bij het aanmonsteren werd het vast loon bedongen.Het werd vastgesteld per last van 12 tonnen gezouten kabeljouw,in iedere ton zo wat 60 vissen.De reder betaalde 12.14.16.18 fr.per lastAan land werd een last nochthans 13 tonnen.Die ton per optellen werd door de rederij bij de afrekening per kilo uitgecijferd. 
Het loon van de opvarende was eenvoudig.Als de matroos 14 fr.per last ontving,kreeg de kapitein 40frank.de stuurman 19frank.,en de kuipers 16frank per last.De dekjongens vaarden mee tussen de 6 en 7 frank per last.
De arbeid van iedere opvarende werd juist bepaald;De ouderdom der dekjongens vaarden mede tussen de 10 tot 14 jaar.
Bij het aanmonsteren werd een voorschot uitbetaald op de vangst<<monstergeld>< genaamd en doorgaans bekent op 10 last.Tijdens de overeenkomst-palabers werden alle punten,die nadien konden aanleiding geven tot betwisring,druk besproken.
Het ging over de <<deelvis >>die ten goede kwam aan de bemanning.
Als een visser>> op Ijsland bleef>>dan werd zijn part uitbetaald aan zijn naast bestaande.Het zelfde geld voor een ziek geworden scheepsmaat.,die niet meer kan werken.
Aan boord was het eten en drinken ten last van de rederij,maar de mannen,namen allerlei<<extraatjes >>mede als tabak en drank.
De monstering gaf ook aanleiding tot het houden van een mis en tot het geven van een eetmaal aan de aangemonsterde door de reder.Dan terug  naar huis  getrokken om aankopen te doen met het bedrag der voorschotten.Al dat goedje moest enkele dagen voor de afreis aan boord gedaan worden.Nog een lange reis naar Duinkerke,voor het vertrek werd op de gemenr kosten van de maatd van een zelfde dorp een mis gelezen?Gewijde kaarsen werden mede genomen naar huis of op het schip.Zij werden aangestoken bij stormweder.
Na de mis hadden gezellige bijeenkomsten plaats.Er werd gedronken en gezongen en sommige liedjes werden nu nog gezongen.Get afscheid van vrouw ren kinderen was treurig.Maar nog treuriger zou get leven zijn van onze vissers gedurende zes maanden dat zij op zee rond zwalpten op zoek naar den kabeljouw.               
                

31-01-2007 om 00:00 geschreven door Jan

27 Januari 1942


                    De wijninvoer uit Hongarije.

Hongarije heeft ons bij het kontigenteringskontrakt van 23 Oktober j.l.een wijncontigent van 6.000 hektos voor een bedrag van 500.000.R.M. tot in Juli van volgend jaar toegestaan.Benevens dit contigent werden reeds vroeger door Belgische Firma"s contracten voor 18.000hektos Hongaarse wijn afgesloten.
Wij vernemen thans dat de Hongaarse regering zich voorneemt de wijn uitvoer  te beperken,zodat de wijn van Hongarije niet meer ons zal bereiken.De aandacht op het feit dat het voorlopig nutteloos is invoer aanvragen voor Hongaarse wijn in te dienen.

30-01-2007 om 00:00 geschreven door Jan