20 December 1940. De eerste strenge winter in de oorlog van 1940-1941.
De Schelde dichtgevroren in Oost-Vlaanderen. De felle winter,die maar niet schijnt af te nemen, werkt zeer nadelig. Te Wetteren en te Oudenaerde is de Schelde dicht gevroren.Aldus ligt de scheepvaart lam en moesten te Oudenaerde de werven aan verscheiden Scheldebruggen stopgezet worden. Alleen voor de schaatsenrijders heeft de vorst een goeden kant:de wijd uitgestrekte Scheldemeersen,tussen de gemeente ,Beveren-Oudenaerde,;Petegem;Elzegem;Berchem-Vlaanderen;Melden;en Leupegem,en die reeds in de maand November overstroomd waren,bieden nu een onmetelijke ijsvlakte,zoals er in ons land zeer weinig te vinden zijn.Van talrijke gemeenten uit Zuid-Vlaamse streek komen de liefhebbers van deze wintersport,en het hoeft geen verwondering te wekken dat er reeds onder onze piepjonge gasten echte virtuozen der schaats te vinden zijn. Door het ijs gezakt in Kaulille. Woensdag namiddag wilde een persoon,wonende op het kruispunt te Kaulille,zich naarLoozen begeven en stapte over het ijs over de kempische vaart.Plots zakte hij door het ijs en bleef gelukkig met de armen boven het ijs hangen.Hulp daagde spoedig op en de man kon uit de vaart getrokken worden.
Voor het eerst in 1940 werd dezer dagen op de vismarkt te Ijmuiden een kleine hoeveelheid haring (ca 1.000 kg) aangevoerd. Er werden hoge prijzen voor betaald,hoewel dient gezegd,dat de vis zeer goed was.De schipper verkreeg 800Fl.dat komt overeen met een doorsnee prijs van 0.60 à0.70 fl.het kgr. In 1938 werd 10 miljoen kg.haring gevangen en de gemiddelde prijs bedroeg slechts 0.10à 0.18fl.het kgr.Nieuwe vangsten worden verwacht.
Het branden en de verkoop van gerst als koffie durrogaat is toegelaten.
5 December 1940
Het branden en de verkoop van gerst als koffie surrogaat is toegelaten.
Het fabriceren van gebrande mout voor dezelfde doeleinden is verboden, de verkoop van de thans bestaande voorraden,gebrande mout is toegelaten onder de voorwaarden vermeld in het rantsoenerings besluit. De verkoop,aan de verbruikers van gebrande gerst wordt geregeld door de besluiten op de rantsoenering der eetwaren DeFabricage van mengsels van koffie surrogaten met gebrande gerst of gebrande mout is verboden. De verkoop van thans bestaande voorraden wordt voorlopig toegelaten,dit onder de voorwaarden vermeld door de besluiten op de rantsoennering der eetwaren. DE fabricage van mengsels van koffiesurrogaten zonder gebrande gerst of gebrande moutr wordt toegelaten. De prijs van de gebrande gerst wordt als volgt vastgesteld. A)Verpakt voor den verkoop in het klein: Vanaf brander 4.15fr.het kg. Prijs voor de verbruiker fr.6 frank de kg. B) los (in zakken: Vanaf brander fr.3.50fr.het kg. Prijs voor de verbruiker fr?5.60fr, het kg. De prijs per kilogram voor de kleinhandelaar aan de groothandelaar betaald zal ten minste fr.1.15 voor ingepakte goederen. en 1.50fr voor onverpakte goederen,onder de verkoopprijs aan de verbruiker gerekend bedragen. ___________________
Pasteigebak,boter, vlees,confituur, en dergelijke waren,worden kunstmatig gekleurd om een schoner uitzicht te verkrijgen; Deze goederen zijn daarom niet besmet,zullen sommigen zeggen;Doch door ze regelmatig te verorberen wordt het organiseme er door geschaad. De handelaars of fabrikanten die hun goederen,die ze voor hun koopsters een ander uitzicht willen geven, hebben tweerlei doel; ze kunstmatig een uitzicht geven,dat ze op zichzelf niet hebben en door kleursel ingewerkte producten verdikken of begin van ontbinding tegenwerken. Verstandige vrouwen geven hun volle vertrouwen aan hun eigen inrichtingen,zij gaan naar hun cooperratie.
Plaag des tijds. Dieven duiken weer op. Oorlogstijd is de tijd van de dievenbenden,die er s'nachts op uit trekken om geld en schaarse levensmiddelen te stelen. En daarna aan woekerprijzen van de hand te doen. We verwachten dat de orddiensten deze kerels te pakken krijgen en zeer zwaar zullen straffen. Ten nadele van een Landbouwer uit Westmalle werden tijdens de nacht een 20 tal hennen gestolen,de dieven sneden de afsluit draad der weide over,geknipt en zich toegang tot het hok verschaft.De politie zijn de daders op het spoor. Een beetje verder,dan de vorige diefstal,hadden onbekende gauwdieven,de onbeschaamdheid bij een persoon ten huize in Westmalle,4 vetgemeste konijnen gestolen, klacht werd neergelegd bij de politie. Verder bij een beenhouwer uit Sint Lenaerts wonende Heihofkens,had in zijn grote openschouw,vier hespen en een kwartier te roken gehangen,,toen hij s'morgens de schouw,die hij onder had toe getimmerd,open gemaakt, hadden er zich langs de schoorsteen meester kunnen maken,na eerst op het dak van de betrekkelijke goede woning te zijn geklauterd. Deze reeks gaat voort, om neer te pennen,zo zie je maar wat voor ellende het is, en hopen dat deze kerels zeer ewaar gestrafd worden.
Pakketten voor de krijgsgevangenen en voor zedelijke verlaten kinderen.
25 November 1940. Pakketten voor de krijgsgevangene en voor zedelijk verlaten kinderen. Winterhulp heeft alle schikkingen genomen op één van de volgende twee pakketten te sturen aan de 5000 duizend krijgsgevangeen,die nog geen enkele zending ontvingen omdat de middelen van hun familieleden niet toelaten Het pakket bevatte het volgende: 4 repen chocolade,2pakjes cigarretten,2 bussen vleespastei,1 doos confituur,250 gram suiker, het andere pakket als volgt gevolgd: 4 repen chocolade repen, 2 pakjes cigaretten, 1 doos-corned beef;2350 gram suiker. de vervaardiging van deze pakketten is volop aan de gang en de verzending zal spoedig geschieden. onnodig te zeggen ,dat dit gebaar van << Winterhulp<< dat aan de ongelukkigste van onze krijgsgevangenen een opbeuring en een bemoedeging zal brengen, zo dicht bij Kerstmis,niet alleen door de begunstigden ook voor hun gezin en door alle oud-strijders ten volle naar waarde zal geschat worden. Daarenboven zullen ongeveer 4000 pakketten bezorgt worden aan dekinderen,die onder bescherming staan door de koninklijke bescherming commisie(zedelijk verlaten kindeeren, geplaatst onder voogdij) Kolen voor behoeftigen. <<Winterhulp heeft 100.000 ton kolen aanggekocht,,die bestemd zijn voor de behoeftige. De kolen bedeling zal geschieden door de bemiddeling van de provinciale inrichtingen,die verzocht worden alle mogelijke inlichtingen te bezorgen aan de afdeling bevoorrading in verband met de verdeling van brandstof tussen de verschillende stations van bestemming, alsmede de adressen van de bestemmeling. DE gemeente besturen werden verzocht onmiddelijk alle inlichtingen aan de provincie gouverneurs te bezorgen,opdat de kolen zo spoedig aan de begunstigen kunnen besteld worden.
21November 1940. Groene planten en onze gezondheid.
Groene planten gelasten zich op eene natuurlijke en bestendige wijze met de zuivering van de atmosfeer.Zij halen er inderdaad het koolgas uit, waaruit ze dan weer de zuurstof trekken dieczegedeeltelijk aan de luct terugschenken. Dit maakt ons ineens al het nut duidelijk van onze tuinen ,desquaren en de parken in de steden,de lanen en de drevene die met bomen afgezoomd zi. Deze bieden dus niet enkel een niet te ontkennen genot voor het oog maar tevens reen onmisbaar goed voor de gezondheid van onze woningen . DE CLIVIA. Deze plant is een onzer mooiste kamerplanten;ziet de aanblijvende langwerpige bladeren met hun prachtige donker groene tint en die even mooie kleur der bloemen, met 20 tot 30 gerangschikt tot een scherm.Zij houdt eraan op zelfstandigen grond te staan.In de Winter moet zij weinig worden gegoten maar in eene heldere plaats staan om later goed te bloeien.:in de Zomer echter dient ze vaak te worden besproeid ,ook de bladeren,en in eene verluchte maar half-duistere plaats te worden bewaard.
De stad Oudenaerde en omliggende. De strijd tegen de overdreven prijzen en onregelmatige verkoop van allerhande waren wordt er werdt in een kruiden winkel op de Gentse steenweg te Eine, werden 50 dozen ,wegende elk van een halve kilo die ingemaakt e leverpastei aangeslagen door de toezichters van prijzen en lonen,daar deze dozen tegen 25 fr.het stuk verkocht werden.De handelaar leverde,het bewijs dat hij zelf ze aan de hoge prijs had moeten inkopen.,en dus eveneens een proces-verbaal opgesteld tegen de leverancier. Eveneens te Eine werden verscheidenen beenhouwers in over treding genomen, wegens het aanplakken van de hoge prijzen.op de prijzenlijst,welke verplichtend voor hunne uitstalling moet hangen. Te Bevere-bij-Oudenaarde,werden bij een beenhouwer,drie gerookte hespen in beslag genomen,wegende te samen 15.900 kg.daar deze tegen 55fr.het kilo werden aangeboden,terwijl een proces-verbaal tegen de beenhouwer werd opgemaakt..Er werden eveneens enkele overtredingen vast gesteld Te Oudenaerde,en bij een beenhouwer werden een paar hespen in beslag genomen,welke tegen 70 frhet kilo tekoop werden aangeboden.
Alhoewel het reeds gezegd kan het best nog eens worden herhaald: Alle funkties in de diensten van Winterhulp,zo de centrale te Brussel als de lokale in de provincie,worden, volledig, bij wijze van vrijwillig dienstbetoon vervuld. Dit geldt niet,slechts de leidende elementen,maar ook voor het uitvoerend personeel. Men hoeft zich dus niet af te vragen welk percentage van het bedrag,dat men voor Winterhulp stort,aan wedden en lonen teloor gaat en wat er voor de noodlijdende overblijft. Het antwoord is zeer eenvoudig:aan wedden en lonen 0 0/0,voor de behoeftigen 100 0/0. Deze hernieuwde terrechtwijzing bleek gewenst,nu,hier en daar,verondersteld schijn te worden,dat de toekenning van 25 0/0 de door de provinciale comité's geinde bedragen aan het uitvoerend Hoofdcomité voor bezoldiging van personeel, zou zijn vereist. De waarheid is dat een zeer gering deel van die 25% wordt aangewend tot dekking van onvermijdelijke kleine onkosten,bureel benodigheden, propaganda, e.d. terwijl het overige het uitvoerend Hoofdcomité of lokale comité's in staat te stellen,enerzijds,provinciale oflokale comité's wier inkomsten niet opwegen tegen hun behoeften,te helpen en,anderzijds,werken van een groot en dringend belang te steunen. Het zal tenslotte, ook wel overbodig zijn nog eens met den stersten nadruk te verzekeren dat alle gelden en giften,die voorWinterhulp worden ingezameld,uitsluitend de eigen noodlijdende landgenoten ten goede zullen komen.Hier mag en hier kan geen plaats zijn voor misverstand:Winterhulp is en blijft een werk van nationale solidariteit,door ons volk en voor ons volk. _______________________________
Een aangenaam geschenk voor onze krijgsgevangenen.
19November 1940.
Een aangenaam geschenk voor onze krijgsgevangen.
Het is thans toegelaten dagbladen te zenden naar onze krijgsgevangenen.Wie dus een aangenaam geschenk wil bezorgen aan een familie lid die krijgsgevangen is ,schrijve in voor een abonnement op<< Het nieuws van den dag<<(10 frank van heden tot einde December 1940,te storten op onze postrekening nr 5260) Gelieve duidelijk ,naam en volledig adres op te geven van den krijgsgevangene. __________________________________
2600gemeenten hebben inderdaad 2.434 gemeenten hun plaatselijke comités samengesteld.Deze plaatselijke comités werden zoals u weet gelast met de inrichting van volksoep,van goedkope maaltijden,van uitrijking van steenkolen ,ende uitreikiing van kledingstukken. in onze omgeving hebben we kunnen vaststellen,dat de volkssoep en de goedkope maaltijden zich in voldoende mate hebben uitgebreid. Op heden schatten wij het dagelijks uitgereikte aantal rantsoenen op 350.000 en dat van de schoolsoep op 275.000 Ondanks grote moeilijkheden in de bevoorrading hebben zij met een lofwaardig regelmaat de uitdeling van de maaltijden kunnen verzekeren,en daarbij ovewakend dat de gehalte aan calorieën,de normen bedragen,die vastgesteld werden door het << departement << geneeskunde&Hygiëne<< De gezamelijke kinderbevolking van minder dan 14 jaar bedraagt zowat 1.874.830 kinderen.Voor deze kinderen en voor zwangere vrouwen hebben wij 7500 ton gesuikerde ,gecondenseerde melk en 480 ton melk in poeder ter beschikking gesteld. Voor de scholen onze tussenkomst heeft zich niet daartoe beperkt.Er werden uitgedeeld 250 ton sinaasappelen en mandarijntjes,160 ton chocolade,8 ton traanolie,130.000 dozen kinder voedsel met rijstmeel en cacao als hoofdbestanddeel.20.000zuigelingen voedsel met rijstmeel als hoofd bestanddeel.540ton sojabeschuiten, 30.000 toebereidingen met een mengsel van calcium en ijzer waarvan er evenwel nog in voorbereiding zin.250.000dozen zuigelingen voedsel zijn thans in voorbereiding,evenals meer dan 300 ton sojabeschuiten. Zoals u ziet treffen wij vooruit ziende maatregelen. Gerst werd aangekocht ,voor het vervaardigen van maltovine. Daaren boven werden 190.000ton suiker aangekocht om verschillende mengsels voor de kinderen te vervaardigen en verwerkt. Dat is het resultaat van de vrijxilligers van winterhulp op enkele maanden tijd.
Dienst voor hulp aan de krijgsgevangene,Pakketten.
8 November 1940. Dienst voor hulp aan de krijgsgevangen,pakketten.
Het rode kruis deelt mede dat vanaf 1November 1940,in staat is het Hollandspakket (pakket van 2.1/2kg.voedingswaren,dat samengesteld wordt en rechtstreeks verstuurt wordt door het NederlandsRode Kruis) naar al de reserve militairen te zenden,die in Oflagen gevangen zitten. Opdat een dergelijk^pakket verzonden worden, is het voldoende de som van 50fr.te storten op P.C.R. 03239-84 <<Rode kruis>> Holland-Belgisch pakket>< Brussel,en duidelijk,de naam, voornaam,NR. van het interneringskamp op het stortingsformulier te schrijven.
Kardinaal Van Roey ,aartsbisschop van Mechelen, heeft een gift van 25.000 fr.aan Winterhulp laten geworden. Ineen begeleidende schrijven drukt hij zijn beste wensen uit aan de voorzitter van Winterhulp.en voor het welslagenvan het werk.
Wat was ons suikerrantsoen per dag? De verbruiker had recht op 30 gram suiker per dag.Vanaf November 1940 bedroeg het rantsoen 33à33,3gram,afhankelijk van de nauwkeurigheid van de berekening,vier à vijf suikerklontjes volstondenom dit rantsoen te dekken.Elke zomer verhoogde de overheid het rantsoen om de gezinnen instaat te stellen jam te bereiden.Van 11Juli tot 8 September 1940 kregen de comsumenten elke dag 90gram suiker. ________________________________
7November 1940 Duivebonen voor Koffie Tijdens een gerecht zaak ,zijn er verbluffende feiten aan het licht gekomen. De betrokkenen zijn de koffiehandelaar W. En de tussen persoon V.en C. W.had zogezegd 5000 kgr.koffie te koop.Aan de prijs van 46.50fr.Later bekende W. daarvan slechts1700 kgr.In magazijn te hebben.Er waren hem nog 1200kg,en 500kg beloofd geworden door grossisten aan de prijs van 14fr;(dus 1frank meer dan op 1Mei vast gestelde prijs) Vergelijk eens even zelfs diens inkoopprijs;14 fr.met de verkoopprijs;456.50fr. dit voor koffie die nog zelfs niet in zijn bezit was van W.Nou en of dit woekeren was. W. vond als voortverkoper V.iemand die vroeger in oud-ijzer handelde.V.werd, voor het zoeken van een slachtoffer,tussenpersoon,en vond die in C.die voor de oorlog handelde in vrouwen ondergoed(wat zijn die lui toch veelzijdig,en dit alles beslagen)C. werd op zijn beurt als tussenpersoon,want leerde op eijn beurteen tussenpersoon kennen aan de beurs een Brusselaar.,die zich koper verklaarde voor alle partijen koffie,en waarvoor de te betalen prijs geen rol speelde.De Brusselaar gaf zo maar dadelijk 2.500 fr.voorschot,zonder zijn naam en adres bekent maakte,iets waarnaar C. rven min vroeg,die bij deze 2.500fr.nog 7500 frank uit eigen zak betaalden.
Antwerpen krijgt een Aardappelkaart. In opdracht van den heer Sekretaris-Generaal van het Ministerie van Landbouw en voedselvoorziening,breng ik ter kennis van de bevolking,dat de aardappelkaart slechts zal uitgereikt worden aan de personen,die zich zullen aanbieden in bezit van een als volgt opgestelde verklaring,ondertekend door het gezinshoofd. >>Ik bevestig op mijn eer,dat ik geen voorraad aardappelen heb van meer dan 45 kilogram per persoon,die deel uitmaakt van mijn huishouden>> << Mijn huishouden bestaat uit .......personen.>> << Mijn voorraad aardappelen bedraagt........kilogram. << Ik verleen hierbij toelating om alle politieofficieren,aan de kontroleurs van de ravitaillering en aan de agenten van de gemeentelijke politie,een huiszoeking te doen om de nauwkeurigheid dezer verklaring na te gaan.>> <<Handtekening
De personen die reeds in het bezit zouden zijn van hun aardappelkaart,moeten dezelfde verklaring bij het gemeente bestuur (feestzaal Meir) indienen voor 8 November 1940,indien zij dit niet doen,stellen ze zich bloot,aangezien te worden als zijnde in overtreding met artikel 6 van het besluit betreffende de aardappeldistributie en die bij dit besluit voorziene straffen op hem te zien toepassen. Verklaringen in blanco af te halen in de feestzaal Meir Antwerpen.
In beslagnamen te Anwerpen. Door den Antwerpsen dienst van prijzencontrool,werd er een aantal dozen met ingelegde kippen in beslag genomen daar ze een gevaar betekende voor de volksgezondheid.Bij het openen der dozen verspreidde zich een verschrikkelijke geur.Het goedje werd gereed gemaakt door een vreemdeloing,wonende aan de provinciestraat,kievitstraat. en die had niet beter gevonden dan de kiekens eenvoudig te koken,zonder te sterliseren en ze dan eenvoudig in metalen dozen te doen na het koken.Deze gevaarlijke waar werd verkocht aan 20 à25 fr per doos. Honderden dozen moeten inmiddels reeds verkocht zijn onder de bevolking.De politie zal in al de wijken opzoekingen doen om ten einde deze waar in beslag te nemen.
Persbericht:We hadden in het verleden een stukje gepubliceerd,waarin we onze verwondering hadden uitgedrukt,dat het Engels,voorrang kreeg op het Duits als derde taal in de Antwerpse Scholen.Tot ons genoegen vernemen we thans, dat zulks alleen het gzval is een meisjes Atheneum: waar de leerlingen van de 5 de jaar verplicht zijn het Engels aan te leren. Dit blijkt een uitvloeisel te zijn van het programma,dat gevolgd moet worden met het oog op de homologatie van de diploma's De stedelijke overheid is inmiddels met de staatsinpectie over deze zaak in verbinding gesteld.Wij drukken de hoop uit, dat op zeer korte tijd de gewenste oplossing er is. ________________________ Volk en Staat.
Door de secretaris-generaal van het ministerie van Economische zaken,wordt in het staatsblad volgend besluit uitgevaardigd: Art.1. De zeep voor huishoudelijk gebruik zoals toiletzeep,harde zeep,scheerzeep, zachte zeep, zeeppoeder(met uitzondering van de producten,voor den schoonmaak en het onderhoud) kunnen slechts afgeleverd worden of verkocht worden tegen afgifte van stroken af te knippen,hetzij van de zeepkaart<<A>> hetzij van de bijzondere zeepkaart<< B>>hetzij van de bijzondere zeepkaart << C>>,ofwel tegen afgifte van een machtiging tot bevoorrading Art.2.Een zeepkaart wordt aan elke verbruiker afgeleverd. 1°De zeepkaart<<A>> aan de Mannelijke verbruikers die ten volle 17 jaar oud zijn. 2°De zeepkaart <<B>> aan de Mannelijke verbruikers van minder dan 17 jaar en aan de vrouwelijke verbruiker. 3°De bijzondere zeepkaart <<C>> wordt ter aanvulling van kaart <<A>>of<<B>> in de volgende gevallen geleverd.
1° Aan de kinderen van minder dan 8 jaar 2° Aan de zieken,bij voorlegging van een geneeskundig getuigschrift. 3° Aan de personen die van ambtswege aan de zieken en nieuwgeborenen zorgen moeten verstrekken zoals; de geneesheren,tandartsen, vroedvrouwen, verplegers, en verpleegsters. Art 4; Het ministerie van Ekonomische zaken bepaalt de waarde der stroken zeepkaarten <<A>> en <<B>> en de bijzondere zeepkaart<<C>> alsmede de geldigheidsduur. Art.5. Kunnen op verzoek,machtiging krijgen tot bevoorading voor zeep voor huiselijk verbruik; 1°De ondernemingen wier werklieden worden te werk gesteld aan bijzondere bevuilde huizen. 2°De gasthuizen,klinieken,sanatoria,godshuizen,,herstellingsoorden,,weldadigheid. instrellingen, gevangenissen,verbeteringsgestichten en gelijkaardige openbaren gebouwen,,voor personen die er werden geplaatst of gedetineerd,het bestendig personeel inbegrepen,voor zover de rechthebbende geen zeepkaart <<A>><<B>> of>>C>> bezitten. 3° e hospitalen,klinieken en moederhuizen,voor een aanvullend hoeveelheid zeep bestemd tot het wassen van linnen. 4° De gasthuizen,spijshuizen en gelijkaardige inrichtingen voor het wassen van linnen, met uitzondering van het tafellinnen. 5° De medische instellingen en inrichtingen, voor water geneeskunde,de kapperswinkels,de apothekers,de voedings nijverheden en gelijkaardige inrichtingen,voor het wassen van het linnen en het kuizen van de exploitatievoorwerpen. ___________________________
Varkens verkocht te Kortrijk. Tegen 16 uur,even voor het sluiten van het slachthuis deed de bevoegde overheid,een inval en werden een 60 tal geslachte varkens aan de vastgestelde prijs verkocht. Tor onze grote verbazing van de in zaak betrokken personen, toen zij vernamen, dat hun <<dure>>varkensgeslacht,tegen 14 fr per kg.werd verkocht,terwijl de slachters aan de boeren ongeveer 25 fr.per kg.levend gewicht betaalden.Het weze een heilzame les. ___________________________
De volksweerkunde uit het begin van de negentiende eeuw was een curieus mengsel van gezond verstand en bijgeloof. Het bestond uit een samen raapsel van duizenden weerregels,spreuken en gezegden.Een deel van deze spreuken hoort men ook nu nog wel.
In vele weerspreuken wordt een verband gelegd tussen de maan en de bewolking. Dit zijn redelijk betrouwbare spreuken. Een koude heldere nacht leidt dikwijls tot vorst of mist in de ochtend en het is vooral tijdens zulke nachten dat de maan goed te zien is. Vandaar komt het gezegde dat na een heldere nacht vorst komt.
In de volksweerkunde komen vele gezegden voor die zouden moeten wijzen op het voor- spellende gedrag van dieren en planten.Zo werd wel eens beweerd dat koeien gaan liggen als er regen komt en dat bijen voor een storm terugkeren naar hun korf. De meeste van deze gezegden weerspiegelen echter slechts de gevoeligheid van dieren en planten voor ver- anderingen in atmosferische omstandigheden,met name de vochtigheid.