Johan Van Geluwe wordt 80. Tijd voor een babbel, want zijn
werk wordt nu overal erkend en de exposities volgen elkaar in hoog tempo op.
Wenen, Essen, Hagen, , Antwerpen, Aalst, Kortrijk en binnenkort een groots
evenement in Waregem. Na Waregem Koerse geeft Johan Van Geluwe zijn antwoord in
Bepart. Opening 5 september, een datum om nu reeds in uw agenda te noteren
Maar ook in het Arenthuis in Brugge kan je momenteel zijn
virtueel museum van de museums echt zien. Een grote installatie met postkaarten
en ingangtickets van musea overal ter wereld .
Zoeklicht:
Je eigenlijk beroep is architect, hoe werd je kunstenaar ?
Johan Van Geluwe:
Ik woonde altijd in Waregem en mijn vader was ook architect.
Na mijn studies handel in het college vertrok in naar Gent-St Lukas- In die
tijd was het normaal dat de zoon zijn vader opvolgde. Een boerenzoon nam de
boerderij van zijn vader over, een architectenzoon werd architect. Ik heb in
die periode veel huizen en industriële gebouwen ontworpen en gerealiseerd. A la
tête du client. Mijn eigen huis, het huis van Georges Barbe en nog vele
anderen. Een huis voor iemand zetten schiep meestal een persoonlijke band, met
zijn goede en slechte kanten. Als architect moet je geen visie opdringen, daar
maak je alleen veel mensen ongelukkig mee. Op een dag belde de directie mij van St-Lucas met de vraag om full-time lesgever te worden.
Indien ik dit aanbod weigerde zou men het mij wellicht geen tweede keer vragen.
Ik stemde toe en begon een tweede carrière. Mijn activiteit als architect heb
ik, ondermeer omwille van fiscale redenen,afgebouwd.
Zoeklicht:
Wat was je eerste kunstwerk ? Wat is voor jouw kunst ?
Johan Van Geluwe:
Ik kan me niet onmiddellijk mijn eerste kunst werk
herinneren. Kunst om de kunst, dat werkt niet. Vroeger was kunst, kunst op
bestelling,in opdracht. Ik moet ook altijd glimlachen wanneer ik op een
uitnodiging van een vernissage of een opening lees dat de kunstenaar aanwezig
zal zijn. Maar de kunstenaar is altijd aanwezig bij een tentoonstelling van
zijn werk! Een kunstwerk moet niemand kwetsen. Je kan het in een museum stoppen
of in een kelder, je hebt de keuze. Een kunstwerk maken moet kunnen zonder al
te veel belemmeringen. Het moet vrij maken.
Ik val zo wat terug op het modernisme. Dat is de
kunstrichting uit het interbellum. Basisidee is dat we samen ergens naar toe
gaan, naar een toekomst van meer vrijheid en meer rede. Wat ik maak is een
installatie, het is een concept. Een idee. Ik ga een ruimte, een lokaal,een
museum bekijken en zie hoe ik met die
ruimte kan werken. Veel kunstenaars zijn bang van de ruimte, of van de leegte. Ik
werk juist met de elementen van de ruimte.
Veel van mijn werk staat in Essen. Ik werd namelijk vroeger
eens uitgenodigd voor een groepstentoonstelling in Hagen. Daar werd ik
geconfronteerd met het prachtige museum en de immense ruimte van de architect
Karl Ernst Osthaus, eveneens en architect. Trouwens Henri Vandevelde heeft dit
eerste museum voor de moderne kunst ter wereld uitgevoerd en gebouwd. Dit
museum is sindsdien vooral bekend voor zijn installaties en omwille van het
feit dat de gemeentelijke overheid voor het museum niet langer wilde betalen.
Installaties zijn hetgeen ik ook maak. Ik ga de ruimte
bekijken en slaap er dan een nacht of twee niet van. Ik lig dan te piekeren
over de mogelijkheden die er allemaal zouden kunnen zijn. Aan de hand van de
plattegronden en de plannen wordt haarfijn alles uitgetekend hoe ik het zie. En
dan heb ik natuurlijk medewerkers nodig die alles voor mij nauwkeurig
uitvoeren. Ik ben de regisseur, de conceptuele man.
Zoeklicht: Je surft mee op de actualiteit en maakt gebruik
van actuele begrippen ?
Johan Van Geluwe:
Ik gebruik de actualiteit, maar ik verwijs ook sterk naar de
geschiedenis en het verleden. Wij moeten de dingen en de mensen de plaats geven
die ze verdienen. Mijn namen en benamingen hebben een sterk verwijzend
karakter. Zo heb ik een Ubermuseum of het Museum van the museums gecreëerd. Dit
museum heeft een echt kabinet van een conservator. Ik ben dan ook de enige
directeur va n dit virtuele museum,
maar ook de enige kunstenaar. Dit museum omvat alles. Zo is er ook nog ART, dit
is het Art Recycling Museum. Dit was lang voor het mode was om alles te
recycleren; tijdens de periode van MAO had ik het Multinational ART Office en
MOM, in het engels is dat moeder, of onder het mom van. Ik gebruik graag
moderne woorden en meestal draai ik de betekenis om, in een andere zin. Ik
klasseer en verzamel op mijn manier. Iemand noemde mij ooit de tedere
anarchist. Ik voel me daar wel goed
bij.
Zoeklicht: Vorige
jaar was er een incident rond de 7 werken van onbarmhartigheid in Kortrijk ?
Johan Vangheluwe:
Ik was reeds lang van plan iets dergelijks op een locatie te
doen met als inspiratiebron de zeven werken van barmhartigheid. Dokter Gery Van
Tenderloo had een oude fabriek gekocht
en wilde een kunstencentrum inrichten en dacht aan een soort happening. Hij
kende mijn werk en vroeg me iets te doen .Ik heb dan die zeven nissen van het
klooster in negatief gevuld met letters met de
zeven werken van onbarmhartigheid te weten : de hongerigen decimeren, de
dorstigen verdrinken, de naakten verkrachten,de vreemdelingen vergassen, de
zieken euthanaseren,de gevangenen folteren en de doden recycleren. Er was veel volk en een deel van het publiek was
geschokt. Het stadsbestuur was bevreesd voor de reacties van het publiek. Maar
dat was juist een spiegel die ik aan iedereen wou voorhouden. En dat lukt niet
met een tableautje te schilderen of een etsje te maken. Dat van die
vreemdelingen vergassen is wel allemaal gebeurd ..
Zoeklicht: Je verkoopt geen werken ?
Johan Van Geluwe : Ik geef graag op mijn manier commentaar op wat ik
allemaal zie gebeuren, ik moet daarvoor geen werken verkopen. Dan kom je in een
commercieel circuit terecht van galerijen en prijzen. Mijn pensioen volstaat.
Ik wil andere kunstenaars niet beconcurreren. Trouwens, veel van mijn
installaties zijn imaginaire constructies. Het zijn mijn antwoorden op wat ik
zie, op wat men mij vraagt. Ik beleef er veel plezier aan, en dat volstaat.
Plots zitten we opgescheept met het crisisgevoel. Veel mensen worden daar onzeker en angstig van. Tijd voor nieuwe profeten, wichelaars en voorspellers.Kijken in de toekomst is meteen een remedie tegen onzekerheid. Het orakel van Delphi stuurde spionnen tussen de rijen wachtenden om op die wijze exact die dingen te voorspellen, die door de "gelovigen" verwacht werden.Meestal waren de voorspellingen conservatief en voor verschillende interpretaties vatbaar De giftenomzet steeg.De massa groeide aan. Het orakel was een directe verbinding met de god Apollon, gezeten op een driepikkel raakte zij in trance en kraamde zij een onbegrijpelijke taal uit, die dan door werd omgezet in voorspellingen en raadgevingen. Vandaag zegt de Italiaanse priester Gabriele Amorth dat Satan de financiele crisis georganiseerd heeft. Die Italiaan is de officiele duiveluitdrijver van het bisdom Rome en oprichter van de Internationale vereniging van Exorsisten. Niets nieuws onder de zon.Er is zelfs een tv-programma: het zesde zintuig; dat van dergelijke nonsens een wedstrijd maakt. En de astrologen, horoscopen en andere voorspellers tieren welig op internet, tegen geringe betaling. Helderziende Naomi,winnares van het zesde zintuig zei na een ontmoeting met Jp Vanbendegem:" Die man is enorm sceptisch. Indien hij een beetje verder zou staan in zijn ontwikkeling zou hij mij wel geloven. Hij is intuitief niet rijp.Ik ben er zeker van dat hij nog veel moet leren op zielsniveau" Meestal vallen die profeten snel door de mand, een beetje show en spectakel is dan ook mooi meegenomen. Via de sterren, of een glazen bol, speciale kaarten, pendels en wichels geven de voorspellers de "klanten " de indruk dat ze uniek zijn.Of dat het einde van de wereld nabij is. Om gered te worden, om te ontsnappen aan de doods-angst volstaat het de orakels te volgen. Wij kunnen alleen met de nodige "skepsis" onze portemonnee goed in de gaten houden voor deze oplichting...
Het kleine meisje uit Palestina maakt het overwinningsteken. Het heeft hoop op een andere en een betere toekomst. Het meisje woont in Hebron,waar onverdraagzame zionisten Palestijnen schrik aanjagen en aanvallen. Het kleine meisje heeft deze pose wellicht al dikwijls voor de toeristencamera's opgevoerd. Het heeft er succes mee.Meegenomen in dergelijke toestanden. Maar het kleine meisje had wellicht liever gespeeld met haar pop. Alleen ze heeft geen pop. Het kleine meisje doet de grote mensen na. Het overwinningsteken zit wellicht niet in haar gewone gebarentaal. Misschien werp ze liever kushandjes, maar de situatie in Palestina laat nu eenmaal weinig kushandjes toe. Het kleine meisje is zelfbewust en kijkt onbevreesd de toekomst tegemoet. Misschien kunnen we iets leren van het kleine meisje. Zoals dat je om de wereld te veranderen ook in je zelf moet geloven. Of dat rechtvaardigheid en kameraadschap niet uit de hemel ( wat een woord) zullen komen vallen. Of dat kleine meisjes de toekomst voor verandering zijn....
PS:Vandaag bombardeerde het Israelische leger Gaza-stad. Momenteel zijn er reeds 350 mensen gedood.Waarom ? Waarom een uitgehongerde bevolking bombarderen. Om Hamas te isoleren ? Om opnieuw de verkiezingen te winnen in Israel ? Verschrikkelijk, hoe een volk uitgemoord wordt. Israel beweert dat het enkel om een strijd tegen Hamas gaat. Maar de beelden van onschuldige kinderen en burgers in ziekenhuizen blijven op mijn netvlies kleven.Israel zegt dat het een daad van zelfverdediging is. Maar je kan geen slachtoffer spelen,terwijl je een volk platbombardeert.De speelgoedraketten van Hamas kun je niet vergelijken met de allesvernietigende Israelische oorlogsmachine. In deze oorlog moet je de kant kiezen van de slachtoffers die zitten opgesloten in de grootste gevangenis ter wereld: Gaza. Meer dan 7000 betogers in Brussel protesteerden op oudejaarsnamiddag tegen de Israelische agressie. Een betoging die scandeerde: wij zijn allemaal Palestijnen..
De uitdrukking Mexicaans leger geeft perfect weer hoe de meeste organisaties vandaag gestructureerd zijn: te veel officiers, te weinig soldaten.De gevolgen zijn gekend: weinig efficientie, hoge kosten, onduidelijkheid over de te volgen strategie, ontevredenheid van de werknemers die door de gangen giert.In sommige organisaties is het allemaal netjes op papier uitgetekend met een overladen organigram, in andere organisaties blijft de concretisering op zich wachten, in nog andere organisaties is de structuur virtueel of in de hoofden van de werknemers aanwezig.Maar het werkt niet, het frustreert alleen iedereen. Een vage en lange aanloop van een aarzelende blog, omdat het wel al te pijnlijk wordt om man en paard te noemen.Ondertussen is dit wel in besloten kring gebeurt,met een nieuwe reeks leugens en ontkenningen als gevolg. Laten we het dus over onze regering hebben, die de Fortiscrisis opnieuw in het volle gelaat terug krijgt en ondanks de vele miljarden ondersteuning stuntelend poogt een moeilijk dossier af te ronden.Plots duikt het Ijsland-scenario op. Indien de regering niks had beslist, dan waren niet alleen de Fortisaandeelhouders een pak centen kwijt, maar dan waren ook alle Fortiswerknemers hun job kwijt. In vele gevallen zijn de Forisaandeelhouders ook Fortiswerknemers. Zij kochten een pak bedrijfsaandelen, deels omdat ze toen in de sprookjes van hun werkgevers geloofden, deels omdat ze zich "verplicht" voelden, deels omwille van de belastingsvoordelen. We stevenen dus regelrecht af op een moeilijke periode, een echte crisis.Voor een lange of voor een korte periode ? Ook dit is koffiedik kijken. In crisistijden zijn er kansen voor solidariteit.In crisistijden zijn mensen geneigd samen te komen, te discussieren en te vergaderen. Buiten kan het koud zijn. Binnen kunnen we ons samen verwarmen...
Een van de politieke belangrijke momenten was de discussie in het congres over het politieke standpunt dat de Algemene Centrale van het ABVV inneemt over de Palestijnse problematiek. De projectpartners Mohammed Hazzam en Atef Saed waren op de afspraak aanwezig en Leila Shahid gaf een prachtige en emotionele speech die de misverstanden die over de Palestijnen bestaan helemaal in de juiste contect zetten.Een paar van haar ideeen.. Israel bezet sinds 60 jaar Palestina. Nu gaan ze verder. Via de muur en de nederzettingenpolitiek isoleren ze de Palestijnen. Zij snijden een gebied in steeds kleinere stukjes. Op die manier worden de Palestijnen steeds meer op zichzelf en hun familie terug gedrongen. Door de beperking van de bewegingsvrijheid.In die context wordt religie opnieuw een bindmiddel en ongetwijfeld een belangrijk houvast. Zo krijgt Hamas zijn aanhang, zo krijgt bekrompenheid en eng denken een kans. Om progressief te kunnen denken moet je kunnen bewegen, reizen, nieuwe indrukken opdoen. De doelstellingen van Israel zijn duidelijk: zij willen de Palestijnen weg. Maar de Internationale gemeenschap kan onmogelijk aanvaarden dat een staat die gebaseerd is op religie en discriminatie bestaat en de internationale principes van mensenrechten aan zijn laars lapt. Het is dus de internationale gemeenschap die in gebreke blijft. En daar horen wij bij. Wat moeten we nu als vakbond aanvangen ? De Palestijnse bond roept op tot een boycot van de producten die uitgevoerd worden uit de Israelische kolonies. De kolonies zijn illegaal, dus we mogen en kunnen die producten die zij verkopen niet op onze markt toelaten. We moeten ook projecten met de PGFTU opzetten om hen te helpen bij de uitbouw van hun vakbond. Door de druk op te voeren bij de Europese Unie om de gratis gezondheidsverzekering opnieuw in te voeren en te financieren.Wij moeten ook rechtstreeks met de PGFTU projecten opzetten. Zonder de tussenkomst van allerlei Internationale instanties die steeds maar voorwaarden opleggen en de mogelijkheid voor een vrije en onafhankelijke vakbond hypothekeren.
Een van de opdrachten voor het statutair congres van de AC-ABVV was nieuwe vormen te vinden om een boodschap bij de militanten over te brengen.Niet meer een organisatie van informatiestandjes waar alleen overtuigden opnieuw van hun grote gelijk overtuigd werden. Maar een alternatief vinden is niet zo eenvoudig. Toch kan wat verbeelding aardig wat opleveren. De Internationale solidariteitsprojecten werden omgevormd in producten die als congresgeschenk aan de deelnemers geschonken werd. Zo is er in samenwerking met Oxfam Fair Trade een doos met inhoud uitgewerkt. Honing uit Cuba, Wijn uit Zuid-Afrika, Thee uit Ruanda,Zeezout uit Bulgarije,Taybeh-bier en een kalender, chocolade uit Peru, koffie uit Colombia; evenveel producten uit de landen waar we projecten mee hebben. Een twee experiment was het organiseren van een tentoonstelling over HIV-Aids in een container aan de ingang van het congres, een container die eveneens gebruikt wordt als rookruimte. Een derde installatie was een samenwerkingsproject met de architectenschool La Cambre uit Brussel waar een checkpoint geinstalleerd werd. Het is een visueel project geworden met zandzakjes,wachttorens, herasafsluiting, pinnekensdraad, een gele streep,lichten,en echte soldaten die de toegangsbewijzen van de congressisten controleren. De reacties waren positief,alleen werden de militanten soms vlug ongeduldig. De "militairen" zijn personeelsleden van de AC, soms iets te enthousiast over hun opdracht. Maar ze waren er met overtuiging en maakten heel wat indruk op de militanten. De boodschap is begrepen.....
Eenmaal is de vier jaar is er zoiets als een congres in de Algemene Centrale van het ABVV. Dan wordt er drie dagen gediscussieerd door 800 militanten.Waarover ? Natuurlijk over de actualiteit, maar ook de problemen die de militanten in de bedrijven ondervinden. Dat zal natuurlijk over de financiële crisis zijn. Voor mij is een congres een topmoment, ondermeer omdat alle buitenlandse projectpartners uitgenodigd zijn. Op 10 december is er een Internationaal seminarie over " decent work".Daar zullen Internationale en Europese bonden discussieren over de te volgen strategie tegenover onderaanneming, uitzendarbeid, illegaal werk, werknemers zonder contract. Hoe kunnen we de arbeidsmarkt als vakbond meer en beter controleren om er voor te zorgen dat de solidariteit tussen de werknemers zo groot mogelijk blijft.De basisregel zal natuurlijk dezelfde blijven: de werknemers organiseren. Want samen sta je sterker, meer dan ieder voor zich.Een tweede regel is gelijk loon voor gelijk werk. Of werknemers nu als uitzendkracht, in onderaanneming of als vaste werknemer werken: zij moeten aan hetzelfde loon betaalt worden. De financiele crisis zal ook zo zijn gevolgen hebben: het gevaar dat de onderste aan de ladder het gelag betaalt loert immers om het hoekje. Nu reeds zijn werkgevers al tevreden als ze kunnen aankondigen dat er bij de herstructureringen " geen naakte ontslagen" zullen vallen maar dat enkel de uitzendkrachten of de werknemers in onderaanneming hun contract niet meer hernieuwd zal worden. Het worden opnieuw moeilijke dagen voor veel nieuwe werklozen tijdens de eindejaarsfeesten...
Gisterenavond " De Toverfluit" in The Market Theatre in Johannesberg.Een Zuid-Afrikaanse interpretatie. Geen violen maar marimba"s. Duitse teksten vertaald in Engels en Zulu. Kortom Mozart geinterpreteerd in de Zuid-Afrikaanse leefwereld, Prachtige Zuid-Afrikaanse kostums ( blinkie, blinkie), prachtige Zuid-Afrikaanse gezangen. De tegenstelling tussen het oude Europa en het verdrukte Zuid-Afrika verdwijnt door de dynamiek en de dansen. " De Toverfluit" is zo universeel dat er ongetwijfeld raakpunten zijn met het stuk van Mozart. In de Tsanga traditie is er de sage van de ndlati-vogels. Deze vogels leven in de hoogste bergen. Bij storm en onweer kunnen veel mensen door de bliksem gedood worden. Alleen wanneer een held de bergen intrekt en op de toverfluit speelt, zullen de vogels de fluitspeler en zijn volk beschermen. Wellicht heeft deze sage over leiderschap Mozart geinspireerd. Want ook de missing link tussen de verschillende oerapen en de mens werd door wetenschappers in deze streek ontdekt in de grotten. De Zuid-Afrikaanse Toverfluit maakt opera toegankelijker,ook al omdat de voorstelling gratis was. Tot op vandaag kon Bongi niet gaan naar een avondvoorstelling.Als huishoudster mag zij s'avonds de BenB niet verlaten
Sinds een maand is de goudmijn ERPM te Boksburg gesloten. Nadat 2 arbeiders stierven door CO2 vergiftiging. De ondergrondse pompen werden stilgelegd, de goudmijn loopt langzaam onder water. Tweeduizendzeshonderd arbeiders( 45 procent uit Malawi, Swasiland,Lesotho) wachten en hopen dat de mijn opnieuw open gaat en zij hun werk niet verliezen.Migranten zonder werk hebben geen werkpas en moeten onverbiddelijk terug naar huis. De National Union of Mineworkers (NUM) organiseert een mars voor de arbeiders en hun families. Twee eisen: het water moet door de overheid weggepompt worden, nieuwe eigenaars moeten de goudmijn opnieuw openen. De ganse regio dreigt immers overstroomd te worden als men het water niet wegpompt,overal zijn er onderaardse gangen die de huizen en de streek zo kunnen doen ineenstorten. De vakbondssecretaris zegt: "Het is precies alsof er een slang in je huis woont en je het niet weet" Daarom is er ook een Milieu-organisatie op de mars aanwezig die een manifest voor de overheid heeft opgesteld.Zij leggen de link tussen de erbarmelijke werksituatie en de roof op het milieu. De huidige eigenaars hebben de mijn koudweg gesloten. Canadezen en Australiers.De wereldwijde financiele crisis en de dalende goudprijs maakt zijn eerste slechtoffers. Risico's nemen en investeren in de jarenlange verwaarloosde installaties en gebouwen zit er niet meer in. Goud. De arbeiders delven het boven en zien het niet eens. Zij zijn de echte Zuid-Afrikaanse armen en moeten het doen met 1500 Rand per maand. Buitenlandse investeerders slepen het goud weg en maakten 17 miljoen Rand winst.Mijnen zijn de rijkste ter wereld, de arbeiders de armste. Wij werden gevraagd of we mee wilden betogen en solidair zijn. Ik voelde me eerlijk gezegd vereerd met de uitnodiging. S'morgens vroeg kwamen we aan bij de slaapbarakken van de mijnwerkers.We moesten even wachten, er werd vlug vlug schoongemaakt.Het bezoek grijpt je naar de keel: 20 volwassen mannen slapen op betonnen britsen : een gevangenis is nog meer luxe. Een grootkeuken en een winkel,daar moeten ze het mee doen. Ik zie een uniform hangen. Het is om op zondag naar de kerk te gaan. De dienst begint om 10 uur en eindigt om 17 uur. Wellicht een vorm van ontspanning. Buiten begint er veel volk toe te stromen.Snel zijn er tweeduizend man verzameld. Ze zingen en dansen. Om energie te krijgen en te overwinnen. Op een vrachtwagen met geluidsversterking begint de begroeting van alle aanwezige leiders. Ik moet ook het bad in en onze delegatie voorstellen. Daarna betogen we samen naar het stadhuis. Iedereen langs de straat sympathiseert,alleen kijken sommige blanken vreemd op naar ons. Aan het stadhuis worden opnieuw een reeks speechen afgestoken. Daar staan de officiele instanties en de mijnbazen te wachten om de eisenbundels van de betogers in ontvangst te nemen. Blijkbaar moeten de bazen daar aanwezig zijn en het manifest ondertekenen voor ontvangst. De vakbondssecretaris is vlijmscherp tegen de bazen: U hebt gefaald. U bent er niet in geslaagd deze mijn serieus uit te baten. U geeft niks om de arbeiders, u wil enkel de winst. Ga weg, wij hebben U niet nodig, we zullen zelf de mijn open houden of nieuwe bazen vinden die wel iets van de stiel kennen" Ook ik krijg drie minuten. Ik breng de solidariteit over van de Belgische arbeiders en beloof dat ik deze arbeiders niet zal vergeten en overal zal vertellen in welke onmogelijke levensomstandigheden zij moeten leven en werken....
PS Senzeni Zokwana, de Num voorzitter vertelde op 12 december 2008 dat momenteel de pompen in de mijn opnieuw werken.Om te verhinderen dat er huizen in de regio instorten, de mijn is niet opnieuw open, maar er is hoop op een overnemer. Misschien krijgen de arbeiders toch hun job terug..
Glenn nodigt ons uit voor een etentje en komt ons ophalen. De blanke eigenaar van de Thalani-lodge zegt: ah, jullie chauffeur is daar. Glenn is woedend, dit is puur racisme. Omwille van zijn huidskleur wordt hij als een "knechtje"behandeld. De aprartheid,officieel verdwenen,bestaat nog. Het verschil tussen zwart/wit is het verschil tussen rijk en arm. Of het verschil tussen het witte en het zwarte TV-station. Of witte en zwarte scholen, witte en zwarte woonwijken. Aparte wc's in de bedrijven voor witte en zwarte werknemers. Wit spreekt Engels of Zuidafrikaans. Zwart spreekt een mengelmoes van Zulu,Xosa,Zwuna,Pedi,Shangan,Swasi en Vendu. Veel zwarte werknemers leven in de bekende golfplaten hokjes.Ergerlijk.Maar begrijpelijk als je weet dat veel zwarte werknemers dit verblijf als tijdelijk zien.Ze wonen dicht of op de werkplaats.Meestal hebben ze een contract voor de duur van het project,daarna zijn ze werkloos.Maar een tijdelijk verblijf wordt soms een permanent verblijf.Dat zie je aan de gloednieuwe golfplaten toiletten,die ze van de gemeente kregen. De regering bouwt ook goedkope huisjes,en die zijn gratis.Er wordt veel geinvesteerd in openbare gebouwen zoals scholen en ziekenhuizen.Maar er blijven veel misstanden, zoals de arbeiders op een bouwwerf die moeten slapen in een afgedankte bus...
De verkiezingen worden volgend jaar gehouden. Dit weekend moeten de Zuid-Afrikanen zich registreren om volgend jaar aan de verkiezingen te kunnen deelnemen.Verschillende politieke partijen voeren campagne om zich te laten registreren. De belangrijkste politieke partij het ANC ( African National Congress) gebruikt ondermeer de slogan "Heb je zeg" en " Zorg voor je toekomst". Doelgroep voor deze campagne is in de eerste plaats de jeugd, want uit onderzoek blijkt dat vooral jongeren onverschillig staan tegenover de politiek. Het is immers reeds enkele generaties geleden dat de harde strijd voor de afschaffng van de apartheid en de strijd voor het algemeen stemrecht plaats greep. Onze taximan heeft geen tijd om aan dat alles mee te doen zegt hij. Zaak is zo veel als mogelijk rond te rijden en niet in een rij te staan wachten om zich te laten registreren.Nochtans staan in alle wijken tenten of zijn er witblauwe banners die aangeven waar je je kunt laten registreren om de verkiezingen eerlijk te doen verlopen. Wellicht wordt het zelfs voor de eerste keer echt spannend. Er wordt immers met belangstelling gekeken hoe het ANC de interne scheuring zal verwerken. De president Mbeki werd door een deel uit het ANC tot ontslag gedwongen.Heel wat linkse militanten vonden dat het beleid van Mbeki te veel surftte op de golven van de neoliberale globalsering.Het gevolg van dit ontslag was de oprichting van een nieuwe partij naast het ANC. Nu wordt er flink ruzie gemaakt over de eventuele naam van de nieuwe partij: zij wil zich de people congress party noemen. De vraag blijft momenteel open of het kan.Het wordt uitendelijk COPA ( Congress of the People) De stichting van de nieuwe partij heeft ook gevolgen in de vakbondswereld. Cosatu, de interprofessionele organisatie waar de Num bij aangesloten is,staat onder druk. De leiding van de Metaalvakbond en delen van de onderwijzersvakbond willen breken met het ANC en bekennen zich tot COPE. Ook de vormingswerkster van de Num gaf openlijk kritiek op het ANC.Deze interne discussies zullen heel wat energie kosten,die de vakbond gerust anders kan gebruiken. Gisteren stierf een grote dame van Zuid-Afrika op 76-jarige leeftijd : Myriam Makeba. De kranten titelen Mama Afrika.Een symbool sterft, haar muziek blijft bestaan....
De financiele crisis is ook in Zuid-Afrika voelbaar,niet alleen in de krantentitels.President Kgakma Motlantho zei gisteren op het vakbondscongres van Fedusa dat de Zuid-Afrikaners moeten leren sparen om hun land van de catastrofe te redden. Vanddag zien veel Zuid-Afrikaners met lede ogen de betaaldag tegemoet. Door hun vele schulden moeten zij immers met de ene hand weggeven, wat zij zojuist ontvangen hebben. Alhoewel de Zuid-Afrikaanse regering reeds een tweetal jaren geleden een paar excessen van de banken aan banden legde blijft de kredietcrisi toeslaan en staat de rand duidelijk onder druk.Zo deelden de banken ondermeer gratis kredietkaarten uit aan de schoolpoorten aan de 18 jarigen.De kaart was gratis, het krediet niet. Dit is natuurlijk slechts een van de bankentrukken. Overal wordt de Zuid-Afrikaan aangezet tot consumptie : SMS,GSM en kopen op krediet. De Zwitserse eigenaar van mijn verblijf schuurde reeds zijn broek en poogt vertwijfelt de 350000 rand te recupereren die hij op een rekeing van de Kauptingbank plaatste. Zijn platina en goudaandelen dalen voortdurend. Eigenaardig normaal stijgt goud in tijden van onzerkerheid...
De huishoudster van de Thalanilodge is reeds zeven jaar tewerkgesteld in de Thalanilodge. Niks speciaals, indien zij daarom niet haar thuisland Swasiland slecht een maal per jaar bezoekt, Zij heeft vijf kinderen, die ziet ze slechts bij het kerstfeest. Dan heeft ze 2 weken verlof. Haar moeder zorgde voor de kinderen tot ze door een messteek in de onderbuik verlamd geraakte.Nu zit ze in een rolstoel en zorgen de kinderen voor haar. Bongi doet denken aan de vele Zuid-Afrikaanse vrouwen die vooral voor zichzelf en hun kinderen moeten zorgen. Veel mannen werken ver weg, of blijven niet al te lang of sterven aan Hiv-Aids,Het lot van de huishoudvrouwen in Zuid-Afrika zou moeten verbeteren. De regering maakte een nieue wet waarbij een contract verplicht wordt, het minimumloon ( 680 Rand) verplicht wordt,een regeling bij ziekte en verlof voorzien is. Maar dit wordt slechts bij 25 procent van de huishoudsters toegepast.Onwetendheid, gebrek aan inspectie... Vrouwenemancipatie staat nog in de steigers, symbool van de vrouwenstrijd is Saartje Baartman. Deze vrouw werd als slaaf en als curiositeit naar Frankrijk gebracht en tentoongesteld. Zij werd zelfs als een dier opgevuld om te dienen voor de wetenschap, Enkele jaren geleden werd een poging ondernomen om haar opnieuw in Zuid-Afrika te begraven. Er was een wetswijziging nodig om haar terug te brengen naar haar land. Nu is ze een onderdeel van de vrouwenstrijd en de strijd tegen discriminatie...
Een lange reis brengt me in de Thalanilodge in Johannesburg. Het is laat, Bongi komt verdwaasd open doen, zij verwachtte me niet echt meer. Vooraf wachtte Glenn me op aan de luchthaven met Mdu,een chauffeur die de volgende dagen ons brengt waar we moeten zijn. De begroeting is hartelijk. Melville heeft zijn uitgangsreputatie nog niet verloren: tot diep in de nacht is er ambiance. Maar het is er ook relatief veilig met voldoende prive-bewakers, prikkeldraad en cameras die de huizen en de hotelletjes bewaken. Overal bordjes met het opschrift: armed response. In de praktijk wil dit zeggen dat er onmiddelijk geschoten wordt, pas daarna vraagt men wat je kwam doen. Veiligheid is dan ook een obsessie in een land dat in 2010 de wereldkampioenschappen voetbal mag organiseren. Iedere dag begint het sportnieuws met: binnen 525 dagen starten de wereldkampioenschappen voetbal... Maar er is nog veel werk aan de winkel en tradioneel wordt er door de bouwvakkers gestaakt voor meer loon, maar ook voor minder werkdruk en meer veiligheid. De cijfers over de arbeidsongevallen liegen er niet om: vorig jaar waren er meer dan 22 dodelijke arbeidsongevallen, de laatste maanden reeds een paar honderd. Eric zegt dat de werkgevers het maar zullen begrijpen als er na ieder dodelijk arbeidsongeval gestaakt wordt. De arbeiders moeten de tijd nemen om te rouwen, om hun solidariteit te tonen met hun medearbeiders...
Blijkbaar zijn er nogal wat 40plus vrouwen die alleen zijn. Een zoete prooi voor relatieburoos en theoretici in spe die platvloers en populistisch op emoties breien.Een ongereglementeerd terrein voor speudo zieleknijpers. Ze schrijven, bieden hulp,geven vorming en voordrachten. Ze maken gebruik van Maslov, freud,Daniel Goldman, stukjes geschiedenis en noemen zich graag filosoof. Ze ontwerpen modellen, tekenen diagrammen, driehoeken,kruisen en cirkels met op dit alles een nieuwe terminologie. Of wat dacht je van woorden als sociaal constructivisme, modulaire poly-ami,roedelwezens,vituele clusters zonder context.. Er is een groot afzetgebied voor dergelijke goeroe's: er zijn wel 1 miljoen singels die dolgraag een nieuwe partner zouden vinden.Being Single and Together:, het BEST-patroon.De oplossing voor singels, maar het zit nu eenmaal niet in onze genen, gelukkig kan het aangeleerd worden. Partners worden omschreven als een haai ( superieur), een kwal (slachtoffer) een karper (inferieur) of een dolfijn (levenskunst) Onzorgvuldig taalgebruik leidt tot amateurisch geknoei. Jammer, vooral voor mensen die relatieproblemen kennen. Blijf weg van dergelijke huis-tuin- en keukenfilosofie. Ga gewoon op reis...
Vandaag kreeg ik bezoek uit Zuid-Afrika. Twee madammen die samen met het Fonds voor ontwikkelingssamenwerking ( Fos) hier in Belgie in het kader van Waardig werk op getuigenbezoek zijn.Zij wilden ook eens met ons praten en kijken of er op termijn geen samenwerking kan groeien. Zij zijn vooral actief in de kaapstadregio en werken met de thuiswerkers op de grote boerderijen. Na vier jaar hebben ze een staf van 8 leden, en een 3500 leden. Wendy Pekeur is een jonge overtuigende vrouw. Zij vertelt honderuit over de schendingen van de rechten die de vrouwen moeten ondergaan. Naast verkrachtingen, huiselijk geweld worden hun basisarbeidsrechten dageliks geschonden. Ik kijk verwonderd en vraag een voorbeeld.Wel op de sproeiwagens met pesticiden zit meestal een man met beschermkledij terwijl vrouwen werken op de plaats waar de sproeiwagen overheen gaat. Wanneer de vrouwen weigeren te werken, zegt de farmer hen dat het absoluut niet gevaarlijk is en dat ze gewoon verder moeten werken. In gans Zuid-Afrika zijn er slechts 600 inspecteurs die kunnen opgetrommeld worden. Meestal werken de arme landwerkers reeds generaties lang op dezelfde boerderij, bij dezelfde farmer.Indien zij hun werk verliezen, verliezen ze hun huis, hun familie, hun geschiedenis.Van een herverdeling van het land is geen sprake, de vrouwen hebben vorming nodig. Al was het maar om het Zuid-Afrikaanse gezegde: "Hij is de dak, zij de vloer..." naar een betere communicatie tussen partners te laten groeien...
Ad Vingerhoets kwam helemaal uit Tilburg om ons te vertellen dat de wetenschap eigenlijk nog niks wist over het verschil tussen mannen en vrouwen. Ik grapte bij wijze van parodie dat we een psycholoog nodig hadden om eens ernstig over vrouwen te kunnen nadenken, de talrijke aanwezige vrouwen bliksemden me meteen de grond in.Maar dit totaal terzijde. Ad Vingerhoets overliep zo wat alle proeven die het verschil tussen verliefdheid en liefde onderzochten. Hij skande de hersenen, onderzocht hormonen en grapte hier en daar relativerend de vele praat uit de boekjes op een gezonde manier weg. Wat we al wisten: verliefdheid duurt hooguit drie maanden en ebt weg, liefde is gericht op zekerheid en voortplanting. Liefde kan wel drie jaar duren met een kindje,bij twee peuters wel zeven jaar.gemiddeld wordt daarna een of andere partner in de steek gelaten. Liefde zou in de dierenwereld niet voorkomen, het feit dat mensen daar mee te maken krijgen is vooral het resultaat van een uitzonderlijke hersengroei.Daardoor zijn we te vroeg geboren en dus totaal hulpeloos.We hebben moederliefde nodig om te kunnen overleven.Het vermogen tot liefde en verliefdheid hebben dus alles te maken met de ervaring van de moederliefde in de jonge kinderjaren.Slechte relaties en geluk bij de liefde zouden meteen ook gentisch bepaald kunnen zijn. Ad Vingerhoets hield van spreekwoorden en annekdotes. Eentje wil ik meegeven. " Gog gaf de man een penis en hersenen, maar niet genoeg bloed om die twee gelijktijdig te laten werken". Tot slot zijn tips. Wil je uitzoeken of het met een partner zou kunnen klikkzn: ga naar de achtbaan. Het vreemde en prettige gevoel kan aan de persoon verbonden worden, waardoor je meteen dezelfde kick opnieuw wil beleven. Een kans voor een relatie. Vrouwen op zoek naar een partner stoppen best even met de pil. Hormonaal zullen ze in verwarring geraken en niet de juiste signalen uitsturen. Wat dan wel jammer is,als je zoekt naar een partner...
De Waregemse vrijzinnigen werden in het verleden wel eens
verweten machos te zijn. Met de najaarscyclus voor filo is aan deze mytme
meteen een eind gekomen. We filosofeerden over de vrouwen. Niet om drie uur
snachts in een duister café, neen, open en bloot met een cyclus filosofie. De
vrouwen waren zelfs welkom !
Griet Vandermassen is verbonden aan de faculteit Letteren en
Wijsbegeerte (Universiteit Gent) en is Germaniste en filosofe. Haar onderzoeksvelden
zijn onder meer wetenschapsfilosofie, evolutiepsychologie, evolutiebiologie en
feministische theorievorming. Ze is bestuurslid van SKEPP. Ze kwam een avond met Powerpoint haar boekje "Darwin voor vrouwen" uit de doeken doen.Ze noemt zichzelf feministe, moedig dus in Flairtijden.
Feminisme is een term die vele ladingen dekt. Het
gelijkheidsfeminisme bijvoorbeeld, gaat ervan uit dat de verschillen tussen
vrouwen en mannen ontstaan zijn door opvoeding en socialisatie. Het
verschilfeminisme daarentegen, erkent wel verschillen tussen mannen en vrouwen
en vindt dat de vrouwelijke kwaliteiten een meerwaarde hebben. Daarnaast zijn
er nog heel wat varianten, maar geen enkele strekking verklaart waarom mannen eigenlijk overal over een bevoorrechte
positie beschikken en hoe de relatie tussen de seksen nu precies historisch
gereproduceerd wordt, aldus Griet Vandermassen.
De evolutieleer leert ons dat door adaptaties via selectie er heel wat
soorttypische verschillen tussen mannen en vrouwen zijn ontstaan. Adaptaties
zijn aanpassingen aan de omgeving die direct of indirect bijdragen tot een
succesvolle voortplanting.
In het algemeen zijn mannen inderdaad dominanter en
competitiever en zijn vrouwen meer sociaal voelend en zorgzaam. Griet
Vandermassen legde haarfijn uit hoe die verschillen doorheen de geschiedenis
tot stand kwamen en wat hun belang was bij de voortplanting. Niet enkel het
genetisch materiaal, maar ook omgevingsfactoren bepalen iemands
persoonlijkheid. Bovendien mogen we ook niet de onterechte overstap maken van
'feiten' naar 'waarden'. Het is niet omdat mannen doorhun globaal genomen competitiviteit meer aanzien genieten, dat die toestand
ideaal is. En het is niet omdat ze seksueel agressiever zijn, dat we
verkrachting moeten goedkeuren. Kortom: Griet legde ons uit van waar mannen en
vrouwen kwamen. Het belangrijkste is: er is een groot verschil tussen mannen en
vrouwen. Dat komt door onze (apen-apinnen) oorsprong. Waarmee de Waregemse
vrijzinnigen best kunnen leven
Aan de poort van Cytec staat sinds 11 dagen een stakingspikket. De reden : het ontslag van 1 van de 200 bedienden die daar werken, op de achtergrond een dreigende delocalisering, waarvan de 200 arbeiders vrezen het eerste slachtoffer te zijn. De 100 kaderleden denken dat hun eigenlijk niks kan gebeuren. Cytec is een verfbedrijf en heeft afdelingen in Duitsland, Italie, Nederland , Spanje, Noorwegen,Frankrijk en India. Een multi dus. Aan het pikket staan vermoeide militanten.Deze nacht mislukte de verzoeningsvergadering op het Ministerie van Werk. De directie wenst de CAO over werkzekerheid niet te respecteren. De werknemers praten over de directie. Er werd een specialist interimdirecteur aangeworven om " de grote kuis" te organiseren. Een directeur die reeds heel wat herstructureringen in de textiel op zijn palmares heeft. De man blinkt uit in minachting voor vakbonden en arbeiders. Bij een mededeling aan het personeel vandaag zet hij de syndicale delegatie gewoon buiten. De directie deed ook beroep op de rechtbank om de toegang tot het bedrijf te verzekeren. De rechtbank gaf de directie gelijk. Een deurwaarder komt provocerend en discussierend met het pikket vrachtwagens doorlaten. Hij gaat duidelijk zijn boekje te buiten om incidenten uit te lokken. Het toont meteen aan welke kant rechtbanken en deurwaarders kiezen in een sociaal conflict...
Vandaag werd er voor de arbeiders een oplossing gevonden en gingen de arbeiders opnieuw aan het werk. De CAO-werkzekerheid werd aangepast, maar bleef overeind. net als de arbeiders... De dagen die volgden kregen deurwaarders meer en meer werk. Beaulieu, Carrefour overal werden deurwaarders ingeschakeld om stakingen te breken.Ooit bestond er zoiets als een herenakoord. Dit was niks min of meer dazt de werkgevers beloofden de normale overlegprocedures met de vakbonden eerst te proberen, voor beroep te doen op een rechter en een deurwaarder.In moeilijke tijden is er blijkbaar geen plaats voor een "gentlemens-agreement",maar wordt alles meteen voor een rechtbank uitgevochten. Het lijkt me niet meteen de beste oplossing voor de vele conflicten die de komende maanden ongetwijfeld zullen losbreken.
Op 17 oktober is het wereldarmoede-dag. De voorbije beurscrisis deed ons misschien een beetje uit het oog verliezen dat er in Vlaanderen 22.000 mensen moeten leven van een leefloon. Die liggen niet wakker van hun aandelen, maar wel van de facturen die in hun bus vallen voor energie, water en licht.Het radio-bericht dat de stad Antwerpen bij de toekenning van sociale huurwoningen voorrang zal geven aan de burgers met werk, zal opnieuw voor veel mensen het uitzicht op een betaalbare woning ontnemen. De voorbije weken zagen we dat veel persmensen een verkeerd beeld hebben van de inkomens bij de bevolking, omdat ze er van uitgaan dat iedereen evenveel verdiend als de omgeving waarin zij werken. Toen ABVV-Rudy in de zevende dag zei dat 75% van de werkende bevolking tussen 1000 euro en 1600 euro verdiende en dus moeite had om de gestegen energiefactuur te betalen, bleef de VBO-baas opvallend stil. Maar er zijn nog cijfers: hoeveel is het leefloon eigenlijk ? Een samenwonende heeft 474 euro, een alleenstaande 711 euro. Deze 711 euro ligt zelfs onder de Europese armoedegrens ( = 860 euro). Ook al is het leefloon de voorbije jaren een beetje opgetrokken, dit inkomen is te laag om een menswaardig leven te kunnen leven. Mensen met een leefloon zijn vaak verplicht om schulden te maken om te kunnen overleven en daar verdienen de banken of malefide makelaars weer een mooi percentje aan. Mensen met een leefloon zijn ook afhankelijk van het plaatselijk OCMW. Nochtans zijn de basisbehoeften van iedereen dezelfde, dit kan dus niet afhankelijk gemaakt worden van de eventuele plaatselijke willekeur. De federale overheid moet er voor zorgen dat sociale uitkeringen voldoende hoog zijn om de basisbehoeften te betalen. Dan moet niemand naar het OCMW lopen...
