De Toestand. Gedurende de verlopen week merkten men een grote opbrengst der teelproducten. De slachtingen van vee en gevogelte zijn hun gang , op een nogal grote schaal. De aanhoudende droogte heeft nochthans de groententeelt niet bevordert. De moeilijkheden van vervoer en verdeling verminderen stilaan.Nochthans zal men maar een werkelijke verbetering zien, wanneer de spoorwegen,de provincieverbindingen en de voornaamste markten opnieuw zullen geregeld zijn. Wij maken er u attent op, dat de aanvragen voor het vervoer per wagen voor de levensmiddelen in grote getallen zijn ingewilligd geworden.Iedere vrachtwagen mag 20 liter bezine gebruiken aan de vast gestelde prijs van 3.85fr. tot 4.15 fr.per liter. De koopkracht neemt toe, dank zij de terugkeer van de vluchtelingen,en hernemen der zaken die gesloten waren. De prijzen op de hoeve betaald hebben nergens tot opslag geleid, onder den invloed van de hierboven gemelde oorzaken. De prijzen bij de kleinhandelaar zijn een weinig gestegen.De groothandelsprijzen zijn in het algemeen onveranderd gebleven. Niettegenstaande alles is het moeilijk nu al te kunnen zeggen hoe zich de prijzen,in de nabije toekomst zullen voordoen.Wij veroorloven ons U aante herrineren dat gewoonlijk op dit tijdstip van het jaar de seizoenprijs verminderen zich in prijsvermeerderingen omzetten.Anderzijds al is de bezetter min of meer gunstig gestemd voor een prijsverhoging op de hoeve,maar zullen niet toelaten een prijs verhoging aan de kleinhandelaar. Het vlees zal gerantsoeneerd zijn 75 gram per hoofd. De beenhouwers denken dat hun verkoop zal verminderen en kopen maar het hoogst nodige. De prijs van gevogelte zijn zeer laag,omdat het graan moeilijk te vinden is, zelfs aan hogen prijs,en de eigenaars moet in vele gevallen van hun pluimvee af te geraken. Graan: Volgens sommige koersen die we konden bekomen, zouden de prijzen voor tarwe van 200 frank vertrek handel zijn,en 180 frank voor vertrek handel haver.Dat betekend een verhoging van 25% in verhouding met begin Mei. Gedurende het zelfde verloop daalden dez prijzen in de vernigde staten met 25% Koeken:Weinig zaken,gezien de moeilijkheden van vervoer.Volgens de gewesten is de opslag zeer veranderlijk.deprijzen stijgen met 15-25% Aardappelen:Deprijzen der nieuwe aardappelen zijn in afslag, Groenten:In het algemeen zijn dep rijzen vaster,,tengevolge van de droogte. Fruit;De prijzen dir zeer laag stonden,eijn vaster geworden op het einde van de week. Druiven: Zoals voor fruit Bloemen:De prijzen zijn zeerlaag,bij gebrek aan kopers.
4Juli 1940. Kontrole op de melkbedeling te Antwerpen.
4Juli 1940.Kontrole op de melkbedeling te Antwerpen.
Sedert enige tijd moeten de boeren hun melk afleveren aan de melkerijen.Er waren klachten binnengekomen vanwege de melkerijen te Westmalle dat er zoveel vervalste melk werd afgeleverd. Op een goede morgend werd al de aangebrachte melk eens gekeurd door de zorgen van een dokter, een scheikundige van het parket ,en was vergezeld dooreen subsituut voor ze in ontvangst genomen werd.3. Tussen de talrijke boeren werden er elf geknipt,die afkwamen niet met melk of een beetje water,maar met water en een beetje melk. Deze elf boeren ,eigenaars van 2 a 3 melkkoeien,bewoonden het grondgebied van Westmalle,Oostmalle,St.Lenaerts;St.Antonius,Halle en Zoersel. In de melk van hen werd 30%water bevonden:de tweede had zijn waar 25%afgeroomd en er dan nog 15%water bijgegoten:de derde gaf ,had 10% van de pomp erbij gevoegd;in t'kort,allen bleven ver onder het gemiddelte van 8.7% De ene zwoer dat hij nooit zijn toevlucht tot water had genome,n, de andere gaf de schuld aan het mager voedsel dat hij aan zijn beesten voor zette,de derde gaf toe,dat er water kon voorkomen van het spoelen der emmers;enige kloegen dat zij na s'avonds te hebben gemolken,in de nacht slachtoffer zijn geworden van diefstal van melk en dat de dieven daarna water bijvoegden,opdat hetzelfde aantal liters zou aanwezig zijn;De Drie boeren werden vrijgeproken,en twee liepen een boete op van 350 fr;al de rest mocht het stellen voor 750 fr.
Deze week zal een aanvang genomen worden met het bedelen van soep,aan zeer voordelige voorwaarden,namelijk tegen 0.30den liter.De bedeling zal plaats vinden,in de lokalen der Rijksmiddelbare school,ingang Berlaarstraat. Ten einde de steekkaarten in orde kunnen brengen worden degenen die wensen ingeschreven te worden,verzocht zich te melden op het politiebureel tussen 10 en 12 uur of 14 to 17 uur. Vergeet uw trouwboekje niet mede te brengen.
18 Juni 1940.Door de vrijlating van onze onderwijzers.
18Juni 1940 Door de vrijlating van onze onderwijzers...
Door de vrijlating der krijgsgvangenen,welk tot nu toe gedeeltelijk geschiedde,keerden de meeste leerkrachten weer en gaat alles in onze stedelijke onderwijsinstellingen weer normaal.Voortaan zal dus geen beroep meer moeten gedaan worden op Fröbel en andere onderwijzerresen voor de jongensscholen,een verheugend feit daar de opvoeding onzer knapen toevertrouwd kan worden aan mannelijke krachten. Het groot verlof zal in plaats vcan 2 Juli ,een aanvang nemen op 20 Juli,om aldus deze achterstallige leerstof weer beter in te halen. Aan prijsboeken zullen onze meisjes en kongens dit jaar echter niet mogen denken. Trouwens voor den oorlog was het bedrag 12 frank per leerling,dat bestemd was om boeken te kopen...en reeds verminderd worden. Spijts dit zal toch in elke school een kleine plechtigheid ,het ijverige werk onzer leerlingen belonen.
Korte Berichten in het Antwerpse pers en omliggende steden en gemeente.
13 Juni 1940. Korte berichten in de Antwerpse pers en omliggende steden en gemeente: Bericht aan de Duivenliefhebbers!!!! Na onderhoud met de militaire overheid wordt het houden van reisduiven uitsluitend toegestaan aan degenen die zich aan volgende bepalingen onderwerpen. 1 Alle houders van reisduiven zijn verplicht voor heden,donderdagnamiddag 13 juni te 12 uur,een driedubbele hoklijst op te maken van alle reisduiven in hun bezit. Twee exemplaren der hoklijsten moeten worden ingebracht in de hoofdlokalen dezer aangesloten duivenmaatschappijen en zullen aan de militaire overheid worden afgegeven.Een exemplaar wordt door de liefhebber zelf bewaard. 2° Bij latere wijzeging van de hoklijsten,door het ringen of doden van duiven,moeten deze wijzigingen aangegeven worden bij de << Bescherming der reisduif>> Zand1,Antwerpen. 3° Het is ten strengste verboden tot nader orde ,postduiven in vrijheid te laten.
Vele wilde dieren zoals Leeuwen,Tijgers,Luipaarden en panters,vielen aldus de eerste nacht van den oorlog onder een een regen van kogels door scherpschutters,omdat men vreesde dat bij een ander bombardiment deze dieren best hadden kunnen ontsnappen en een toertje door de stad zouden gemaakt hebben;Iets wat dus minder aangenaam voor onze bevolking ware geweest,en ook voor voldoende voeding vooral vlees. Hoewel dus in het totaal 21 roofdieren gedood,moesten worden,moeten onze mensen niet denken,dat daardoor onze dierentuin van zijn waarde verloren heeft.Niet het minst,want nog steeds blijft onze zoo een der grootste en belangrijkste van gans de wereld.De Heer L'Foest,bestuurder verzekerde ons dat geen moeite gespaard zal worden om deze instelling gaaf en volledig voor Antwerpen te behouden. Wanneer echter de Sinjoren deze befaamdheid in hun midden willen behouden,mogen zij ook niets nalaten om het bestuur van den dierentuin -dat gans afhankelijk is, zonder officiële ondersteuning werkt te helpen. Dat zij de Zoo regelmatig bezoeken,en of er lid van worden. Zo vlug de omstandigheden het toelaten, zal het alleszins zeer intressante tijdschrift <<ZOO>> weer uitgegeven worden.,waarin prachtige tekeningen van A.Ost zullen verschijnen. Bron uit Volk en Staat.
Een flink initiatief in Antwerpen. op 14 Juni 1940.
Een flink initiatief in Antwerpen op 14 Juni 1940.
Op de Frankrijklei, tegenover de Nationale Bank,heeft het Rode kruis zijn tenten opgeslagen.Er wordt aldaar onafgebroken werk geleverd en vooral de inlichtingdienst voor krijgsgevangenen en gekwetste soldaten wordt met duizende vragen overstelpt.Honderden mensen staan regelmatig aan te schuiven om nieuws te bekomen van verwanten of kennissen.Aan de belangstellende wordt een formulier uitgereikt,waarop de naam en het militair adres van hun verwanten kunnen aangeven alsook hun persoonlijk adres.Zo spoedig mogelijk er inlichtingen toekomen, worden zij op de hoogte gebracht. Veel moeders en jonge vrouwen met hun kindje op de arm, verdringen zich rond de lokalen in de zoete hoop,spoedig nieuws te mogen ontvangen. Ook het Vlaams Kruis is niet werkloos gebleven,en in de kantoren op de Odaen is het een drukte van belang,van personen die komen en gaan na de gewenste inlichtingen bekomen te hebben.Door de zorgen van beide organisaties werden reeds talloze vluchtelingen en soldaten verzorgd.
Het leven in de Hoofstad.Vervalsingen van eewaren. 6 Juni 1940
Het leven in de Hoofdstad. Vervalsingen van eetwaren 6 Juni 1940.
Ze leven in België op te breden voet.De minister De Schrijver heeft verleden woensdag ,het land gewaarschuwd.En hij heeft aangedrongen op bezuiningen,beperkingen,recuperaties en offers,na uitvoerig te hebben gesproken over de offers onder de vorm van maandag zonder vlees,en te hebben gezwegen over de offers die ons worden opgelegd onder de vorm van verhoogde belastingen,stijgende duurte, en ontoereikende militie vergoedingen. Maar of ze nu doode minister werden vermeld of verzwegen,of we ze heldhzftig brengen of al morrend,of er eenvoudig in berusten als een onafwendbaar gevolg van den oorlog.We brengen offers. Maar er is meer nodig dat we nog niet eens gerust zijn in dat genen wat ons gelaten wordt? Dat we met argwaan ons moeten laten gerieven door kelners en winkeliers? Want dat we ongerust moeten zijn,bewijst het bericht als zouden bij de gemeenten overheden en de politie van de Brusselse agglomeratie,talrijke zaken van vervalsingen van voedingswaren zijn aanhangig gemaakt.Zelfs zou het parket opzoekingen hebben bevolen inzake vervalsingen,te koop bieden van bedorven waren enz.... Deministe van Volksgezondheid,heeft zich de zaak ter harte getrokken. Volgens hem moeten de bestaande maaregelen tot beteugeling van de vervalsing van voedingswaren worden verscherpt. Anderzijds,heeft de heer Van den Meulenbroeck,burgermeester vanGroot-Brussel,de mogelijkheid te willen onderzoeken,om in deze,een methodische geordende reglementering in te voeren.Het is zeer vleiend,aangezien ,dat na het gerecht ook de minister er zich mee inlaat. Laten we hopen,dat de vereende pogingen van deze autoriteiten,gevoegd bij die van de buregermeesters conferentie,die er zullen in slagen, het bedrog te fnuiken en de bedriegers mores te leren En dat we dan zekerheid zullen bezitten,dat op het eten dat op onze tafel wordt gelaten door de Minister De Schrijver, niet vooraf zal recupereerd,bezuinigd en beperkt zijn geworden,door handelaars van en verfoeilijke slag.
De juiste betekenis van het woord "Boelaar" dat ons praktisch slechts uit plaatsnamen bekend is, staat niet vast.We mogen echter met vrij grote zekerheid zeggen dat "laar" aanduidde: onbebouwde grond in gemeenschappelijk gebruik,waar de mensen en dieren van een gehucht of gemeente het bruikbare vrij mochten uitzoeken. De laren werden praktisch gebruikt voor het steken van zoden en heideplaggen(waarmede hutten en stallingen bedekt werden),voor het hakken van brandhout en, hoofdzakelijk,als gemeenschappelijke weideplaats. Borgerhout en Deurne waren flink met laren bedeeld.Doch het uitzicht van het Laar van Borgerhout verschilde sterk van dit der overige laren der gemeente.Het Laar van Borgerhout was oorspronkelijk geheel bebost.Het was zeer laag gelegen,terwijl de overige laren,waaronder Boelaar,bestonden uit hooggelegen,met heuveltjes bezaaide heidegronden,slechts op enkele plaatsen met gras begroeid. Dank zij de vele jaren,die een derde tot de helft van onze gemeente besloegen,bloeide hier de veeteelt. Gitschotelbuurschap uit het park "Te Boelaer";Ferdi van de Vijver.
Boelaar betekend,volgens de topoymist Domien Wils,"vlak,effen laar"
Het eetrantsoen voor onze soldaten vanaf 13 Mei 1940.
Het eetrantsoen voor onze soldaten vanaf 13 Mei 1940.
Vanaf 13Mei 1940 af,zal het vleesrantsoen te velde(450gr.) s'maandags en donderdag van elke week(dag van uitdeling) vervangen worden door 300gr.vlees en 100gr.kaas. Niets is veranderd aan de kompaliteit der korpsen, met het oog op eenvoudig,zelf voor boven genoemde dagen,vleesrantsoen te velde(450gr.)zullen in rekening worden gebracht in de afrekeningen der verstrekkingen.In de rekeningen der manage vergoedingen en der uitgespaarde rantsoenen zullen de rantsoenen van 300gram vlees en de rantsoenen van 100gram kaas dus automatisch als te veel ontvangen beschouwd worden,daarentegen zal de menage genieten van de besparing van een zelfde aantal rantsoenen van 450 gram vlees.
Een veldkeuken is de eenvoudigste vorm van keuken die er bestaat. De veldkeuken bestaat uit 2 ketels....een groten en een kleine ketel. De kleine ketel,een lange smalle met een kraantje onderaan...dient om de koffie klaar te maken,er worden evenwel ook eieren erin gekookt,afwaswater in klaar gemaakt,vodden erin uitgespoeld enz. De andere grote ketel,een brede diepe kuip,is de eigenlijke kookketel: Hierin komt alles gaar wat men maar wil,en komt het niet gaar,dan wordt het toch maar uitgedeeld. Indien men de geheimen van de volmaakt veldkeuken zou kennen,men zou verstomd staan over de eenvoudigheid ervan. Heel het hoofdprinciep van de soldatenveldkeuken is samen te vatten in één zin<kap er in en laat het maar koken>> Het Zwarte kanon(soldatenwoord voor veldkeuken) geniet ook niet al te veel achting onder de gemobiliseerde.Geen wonder ook,want in de groten kuip worden de fijnste rosbief,het taaiste soepvlees,spruiten,witloof,tomaten,savooien gaar worden. Erin tot een brei van niet nader te omschrijven kleur,welke met breed gebaar door den kok aan de geduldige wachtend omstaander wordt uitgereikt. <<Is het zwarte kanon>> de eenvoudigste keuken ter wereld,ieder soldaat zou wensen ze te verwisselen met de meer ingewikkelde mischien minder overvloedige(?) keuken van de moeder of vrouw. We vragen ons af,welke opleidingen de koks hadden in 1938-39-40. We zijn er vast van overtuigt dat deze mensen,het kwaad hadden,voeding klaar te maken op een veldkeuken ergens te velde. Men moet veel respect hebben voor die soldaten.
Aan de bevolking wordt meegedeeld door de militaire overheid ,de volgende maatregelen in acht te nemen. 1) Niemand mag zich op straat begeven tussen 10 uur de's avonds en 6uur in de morgen. 2) Er mag geen licht gemaakt worden,tenzij mits volledige duisternis. 3- Ten einde besmettelijke ziekten te voorkomen wordt aan de bevolking aangeraden het drinkwater te koken. 4) In het belang der openbare orde dringen kalmte en tucht op. 5) Alle wapens en schietvoorraad moeten onmiddelijk ingebracht worden op het politiebureel 6)Auto's,camions en motorfietsen dienen zonder verwijl aangegeven. 7) Alle plunder daad zal met de doodstraf beteugeld worden.
Na onderhoud met de militaire overheid wordt het houden van reisduiven uitsluitend toegestaan aan degenen die zich aan de volgende bepalingen onderwerpen. 1° Alle houders van reisduiven zijn verplicht voor heden,dondernamiddag 13 Juni te 12,een drie dubbele hoklijst op te maken van alle reisduiven in hun bezit. Twee exemplaren der hoklijst moeten worden ingebracht in de hoofdlokalen dezer aangesloten duiven maatschappijen en zullen aan de militaire overheid worden afgegeven. Een exemplaar wordt door de liefhebber zelf bewaard. 2° Bij latere toewijzing van de hoklijsten,door het ringen of doden van duiven,moeten deze wijzigingen aangegeven worden bij de << Bescherming der Reisduif>> Zand 1 Antwerpen. 3°het is ten strengste verboden tot nader orde postduiven in vrijheid te laten.
Dank u,Bert,om de geest,gegeven aan, materie,bronshout en steen. Lang zullen mijn woorden niet leven, maar uw werk waait geen wind uiteen en geen nevels van tijd verdoffen zijn ziel,uw ziel:schoonheid blijft slag van hamer slaan.Zo blijven ploffen kastanjes in t'park,de herfstdag dat ik aan uw woonst voorbijgaan zal, nog denkend aan Wappers dromen, aan strijd van Tijl,die voort zal gaan, aan Nele die voorbij zal komen met liefde in haar hart.Ik zal de vos met mond van fijne heren de passie horen preken,al uw lievevrouwkens vroom vereren en bidden tot Sint-Jozef schoon voor goede dood,anders dan 't sterven van Cuwaart,Siegfried,Antigoon. Het is mij troost,dat al uw erven overleven,al doet het schone dat de natuur:wereldse laag en list bedreigt uw volk,zijn kronen van trots,waarom ik dankbaar vraag: Bid bij al uw lieve heiligen, dat Vlaanderen,uw duurbaar land zijn en uw eer mag beveiligen en zegen werven uit Gods hand.
Albert Poels werd geboren te Berchem op 7 April 1903. hij werkt als ornamenten-maker in het atelier van zijn vader Jan in de statiestraat te Berchem.Albert Poels ontwikkeld zich als een belangrijk Beeldhouwer.Zijn werk kenmerkt zich door de hoekige vormen en de strakke lijnen die beantwoorden aan de stijlkenmerken van zijn tijd.Hij is een meester in het uitbeelden van volksliteraire figuren zoals Tijl Uilenspiegel en Reinaart de Vos. Religeus werk van hem vindt men in verscheidene kerken te Antwerpen,Berchem en Borgerhout. Vanaf 1940 woont Albert Poels in Borgerhout nabij het Boelaertpark.Hij overlijdt te Borgerhout op 23 Augustus 1984.In het districtshuis van Borgerhout bewaart men een aantal mooie kunstwerken van Albert Poels. Zijn gekende werken zijn Lange Wapper staat aan het Steen. Zijn werk aan het Gitschotelhof voor bejaarde,de hoofd ingang aan beide zijde,verzonken reliëfs van Alber Poels l.inks "de Levensvreugde"met herinnering aan de vroegere nabij gelegen Gitschotelspeeltuin;,rechts...."O-L-Vrouw van Gedurige bijstand en "Geboorte van de schoonheid." ________________________________
Het oude landgoed werd door de gemeente Borgerhout aangekocht in 1914.. Van het 15 ha groot domein werd weldra een openbaar park gemaakt. In 1922 wilde men een gedeelte van het park verkavelen maar onder impuls van Gemeente raadslid Ferdi van de Vijver en zijn vrienden kon het tij toch nog worden gekeerd.De groene oase aan de Gitschotellei kon worden gered. In Juni 2002 beschreef natuurgids Jenny Guisson de natuur in het Te Boelaerpark. Langs de grenzen van het park staan de bomen en struiken in dichte rijen bij elkaar,middenin is er meer ruimte en is alles losser beplant. Het park heeft drie ingangen die elk toegang geven tot een flora met eigen kenmerken. De omgeving nabij nabij de ingang aan de Karel de Preterlei/Gitschotellei vertoont een opvallende rijkdom aan boomsoorten.Op korte afstand van elkaar staan zowel eiken als beuken,linden als tamme kastanjes en meerdere paardekastanjes;Er kan ook een zeldzame gele pavia worden bewonderd. Daartegenover staat er een amberboom en aan de andere zijde van de weg een Christusdoorn. Verder valt het oog op drie indrukwekkende paardekastanjes en rechts een majestueuze Libanonceders.Nabij de ruime speelweide treft men meidoorn,treurbeuk, meermaals es, een omvangrijke Amerikaanse eik en linde. Nabij de plaats waar vroeger het kasteel stond (afgebroken in 1978) werd een jong boompje aangeplant: de metsequoia,afkomstig uit China. In de omgeving nabij de ingang aan de Arthur Matthijslei/ Karel van de Woenstijnelei zijn de bomen minder uitzonderlijk.Dicht op mekaar staan gewone esdoorn,tamme kastanje,paardekastanje en veel valse acacia,ook een zeer mooie beuk.Als struiken kan men vermelden :vlier,bruidsbloem,ribes, rododendron, hazelnooten en lammertjesnoot, krentenboomptje en Amerikaanse vogelkers;Op de weide staat een zwarte walnoot.Men ziet ook een oude driestammige magnolia,en een bos Japanse kwee en romdom meerdere rozen-en witbloeiende prunussen die in het voorjaar voor een feestelijke aanblik zorgen; De aanblik is geheel anders nabij de ingang Gitsschotellei/Joos Robijnslei. Men ziet een gedeelte met beuk,in rijen aangeplant,met soms een andere boom ertussen als de zomer-of Amerikaanse eik.hier is geen onderbegroeiing.Naar rechts vertoont het park een bosachtig uitzicht.De dominerende boom is hier onze gewone eik.De grens met de Joos Robijnslei is afgezoomd met deze stoere bomen;Wellicht xas dat ook vroeger al de grens van het domein.Vooraan staan vijf knoteiken. Een "rondpunt" is omzoomd met rode paardekastanje,en midden een groen parkje een metquoia,nu nog jong,maar over enkele jaren een hoge en sierlijke boom. De beschrijving van het "Te Boelaepark" van de hand van Ferdi Van de Vijver en natuurgids Jenny Guisson Gitschotelbuurschap Borgerhout. We gaan in de lente daar wandelingen organiseren. Door Binnen en buiten ,met gidsen van Gitschotelbuurschap. Datum nog niet gekend. _____________________________
In een akten van 14 maart 1646. leest men dat Joos Meeuws erfde:"eene stede metten huyse daerop staende hove,bogaerde,lande,gronde ende alle toebehoortrn,genaemd de Gietschotele, groot omtrent twee buyndere,gestaen ende gelegen onder Doorne bij den Leescorf" Het gebouw lag aan de Leemstraat(huidige Gitschotellei) buiten de stadpoorten van Antwerpen op de weg naar Borsbeek,juist tegenover de Botermelkstraat (de huidige Karel de Preterlei.) I 1655 werd de eigendom aangekocht door Jan Engelgrave,een Antwerpse Brouwer uit de brouwersvliet.Hij verbouwde de vervallen herberg tot een gebouw met lange voorgevel met de deur in het midden en boven de ingang een trapgeveltje.De toen aangebrachte muurankers vermelden de datum 1660. In1740 kocht Joanna Segers de herberg "inde Gietschotel" De buiten herberg was vooral bekend als zondag attractie van de Antwerpenaar die ontspanning zocht.De families wandelden ernaartoe en aten er boterhammen met platte kaas. in 1828 vestigde de handboogmaatschappij"de Vrede" er haar zetel en in 1874 en de bloemistenvereniging "Dorothea." In 1914 werd de herberg,net zoals het Te Boelaerpark overgeheveld van de gemeente Deurne naar gemeente Borgerhout. In 1928 wijzigde de gemeenteraad de naam Leemstraat in Gitschotellei. In 1938 verdween de herberg onder de slopershamer.Tijdens de oologsjaren sloopte men de schuur als laatste restant van deze sfeervolle landelike herberg. Aan de herberg is een sage verbonden die vertelt dat de waardin vanuit het bovenvenster een schotel water uitgoot over dronken Spaanse soldaten die bier opeisten.Zij riepen haar toe "Gij lelijke gietschotel!" en dropen af. De gitschotelbuurschap.
De oudsten akten (1214-1225) waarin de plaatsnaam "Borgerholt" aantreft,handelen over de verwerven door de Sint Michielsabdij van Antwerpen van gronden nabij de samenvloeiing van de Vuilbeek en de Schijn in het noordelijkdeel van Borgerhout.(achter het latere Laar) In de 13de eeuw werd het gebied gebruikt als cultuurgrond(Streingerveld),bos(Borgerhout),heide(Cattelberg),Luisbekelaar)en weiden die ter beschikking stonden van de Deurnese gemeenschap(Loo) In de 14de breidde de Sint Michielsabdij haar bezittingen uit in de noorderhelft van de gemeente.Vanaf 1358 stond Deurne-Borgerhout onder een "Vlaamse schout" De schout van Antwerpen die te Deurne een onderschout had.Op het grondgebied was de vee-economie belangrijk.In 1402 was er sprake van het goed te Loe (TerLoo) In de 14 de eeuw had ook de aanleg plaats van een gedeelte van de "casseye" tussen Antwerpen enDeurne op het grondgebied van Borgerhout. Antwerpen werd in 1492 eigenaar van de Eyendijk waarrond woonsteden ontwikkelden.Dit is de oorsprong van het eigenlijke Borgerhout.In het begin van de 15de eeuw verliep de ontwikkeling snel.Bij de jaartelling in 1496 telde men 50 hofsteden te Borgerhout,in1526 waren er reeds 3 34. In 1536 kreeg Borgerhout nabij het Laar een kapel,toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Victorie.Op het gebied kwamen zich veel vleeshouwers vestigen. Tijdens de godsdienstoorlogen kregen de inwoners het hard te verduren.In 1566 brak de beeldenstorm uit. De Kapel en de huizen werden verwoest.De inwoners sloegen op de vlucht of kwamen om. Na de vrede van Munster in 1468 kon de kapel terug worden heropgebouwd. In1752 had tergelegenheid van de kermis de eerste "Ommegang van de reuskens"plaats..In 1836 werd Borgerhout afgescheiden van Deurne en werd aldus een zelfstandige gemeenten.Men telde toen 4143 inwoners. In 1845 werd de neo-gotische Onze-Lieve-Vrouw-ter-Sneeuwkerk van architect Ferdinand Berckmans ingewijd.De aanleg van de vestinggordel tijdens de periode 1859-1864 veroorzaakte een feitelijke splitsing van het grondgebied intra-muros en Borgerhout extra-mueos?Na de slechting van de vestingen in de jaren zestig kwam de ringsnelweg rond Antwerpen in de plaats. Het prestigieuze gemeentehuis,nu districthuis,gebouwd naar de plannen van de gebroeders Blomme,dateert van 1889. In de tweede helft van de 20ste eeuw nam de inwijking van een allochtone bevolking toe;waardoor een multi-culturele samenleving ontstond. Vanaf 1983 is Borgerhout een district van Antwerpen.Er waren toen 43.062 inwoners. Gitschotel buurschap Borgerhout.
Hoe moeten onze bakkers thans hun brood vervaardigen???
1 Augustus 1941. Hoe moeten onze bakkers thans hun brood vervaardigen? Het ministerie van Landbouw en voedselvoorziening richt aan de bakkers de volgende oproep: In de huidige omstandigheden is het de plicht van elke bakker,meer dan ooit zijn uiterste best te doen,om algemene verspilling te vermijden. Het is droevig te moeten vaststellen,hoeveel bakkers,zij door gebrek aan vakkennis,t' zij door nalatigheid nog steeds brood te bakken,dat slijmerig wordt en een slechte geur heeft en dat,wanneer de hoedanigheid van het meel het toelaat,een dergelijk product te fabriceren. Aan deze toestand dient een absoluut een einde gesteld,daarom enkele ophelderingen en enkele raadgevingen. Het slijmerig en slecht riekend en wordt veroorzaakt door een microbe,<< Long of Olm>> genoemd,deze ontwikkeld zich niet meer wanneer 1) Het brood met zuurdesem bereid wordt. 2) Het brood goed uitgebakken is. 3) Na het bakken snel afgekoeld wordt. Vele bakkers denken ,dat zij door het bakken van zuurdesem hun cliënteel zullen verliezen.De vrees is ongegrond,de ondervinding bewijst het tegen overgestelde.De verbruiker verkiest een gezond, en goed doorbakken brood met een kleine zure smaak,boven een brood dat slecht gebakken,kleverig of laat staan slijmerig is. Het is trouwens mogelijk zonder overdreven zuurgraat,smakelijk brood te bakken,dat geen gevaar loopt voor verrotting.Daarvoor zal het volstaan een gemengde methode toe te passen,waarbij de helft voor de deeg bereid wordt met zuurdesem en de andere helft met gist. Als voorbeeld kan voor 100kg.meel,volgende werkwijze aangegeven worden :bij 50 kg.meel worden 5kg.koel bewaarden zuurdesem gevoegd van de vorige dag.Men voegt daarbij ongeveer 32 liter lauw water (40à45°).Zodat de warmte gaad van de deeg op 25° gebracht wordt; Dit beslag laat men twee uren rijpen. Daarbij voegt men het deeg opgemaakt met (4kg meel,bewerkt met 15 liter lauw water, waarin ten hoogste 1/2kg. gist,fijn verdeeld werd en 8 liter water,waarin 1/2kg zout werd opgelost.1kg meel wordt in reserve gehouden om desnoods zijn vastheid te kunnen geven. Men laat dan de deeg 1/2uur rusten in de kneedtrog,daarna wordt de vorm gegeven,liefst baksteen vorm of model waarbij weinig korst gevormd wordt. Men ontwikkeld met het stuifmeel(20/0)of evenveel met meel zelf. Men laat het brood een uur gisten en schiet in de oven,waarvan de warmtegraad niet boven 225 graden mag komen.Gedurend het bakken mag de warmte graad niet opgedreven worden,na ongeveer één uur haalt men het uit de oven. De vers gebakken broden moeten zeer voorzichtig behandeld worden, en dan zo spoedig mogelijk onder de 20° laten afkoelen. N.B. het is ten zeerste aan te raden een of zelfs tweemaal per week een verse zuurdesem aan te leggen. Dit geldt,zoals reeds gezegd,als voorbeeld,het spreek van zelf,dat iedere stielman genoeg vakkenis moet beschikken om eens zelf te oordelen,volgens de hoedanigheden der producten waarover hij beschikt,hoeveel zuurdesem of hoeveel gist hij moet gebruiken,of hij zijn deeg licht of vast moet maken, wanneer het ogenblik gekomen is om de deeg,nadat hij in vormen gedaan is, in de oven schieten enz... Hij zal er na streven brood te bakken dat goed is opgekomen en goed uitgebakken is.Wat het opkomen van de deeg betreft, vestigen we de aandacht op het volgende;het meel dat thans moet gebruikt worden,kan veel water opslorpen en het deeg dat gevormd wordt met rogge en aardappelmeel heeft niet zoveel elasticiteit als tarwemeel. Men kan dus wel veel water bij het meel voegen en een lichte deeg maken, doch het verwerken moet men zich beperken een homogene en goed verluchte massa bekomen,zonder nochthans de deeg te vermoeien. Het gebruiken van al te grote hoeveelheden gist dient vooral vermeden,op de vraag af dat het brood barst en dat de korst zich afscheidt.Het spreekt vanzelf dat het ook niet zal volstaan een goede bakkersmethode te gebruiken,indien in de bakkerij zelf niet alle voorzorgen van netheid en zindelijkheid getroffen worden.
Degenen die eenmaal slijmerig brood bakten, moeten absoluut hun bakkerij en al het gereedschap ontsmetten;. Het gereedschap,kneedmachine,werkbank,broodplanken,rn rekken,en al het matriaal dat met het brood of met de deeg in aanraking komt dient gereinigd en afgeschuurd met kokend soda water,en daarna afgespoeld met zuiver kokend water,en zeer goed laten drogen,de muren moet gekalkt worden. Onze bakkers stonden voor zeer grote problemen in die periode van 1940 tot 1945 ik jkom er nog later verder op terug. Dit was een artikel dat verscheen in de gazetten op 1 Augustus 1940
Gitschotelbuurschap vzw is de naam van de Kring voor Heemkunde van Borgerhout. Zoals elke kring voor Heemkunde streven streven wij ernaar de lokale en folloristische geschiedenis van onze buurt en haar bewoners te achterhalen,op te tekenen en voor vergetelheid te bewaren.Onze aandacht kan zowel gaan naar een afgebroken kasteel als naar een verdwenen steegje.Zowel naar een gevierd kunstenaar als naar de kledij van een garnaalverkoopster rond 1900.Zowel naar statige bomen in een park als naar wat grootvader aan groenten won op een veldje van "Het werk van den akker" Gitschotelbuurschap werd opgericht in 1936 door Ferdi Van de Vijver.Hij was de bezielende voorzitter to aan zij,n dood in 1982.Toen nam Gaston Van Bulck de fakkel over en vervult nog steeds met succes die veeleisende taak.Hij wordt bijgestaan door een vaste kern van een zestal leden die regelmatig vergaderen. Gitschotel? Waarom koos men bij de stichting voor die ongewone naam? Wel,in 1936 bestond er reeds een kring voor Heemkunde in Borgerhout.Die is intussen verdwenen.De meeste van de stichtende leden woonden' in of hadden banden met de wijk rond de oude afspanning"De gitschotel' in de buurt van Te Boelaertpark.Het is daar een grensgebied tussen Borgerhout(extra-muros),Berchem(Groenenhoek) en Deurne-Zuid. De folklorisch-intressante naam van de herberg gaf de doorslag. DeGibu-Gazette. Naast ons tijdschrift houden we ook contacr met de leden langs ons mededelingsblad dat eveneens om de drie maanden in de brievenbus valt Daarin vindt men vaste rubrieken._ uitnodiging tot deelname- Het gebeurde allemaal,- Kringnieuws en mededelingen.Zo wordt iedereen,tot in Engeland en Zwitserland toe, op de hoogte gehouden van de activteiten. Het Heemkundig handboekje voor de Antwerpse regio is een van onze grootste troeven.Het verschijnt vier keer per jaar en het wordt intens gelezen:daarvan getuigen de reacties op de artikels. Ons handboekje viel ook in de Heemkundige prijzen.o.a. in 2001 en 2003.We verheugen ons in een aantal intressante ruilabonnementen met andere kringen voor Heemkunde en we hebben ook een aantal trouwe abonnees in het buitenland. Terecht mocht het Handboekje zich in 2003 tooien met een lauwerkrans op de kaftbladzijde:we vierden het 50-jarig bestaan van ons blad met een receptie en een tentoonstelling in het districtshuis van Borgerhout. Ook iets voor U? Woont u in Borgerhout? Dan is lid worden van de eigen kring voor Heemkunde toch vanzelfsprekend! Want U heeft intresse:U bezoekt deze tentoonstoonstelling! Erfgoed is belangrijk voot u! Woont u niet Borgerhout? Dan deelt u dat gegeven met velen van onze trouwe leden.Erfgoed eindigt niet bij een toevallige districtsgrens.Zo hebbeb bv. Deurne en Borgerhout eeuwenlang één gemeente gevormd. Lid worden geeft u mischien de kans om ook eens met een verzameling of hobby naar buiten treden. Om mensen te leren kennen die meer weten over u straat,uw buurt. En vooral om aan die mensen zelf te vertellen wat U erover weet. Het onderwerp Heemkunde gaat ook verder dan de eigen omgeving. Onze leden hebben ook eigen, typische hobby's wol spinnen op een spinnewiel(...en daarEuropese handspindagen mee inrichten in ons eigen Borgerhout!) Devotievoorwerpen bestuderen,,natuurgids zijn,de meest uiteenlopende verzamelingen oopbouwen enz. En waarom zou U geen lid worden gewoon voor de vriendschap en de gezelligheid.? En onze zorg... We beschikken tijdelijk niet over een eigen ruimte voor onze collectie zn onze vezrgaderingen.Geen bergplaats voor onze documentatie. Sind het Reuzenhuis gerestaureerd wordt;ligt alles her en der verpreid o.a bij de bestuursleden thuis. Onze werkvergaderingen gebeuren ook bij die mensen om de beurt.Onze activiteiten bestaan dus noodgedwongen uit bezoekn aan tentoonstellingen en collecties,aan uitstappen en dan voordrachten in een gehuurde zaal.O Op dat gebied hopen we op betere tijden U wenst lid te worden? Dat kan belt U ons secretariaat voor inlichtingen e, aansluiting Gitschotelbuurschap Morckhovenlei 97, 2140 Borgerhout. Mevr.J.De Cock,Morckhovenlei 97/1 tel.03/236. 29 17
De volksweerkunde uit het begin van de negentiende eeuw was een curieus mengsel van gezond verstand en bijgeloof. Het bestond uit een samen raapsel van duizenden weerregels,spreuken en gezegden.Een deel van deze spreuken hoort men ook nu nog wel.
In vele weerspreuken wordt een verband gelegd tussen de maan en de bewolking. Dit zijn redelijk betrouwbare spreuken. Een koude heldere nacht leidt dikwijls tot vorst of mist in de ochtend en het is vooral tijdens zulke nachten dat de maan goed te zien is. Vandaar komt het gezegde dat na een heldere nacht vorst komt.
In de volksweerkunde komen vele gezegden voor die zouden moeten wijzen op het voor- spellende gedrag van dieren en planten.Zo werd wel eens beweerd dat koeien gaan liggen als er regen komt en dat bijen voor een storm terugkeren naar hun korf. De meeste van deze gezegden weerspiegelen echter slechts de gevoeligheid van dieren en planten voor ver- anderingen in atmosferische omstandigheden,met name de vochtigheid.