De ondernemers van ons landje lanceren een groot mediaoffensief en eisen 'respect'. Zij zijn het beu de zondebokken van ons land te zijn en roepen de media en de publieke opinie ter hulp om een einde te maken aan wat zij de schandalige campagne noemen waarbij zij de zwarte piet toegeschoven krijgen voor de golf van afdankingen de voorbije maand. Ja halo, dit is toch wel even de zaken op zijn kop zetten. Nadat we de banken met staatssteun er bovenop moesten helpen willen zij de toegestane lastenverlagingen behouden, ook al danken zij met mondjesmaat of via collectieve ontslagen de arbeiders af. Maar aan hun riante bonussen of hun aandeel in de bedrijfswinsten mag niet geraakt worden. Het is zelfs voor onze liberale economist Paul Degrauwe wat te gortig geworden: hij vraagt dat we hem helpen om het kapitalisme te redden los van de kapitalisten.Hij vindt dat het systeem van de vrije markt door de huidige bedrijfsleiders misbruikt wordt en dat de concurrentie in een niets ontziende monopolisering en schaalvergroting leidt tot excessen. De inzet van Davos wordt zelfs een strijd tegen Obama, die gewoon het staatsgeld van de banken terug wil, omdat de banken niet willen stoppen met het uitkeren van riante bonussen aan hun bedrijfsleiders. Ondernemers willen maar ondernemen als ze op een flinke staatssteun kunnen rekenen. En ondertussen wordt de sociale welvaartstaat afgebouwd en moeten de werknemers meer en meer zelf opdraaien voor hun verworven rechten. Betaal een minimumpensioen en laat de werknemers zelf via een tweede peiler hun bijkomend pensioen financieren....
De westerse landen hebben steeds hun welvaart gebouwd op de uitbuiting van de "ontwikkelingslanden". De grondstoffen en de goedkope arbeidskrachten zorgden voor groei en winst.Uitbuiting ging ook hand in hand met "beschaving" door de inrichting van onderwijs,gezondheidszorg en bekering.Eind de jaren zestig kwamen door de bevrijdings- en nationalistische strijd een eind aan de traditionele bezetting van heel wat ontwikkelingslanden. Ontwikkelingssamenwerking zorgde voor nieuwe vaten voor oude wijn: de talrijke ambtenaren kregen een nieuw statuut maar bleven het onderwijs en de gezondheidszorg verder organiseren. Meteen hielden de oud-kolonisatoren een voet aan de grond. Ontwikkelingssamenwerking werd de jackpot van de buitenlandse handel. In Jeruzalem werden we ontvangen door de Belgische consul, mét de attaché voor ontwikkelingssamenwerking.Het vastklikken van de ontwikkelingssamenwerking aan het consulaat is niet alleen een neoliberaal, maar ook een neokoloniale zet. Van iedere Euro die er naar ontwikkelingssamenwerking gaat komt er vijf tot tien euro naar ons land terug. Door investeringen, door leveringen en grote werken. Het humanitaire laagje van de officiele ontwikkelingssamenwerking is schone schijn, de economische realiteit de harde werkelijkheid. Een vraag: kan het anders ? Is de ontwikkelingssamenwerking die door de NGO's, door de vakbonden , door de universiteiten opgezet wordt anders en beter ? Het antwoord is moeilijk en niet in zwart/wit-termen te omschrijven. Het is meteen makkelijker te zeggen wat er niet kan: neo-kolonialisme.Het doel moet solidariteit zijn. Dan komen begrippen en houdingen als: gericht op verandering, gebaseerd op gelijkwaardigheid, participatie en samenwerking op de proppen. In theorie staat dit allemaal wel ergens in de opdracht van veel NGO's, in de praktijk moet je op het terrein soms veel vragen stellen...
De eindejaarsroes grijpt me niet alleen naar het hart,ook naar de keel. Ben ik nu zo cynisch geworden dat ik niet meer kan meedoen met het algemeen gevoel van geluk voor iedereen, met het algemeen welbevinden van een bijna witte kerst en positieve gevoelens bij een nieuw jaar ? Ik mailde een wederkaart met een foto van een pretcaroussel uit Nablus op een vuilnisbelt naar de vrienden die mij hun kerst of eindejaarswensen stuurden. Misplaatst vond zowel senior als mijn madam, sommige vrienden waren eveneens niet happy. Wilde ik mij profileren als paus van de wereldverbeteraars ? Wilde ik slinkser zijn dan uiterst links ? Was genieten en feesten uit mijn woordenboek verbannen ? Een handvol reacties, zo recht voor de raap. Nochtans was de boodschap helemaal niet verkeerd te begrijpen: na de mislukte milieuconferentie in Kopenhagen, een jaar na de inval in Gaza,het ziet er allemaal niet zo hoopvol uit. Dus bekijk de realiteit en laat je helemaal niet meeslepen door pseudogedoe en commerce.Misschien een moeilijke boodschap, maar feitelijk is het allemaal gewoon simpel: zeg gewoon wat er in je kop zit, zonder al te veel besognes. Hoe kom ik nu bij die wafels ? Wel ik heb er gewoon vandaag gebakken. Vroeger was het eten voor de armen, nu een lekkernij. Het probleem met wafels is dat ze ofwel lukken, ofwel mislukken. Veel hangt af van de samenstelling van de deeg. Niet te veel suiker, genoeg gist om te rijzen. Vandaag gelukt, 2009 kan niet meer kapot...
Israel is een militaire wereldmacht en is nr 1 in de wereldwijde wapenhandel. Militairen worden op hun veertigste gepensioneerd en vormen zich om tot wapenhandelaars. Legaal of illegaal als er maar geld mee te verdienen is. Israel wordt zowat de japanner die goedkopere versies van de Amerkaanse gesofistikeerde wapens uit test en produceert. Het is deze geldstroom die het mogelijk maakt dat Israel de dure bezettingskosten van de Palestijnen kan blijven dragen, zonder dat het zijn economie kapot maakt. Jonathan Cook probeert ondanks zijn realistische en pessimistische boodschap positief te blijven. Nu is het geldcircuit wereldwijd opnieuw in crisis. het verschil met vorige crisissen is dat de reactiemogelijkheden en flexibiliteit van het systeem steeds afneemt. Het is aan de basisbewegingen, de vakbonden en de alternatieve bewegingen om het systeem te doen trillen tot het kraakt. Kijk, zegt hij, er zijn opportuniteiten. Neem nu Iran. Dit land kan het gegeven in het Midden-Oosten volledig doen omkeren. Wanneer de USA en de Navo begrijpen dat ze zich uit Irak en Afghanistan moeten terug trekken, dan zal ieder land in het Midden-Oosten een kant moeten kiezen. En indien de USA zijn steun aan Israel opzegt, dan wordt Israel een doordeweeks land in de wereld. Zoals Egypte of Jandanie. En dan moeten ze ernstig praten of onderhandelen...
We hebben een afspraak met de vrouw van Marwan Bargouthi. Deze man zit reeds 8 jaar in een Israelische gevangenis. Hij werd op klaarlichte dag door Israelische militairen opgepakt in Ramallah, ondanks zijn status van verkozen Palestijns parlementslid. Marwan Bargouthi is de leider van de gewapende tak van Fatah en de meest populaire leider van de Palestijnen. Zelfs de Hamasleden zeggen voor te zullen stemmen indien hij presidentskandidaat zou zijn.Hij is dan ook de meest geciteerde opvolger van Abbas. Het comité Marwan Bargouti bekommert zich om alle Palestijnse politieke gevangenen. Ongeveer 11.000 Palestijnen zitten reeds verschillende jaren in Israelische gevangenissen. Eentje zit er rreds 36 jaar. Dit is een inbreuk tegen de internationale conventie van Geneve, waarbij politieke gevangenen niet in het land van de bezetter mogen vastgehouden worden. Het comité organiseert ook een actie om aan iedere gevangene een boek te geven. Zij konden reeds 6000 gevangenen een boek bezorgen. Marwan Bargouti staat opnieuw in de belangstelling omdat er gesproken wordt over een ruil tussen 400 Palestijnse gevangenen en de Israelische soldaat Shalid, die in handen is van Hamas.Hij staat bovenaan de lijst. De Palestijnen verwachtten dat de ruil zou door gaan naar aanleiding van de El Eid. Maar het werd voor de zoveelste maal niks. Shuha is een sterke vrouw.Zij getuigt: "Ik ben advocate. Ik wou vooral moeder zijn en vrouw. Om de rechten van de vrouwen te verdedigen. Maar ik heb geen keuze. Ik moet de woordvoerster zijn voor de zaak van Marwan en alle politieke gevangenen.Mijn zit zit ook reeds vier jaar in de gevangenis, Marwan 8 jaar. Zijn vrijlating werd reeds verschillende malen aangekondigd,maar telkens worden de beloften ingetrokken. Marwan zal zelf geen compromissen afsluiten. Hij zegt dat zijn laatste dag in de gevangenis, de eerste dag van het einde van de bezetting zal zijn.Langzaam wordt hij een nieuwe Mandela. Frans Wyutack kocht een hamer en een beitel en start op vrijdag om 9 uur de creatie van een kunstwerk op de muur. Hij zegt lachend: ge moet bij mij niet blijven, ze zullen mij wel niet pakken. Na vier uur kappen en verfspuiten is het werk af. Nu nog in dikke letters onze vakbondsnaam en we hebben een teken achtergelaten.
Onze busschauffeur heeft een Israelisch paspoort, we rijden met een Israelische nummerplaat. De chauffeur is dominantie, jong en wil de groep behandelen als een groep ordinaire toeristen. Met uitstapjes,winkelen en allerhande percentjes voor bewezen diensten. Atef vraagt onmiddellijk of de buschauffeur voor ons werkt of wij voor de buschauffeur.De volgende morgen stopt de bus met een smoes voor een glas en keramiekbedrijf in Hebron.Na de eerste aankoop swingen de prijzen meteen de pan uit. De volgende aankopers staan met hun aankopen netjes te wachten, zij vormen een gewillige prooi. Atef is woedend, hij wil niet dat we als toeristen behandeld worden. Op zijn teken vertrekt de ganse groep, waardoor zowel de busschauffeur als de verkoper een taaltje en een toon aansluit die niks aan de verbeelding overlaat.iedereen verliest: Atef die kon bewijzen dat hij voor vrienden een goede prijs kon bedingen, de buschauffeur zijn fooi, de verkoper zijn hoge winst én de groepsleden die wel wilden betalen voor de mooie ceramiek. De dag erop vertrekken we naar Nablus. De chauffeur weigert de omweg rond Jeruzalem te volgen en stelt Atef voor via een taxi naar Nablus te gaan. Atef weigert de voorgestelde oplossing en chartert zelf een andere bus, die hij daarna weer moet afzeggen, wegens onze contractuele verplichtingen met de reisorganisator. Hij reageert scherp: u verplicht me de voorstellen van de Israelieten zo maar te aanvaarden. Wanner twee groepsleden hem vergezellen in solidariteit wordt het iets aanvaardbaarder. Toch zegt Atef: na morgen verlaat ik de groep. We zullen zien, maar het systeem maakt het bijna onmogelijk om in onze groep een Palestijn voor enkele dagen op te nemen. Maar er is natuurlijk veel meer aan de hand: er is het generatieconflikt. Atef zat 11 jaar in de gevangenis en is erg principieel. Geen compromissen. De jongeren zien alles veel pragmatischer en vinden dat er hoe dan ook geld moet verdiend worden. Dan is er ook nog een discussie tussen palestijnen die in Israel leven en Palestijnen die in bezet gebied leven. Zij vinden nogal eens van elkaar dat ze niet voldoende tegen Israel gestreden hebben. Zonder het dan nog te hebben over de verschillende politieke fracties. Wat moet het dan niet zijn om hier te leven ?
Michel Warchavski, een franse jood ontvangt ons in het Alternative Information center. Een poging om een samenwerkingsproject op te zetten waar Israeli en Palestijnen andere informatie over het conflict verspreiden en analyseren over het conflict. Hij zal ons met een bus rondleiden om aan te tonen dat militairen er in slagen om twee staten virueel en volledig gescheiden in drie dimensies aast elkaar te doen leven. Zodat Israelis en Palestijnen elkaar niet hoeven te ontmoeten. Het vredesproces is viruteel, de kolonisatie gaat gewoon door. Deze strategie komt uit de koker van Ariel Sharon, nog steeds niet gestorven maar in coma. Zij strategie is echter a live and well. De droom van een Israelische onafhankelijkheid is niet af, daarom moeten er geen grenzen bepaald worden. Het einde van de verovering van het "beloofde"land is nog niet in zicht. Volgens Sharon is vrede dan ook niet voor de eerste 50 jaar, eerst moet een veilig en volledig Israel gerealiseerd worden. Bij dit alles moeten de kolonies, die omgeven werden door een vijandige omgevind zelf de Palestijnse dorpen omsluiten.Door de aanleg van wegen, zichtbare punten zoals benzinestations, industriele terreinen, warenhuizen.... Precies zoals de Amerikaanse kolonisten Amerika veroverden op de oorspronkelijke inwoners, de Indianen, vertrekken van een spoorweg en steeds meer nederzettingen en punten opbouwen tot we komen tot een grote gryere-kaas. Waarbij er evenveel gaten zijn als kaas. in de strategie van Sharon: Israel is de kaas, de Palestijnen zijn de gaten. Daarbij moeten de Palestijnen niet verdreven worden, dan is er immers het risico van een Internationale interventie, maar moeten ze geisoleerd en omcirkeld worden. Wat we in de realiteit dagelijks kunnen vaststellen, slaap wel, mister president..
We bezoeken het " nationaal" museum Yad Vashem te Jeruzalem op de Zionberg. op de ruines van een Palestijns dorp wordt de geschiedenis voor een deeltje herschreven: de oprichting van de Israelische staat hoeft een verantwoording en motivatie, een stuk internationaal schuldgevoel moet de compensatiedrang ondersteunen. Maar de holocaust was natuurlijk een realiteit, dat mogen we natuurlijk niet vergeten. Een concept van een museum, een nationaal monument met getuigenissen, video's, dokumenten, audio-gids, muziek: goed voor een volle dag. Een verplicht nummer voor schoolkinderen en militairen. Drie jaar militaire dienst vergt enige opvoeding om te weten waarom je aan een checkpoint staat of Gaza binnen moet trekken. Inhoudelijk sterk: een overzicht van het groeiend Nazisme in jaren dertig met de centrale vraag hoe op een dergelijke korte tijd een volk blindeloos een dictator kon volgen. De tijdsgeest ? Daarna een vergeten moment: het antisemitisme in Europa,waardoor Hitler een gemakkelijke prooi vond om de progressieve en vernieuwende maatschappijtendenzen om te keren in een reactionnaire en conservatieve volksbeweging. De rest van de geschiedenis is iets beter gekend: kristallnacht, reichtagsbrand,jodenvervolging,ghetto's, jodensterren,boycott van de jodenwinkels,deportaties... concentratiekampen. Verrassend is het na-oorlogse deel: de joden die uit de kampen terugkeerden werden helemaal niet met open armen ontvangen en werden van hot naar her gestuurd. Dikwijls woonden anderen in hun huizen, die niet zaten te wachten op hun terugkeer. Zo kwam, deels, de emigratie naar een land Israel in zicht en een doelstelling van het Zionisme. Het eind van het muzeum toont dan ook de Kolonies rond Jeruzalem : eendelijk rust , eindelijk een thuishaven. Het wrange onderdeel is dat de Palestijnen nu de tol moeten betalen voor de holocaust en juist met dezelfde verschrikkingen geconfronteerd worden: een muur die hen opsluit in ghetto's, toelatingen en paspoorten om zich te kunnen verplaatsen, deportaties, vluchtelingenkampen...
Vandaag besluiten we met een bus naar Jeruzalem te gaan. Door het checkpoint. De lange muur wordt voor de Palestijnen enkel geopend via checkpoints. Auto's en bussen gaan door de grote poort, voetgangers die het openbaar vervoer gebruiken moeten door het checkpoint met twee verschillende controles. Je waant je in een luchthaven. Een draaideur laat de personen een voor een door (met rood en groen licht),waarna je uw bagage, horloge, geld, bril,riem,schoenen moet uitdoen om door de metaaldetector te gaan. Het systeem staat op scherp, want alles wordt via gepiep gesignaleerd.Alsof het nog niet voldoende is wordt er telkens ook luid vakensgeknor gehoord als je iets verkeerd doet. Ondertussen zie je niemand en hoor je alleen soldaten die schelden en bevelen roepen als het allemaal in het honderd loopt. Koen had pech, het geknor bleef maar komen. Hij besloot zelfs zijn broek uit te doen. Meteen schoot de bewaking in paniek en mocht hij zo door. Een leuke anekdote, een dagelijks vernederende verplichtte passage voor de Palestijnen in hun eigen hoofdstad, in hun eigen land.Na de varkenscontrole heb je daarna nog de pascontrole waarbij de Palestijnen hun pasje moeten afgeven en hun hand op een soort ijzeren plaat moeten leggen, die veronderstel ik, hun vingerafdrukken neemt. De kleine kinderen die al het gebrul moeten meemaken kijken bedrukt, wellicht went dit nooit. Jeruzalem lijkt een bezette stad met op alle hoeken en kanten in de oude stad gewapende politie. We zien er zelfs eentje in burger met een machinegeweer op de rug. Naarmate je dichter bij de muur en de Al Aksa-moskee komt, krijg je meer en meer controles. De klaagmuur is op deze zaterdag goed bezet. Omwille van het el Eid-feest kunnen we de moskee niet binnen. We gaan de Heilige grafkerk binnen en staan verwonderd te kijken naar de vele religies. Elk hun eigen kerk in de grote kerk. Niet direct mijn gedacht...
De vakbondsleiders zijn gefrusteerd door de dagelijkse klachten die ze binnenkrijgen van misbruiken door de Israelische werkgevers en door het Israelisch leger." Wat kunnen we nog doen om de situatie te veranderen ? We leven permanent onder bewaking van het Israelische leger, iedere nacht patrouilleren ze door de straten als is het een sportoefening. Steeds worden er eenzijdige en nieuwe voorwaarden aan ons opgelegd door de Israelische regering als voorwaarde voor de onderhandelingen. We zitten in het stof op onze knieen en nog wil men niet praten of onderhandelen over vrede." Die onzekerheid zorgt voor een negatief effect op de arbeiders. De arbeiders willen brood en een inkomen om hun familie te kunnen voeden. In deze situatie kunnen we met de arbeiders niet over democratie, over de toekomst en over de" rozen" praten. "Wij zijn niet ontgoocheld in de Internationale vakbondsolidariteit.Nee , de vele concrete solidariteitsprojecten tussen de Palestijnse vakbond en de vele Europese vakbonden zijn een concrete en onvoorwaardelijke steun Wij kunnen met de steun nieuwe vakbondskaders opleiden, die goed kunnen onderhandelen en democratische vakbondsstructuren uitbouwen. Maar meer dan de financiele steun hebben we de expertise van de vakbonden nodig om ons te versterken in de discussies met de regering en de ministeries. De regering moet ons meer naar waarde schatten en zien dat de Palestijnse vakbonden een concrete rol te spelen hebben in de uitbouw van de Palestijnse staat. Grote politieke ideeen over die onafhankelijke Palestijnse staat zijn onvoldoende. Een democratische Palestijnse staat moet ook een staat uitbouwen waar het goed om leven is." We worden ontvangen door Shaher Saed, algemeen secretaris van de Palestijnse vakbond. Hij wijst ons op een nieuwe wet over de plaats van de vakbonden die de Palestijnse autoriteit aan het voorbereiden is. Onze steun kan hen helpen om meer erkenning te krijgen als vakbond en de internationale conventies over de syndicale vrijheden in Palestina te concretiseren.
Sinds kort hebben de Palestijnse vakbonden verschillende nieuwe projecten met vakbonden om hun werking te versterken. Met de Britse, de Noorse, de Zweedse en ... de Belgische vakbonden zoals de Algemene Centrale van het ABVV. Samen met de voorzitter, de projectcoordinator en het bestuur bespreken we of hun dromen ook in realiteit konden omgezet worden de voorbije 2 jaar. Een moeilijke oefening want zij vragen meer financiele mogelijkheden om meer afdelingen te kunnen organiseren, meer vorming en opleiding te kunnen organiseren, meer veldwerkers en propagandisten te kunnen inzetten om de bedrijven regelmatig te kunnen bezoeken. De nieuwe doelstellingen worden ook direct vertaald in zeer concrete noden. Zoals meer communicatie wordt een budget voor vergoedingen van onkosten zoals verplaatsingsonkosten, telefoonkaarten,een camera om misstanden in het bedrijf te kunnen vastleggen. Prioriteiten kiezen, binnen het voorgestelde budget blijven, ze kennen het verhaal, maar ze pogen uiteraard de donors te bepraten. Hun belangrijkste argument is dat ze zeer goed gewerkt hebben de voorbije twee jaar en het gewoon nog beter willen doen. Binnen de PGFTU groeiden ze uit tot een voorbeeldproject en dat willen ze nog verbeteren en versterken. Zij vragen geen liefdadigheid, maar centen om hun eigen toekomst en hun eigen vakbondsorganisatie beter uit te bouwen. Want de noden zijn groot in een land waar geen sociale zekerheid bestaat. De vakbond holt van de ene werkgever naar de andere om te onderhandelen over rechten van werknemers die geschonden worden. Zo heeft de arbeider bij oppensioenstelling recht op 200 euro, maar de werkgever betaalt dikwijls niet. Zonder arbeidsrechtbanken ben je verplicht te onderhandelen of voor de gewone rechtbank een schadevergoeding te eisen. We springen even binnen in het plaatselijk vakbondslokaal. Een secretaresse holt van het ene toestel naar het andere. Vroeger was er in elk buro een secretaresse nu, een mevrouw voor de acht burelen. Ook in de Palestijnse vakbond sloeg de crisis hard toe met een werkloosheid van 40% onder de bevolking en veel informele jobkes.Maar er is misschien hoop: de minister van Arbeid opende opnieuw het recht op een gratis ziekteverzekering voor werlozen en arbeiders die minder dan 300 euro per maand verdienen. De weg naar een nieuw Palestina waar de werknemersrechten verdedigd worden is nog lang en zal nog buitenlandse ondersteuning vragen...
Nablus is 4000 jaar oud, de straten en stegen getuigen meteen van veel tragiek. Hier staat de bron van Jacob, hier leeft nog een kleine groep samaritanen, de voorlopers van de Israelieten die nog hebreeuws spreken. Middeleeuwse gebouwen met houten balkons moesten de vrouwen verbergen voor de bliken van nieuwsgierige mannen in de drukke straten. De oude kasbah is druk en vol vrolijke families die het offerfeest voorbereiden met shopping. Maar de treurige muren staan vol herinneringen van de Israelische invallen. Het Israelisch leger vernielde niet alleen de gewapende weerstand , zij vernielde ook de oude historische binnenstad met bombardementen en tankinvallen. Zonder waarschuwingen vuurde het leger een raket af op een huis waarbij alle familieleden de dood vonden. In verschillende huizen hielden zij volledige families vast in een kamer. De buurt probeerde de inwoners te bevrijden, te bevoorraden, contact te hebben. Na een dergelijke inval organiseerden de buurtbewoners de dag erop een kinderfeest om de trauma te verwerken. Vandaag zijn dit moeilijke verhalen, slechte herinneringen. Na onderhandelingen herstelde de Palestijnse autoriteit de rust en het gezag van de palestijnse politie in ruil voor de ontwapening van de palestijnse gewapende milities.Sommigen zitten nog in de gevangenis als ruilmogelijkheid tegen de gekidknapte Israelische soldaat Shahid. De Palestijnen verwachten de vrijlating ter gelegenheid van de feesten. We doorkruisen verder de kasbach en bezoeken een snoepjesbedrijf, een zeepfabriek, de kruidenwinkel en het turks bad. Wij worden allemaal vriendelijk gegroet, toeristen zijn een signaal dat alles beter gaat. Dat de goede oude tijden terugkomen , zelfs onder de bezetting leef je niet van gewapende weerstand, doden en iedere dag zijn portie verdriet. De Israelisch hebben veel land gestolen, de harten van de Palestijnen hebben ze in ieder geval niet gewonnen.
Deze morgen zeer vroeg naar Palestina via Zurich.In de luchthaven Ben Gurion gaan we zonder enige problemen door de controle.De taxichauffeur staat er wel degelijk met het plakkaat FGTB-FOS. Hij brengt ons naar Nablus, enkel de checkpoints, de soldaten en de armoede vertellen ons dat we in bezet gebied zijn. De Israelische militairen willen alles onder controle houden: boeren moeten toelating vragen om de olijven te mogen oogsten.Daar krijgen ze dan een toelating voor van twee dagen.Onmogelijk zeggen onze gesprekspartners.De bezetting is onmogelijk. Zelfs de natuur willen de Israelisch onder controle houden. We worden zeer hartelijk ontvangen door Atef, Mohammed en nog een paar vakbondsleden.De eerste gesprekken gaan al snel over de uitzichtloze situatie en de economische afhankelijkheid van Israel.Het droeve lot van de illegale arbeiders die naar Palestina gaan om te werken springt in het oog: ze worden met helikopters opgejaagd, met netten gevangen, geslagen en getreiterd, om tenslotte weer over de grens gezet te worden.Net als beesten of zoals in Europa op bootvluchtelingen gejaagd wordt. Een 22-jarige jonge man werkte twee jaar in Dubai als electrotechnicus.De crisis bracht hem opnieuw in Palestina.Op de lonen werd bezuinigd, de prijzen stegen steeds meer.Veel van de 5000 Palestijnen keren daarom terug uit Dubai,meteen een nieuwe zoektocht naar een inkomen voor duizenden Palestijnse families.De verhalen volgen elkaar op. Maar er moet ook nog gewerkt worden en samen met Atef en Mohammed doorploegen we de boekhouding van het Project.Het is een voorbeeld van transparantie, morgen gaan we verder.
Saddie Choua is een jonge hiphoppende meid die een avond kwam praten over de beeldvorming van Islamvrouwen. Deze sociologe filmt en schrijft..Zij had het over de stereotiepe beeldvorming waarvan de Islamvrouwen het slachtoffer van zijn en die de diversiteit en de verscheidenheid verbergt.
Een voorbeeldje van het onbegrip en de verkeerde interpretatie vinden we de spreuk: "oog om oog, tand om tand". Dit is een oproep om rationeel te zijn en de vraag om na te denken wat er aan onrecht aan je werd aangedaan. De norm is dat je wraak niet groter mag zijn dan de schade die is aangebracht. Deze spreuk is dus helemaal geen vrijbrief om je emoties in de vorm van wraak zo maar los te laten.
De beeldvorming over de moslima's vindt zijn oorsprong in het orientalisme.Het is de manier om de arabieren als emotioneel, achterlijk en dom voor te stellen in tegenstelling tot de rationeel denkende, welopgevoedde westerling. Dit om de eigen identiteit te versterken ten koste van de arabieren. Het orientalisme was eveneens een vergoelijking van het kolonialisme, vooral het Britse.Deze beeldvorming werd overgenomen door Hollywood.Als je op het beeldje bovenaan de blog klikt zie je een video met Jack Shaheen over de beeldvorming in Amerikaanse films.
Tot slot wat is de boodschap ? Dat we aandacht moeten hebben voor de macht van de media en ons bewust moeten zijn van de stereotype beelden die ons denkkader beinvloeden én dat we tegengif moeten moeten zoeken via beeldvorming die ons de diversiteit, en de mooiheid van de moslima's toont. Dat kan al door eens niet racistisch te zijn aan de kassa van een grootwarenhuis.
Ondertussen was de discussie tussen de aanwezigen losgebarsten en toonden de aanwezige moslima's aan dat er echt wel zelfbewuste vrouwen achter de sluiers verborgen kunnen zitten. Werkende moeders die het beu zijn zich steeds maar te moeten verdedigen en verantwoorden, alleen omdat ze er iets anders uitzien .... een geslaagde avond die de beeldvorming aankaartte en op scherp zette.
Naar aanleiding van de jaarlijkse 11.11.11-campagne stellen ieder jaar een clubje rechtse rakkers de ontwikkelingssamenwerking en de NGO's in vraag.Hun geklaag is een variatie op hetzelfde thema: hou de geldbeugel toe, het helpt echt niet. Erger, je houd organisaties in stand die de politici als lobbyisten onder druk zetten en daarvoor jou centen gebruiken.Jou centen gaan helemaal niet naar die armlastige sukkelaars, maar naar goedbetaalde lobby-isten. Een variante erop is dat je de mensen hier moet helpen, niet die arme drommels uit verre landen. Klopt hun redenering en hun kritiek ?Natuurlijk niet! Eerst even naar de grond van de zaak. We hebben met zijn allen reeds jaren beloofd een deel van onze groei en welvaart te geven aan de landen uit het zuiden, concreet 0,7% van ons BNP.Als terugbetaling van de koloniserende uitbuiting, als kruimels van onze welvaart,als wiedergoodmachung.Of omdat er ergens een hart klopt, een traantje loopt bij het zien van zo veel onrecht in de wereld.Vooral met kerstmis of met nieuwjaar durven we wel eens gul wezen.Of bij een ramp als de emotie uit het TV-scherm tsunamiet. Wil dit nu zeggen dat iedere cent een succesverhaal is, dat witte olifanten definitief uit de wereld zijn en dat alle ontwikkelingssamenwerking iedere visser leert vissen ? Natuurlijk ook niet. Maar laten we daarover discussieren waar het moet: binnen de discussiefora over ontwikkelingssamenwerking en met onze partners. Dit blijkt ook niet simpel, omdat kortzichtige economische concurrentie tussen organisaties openheid en kritiek herleidt tot voetnota's in de rapporten. Maar misschien kunnen we wel een paar grote lijnen vastleggen, voor de overheid die oplegt ? Zoals dat participatie en partnerschap met het Zuiden stilaan moeten om een project te kunnen opzetten of dat evalueren een onderdeel van het proces is ? Of dat de vierde pijler niet altijd een succesverhaal is bij gebrek aan professionele aanpak ? Of dat megaprojecten weinig overdracht van know-how met zich meebrengen voor organisaties in het Zuiden en vooral organisaties in het Noorden in een bevoorrechte positie brengen ?
Jacinta de Roeck had het over de positie van de vrouw in de vrijzinnigheid. Letterlijk:een beetje mager. Het werd een avond afscheidnemen van een ethische senator, groen en rood. Jacinta werd voorzitster van HVV en zoekt vanuit haar ervaring een netwerk te ontwikkelen binnen mannelijk vrijzinnig Vlaanderen. Met Magda Michielsen en enkele vrouwelijke HVV-personeelsleden in de lift.
Geen probleem netwerken kan. Maar wat is dan de boodschap naar vrijzinnig Vlaanderen ? Discussieren wij over alles, en vooral over hoofddoeken en andere religies zonder onze eigen praktijk in vraag te stellen ? Dit lijkt me erg kort door de bocht. Ik verneem dat er een verschil is binnen de vrijzinnigen tussen oude ( en moegestreden) feministen en jongere feministische vrouwen (die geen feministisch icoon willen). Jongere vrouwen hebben het gezien en zijn toleranter tegen over dagelijkse discriminatie. Uiteindelijk komt alles vanzelf wel op zijn pootjes terecht en zal de maatschappij de excessen doen verdwijnen. De tijd van militante vrouwenactie wordt vervangen door pure individuele intimidatie binnen de vluchtige relatie.
Oeps. Hebben we nu nieuwe aparte vrouwenkransjes nodig of are we living apart together ? Er komt geen eenduidig antwoord. Lobby, maak dat je een goed dossier hebt en je overtuigt iedereen, zelfs de moeilijkste mens.Hoewel Simonne De Beauvoir zich voor haar dood telkens verontschuldigde wanneer ze het lot van de vrouw in iedere discussie prioritair stelde, zal ze zich gisterenavond wel even in haar graf omgedraaid hebben...Intellectueel moet je niet graatmager zijn als vrouw.
Lea Vanrompay kwam als ervaringsdeskundige spreken over de plaats van de vrouw in het boedhisme. Geen eenvoudig onderwerp, het was voor mij mijlenver weg van mijn belevingswereld. Misschien omdat ik eerder een doener ben, misschien sta ik niet genoeg open voor intraverte overtuigingen. Alvast een geruststelling : het boedhisme is geen godsdienst en ook geen religie. Het zijn een paar raadgevingen en instrumenten waar je zelf moet mee zien om te gaan. Het doel van de oefening is zo weinig mogelijk kwaad te doen aan de andere mensen en de anderen zo veel mogelijk te helpen. Het gaat over " sluiers", storende emoties, liefde en mededogen. Als voorbeeld geldt het feit dat je je kwaad maakt. Of dat je met andere woorden de controle over jezelf verliest. De moeder van boedha is daarbij een symbool van wijsheid. Dit lijkt me iets te veel van het "goede" of "slechte"mensbeeld ineens.Je kwaad maken kan best opluchten of een signaal geven aan je omgeving dat het nu wel genoeg is geweest en dat grenzen overschreden zijn. Daarbij moet je niet altijd gelukzalig zitten te glimlachten.Daarbij wordt de techniek van de open vragen gebruikt en worden er alleen antwoorden gegeven die geen duidelijk antwoord zijn. Daarop onmiddelijk gevolgd door de vraag: was mijn antwoord voldoende, was mijn antwoord duidelijk ? En de plaats van de vrouw in het boedhisme ? Tja, zodra er sprake is van institutionalisering, of met andere woorden van macht, verdwijnt de vrouw netjes op de achtergrond en zie je enkel nog mannen. Als boedha in iedereen zit,de verlichting voor iedereen is,het nirwana voor iedereen mogelijk is, dan schort er toch iets aan het mensbeeld van de boedhisten. Want vrouwen mogen dan al een klachten of zich slachtoffer voelen van hun maatschappelijke positie, zij zijn NIET lui...;
Samira Bendadi is de auteur van een boek over moslima's en meer bepaald stelt zij de vraag of er zoiets bestaat als emancipatie van de vrouw in de arabische en moslimwereld. Het startpunt is de vrouwengeschiedenis in verschillende arabische landen waarbij er drie hooflijnen steeds terugkomen: de vrouwen streden aan de zijde van de mannen tegen de bezetting en het kolonialisme, daarna kwam de onafhankelijkheid en het zelfbestuur. meteen merkten de vrouwen dat zij aan de zijkant van de politieke besluitvorming belandden. Vooral vrouwen uit meer begoede milieu's kwamen eind hier tegen in opstand en wildden ook meer invloed krijgen. Een beweging van "gewone" vrouwen voelde zich bij de emancipatiebeweging uitgesloten. Vanuit de Islambeweging manifesteerden zij zich als "inheemse" vrouwen. Hun eis is simpel: wat er aan de man wordt gevraagd/toegelaten moet ook voor de vrouw gelden. Want eigenlijk vergeten we misschien iets te veel waar het hem in werkelijkheid om draait. De situatie van de vrouwen is zo erg dat het rijtje dat we nu aflopen meteen de juiste context weergeeft: het gaat over verzet tegen vrouwenbesnijdenis- of verminking waardoor vrouwen nooit in hun leven nog sexueel genot kunnen ervaraen, of om verstoting van de vrouwen-met andere woorden waar bij de man gewoon de vrouw uit het huis en zijn huwelijk kan zetten. Of om polygamie, waardoor vrouwen wegens economische afhankelijkheid zo maar met een oudere man moeten huwen. Of de vakantiehuwelijken,waardoor een vrouw of een man zo maar een huwelijk sluiten en daarna terechtkomen in een verscheurende vechtscheiding. Is binnen dit alles het dragen van een hoofddoek al of niet relevant ? Het hoofdoek heeft alles te maken met identiteit en puberteit. Uiterlijke kenmerken zijn op een bepaald leeftijd zeer belangrijk ,misschien al te belangrijk omdat ze de peergroep bepalen waarbij je hoort ( of waar je wil bijzijn). Situeer dit in een context van religie, angst en onzekerheid en je komt bij een vaste steunpilaar die gevormd wordt door het beschermende familiebegrip. Bescherming tegen het wilde en rijke westen, bescherming tegen de goddeloosheid,bescherming tegen het consumptiekapitalisme. Moslima's willen in de eerste plaats hun identiteit niet inruilen voor uitbuiting en armoede... dat is de kern van het hoofddoekendebat. Niet een vage sluier om ons te chokeren. Maar dan moeten we openstaan voor het debat en niet redeneren in termen van wij en zij...
De deelnemers aan de contextevaluatie hebben ook een directe band met de provincies. We noemen dit hermenamientos of vriendschapsbanden.Zo heeft Limburg een directe band met Havana.Deze sympatisantengroep bezocht reeds Cuba, organiseert informatievergaderingen, acties en solidaritietsmomenten met Cuba. Zo organiseerden zij een kleine enquete waaruit bleek dat er nog veel misverstanden omtrent Cuba leven bij de publieke opninie. Niemand weet dat er in Cuba wel degelijk verkiezingen zijn. het blijft dus belangrijke de correcte informatie over Cuba te verspreiden. In Cienfuegos was er een nieuw hermenamiento tussen Doornik en de plaatselijke vakbond. Nieuw is het systeem van petrocas dat we daar ontdekten. Op 60 dagen werden een 120 PVC huizen gebouwd,die er echt modern uit zagen. Ons bezoek eindigde met een positieve evaluatie. Iedereen kreeg een medaille van de Cubaanse vakbond. Het is de medaille Armando Mestre. In Cuba wordt die medaille uitgereikt na 25 jaar werk in de bouw.Armando Mestre was een van de helden die met de Gramma mee Cuba binnenviel met Fidel en Che. Het was een eenvoudige bouwarbeider die Cuba mee van de dictatatuur van Batista bevrijdde.Een hele eer,waarbij de emoties en de omhelzingen niet ontbraken. Het project wordt door de Cubanen als voorbeeld gezien, zowel in Cuba als op internationaal vlak. Een hele eer voor ons kleine belgskens....
Er is toch wel een en ander aan het veranderen in Cuba. Een van de problemen is de lage productiviteit. Het heeft niet alleen met de temperatuur te maken, maar ook met burocratie, gebrek aan organisatie en efficientie,gebrek aan materiaal, gebrek aan motivatie. Juist om de werknemers meer te motiveren is er twee jaar geleden besloten het loonsysteem te hervormen. En ja dat enkel in de arbeiders akkoord gaan. Directe arbeiders ( die onmiddelijk in de productie staan) krijgen een basisloon volgens de functie die ze uitoefenen, met daar bovenop een procent als de productie van het bedrijf stijgt en daar bovenop nog een individueel procent.Deze premies worden dikwijls in CUC betaald, dit is de peso voor buitenlanders die in de praktijk 3 maal meer waard is.De bonussen zijn onbeperkt. Indirecte arbeiders ( voor ons bedienden) kunnen tot maximaal 30 procent meer verdienen, indien de productie van het bedrijf of de individuele productie gestegen is. In de praktijk leidt dit tot grote loonverschillen tussen ploegen in hetzelfde bedrijf, zij staan onderling met elkaar in concurrentie.Een voorbeeld : het verschil bedraagt gemakkelijk 20 tot 50 procent, gezien het basisloon vrij laag is. Wat is de rol van de vakbond ? De vakbondsdelegees organiseren maandelijks een vergadering in het bedrijf. Zij leggen de lonen uit, controleren of de cijfers correct zijn en komen tussen bij betwistingen. Zij zorgen ook dat bij gebreken waar de arbeiders het slachtoffer van zijn (gebrek aan materiaal...) er toch compensaties kunnen zijn. De productiviteitscontroles zijn vrij eenvoudig: dagelijks wordt de productiviteit gemeten. Aantal kilos, aantal meters... Dit wordt genoteerd en op het einde van de maand bijeengeteld. Dan worden deze cijfers afgetoetst aan de bedrijfsdoelstellingen en de lonen vastgelegd. Bij werkloosheid krijgen de werknemers een maand gewaarborgd loon, daarna 60 procent,bij een arbeidsongeval 80 procent van het loon. Het systeem is nieuw, het is dus te vroeg voor grote conclusies. Maar wellicht groeit de inkomens- en consumptiekloof sneller dan de Cubanen zelf kunnen geloven....