Mogelijk zegt u: Wanneer is dit inktzwarte deel nu eens aan een eind. Zelfs het verhaal gaf geen spiertje licht. U heeft gelijk. 2.3 wordt al iets beter. Maar toch kan ik nog geen afscheid van 2.2 nemen zonder een laatste opmerking.
Als samenvatting kan dus gegeven worden, dat de weg van God af er één is van nederlaag, tegenspoed en ziekte en ook van steeds meer ontregeld raken. Op die weg vindt men meer en meer moeilijkheden. Men komt steeds verder van de plek, waar men graag wilde zijn. Steeds meer wordt het onmogelijk om Gods raad op te volgen. Men ziet de ondergang aankomen, maar het wordt steeds lastiger om te draaien. Men wil naar groene weiden, maar komt op een kale steppe. Men wil naar de zon, maar komt in de mist. Men wil naar een feest, maar gaat naar een plaats van rouw. Het kan zover komen, dat men geen kant meer uit kan, behalve die ene: naar de afgrond.
2.2.9.2 De voorspoedige goddeloze
Nu zijn er twee kanjers van moeilijkheden. Ik stipte ze al even aan, maar kom er nu wat uitvoeriger op terug. De eerste: iemand kan zeggen: God en Jezus zeggen me niets. Ik heb geen boodschap aan Hen. Maar ik ben geslaagd in het leven, stapel succes op succes en ben kerngezond. Ik heb mijn gedachten goed in bedwang. Ik wilde een huis op de Azoren. Nu, ik heb het! Mijn oude dag, die eraan komt, belooft financieel en in het algemeen prima te worden. Het leven heeft mij alles gegeven, waarom ik vroeg. Die Joke en Jan; drop-outs: een schop voor dr achterste verdienen die zwakkelingen. Het is misleiding om het voor te stellen, alsof hun ervaringen normgevend zouden zijn voor wat iemand te wachten staat op wat dan genoemd wordt de slechte weg. Ik ben op die weg. U kunt die weg voor mijn part met woorden bekladden, maar ik zeg: houen zo; ik kan me geen betere voorstellen!
Wat moet ik daarop zeggen? Wel, niet veel. Er is geen behoefte en geen nood. Maar: heeft zo iemand gelijk? Er zijn soms oudere mensen, die alles wat zojuist gezegd is, zouden kunnen beamen. Maar opeens komt de grote rukwind en brokkelen alle zekerheden af. De slechte weg kan er een tijdlang fantastisch goed uitzien. De duivel heeft er belang bij, wanneer zij, die God niet volgen, kunnen zeggen: Kijk mij nou. Het is toch helemaal niet nodig om zo moeilijk te doen van bekering en zo. Wanneer zij kunnen wijzen op allerlei zaken, die hun welvaart en welzijn lijken te bevestigen, verslapt de animo bij degenen, die hun beweringen horen. Deze animo: om God te volgen op een smal en zo-op-het-oog ongerieflijk pad. Zo bezien heeft de duivel er baat bij, om het fijn te houden tot aan de laatste snik. Maar dat lukt hem haast nooit. Mankementen in de levenshouding kunnen heel moeilijk altijd verborgen blijven. In de beproevingen van de oude dag verpulvert de steeds maar weer opgelapte asfaltlaag over de instabiele ondergrond. Gaat het u goed, zegt u: Laat maar praten. Denk eens hierover na: zult u het kunnen verdragen, als uw aanzien verdwijnt na uw pensionering. Zult u ertegen kunnen, als de eenzaamheid over u komt na het overlijden van uw vrouw en het emigreren van de kinderen. Hebt u voldoende veerkracht, als de ouderdomskwalen u besluipen?
Zo lang hoeft het niet eens te duren. Er zijn mensen, die zich een hele piet voelen, als alles meezit. Bij zakenlieden treft men dat nog wel eens aan. Jarenlang kan bijvoorbeeld alles prima gaan. Maar dan komt er tegenslag. In de zakenwereld veel meer dan bij mensen met een vast inkomen, ziet men nog dikwijls het beeld van de zeven vette jaren, gevolgd door de zeven magere jaren. Zakenlieden hebben in de natuurlijke wereld een heviger leven met meer bergen en dalen. Daarom openbaren zich bij hen eerder dan bij anderen bepaalde algemeen-menselijke eigenaardigheden. Het valt mij bij hen op, hoevelen hun veerkracht kwijt raken als er maar iets meer dan twee magere jaren zijn. Het beeld van de zelfverzekerde man, dat ik zo even schetste, bestaat lang niet altijd tot de ouderdom. Als men een enigszins riskant bestaan leeft, zonder de zekerheid van een vast maandsalaris, kan het al eerder vervagen.
Vindt u nu nog, dat ik bij mijn situatietekening te sombere kleuren gebruikte?
2.2.9.3 Onvoorspoedige godvrezende
De tweede grote moeilijkheid is deze: iemand kan zeggen: God en Jezus zeggen mij alles. Ik ben met mijn hele persoon met hen verweven. En toch: ik heb tegenspoed en ziekte. Ik kan soms erg terneergeslagen zijn en ben dan kortaangebonden jegens mijn gezinsleden. Moeilijkheden: ach, het gaat mij slechter dan gisteren, maar beter dan morgen. Ik heb altijd gemeend, dat het steeds maar lichter om mij heen zou worden. t Mocht wat: ik raak meer en meer teleurgesteld in mensen, ook in medegelovigen. Wat hen betreft, zie ik het echt niet meer zitten. Ik zie het donker in en heb al jaren lang niet meer bevrijd en blij gelachen. Het leven met Jezus een feest, een zonovergoten tuin?? Een oase?? Het zal allemaal wel, maar ik sleep mij voor mijn idee voort van klacht tot klacht, dwars door een onmetelijke woestijn.
Wat moet ik daarop zeggen? Ook niet zoveel. Er is teleurstelling en aarzeling bij deze gelovige. Maar heeft zo iemand gelijk? Ik ken blijde gelovigen, die ook zo hebben gesproken, die dit goed kunnen begrijpen, maar die uit kunnen roepen: Je komt erboven uit. Ook voor jou zal het pad helderder stralen tot de volle dag (Spreuken 4:1. Je hebt geen bovenmate beproeving te doorstaan (1 Cor. 10:13). Houd stand en je zult de uitreddingen des Heren zien (Ex. 14:3). Alle dingen werken mede ten goede degene die geloven (Rom. 8:2. Je zult voortgaan van kracht tot kracht (Psalm 84:. Jouw woestijn zal bloeien als een rozentuin (Jes. 35:1). God zal ook jou zijn heil laten zien (Psalm 59:16, 50:23). Je ziel hoeft niet langer neergebogen te zijn (Psalm 42:6). Niet langer zal jouw zorg elke morgen gelijk met jou opstaan (Psalm 73:14). Elke dag, als je uit bed komt, zal de goede gunst van God je duidelijk voor ogen staan (Klaagl. 3:23). Je lach komt terug (Psalm 126:2). Blijmoedig zul je eens weer altijd feest vieren (Spr. 15:15). Je zult je weer koesteren in Gods zon (Mal. 4:2).
Ik sluit mij bij dat koor aan: welvaart en welzijn van hen, die God niet dienen, zijn tijdelijk en broos (Ps. 73:18,19; Spr. 14:32); tegenspoed en ontreddering van hen, die God dienen, zijn tijdelijk en raken vergeten in een vreugd, die alle narigheid verzwelgt (2 Cor. 4:17).
De Here had Israël en Juda gewaarschuwd door alle profeten, alle zieners: Bekeer u van uw boze wegen en onderhoud mijn geboden en inzettingen maar: zij hadden niet geluisterd (2 Koningen 17:13).
Zo zegt de Here: Zie, Ik bereid rampspoed over u en beraam tegen u een plan. Bekeer u toch een ieder van zijn boze weg en beter uw handel en wandel (Jeremia 18:11).
Laten wij onze wegen doorzoeken en doorvorsen en ons bekeren tot de Here (Klaagliederen 3:40).
Zo waar Ik leef, luidt het woord des Heren Heren: Ik heb geen behagen in de dood van de goddeloze, maar veeleer daarin, dat de goddeloze zich bekeert van zijn weg en leeft! (Ezechiël 33:11,12).
In het verleden is het een keer gebeurd, dat God een volk steeds maar waarschuwde voor gevaar, waarin ze verkeerden. Hij deed dat op allerlei manieren, door velerlei mensen. Hij vroeg aan dat volk om terug te keren van boze wegen. Er waren dus klaarblijkelijk veel manieren om het spoor bijster te worden. Als men de ene manier vermeed, was er wel een andere manier om fout te gaan. Er waren altijd mogelijkheden te over om een verkeerd pad in te slaan, een onjuiste beslissing te nemen. en wanneer ze nu maar hadden willen luisteren!! wanneer ze de inzettingen en verordeningen van God als gidsen hadden willen nemen ! Dan: hadden ze valkuilen vermeden (Spreuken 11:5); hadden ze de rotsrichel gevonden, die naar omhoog leidde (Psalm 40:3); zou een hand hen hebben weggerukt van het gevaar (Psalm 144:7); zou die hand hen ook hebben vastgehouden (Psalm 63:9). Maar ze luisterden niet. Ze weigerden Gods gidsen. Wat is dat voor een waardeloze weg, die je wegleidt van groene velden en heenleidt naar een puinveld vol gladde, glibberige stenen. De lankmoedigheid van God is eindeloos voor hen, die zich binnen het bereik daarvan begeven. Maar: toen dat volk zich er buiten plaatste, konden ze van die lankmoedigheid niet genieten. Ieder volgde zijn eigen boze weg. Voor ieder lag een precies aan zijn situatie aangepast reddingsplan klaar, als hij zijn handel en wandel maar beterde. Maar toen die mensen bleven zeggen: Voor mij hoeft het niet, startten zij zelf het plan op, dat tot hun verbanning leidde. Wat is dat voor een gevaarlijke weg, die van de warme zon van Gods liefde leidt naar de koude regen van de listen van de duivel, de mensenhater. Gelukkig waren er mensen, die hun handel en wandel dan toch maar gingen doorlichten. Het was laat, de ontreddering leek volkomen, het leven was een klaaglied, maar voor wie zich bekeerde, werd het alsnog een hooglied. Maar zij, die zich niet omkeerden, hadden geen uitzicht. Wat is dat voor een bedrieglijke weg, die mensen wegleidt van een blij loflied aan God naar een verdrietige treurzang over eigen falen en de gevolgen daarvan. Aan God ligt het echt niet, wanneer wij op een weg blijven zonder Hem. Hij zoekt onze geestelijke dood niet, maar ons geestelijk leven. Wat is dat voor een modderige weg, die de assen van onze levensauto zo ver doet wegzakken, dat het voertuig onversleepbaar en daardoor total loss wordt. Er is maar één gevolgtrekking te maken: eraf en rap!
God hoort en zal hen vernederen Hij, Die van oudsher troont, sela hen, die onbekeerlijk zijn en God niet vrezen (Psalm 55:20).
Jezus zei: Als gij u niet bekeert, zult gij allen evenzeer omkomen (dat evenzeer slaat op een aantal mensen, die op opzienbarende wijze waren omgebracht) (Lukas 13:3).
Gij hebt sommigen onder u, die aan de leer van Bileam of aan die van de Nikolaïeten vasthouden (twee valse leerlingen). Bekeert u dan, maar zo niet, dan kom Ik tot u en Ik zal strijd tegen hen voeren (Openb. 2:14-16).
En wie van de mensen overgebleven waren, die niet gedood waren door deze plagen, bekeerden zich toch niet van de werken hunner handen om de boze geesten niet (meer) te aanbidden en de afgoden. En zij bekeerden zich niet van hun moorden, noch van hun toverijen, noch van hun hoererij, noch van hun dieverijen (Openb. 9: 20,21).
In de eerste tekst wordt de ondergang aangekondigd van mensen, die steeds maar onbekeerlijk blijven. God, die onuitsprekelijke, geprezen zij zijn naam want dit kan sela betekenen zal tenslotte voor hen onbereikbaar worden. Zelf halen zij allerlei vernederende verslavingen over zich. Verwonderd zeggen ze: Ik moet altijd aan vrouwen denken. Het haalt me neer en verknoeit de sfeer thuis. Maar ik kan niet anders; en transcendente meditatie helpt ook al niet (uiteraard is dit maar een voorbeeld uit vele).
In de tweede tekst gaat het over een gebeurtenis, die veel opschudding heeft verwekt. Een aantal mensen was juist aan het offeren, toen soldaten van de bezettende macht hen overvielen. De militairen doodden de offeraars. Hun bloed vermengde zich met dat van de offerdieren: wat een gruwelijk levenseind. Men legde aan Jezus de vraag voor, hoewel onuitgesproken: Was dat offeren een grote fout en hield die ellendige dood daarmee verband? Jezus antwoordt: Neen, er is niet altijd een rechtstreeks verband tussen zonde en tegenspoed (Johannes 9:2). Hij voegt er echter aan toe: Eén ding is evenwel zeker: wanneer mensen zich niet bekeren, gaan ze naar de eeuwige dood. Temidden van al hun idealen hun offerdieren die zinloos zijn geworden, liggen ze: dood, zoals al hun activiteiten. Eén ding waren ze vergeten: die ene, beslissende activiteit, om zich toe te keren naar God. Ze bleven de berg afhollen naar het ravijn, totdat ze hun loop niet meer konden stuiten.
In de derde tekst gaat het over een gemeente, waarin mensen als leraars werden toegelaten, die gevaarlijke dingen onderwezen. Zo zeiden zij, dat er heus niet zulk een scherpe scheiding behoefde te zijn tussen de volgelingen van Jezus en hun omgeving. Men hoefde niet zo nauwkeurig en oplettend te leven. Er kon beste eens een vrijerijtje plaatsvinden met de gewone, gezellige dingen van elke dag: een beetje roddel, een tikje ontrouw, een snuifje corruptie, een overdadige maaltijd, een dronkenschapje kom, kom een mens is niet van steen. Maar Jezus zegt: Niet bekeren van de door hen voorgestane ideeën betekent: strijd tegen Mij, allereerst van henzelf, maar ook van degenen die hen volgen.
In de vierde tekst worden mensen getekend, die definitief nee hebben gezegd tegen God. Uit dat nee-zeggen tegen God is nee-zeggen tegen de maatschappij als vanzelf voortgevloeid (min of meer in deze lijn ook Jesaja 8:21 en 22). Ze kunnen niet meer terug van hun verachting van God, Dien zij honen met hun afgoden. Zij kunnen ook niet meer terug van hun verachting van hun medemensen, die ze kwellen met geweld, lawaai, getover, aanrandingen, vandalisme en dagdieverij.
Als u iets in uzelf bespeurt van al de verschrikkelijke dingen, die in deze vier teksten aangeduid worden, druk dan uw hielen in het wegrollende gruis op de hellende rots. Grijp naar boomtakken, waaraan u zich kunt vastklemmen. Het donker is nu vlakbij! Alarm .. als u al dwars wordt, als iemand maar naar Jezus als uw redder wíjst; als u achter allerlei idealen aanholt; ze ruilt voor nieuwe, als ze niet meer voldoen, maar vergeet orde op zaken te stellen in eigen leven; als u zegt: Leve de lol, toe nou, er mag een heleboel. Wie roekeloos langs het randje loopt, schiet er onverhoeds overheen; als u een hekel krijgt aan de maatschappij en alles-en-alles wel kort en klein wilt slaan.
2.2.4 Het merkteken van het steeds verder van huis raken
Bekeert gij u tot Mij en onderhoudt gij naarstig mijn geboden... al waren uw verdrevenen aan het einde des hemels, Ik zal hen vandaar vergaderen (Nehemia 1:9).
Assur zal (hun) koning zijn, omdat zij geweigerd hebben, zich te bekeren (Hosea 11:5).
In de eerste tekst bidt Nehemia met betrekking tot zijn volksgenoten - de Joden - tot God. Hij herinnert God aan Mozes, die al lang geleden op het gevaar had gewezen, dat ze onbeschrijflijk ver zouden wegdwalen. Dan komt hij op de situatie van dat ogenblik. Ze zijn ver weg in ballingschap, ze willen graag terug, maar: zonder bekering gaat dat niet. Hosea laat zien, hoe het volk is weggedwaald. Ze wilden zich niet keren tot God. Toen kwam er een buitenlandse macht, bezette het land en deporteerde de Joden. Er zijn mensen - nu ja; ik schets nu wel uiterste gevallen - die misschien wel eens uitroepen: Wat ben ik ver weg van een gelukkig leven! Wat doe ik nu toch in dit onbewoonbare pand! Wat moet dat toch met die injectienaald. Waarom die zinsbegoocheling, als ik trip en die enorme kater daarna. En waarom trip ik niet eens meer fijn! Waarom flippen zoveel trippen tot een flop? Zijn die even ver weg! Die zijn nu werkelijk aan het eind van de hemel, zeg maar gerust aan het begin van de hel. Maar ook tot zulke stakkers wordt gezegd: Als jij tot jezelf komt en je omkeert tot God (Lukas 15:1, omarmt Hij jou, zoals de Vader de verloren zoon (Lukas 15:20). U, die dit leest, zult wel niet zover weg zijn, maar wat is ver? Of u tien kilometer of tienduizend kilometer van het koninkrijk van God bent, is maar een betrekkelijk verschil. U bent buiten en behoort binnen het koninkrijk der hemelen. Voelt u zich wel honderd kilometer weg van het land van het geluk? Keer om, voordat u in de ijskou bent op honderdduizend kilometer. Daar is de warmte van Gods huis alleen nog maar een vage gloed in de verte. Moet God u van zó ver halen? Hij kan het als u meewerkt. Het is echter dom en gevaarlijk, om het zover te laten komen!
2.2.5 Het merkteken van het in de wind slaan van Gods aanwijzingen
Na deze gebeurtenissen bekeerde Jerobeam zich niet van zijn kwade weg, maar hij stelde opnieuw uit alle kringen van het volk priesters aan voor de hoogten (1 Kon. 13:33).
Misschien zullen zij gehoor geven en zich bekeren, een ieder van zijn boze weg (Jer. 26:3).
Ik heb u gegeven reinheid van tanden in al uw steden en broodgebrek in al uw woonplaatsen. Toch hebt gij u niet tot mij bekeerd, luidt het woord des Heeren (Amos 4:6)
De mensen werden verzengd door de grote hitte en zij lasterden de naam van God en zij bekeerden zich niet om Hem eer te geven. Zij kauwden op hun tong van pijn en zij bekeerden zich niet (Openb. 16:9-11).
Jerobeam, koning over een deel van het Israëlitische volk, de voorzaten van de huidige Israëli´s, deed zijn best voor God. Maar: hij deed het wel op zijn eigen manier. God had regels gegeven, hoe Hij gediend wilde worden. Jerobeam moest het zo nodig anders doen. God maakte hem opmerkzaam op de onjuistheid van zijn gedrag. Dat ging vrij hardhandig, maar: Jerobeam kwam nog met de schrik vrij. Wat een kans voor koersverandering! Hij benutte die kans niet, verviel toch weer in dezelfde fout. Bij een andere gelegenheid, bij weer andere mensen dan Jerobeam, lijkt God haast moedeloos: Misschien zullen ze zich bekeren klinkt het bijna mat. Maar: t zat er niet in en dus kwam het er ook niet uit. Bij nog weer een andere gelegenheid, maakte God heel duidelijk, dat er gevaar was: de gebitten van alle mensen waren vrij van etensresten. Dat kwam niet, omdat die mensen zo keurig hun tanden poetsten; nee: er wás geen eten. Maar de bekering als enig logisch antwoord op de dreiging van hongersnood kwam er niet. Eens komt de tijd, dat de grijze tinten verdwijnen, althans niets meer te betekenen hebben. Wit en zwart blijven over; bepalend zijn alleen nog maar: enerzijds de Geestvervulde kinderen van God; anderzijds de honderd procent volgelingen van satan (zie 1.6.5). Zelfs die satansdienaars, die verbitterde tegenstanders, zouden nog een kans hebben. De hel, die wacht, begint al op aarde; o die hitte, die pijn! Als ze maar riepen tot God; er zou uitkomst komen. Maar ze roepen niet; eigener beweging zijn ze ook de laatste grens gepasseerd.
Jerobeam kreeg een krachtige aanwijzing. Maar hij keerde niet terug van de zonde, die hij deed: handelen in de lijn van een zelfbedachte, eigenwillige godsdienst. Mogelijk koestert ook u een dergelijke zonde: een vrome gedachte of handelwijze, die toch ingaat tegen Gods bedoelingen. Wellicht kunt u zich herinneren, dat u al eens van Godswege een aanwijzing hebt gehad, dat Hij nu niet zo gelukkig is met uw gedragspatroon. Wat hebt u met die aanwijzing gedaan? Naast u neergelegd met een leeg: Hé; typisch hè! Dat u niet meer ontvankelijk bent voor Gods tips, maar ze in de wind slaat, is een alarmsein: u bent bezig, onbereikbaar te worden. Laat het niet zo ver komen, dat God moet zeggen: Ik zal het nog één keer proberen; misschien helpt het dan! Als u nu zijn aanwijzingen in de wind slaat, wie garandeert dan, dat het straks anders is? Ik weet wel: God heeft in zijn liefde en lankmoedigheid veel geduld (Micha 2:7). Maar neem geen risico: op de lange duur help niets meer: de grootste tegenspoed is dan alleen maar een aanleiding om God te lasteren. U wilt toch niet over de rand heen in de afgrond vallen? Doe iets!
2.2.3 Het merkteken van de steeds grotere moeilijkheden
Bekeert iemand zich niet, dan wet God zijn zwaard, spant zijn boog en legt aan. Hij richt op hem zijn dodelijke wapenen, maakt zijn pijlen tot brandende schichten (Psalm 7:13,14).
Zoals geschreven staat in de wet van Mozes, is al het (door hem geprofeteerde) onheil over ons gekomen en wij hebben de Here onze God niet vermurwd door ons te bekeren van onze ongerechtigheden (Daniël 9:13).
Het volk Israël krijgt in de bijbel allerlei waarschuwingen, die in ruimer verband voor allerlei mensen van belang zijn. Als iemand blijft doorgaan met weghollen van God, raakt hij steeds verder van het lichtrijk vandaan. Hij komt dan in een gebied, waar God hem niet meer zo goed kan helpen. De ene moeilijkheid treft hem als een zwaard, de volgende als een pijl. Dat gaat zo steeds feller dor, tot het haast wel lijkt of bliksemstralen hem treffen. Hij kan God dienaangaande geen verwijten maken. Zélf loopt hij immers het rijk van het duister binnen.
Mozes heeft met het oog op deze situatie al een staalkaart van verschrikkingen laten zien (Deut. 28:15-44): geen opbrengst van de arbeid; tegenslagen met de kinderen; geen jongvee; geen succes in het leven; ziekten, misoogst; uitblijven van regen; invallen van vijandelijke legers; geen kracht om tegen die invallen stand te houden; volslagen verwarring. In de dagen van Daniël overstroomden al die narigheden een volk, dat zich niet tot God wilde bekeren.
Bespeurt u in uw leven snel opeenvolgende steeds ernstiger wordende moeilijkheden? komt het steeds meer voor, dat u aan het eind van uw geld nog een heleboel maand over hebt? zijn er allerlei toestanden met de kinderen? blijft uw promotie steeds maar uit? blijft u maar zakken voor examens? plagen ziekten en nervositeit u? is er nooit eens een verkwikkend meevallertje? hebt u geen verweer meer tegen de aanvallen, die de duivel voortdurend op uw leven doet? Dit alles kan een merkteken zijn, dat u op een afhellende weg bent. Kán... want u weet, dat ik al eerder een voorbehoud maakte. Ook kinderen van God ervaren vele van de rampen, die hierboven zijn geschetst, maar zij hebben een uitzicht op uitkomst. Zij weten, dat wie in oprechtheid wandelt, gered zal worden (Spreuken 28:1. Maar wanneer u weet: Die rampen; het klopt precies op mij, maar die oprechtheid: als ik mijzelf goed nakijk, zeg ik: dát klopt niet, dan wordt het echt tijd, dat u Gods hand zoekt om niet verder af te glijden.
Maar hoe zit het nu, als u God níet erkent en alles gaat voor de wind? Roep geen Hoera voor u over de brug bent. De bui is nog achter de kim, maar: komen doet hij! (Psalm 73:17-19).
2.2.2 Het merkteken van het steeds meer ontregeld raken
Maak het hart van dit volk vet, maak zijn oren doof en doe zijn ogen dicht, opdat het met zijn ogen niet zie en met zijn oren niet hore en opdat zijn hart niet versta, zodat het zich niet bekere en genezen worde (Jesaja 6:10).
Het volk heeft zich niet bekeerd tot Hem, die het sloeg en heeft de Here der Heerscharen niet gezocht. Tóen sneed de Here op één dag van Israël af: kop en staart, palmtak en riet (Jesaja 9:12,13).
Jesaja richt zich in deze teksten tot het volk, waartoe hij behoorde. Dat volk wilde zich maar niet bekeren. Als gevolg daarvan werd het ook steeds moeilijker om tot levensverandering te komen. Geestelijk gezien, konden zij geen hart meer krijgen, dat brandde van toewijding aan God, zij konden zijn stem niet meer verstaan, zijn heerlijkheid niet meer zien. Het gehalte van het volk liep daardoor terug. De koning en de profeet - kop en staart (Jesaja 9:14) - waren van mindere kwaliteit dan vroeger. De hele plant van het volksbestaan - palmtak en riet - was aangetast. Waar vond je nog puike, hoogstaande, betrouwbare, evenwichtige mensen?
Kijk eerst eens naar uzelf: hoe dikwijls zegt u: Ja, ja, dat zal wel .... ´t Zal wel zo zijn of anders, of meer van dat zuurs; bent u blijkens zulke uitspraken wantrouwig geworden? kunt u niet meer echt in vuur raken? Is uw warmlopen voor sommige zaken onecht omdat u alleen uw eigen gevoelens van onbehagen zo probeert te overschreeuwen? denkt u met een meewarig lachje aan uw vroegere idealen terug, zonder dat u er iets beters voor hebt teruggekregen? Wel, dan hebt u de oproep om u te bekeren, al eens gehoord en veronachtzaamd. Dit zijn de wrange vruchten. Uw hart is onontvankelijk (vet) geworden. kunt u de stem van God niet meer horen tussen alle stoorzenders door? doet u er niet eens moeite voor om uw radio op God af te stemmen? laten zelfs die stoorzenders u koud? kunt u Gods heerlijkheid niet meer zien tussen alle blikkerige pleziertjes van de wereld door? hebt u misschien zelfs in de gaten, dat al dat andere blik is, zonder de fut te hebben, naar goud te grijpen? Wel, dan hebt u de stem van God om tot omkeer te komen, verstaan en genegeerd. Daardoor bent u bezig, geestelijk doof en blind te worden. Uw kil geworden hart, uw onvermogen om innerlijk te zien en te horen, zijn merktekens, dat u op de verkeerde weg zit. En wat kop en staart, palmtak en riet betreft, nog even dit: zijn er hele groepen mensen om u heen van laag allooi, wormstekig, platvloers, onbetrouwbaar, onevenwichtig? is er niemand in uw omgeving, zo gaaf, dat u zich aan zijn leiding zou durven toevertrouwen? is er niemand in uw kennissenkring, die in plaats van het gebruikelijke gewauwel eens iets echt dieps zou kunnen zeggen? Dan is dat een teken, dat uw omgeving net is als u: ontgoocheld, ontworteld, ontheemd, ontredderd. U hoeft de mensen, waarmee u omgaat, niet te haten of te minachten. Waarom zoudt u niet als eerste de ommezwaai maken, waarop God al zo lang aandringt. Wat kunt u dan in uw eigen kring aan de slag!
Wanneer Ik de hemel toesluit, zodat er geen regen is, wanneer Ik de sprinkhanen gebied, het land kaal te vreten, indien Ik pest onder mijn volk zend en mijn volk, waarover mijn naam is uitgeroepen, verootmoedigt zich en zij bidden en zoeken mijn aangezicht en bekeren zich van hun boze wegen, dán zal Ik horen (2 Kronieken 7;13,14).
Deze tekst is veel moeilijker dan de vorige. Allereerst om de zinsneden: Ik sluit de hemel toe; Ik gebied sprinkhanen; Ik zend de pest. Uit het Nieuwe Testament weten wij, dat de goede dingen van God komen (Jac. 1:17) en de slechte dingen van de duivel (Joh. 10:10). Wij kunnen van het Oude Testament niet eisen, dat het zich even precies uit met betrekking tot diepere begrippen, zoals het Nieuwe dat doet. God moest zich bij het aan ons bekend maken van deze richtlijnen van Hem bedienen van de ideeënwereld van Salomo. Die wereld had zijn grenzen, gesteld door het mindere inzicht, dat er toen was. God ging niet buiten de begrenzing van Salomo´s gedachten om. Wij mogen - naar mijn mening - lezen:
Wanneer mensen zich van God afkeren, komen zij buiten het lichtrijk, buiten Gods bescherming (Matth. 23:37) en binnen het bereik van droogte, sprinkhanenvraat en pest (beelden van allerlei tegenspoed).
Zo is er één moeilijkheid weggenomen. Maar er is er nog één. In de eerste tekst was het verband tussen nederlaag en zonde duidelijk. Maar bij tegenspoed en ziekte is het verband met zonde niet zo gemakkelijk te leggen. Vele van Gods trouwe kinderen hebben ook met die twee te maken en dan loopt er geen lijn naar een eerder afwijken van Gods geboden. U moet het dus helemaal zelf uitmaken. Zijn er tegenspoed en ziekte in uw leven, terwijl u toch de Heer oprecht liefhebt? Leg dan deze tekst terzijde, als u niet direct rakende. Leg mijn opmerkingen bij deze tekst in dat geval naast u neer. U hebt immers de alles overtreffende troost, dat er wel rampen in uw leven kunnen zijn, maar dat de Heer u uit al die rampen redt (Psalm 34:20). Maar al uzelf wel een verband ziet, dan hebt u hier weer een merkteken. Dan zijn uw tegenspoeden en ziekten een aansporing om tot koerscorrectie over te gaan van niet minder (1 Sam. 7:3) en niet meer (Pred. 7:16) dan 180 graden.
Gedachten: het merkteken van nederlaag, tegenspoed en ziekte (2.2.1); het merkteken van het steeds meer ontregeld raken (2.2.2); het merkteken van steeds meer moeilijkheden (2.2.3); het merkteken van het steeds verder van huis raken (2.2.4); het merkteken van het in de wind slaan van Gods aanwijzingen (2.2.5); het merkteken van de aanstaande ondergang (2.2.6); o, wat is die slechte weg slecht! (2.2.7); hoe Jan en Joke in de val liepen (nee, niet smokkelen, niet alleen) (2.2.; slotopmerkingen (2.2.9).
2.2.1 Het merkteken van nederlaag, tegenspoed en ziekte
Overwegingen (daar zijn ze dan): nederlaag (2.2.1.1); tegenspoed en ziekte (2.2.1.2).
2.2.1.1 Nederlaag
Indien uw volk verslagen wordt door de vijand, omdat zij tegen U gezondigd hebben en zij zich bekeren, uw naam belijden en voor uw aangezicht in dit huis bidden en smeken; hóor dan o Here (2 Kronieken 6:24,25).
Salomo pleit hier voor het volk Israël, waarvan hij koning is. Hij voorziet een situatie, waarbij dat volk tegen voorschriften en instellingen van God ingaat. Als gevolg van die levenshouding worden ze verslagen door de vijand. Voorwaarde voor een verbetering van hun toestand is, dat zij zich omkeren van hun handelwijze, die tegen Gods geboden ingaat. Hoe moet dat omkeren nu blijken? Hieruit, dat ze God erkennen als hun meerdere, wiens gezag ze aanvaarden. Ook hieruit, dat ze al hun nood bij Hem uitzeggen. Dat uitzeggen moet met klem, met aandrang gebeuren. Dán kan God weer naar hen luisteren. Nu is het niet mijn bedoeling om u frustraties te bezorgen, maar het is toch een doodnuchtere zaak, dat u van tijd tot tijd de balans eens opmaakt. Voor een zaak, een instelling, een staat, gebeurt dat tenminste eenmaal per jaar. Zoudt u dan ook niet geregeld uzelf eens doornemen? Zoudt u niet eens kritisch uw instelling tegenover de wereld om u heen en uw geestelijke staat bekijken? Probeer eens een antwoord te geven op vragen, zoals deze: wordt u ook door vijanden verslagen? kunt u uw snoepzucht, uw driftbuien, uw roddel, uw onreine gedachten, uw haat, enz. niet de baas? verliest u steeds meer terrein, waar het betreft uw baas-zijn over uw eigen persoonlijkheid? Achter al die aanvallen zit een vijand, Gods vijand, uw vijand, de duivel. Maar: hoe kreeg hij vat op u? Hoe kon hij zijn breekijzer in de voegen van uw muren zetten? Hoe kreeg hij die koevoet in de raamsponning van uw levenshuis? Denk eens terug: hebt u een eis van God verwaarloosd? (ik doe maar een losse greep): had u uw vrouw wel voldoende lief? (Ef. 5:25); haalde u - hoogmoedig en onwelwillend u afsluitend - de schouders op over het bijbelse scheppingsverhaal? knoeide u met uw belastingaangifte? (Matth. 22:21). Heel verschillende zaken. Maar alle drie betekenen ze: ingaan tegen een wijze verordening van God. Als u dát doet, komen - zo zeker als een huis - ook de nederlagen. Bekijk uw terreinverliezen aan de machten van het kwaad nu eens zo. Ik praat u echter niets aan. U beslist zelf. Mogelijk zegt u: Alles zal altijd alleen maar goed. Waar die verslaving aan de drank vandaan komt, waar ik dat aan verdiend heb, weet ik ook niet! Wel, dan praten we er niet meer over. Maar misschien zegt u: Ik zíe het. Ik ben begonnen ergens scheef te gaan. Dat overmatig roken van mij is een waarschuwingsteken. Als het zo gesteld is, dan is het ook voor u heel nuttig om te doen, wat Salomo raadzaam achtte voor zijn volk.
Wanneer Ik de hemel toesluit, zodat er geen regen is, wanneer Ik de sprinkhanen gebied, het land kaal te vreten, indien Ik pest onder mijn volk zend en mijn volk, waarover mijn naam is uitgeroepen, verootmoedigt zich en zij bidden en zoeken mijn aangezicht en bekeren zich van hun boze wegen, dán zal Ik horen (2 Kronieken 7;13,14).
Deze tekst is veel moeilijker dan de vorige. Allereerst om de zinsneden: Ik sluit de hemel toe; Ik gebied sprinkhanen; Ik zend de pest. Uit het Nieuwe Testament weten wij, dat de goede dingen van God komen (Jac. 1:17) en de slechte dingen van de duivel (Joh. 10:10). Wij kunnen van het Oude Testament niet eisen, dat het zich even precies uit met betrekking tot diepere begrippen, zoals het Nieuwe dat doet. God moest zich bij het aan ons bekend maken van deze richtlijnen van Hem bedienen van de ideeënwereld van Salomo. Die wereld had zijn grenzen, gesteld door het mindere inzicht, dat er toen was. God ging niet buiten de begrenzing van Salomo´s gedachten om. Wij mogen - naar mijn mening - lezen:
Wanneer mensen zich van God afkeren, komen zij buiten het lichtrijk, buiten Gods bescherming (Matth. 23:37) en binnen het bereik van droogte, sprinkhanenvraat en pest (beelden van allerlei tegenspoed).
Zo is er één moeilijkheid weggenomen. Maar er is er nog één. In de eerste tekst was het verband tussen nederlaag en zonde duidelijk. Maar bij tegenspoed en ziekte is het verband met zonde niet zo gemakkelijk te leggen. Vele van Gods trouwe kinderen hebben ook met die twee te maken en dan loopt er geen lijn naar een eerder afwijken van Gods geboden. U moet het dus helemaal zelf uitmaken. Zijn er tegenspoed en ziekte in uw leven, terwijl u toch de Heer oprecht liefhebt? Leg dan deze tekst terzijde, als u niet direct rakende. Leg mijn opmerkingen bij deze tekst in dat geval naast u neer. U hebt immers de alles overtreffende troost, dat er wel rampen in uw leven kunnen zijn, maar dat de Heer u uit al die rampen redt (Psalm 34:20). Maar al uzelf wel een verband ziet, dan hebt u hier weer een merkteken. Dan zijn uw tegenspoeden en ziekten een aansporing om tot koerscorrectie over te gaan van niet minder (1 Sam. 7:3) en niet meer (Pred. 7:16) dan 180 graden.
Gedachten: het merkteken van nederlaag, tegenspoed en ziekte (2.2.1); het merkteken van het steeds meer ontregeld raken (2.2.2); het merkteken van steeds meer moeilijkheden (2.2.3); het merkteken van het steeds verder van huis raken (2.2.4); het merkteken van het in de wind slaan van Gods aanwijzingen (2.2.5); het merkteken van de aanstaande ondergang (2.2.6); o, wat is die slechte weg slecht! (2.2.7); hoe Jan en Joke in de val liepen (nee, niet smokkelen, niet alleen) (2.2.; slotopmerkingen (2.2.9).
2.2.1 Het merkteken van nederlaag, tegenspoed en ziekte
Overwegingen (daar zijn ze dan): nederlaag (2.2.1.1); tegenspoed en ziekte (2.2.1.2).
2.2.1.1 Nederlaag
Indien uw volk verslagen wordt door de vijand, omdat zij tegen U gezondigd hebben en zij zich bekeren, uw naam belijden en voor uw aangezicht in dit huis bidden en smeken; hóor dan o Here (2 Kronieken 6:24,25).
Salomo pleit hier voor het volk Israël, waarvan hij koning is. Hij voorziet een situatie, waarbij dat volk tegen voorschriften en instellingen van God ingaat. Als gevolg van die levenshouding worden ze verslagen door de vijand. Voorwaarde voor een verbetering van hun toestand is, dat zij zich omkeren van hun handelwijze, die tegen Gods geboden ingaat. Hoe moet dat omkeren nu blijken? Hieruit, dat ze God erkennen als hun meerdere, wiens gezag ze aanvaarden. Ook hieruit, dat ze al hun nood bij Hem uitzeggen. Dat uitzeggen moet met klem, met aandrang gebeuren. Dán kan God weer naar hen luisteren. Nu is het niet mijn bedoeling om u frustraties te bezorgen, maar het is toch een doodnuchtere zaak, dat u van tijd tot tijd de balans eens opmaakt. Voor een zaak, een instelling, een staat, gebeurt dat tenminste eenmaal per jaar. Zoudt u dan ook niet geregeld uzelf eens doornemen? Zoudt u niet eens kritisch uw instelling tegenover de wereld om u heen en uw geestelijke staat bekijken? Probeer eens een antwoord te geven op vragen, zoals deze: wordt u ook door vijanden verslagen? kunt u uw snoepzucht, uw driftbuien, uw roddel, uw onreine gedachten, uw haat, enz. niet de baas? verliest u steeds meer terrein, waar het betreft uw baas-zijn over uw eigen persoonlijkheid? Achter al die aanvallen zit een vijand, Gods vijand, uw vijand, de duivel. Maar: hoe kreeg hij vat op u? Hoe kon hij zijn breekijzer in de voegen van uw muren zetten? Hoe kreeg hij die koevoet in de raamsponning van uw levenshuis? Denk eens terug: hebt u een eis van God verwaarloosd? (ik doe maar een losse greep): had u uw vrouw wel voldoende lief? (Ef. 5:25); haalde u - hoogmoedig en onwelwillend u afsluitend - de schouders op over het bijbelse scheppingsverhaal? knoeide u met uw belastingaangifte? (Matth. 22:21). Heel verschillende zaken. Maar alle drie betekenen ze: ingaan tegen een wijze verordening van God. Als u dát doet, komen - zo zeker als een huis - ook de nederlagen. Bekijk uw terreinverliezen aan de machten van het kwaad nu eens zo. Ik praat u echter niets aan. U beslist zelf. Mogelijk zegt u: Alles zal altijd alleen maar goed. Waar die verslaving aan de drank vandaan komt, waar ik dat aan verdiend heb, weet ik ook niet! Wel, dan praten we er niet meer over. Maar misschien zegt u: Ik zíe het. Ik ben begonnen ergens scheef te gaan. Dat overmatig roken van mij is een waarschuwingsteken. Als het zo gesteld is, dan is het ook voor u heel nuttig om te doen, wat Salomo raadzaam achtte voor zijn volk.
In deze bijbelstudie komt voor het eerst de verdeling: hoofdgedachten; gedachten; overwegingen zoals toegezegd bij 0.3.1 tot volledige ontplooiing. In de wat globale studie 1 waren er nog geen overwegingen. Nu echter kan ik u die niet meer besparen. Maar voorlopig verontrust ik u daarmee niet. Ik geef u op dit moment alleen de hoofdgedachten. Anders ziet u door de bomen het bos niet meer. Hier komen ze: de slechte weg en zijn merktekens (2.2); wat u kunt overwegen, als u ontdekt, dat u op de slechte weg zit (2.3); hoe u daadwerkelijk van de verkeerde weg af komt en af blijft (2.4); de goede weg en zijn richtingaanwijzers (2.5); wegwijzer zijn naar Gods rijk (2.6); tekstenregister en epiloog bij geheel deel 1 (2.7).
O ja, nog even attentie: hoofdgedachte 2.2 is echt geen vrolijke lectuur. Ik hoop toch zo, dat u er doorheen komt! Het is niet taai hoor, maar wel triest. Maar: het moet even. Niet overslaan. Het hoort er echt helemaal bij.
BIJBELSTUDIESERIE HET NIEUWE LEVEN Deel 2: bekering
Inhoud:
2.1 Algemeen overzicht 2 2.2 De slechte weg en zijn merktekens 3 2.3 Wat u kunt overwegen, als u ontdekt, dat u op de slechte weg zit 21 2.4 Hoe u daadwerkelijk van de verkeerde weg af komt en er af blijft 42 2.5 De goede weg en zijn richtingaanwijzers 83 2.6 Wegwijzer zijn naar Gods rijk 126 2.7 Tekstenregister 177
Bronvermelding: Op talloze plaatsen in de hierna volgende bijbelstudies, putte ik uit deze bronnen: NBG-vertaling met verklarende aantekeningen; Korte Verklaring, uitgegeven bij Kok in Kampen; de boeken van J.E. v.d. Brink, van zijn echtgenote en van P. Bronsveld, uitgegeven door Kracht van Omhoog, Gorkum. Het is niet mogelijk deze bronnen overal specifiek te vermelden, daarom volsta ik met deze algemene aanduiding. 2.1 ALGEMEEN OVERZICHT
2.1.1 Inleidende opmerkingen
De eerste bijbelstudie had een heel eigen karakter. Alles kon een beetje oppervlakkig worden aangestipt, teksten behoefden niet zo tot het uiterste te worden uitgekauwd; er kon nog eens een verhaaltje tussendoor; ik heb de idee, dat er wel door te komen was. Nu met deze bijbelstudie begint het eigenlijke, taaie werk. Maar: ik mag het niet te taai maken. Dat straft u direct af, door mijn gedachten ongelezen te laten. En dat is de bedoeling niet. Hierna behandel ik de stof voor deze bijbelstudie aan de hand van vijf hoofdgedachten. Ik stel mij voor, aan het slot van elke hoofdgedachte alle gedachten en overwegingen daaruit te laten terugkomen in een verhaal van dagelijkse gebeurtenissen, die een mens kunnen overkomen. Dus: eet dapper door de vijf rijstebrijbergen heen, dan vindt u telkens een verhaal als beloning. Doe het echter niet zo, dat u alleen de verhalen leest. Dan komen die ook weer niet tot hun recht.
2.1.2 Zich omkeren in het natuurlijke leven is vergelijkbaar met zich bekeren in het geestelijke leven
Stel, dat u met de auto op weg bent van A naar B en u ziet wegwijzers, die aangeven, dat u steeds dichter bij A komt. Uw gevolgtrekking is: Hé, ik ga verkeerd. U stopt uw auto en zodra er gelegenheid is, draait u honderd en tachtig graden. Stel nu, dat het werkelijk een moeilijke weg is, dan kan het voorkomen, dat u nog een keer fout rijdt, dat u nog eens moet omkeren. Later vertelt u dan: Ik heb zo´n moeite gehad om B te vinden. Telkens zat ik weer op de weg naar A, waar ik helemaal niet moest zijn. Ik heb wel driemaal halt en rechtsomkeert moeten maken. Stom van mij hè; en dat, terwijl er toch wegwijzers zijn. Gelukkig, dat ze er zijn, anders had ik nu in A gezeten en ik weet toch werkelijk niet, wat ik daar nu had moeten doen. O ja zeg; ik vroeg nog aan een paar mensen de weg; sommigen hielpen wel, maar er was er één die wees dwars tegen alle wegwijzers in en zó overtuigend, dat ik er finaal intuinde. Pffff.... wat kostte dat een tijd; maar nu ja, ik ben er!
Wel, u en ik, we rijden allemaal op de levensweg. Met onze geest geven wij opdrachten aan onze ziel, de motor van onze levensauto. Onze carrosserie, ons lichaam, onze verschijningsvorm naar buiten toe, rijdt en rijdt en de wegwijzers flitsen voorbij. Soms kunnen wij die wegwijzers niet goed begrijpen, we vragen dan maar om raad aan voorbijgangers. Adviseurs genoeg, maar soms kunnen zij of willen zij de wegwijzers ook niet goed lezen. We rijden van hot naar haar, roepen soms uit: Moet je kijken, dit kan toch nooit de bedoeling zijn. Ik kan hier niet eens keren, moet eerst een eind achteruit. De man, die me hierheen wees, mag me nog eens helpen, maar niet heus. Bij dit geestelijk omkeren, in de bijbel bekering genoemd, wil het hierna volgende u van dienst zijn.
Achter mij . . . in het donker van de spelonk: de priesters. Voor mij . . . in de felle zon: mijn stamgenoten. Ademloos wachten. Ik tussen hen in . . . het bevel heeft net geklonken . . . ik overzie in een ogenblik heel mijn leven. . . . Vroeger moet mijn stam de Grote Geest gediend hebben op een waardige wijze. Maar allang voor mijn geboorte is het fout gegaan. Heel sterk leefde bij ons de idee, dat wij ergens iets verkeerd deden, dat daarvoor offers moesten worden gebracht. De priesters leerden al vóór mijn dagen, dat wij oorlogen moesten voeren, gevangenen moesten maken. Op onze feestdagen werden die gevangenen dan bij duizenden gedood op de toppen van onze heiligdommen. Maar ons volk werd niet gelukkig. Het leek soms wel of wij in verzet waren tegen de Grote Geest (zie 1.5.3) en of wij steeds ongelukkiger werden. Ik werd in die slachtpartijen gemoeid als meisje, terwijl het toch mannenwerk was. Dat kwam zo: mijn huwelijk werd steeds uitgesteld, omdat mijn toekomstige echtgenoten sneuvelden. Zo was ik - als achttienjarige ! ! nog niet gehuwd. Ik werd aangewezen als priesteres-in-opleiding. Darbij behoorde het toebrengen van dodelijke steken aan te offeren mensen. Op een dag ging ik - vrij van die wrede dienst - het veld in. Ik zag de schoonheid van de natuur. Toen opeens doorzag ik het Wezen van de Algeest (Rom. 1:20)! Hij hoorde niet bij de doodskreten van de naar beneden tuimelende geofferden. Hij hoorde bij déze omgeving, waar vrede was en harmonie . . . al die gruweldaden brachten ons verder van Hem weg . . . Ik holde terug naar het dorpsplein, vertelde aan iedereen die het maar horen wilde van mijn ontdekking. Vier weken lang vertelde ik, telkens kreeg ik nieuw licht (Ps. 112:4). Ik zocht naar het Wezen van de Grote Geest, heel oprecht en . . . ik vond . . . (Matth. 7:. En toen . . . werd ik voor de hoofdpriester geleid. Meisje, zei hij, zeker zal je sterven voor je vreselijke, bedreigende taal. Maar eerst zal je mijn macht zien . . . Hij deed schokkende dingen, liet voorwerpen bewegen en stokken veranderen in slangen (Ex. 7:11). Maar ik bleef hem zien als een bange, bekrompen man. Hij keek me aan, wist dat ik hem had doorzien in al zijn benepenheid, ondanks zijn toverkunsten. Zijn ogen werden hard. Morgen zal je verbrand worden op een laag, rookloos vuur, zei hij, . . . en vooraf zal je de drank gebruiken die het bewustzijn verhevigt. Zo geschiedde . . . ik mocht nog iets zeggen. Ik heb véél gezegd. Met grote scherpte zag ik meer van God dan ooit, zelfs in die vier goede weken. Niemand stuitte mij. Totdat ikzelf ophield. Ik had hen opgeroepen om zich tot die God te keren. Ik had ze gewaarschuwd wat hun lot zou zijn, als ze mijn woorden in de wind sloegen. Ik had de komst van slechte, bleekgekleurde mannen voorspeld met vuur in hun schepen en hun handen, die hen te gronde zouden richten. Lang bleef het stil . . . een vogel zong . . . toen gaf de hoofdpriester met schorre stem het bevel om het vuur in de brandstapel te steken. . . . O, Grote Geest, mijn God, laat dit niet alsmaar doorduren . . . mag het koord van mijn leven nú breken? Ik val . . . Iemand vangt me op (Deut. 33:27).
1.8.5 Het eindoordeel over een ja-zegster
Een stem heeft tot me gesproken en ik heb geluisterd (Joh. 5:25). Ik ben uit mijn doodsslaap ontwaakt. Ik wist allerlei dingen van een geborgenheid (Lukas 16:22), van een kloof met mijzelf aan de lichtzijde daarvan (Lukas 16:26). Maar nu ben ik helemaal volledig mens, met een lichaam (Joh. 5:29). Ik zou overigens wel willen dat ik nog in die schemertoestand was. Wat is het nu vreselijk. Ik zie de angst in de ogen van de slachtoffers - mensen zoals ik - als mijn dolk naderde voor de dodende steek. Ik hoor hun wanhoopskreten. Alles komt aan het licht (Lukas 8:17). Ik heb dat gedaan. O, wat beschuldigen mijn gedachten mij (Rom. 2:15). . . . Waar moet ik toch heen. Het vuur van een vreselijk oord schroeit mij . . . (1 Cor. 3:15). . . . Ik sta voor een troon. Daarop de Onuitsprekelijke. Koelheid en rustgevendheid komen als een verkwikking van Hem naar mij. Ik weet het: dit is de God die ik zocht, in Zijn Licht wil ik zijn (Joh. 3:21). Ik roep het uit: God, U wilde ik kennen. Voor U heb ik een gruwelijke eerste dood ondergaan. Red mij uit deze nog gruwelijker vlammen van de tweede dood (1 Cor. 3:15). Ik heb mijn goede trouw en Uw wet die in mijn hart was (Rom. 2:14) tot mijn verontschuldiging (Rom. 2:15). . . . Er wordt gezocht naar mijn naam in het boek van de redding. O, die spanning . . . de zoekende vinger houdt stil . . . ik sta erin . . . ik sta erin . . . ik ben gered! ! . . . Daar ga ik op weg naar een lange rij mensen. Maar wat zijn ze geweldig . . . verkwikkend als vruchtdragende bomen (Openb. 22:2). Ik word naar één van hen toe geleid, een vrouw evenals ik. Maar zo verminkt en gekneusd als ik ben, zo verheven is zij. Zij spreekt tot mij, elk van haar woorden geneest (zelfde tekst). Mijn tranen drogen (Openb. 21:4), alle beelden van vroeger vervagen. En vol liefde kijk ik naar de Onmetelijke. Eens zal ik samen met alle andere gelukkigen bij Hem horen, helemaal . . . (Ef. 4:13).
Ik heb maar één passie in het leven gehad: de kerk. Die moet groot worden en machtig. Als ik nu aan het eind van dat leven terugkijk, ben ik bepaald niet ontevreden. Ik heb mijn partijtje goed meegeblazen. Nooit zal men kunnen zeggen: Hij heeft niets achtergelaten. Laat ik het nog eens op een rijtje proberen te krijgen: mijn lichaam ligt verlamd terneer na de laatste beroerte, maar mijn geest is tussen perioden van verdoffing door nog helder genoeg. In mijn studietijd wist ik het al: de bestuurlijke organisatie van de kerk in onze landstreek leek naar niets. Toen al jeukten mijn handen om dat eens helemaal nieuw op poten te zetten. Een duidelijke gezagsuitoefening, een goed geldbeheer, een krachtig bouwbeleid . . . ik wist dat daar mijn carrière zou liggen. Ik luisterde vooral naar die leermeesters, die spraken over macht en geld en pracht en praal. Natuurlijk kwam ook het geloof in de Drie-eenheid ter sprake. Ik was ten slotte in opleiding voor geestelijke. De dogmas verwerkte ik goed. Ze pasten fijn bij mijn denkwereld. Met de wat meer ongrijpbare begrippen, zoals liefde, ootmoed, nederigheid, had ik het wel eens wat moeilijk. Ten slotte vond ik echter ook daarvoor gedachtegangen, waarmee ik ze kon inpassen in mijn ordelijke persoonlijkheidsstructuur. Ik heb niet veel pastoraal werk gedaan, werd al gauw toegevoegd aan de leiding en promoveerde snel. Toen was ik waar ik wezen wilde, kreeg greep op het benoemingenbeleid en overzicht van alle financiën. Wat het bouwen betreft: ik heb me toch uítgeleefd! Overal verrezen kathedralen. Ik maakte mijn kerk groot en machtig, omdat ik zelf macht had. Nu zegt men wel eens dat macht bederft . . . het is waar, ik ben niet helemaal aan dat gevaar ontsnapt, maar zon enkel vlekje . . . Ik lig nu voor de poort van de dood, ik ben zakelijk genoeg om dat te weten. Mijn gedachten gaan terug naar die keer, dat het toch echt wel ietsjes scheef ging. Er was ergens onder mijn gezag een geestelijke werkzaam die vreemde, fanatieke dingen ging zeggen. Geen geld of goed woog op tegen de werkelijke bekering van het hart (Ps. 51:19), wat één van zijn stellingen. Een andere: Kathedralen waren uitwendige en vergankelijke tempels. Een geestvervuld mens wat hij daar dan ook mee bedoelde was een inwendige en onvergankelijke tempel (Ef. 2:21, 22). Dit was fnuikend. Ik had geld nodig voor de bouw van godshuizen. Als zijn ideeën ingang vonden, werd mijn levenstaak een mislukking. Het was hij of ik. Hij verloor . . . hij verloor ook zijn leven na vele jaren in de kerker. Dergelijke gevallen zijn er meer geweest. Ik ben niet echt fout geweest. Ik moest dit doen in mijn positie van strijder voor de macht van de kerk. Ook bij de geldverschaffing zijn wel vervelende dingen gebeurd. Soms waren er grote erfenissen in zicht. Dan heb ik wel gedreigd met hel en verdoemenis om er de hand op te leggen. Helemaal in de haak was dat niet, maar God weet dat ik het niet voor mijzelf deed, maar voor de heilige kerk. En bij de kathedralenbouw . . . dat ik daar nu aan moet denken . . . één maal had ik een miljoen goudstukken bij elkaar . . . ik trilde van begeerte om te beginnen . . . weer een vinger die naar de hemel ging wijzen . . . toen wilde iemand dat ik mensen zou uitsturen naar een ver land China, zei hij, dat het heette, om de velen die daar zouden wonen, naar hij zei, te bekeren. Maar ik wilde een kerk hier en niet wat onduidelijk gedoe daar; wilde dat miljoen hier gebruiken, niet daar. Ik kreeg mijn zin en mijn kerk. De Chinezen kregen niets. Hoor eens, wat het zwaarst is, moet het zwaarst wegen . . . maar soms denk ik wel eens . . . koos ik goed? . . . daar is die dofheid weer . . . het duurt lang, ik glijd weg . . .
1.8.3 Het eindoordeel over een nee-zegger
Een stem heeft mij wakker gemaakt (Joh. 5:2. Uit mijn slaap . . . ?? Sliep ik of droomde ik?? Als het een droom was dan was het een nachtmerrie. Mensen die mij hoonden, omdat ik mijn macht kwijt was (Jes. 14:10), omdat al mijn werk voor niets geweest was (zelfde tekst). Het voortdurend weten dat er ergens een onherroepelijke scheiding was tussen de veilige en de onveilige kant en dat ik aan de onveilige kant was (Lukas 16:26). Maar, wat het ook geweest is, nu ben ik wakker . . . ik ben opgestaan uit die doodsslaap met een lichaam (Joh. 5:29). Ik kan alles nu heel bewust, volledig beleven. Die mensen, die door mijn schuld stierven . . . wat waren het er veel . . . stemmen schreeuwden als het ware namen en toedrachten van de daken . . . (Lukas 12:3). Geheime afspraken om anderen te benadelen . . wat waren het er veel . . . ik heb gesmeekt stil nou toch, maar de stemmen gingen door (zelfde tekst; ook Lukas 8:17). AL de mensen die ik belet heb om zich tot God te bekeren, omdat ik zo nodig een kerk moest hebben, hun namen werden uitgeroepen . . . en die kerk ligt allang in puin! Ik ben door de hel gegaan. Vlammen van angst, wroeging en zelfverwijt scheurden alle gezag en heerlijkheid van mij af (Openb. 2:11). Ik ben geestelijk gezien, naakt, zoek wanhopig naar kleren (Openb. 16:15), want ik ben steenkoud van schrik; overal door de terechte beschuldigingen gewond. . . . Nu sta ik voor de troon . . . zweet gutst van mij af . . . op de troon: Hij . . . verstikkend, laaiend Vuur. Er wordt gezocht in het reddende boek (Openb. 20:15). O, schei er maar mee uit, ik sta er niet in, ik kan Zijn licht niet verdragen . . . ik wil weg vluchten (Joh. 3:20). . . . Nee, ik sta er niet in . . . ik ben verloren . . . ik ben nu te laat - volkomen overtuigd van zonde, gerechtigheid en oordeel (Joh. 16:. Ik kan niet anders dan toegeven, dat het oordeel van God over mijn leven volkomen juist is. . . . Weg nu . . . terugdeinzen van Hem bij wien ik niet hoor. Achter mij de duisternis de hel, de tweede dood. Verschrikkelijk ik kreeg al een voorproef, nu wordt het mijn eeuwige toekomst (Openb. 21:. Ik wil niet . . . ik wil niet . . . voeten, breng mij toch niet die kant uit! . . . Maar ik hoor daar . . . ik was duisternis, ik bèn duisternis, ik vlucht voor dat licht, ik . . .
Gedachten: Algemeen overzicht (1.8.1) Het leven van een nee-zegger (1.8.2) Het eindoordeel over een nee-zegger (1.8.3) Het leven van een ja-zegster (1.8.4) Het eindoordeel over een ja-zegster (1.8.5)
1.8.1 Algemeen overzicht
Na de verschrikking die het duizendjarig vrederijk zo grimmig afsluit, zijn er alleen nog maar mensen in leven, die ja gezegd hebben tegen God. Zijn rechterstoel wordt nu geplaatst (Openb. 20:11). Dan is er weer een gebeurtenis die alle voorstelling te boven gaat. Alle mensen die ooit geleefd hebben, worden uit de dood opgewekt en staan voor die troon. De duivel is uit het stuk verdwenen, maar hij heeft een erfenis achtergelaten: boeken met daarin alle misdaden van alle mensen van alle tijden (Openb. 20:12). Wat zal hij ze nijver bijgehouden hebben, die gegevens waarop hij als openbaar aanklager bij de Rechter het schuldig zou pleiten. Maar al is de aanklager weg, de aanklachten zijn er niet minder ernstig om. Als de boeken met die aanklachten worden geopend, zijn de ogen van al die honderden miljarden gericht op dat àndere boek: het boek van het leven. Eén vraag houdt ieder afzonderlijk persoon in dat hele onafzienbare leger bezig: Sta ik in dat àndere boek. De aanklacht ken ik nu wel. Al mijn misslagen, mijn stiekem gestook, mijn slechte daden, alles wat ik maar gesproken (Matth. 12:36) of zelfs gedacht heb (Lukas 12:3) is zo luid tegen mij uitgesproken, dat het was of heel mijn schande over de straat heen geschreeuwd werd (zelfde tekst). En ik liep daar, onbeschermd, naakt, onbeschut (2 Cor. 5:3) en het galmde van alle kant. Dat heeft pijn gedaan. Dat was al zo vreselijk alsof ik door een vuur ging dat me verwondde en pijnigde en schroeide en beschadigde (Openb. 20:6). Het boek - het boek van het leven: Heeft Jezus Christus ook voor mij op elke bladzijde van die afschuwelijke aanklacht geschreven: Het is volbracht (Joh. 19:30) het is voldaan. Dan alleen ben ik gered. Dan word ik - hoe beschadigd dan ook - Gods Rijk binnengeleid voor volledige genezing (Openb. 22:2). Dan kan ik toch nog verder uit groeien. Eens zal Gods Rijk alleen nog maar mensen bevatten zoals God ze bedoelde en ik zal - hoe onbegrijpelijk dan ook - één van hen zijn (Ef. 4:13). . . . En als die naam dan ingeschreven blijkt te zijn, dan is daar weer het volledig mens-zijn, ook lichamelijk (Joh. 5:29). Juichend gaan ze hun eeuwigheid tegemoet (Jes. 35:10). Zij die niet in het boek van het leven staan, blijven buiten het Rijk van God (Openb. 22:15). Zij delen met de duivel en zijn helpers de hel. Die was in eerste aanleg alleen bedoeld voor de nee-zeggers uit de engelen (Matth. 25:41). De nee-zeggers onder de mensen doen die ramp zichzelf aan. Bij hun status van mens-zijn behoort onafscheidelijk hun eeuwig voortbestaan (Openb. 20:10). Het vuur van de machteloze woede, van wroeging over gemiste kansen doet hen wanhopig huilen en met de tanden knarsen (Matth. 13:42). Hun leven, ontluisterd tot de trieste kern toe, wordt nooit definitief uitgeblust (Jes. 66:24). Ze hebben een lichamelijke verschijningsvorm, maar ook daarmee is het hopeloos gesteld (zelfde tekst). Er is in deze ontzettende gang van zaken een onverbiddelijke logica: de zonde bracht wanorde. Gods rangorde (engelen - mensen - God) werd doorkruist. Die rangorde is nu voor altoos hersteld (Dan. 12:3). E niet te veranderen wanordebrengers (engelen en mensen die neen hebben gezegd) horen buiten de eeuwige orde te worden samengebracht. Maar in verband met de onvernietigbaarheid van hun bestaan moet hun gevangenis een eeuwige gevangenis zijn. Een afschuwelijk onderwerp. Denk er niet teveel meer over na. U wilt toch een ja-zegger zijn? Dan hebt u hier verder niets meer mee van doen, want u houdt u verre van onverschillige nalatigheid (Hebr. 10:39). Ga ook niet zitten piekeren: O, ik ben vast een nee-zegger. Ik heb eens een vreselijk kwaad gedaan. Dat was vast en zeker een uitdrukkelijk verzet tegen God (Lev. 24:11), een eeuwige zonde (Hebr. 10:26). Welneen . . . u hebt er toch berouw van. Jezus Christus neemt ook die zonde van u weg . . . (1 Joh. 1:7).
Genoeg hierover nu: we naderen het slot van het verhaal, voor zover men van een slot kan spreken. Weet u het nog: de gelovigen die het eerst de geestelijke wereld ontdekten, werden steeds meer één met Jezus (Gal. 2:20). Zij werden schoongewassen van allerlei verkeerdheden (Openb. 22:14). Steeds meer werden zij - als collectief - Jezus bruid (Openb. 21:2). Toen zij overwinnend óók met hun lichaam ten hemel voeren en Jezus in triomf naar de aarde begeleidden (Openb. 19:14) was de bruid volmaakt. Dan is daar het bruiloftsfeest: de duizend jaar van het vrederijk. In die duizend jaar versmelten Jezus Christus en Zijn gemeente tot een eenheid in een volkomen geestelijk huwelijk. De ja-zeggers onder de wereldbewoners verheugen zich met de jong-gehuwden, maar staan nog buiten de diepste blijdschap (Joh. 3:29). Na het duizendjarig rijk groeien alle ja-zeggers tot het peil van het keurkorps (Jes. 6:3). De gemeente, als bruid van Christus, gaat de hele wereldbevolking omvatten. Ten slotte heeft iedereen de volmaaktheid bereikt en is geestelijk volledig samengegroeid met Jezus (Ef. 1:23). Toch heeft iedereen de eigen identiteit behouden. Dat zichzelf-zijn heeft zelfs een oneindige achtergrond gekregen (Openb. 2:17). . . . Nòg is God de grote Eenzame . . . maar aan het eind van alle hiervoor beschreven gebeurtenissen nadert Jezus met de zijnen tot de Eeuwige (1 Cor. 15:24). Jezus èn de zijnen - als zijn eenheid - stellen zich nu aan God voor als Zijn Bruid. God aanvaardt hen tot Zijn Vrouw. Hij is nu alles en in allen (1 Cor. 15:2. Het grote feest begint, stijgt tot een nooit eindigend toppunt (2 Cor. 12:4). Aan de vroegere tijden wordt niet meer gedacht, het komt niemand meer in de zin. De tranen zijn gedroogd (Jes. 25:. Onuitsprekelijke heerlijkheden wachten (Openb. 21:11). Het van eeuwigheid beraden plan is voor eeuwig klaar . . .
Wat is onze planeet toch prachtig. Vanmiddag ben ik teruggekomen van een inspectietocht langs de steden in wat vroeger India heette. Niet te geloven dat die woongebieden ooi de oorden van verschrikking waren, die we soms zien herleven in oeroude documentaires. Vroeger stierven daar miljoenen in de meest mensonwaardige omstandigheden. Nu leven daar miljarden in een eervolle en zinvolle situatie. Ik ben blij met mijn prachtige positie als ruimtelijk stedenbouwkundige. Ik ben blij dat Jezus Christus koning is over de hele aarde (Ps 47:13). Ik heb de onsterfelijken lief die samen met Hem de aarde besturen. Ik verheug mij in het diepe inzicht in Gods liefde, dat ik heb. Alles is goed en in harmonie. Toch zijn er soms vreemde dingen. Ik moet dikwijls denken aan een merkwaardig gesprek, dat ik laatst voerde met één van mijn vrienden, een opperhoutvester. Hij heeft een hoge, nuttige, voldoeninggevende positie, evenals ik .Maar in die gedachtewisseling van onlangs bleek dat hij niet tevreden is zoals ik. Hij wilde maar voortdurend spreken over de positie van de onsterfelijken. Hij eiste - zo zei hij - dat hun rijen nu opengesteld werden voor àndere verdienstelijke aardbewoners. Hij beschouwde zich als huns gelijke. De geslotenheid van hun groep zag hij als een belediging voor de andere kinderen van God. Ik gaf hem als antwoord, dat er een proef op komst is. Wie daar doorheen komt, gaat tot de onsterfelijken behoren. Wie geen geduld heeft om de proef af te wachten, is al gezakt voor die proef. Hij werd door mijn opmerking wat geprikkeld en maakte een tamelijk kort eind aan het gesprek. Ik bleef wat onbehaaglijk achter. Hij had wel wàt gelijk, zo overwoog ik. Er was zulk een diepgaand kennen van Gods heilsgeheimen bij alle aardbewoners, dat de verschillen met de lijfgarde van Jezus Christus vervaagden. Het was te begrijpen dat mijn vriend meer wilde; weg met die slagboom, met dat verouderde geestelijke standsverschil. Toen ik zover was met mijn gedachten, schrok ik. Het pad van in liefde gehoorzamen van de Almachtige zou ik zo verlaten. Ik vroeg Hem om vergeving en verzocht Hem mij voortdurend opmerkzaam te maken op elke schadelijke weg en mij op de goede weg te willen leiden (Ps 139:24). Daarna werd alles weer goed. Ik werd mij bewust dat ook ik de onsterfelijken had benijd. Maar nu kwam het mij voor dat ik heel bewust ja had gezegd tegen God en al Zijn leidingen had aanvaard. En daaruit vloeide een verdiept accepteren èn van Jezus Christus èn van de garde voort.
1.7.6 De bestandheid van een ja-zegger
Er waait een kille wind over de planeet. Steden liggen ontvolkt. Aan het herstel wordt duidelijk geknoeid. Er gaat een golf van emotie door alle mensen. Iedereen weet wat er gaande is: de duivel is uit zijn gevangenis losgelaten, dit is het uur van de proef (Openb. 20:. De mensheid is uiteengevallen: een deel heeft de zijde van de duivel gekozen, zij willen nú - ontijdig - de positie van de onsterfelijken overnemen. Misschien voelen zij zich niet eens opstandelingen ten opzichte van God. Dat voelden Adam en Eva zich ook niet toen ze te vroeg - ongehoorzaam - grepen naar iets dat ze in de weg van de gehoorzaamheid, op Gods tijd, zeker zouden hebben gekregen (Gen. 3:6). Maar evenals die twee zijn ook zij in feite wèl rebellen. En altijd weer is het satan die opstookt. Het andere deel van de mensheid - waaronder ook ik - heeft zich geschaard onder de bescherming van Jezus Christus en zijn keurkorps. Daarom liggen de steden nu ontvolkt. We zijn allen dichtbij elkaar, die God trouw zijn, hebben onze woonplaatsen verlaten en Gods burcht opgezocht. Twee kampen: de ja-zeggers hier, de nee-zeggers daar. Volkomen duidelijkheid, evenals tóen bij de strijd tussen verlichten en verduisterden. Wij trekken de nee-zeggers als het ware naar ons toe. Als een lawine dreunen ze op ons af. Dit is zo iets verschrikkelijks om te zien aanstormen (Ez. 38:9). Als ik niet voor het losmaken van satan al heel bewust ja had gezegd tegen God, dan zou ik misschien op dit moment nòg overlopen. Wat heb ik het moeilijk gehad toen de verleidende stemmen tot me kwamen. Ik zag hoevelen overstag gingen. Ik kende de geestelijke kracht van verschillenden van hen. Ik heb overwogen: Tegen dit volledig uitgeruste leger (Ezech. 38:4) is toch eigenlijk niets bestand. De beste krachten uit alle volken doen mee (Ez. 38:5 en 6). Zou je hun kant maar niet kiezen? O, als ik toch niet klaar was geweest . . . als er toch trots in mijn hart was geweest, zoals bij 'lichtdrager', toen hij nog voor zijn proef stond (Ez. 28:17). Ik zou voor de verleiding zijn bezweken. Maar nu sta ik hier op de tinnen van de stad. Achter mij is de legerplaats van de garde. Rondom mij zijn de ontelbaar velen die de proef hebben doorstaan. Voor mij verzamelt zich het leger van wat nu mijn en Gods vijanden zijn.. Mijn vroegere vriend is onder hen, hij is een aanvoerder. Dat doet pijn, maar tussen hen en mij is nu een kloof . . .
1.7.7 De beloning van een ja-zegger
. . . Alles is nu voorbij . . . het was vreselijk om te zien, maar ik kan niet anders dan erkennen, dat Gods oordelen rechtvaardig zijn (Openb. 16:7). Niets behoefden wij te doen. Zij raakten in verwarring, evenals ooit eens het leger van farao (Ex. 14:24). Zij werden bedolven onder vuur, evenals dàt leger in het water omkwam (Ex. 14:2. Zij vielen elkaar aan en het was één massaal sterven (Openb. 20:9). De duivel zag ik ter helle varen, voor eens en altijd . . . (Openb. 20:10). Toen kwam de opdracht: Maak nu de aarde helemaal schoon van alles wat zondig was (Ez. 39:9). Ruim alles op wat aan deze laatste uitbarsting van slechtheid herinnert (Ez. 39:11, 12). Ikzelf kreeg een functie om heel nauwkeurig na te gaan of alle vuil nu metterdaad is geruimd (Ez. 39:14). Ik stel mijn eer erin om mijn werk goed te doen (Ez. 39:13). Ik weet dat ik de volkomenheid ga bereiken (Ef. 4:12). Nu ik gehoorzaam ben geweest, niet uit berekening maar uit liefde, wacht ook mij onsterfelijkheid. Nu verdwijnt ook de dood, niet alleen voor de lijfgarde (1 Cor. 15:54), maar ook voor ons. Alles is voortaan altijd alleen maar leven. Ik ga nu aan het werk . . . alles moet klaar staan als dadelijk de troon wordt geplaatst voor de eind-beoordeling . . .
Er waait een kille wind over de planeet. Bomen worden geveld. Aan het herstel wordt weer geknaagd. Er gaat een huivering van onbehagen door de hele mensheid. Allen weten wij wat dat betekent: Gods vijand, de satan is los, het uur van de proef is gekomen (Openb. 20:. Ook ik weet nu wat mij te doen staat. Innerlijk had ik de beslissing al genomen. Maar . . . ik beheerste mij en zweeg; ik wilde wel een vuist maken, maar ik had geen kracht. Nu is die kracht er. Vele vrijgekomen geesten omringen mij . . . maar dat niet alleen: het aantal aardbewoners dat er net zo over denkt als ik, is verrassend hoog (zelfde tekst). Laat ik alles nog eens goed overwegen: staan onze kansen wel zo slecht? . . . Ooit eens deden engelen een greep naar de macht . . . het mislukte (Ez. 28:16). Toen probeerden enkele mensen - wezens van hogere orde - het. Het mislukte weer (Openb. 19:20). Maar nu: miljarden mensen staan aangetreden, véél verder gevorderd in kennis en inzicht dan de mensen van toen. Dit kàn niet mislukken. Ik kan mezelf nu niet meer voorstellen, dat ik nog maar korte tijd geleden zo behoedzaam dacht over de onsterfelijken (de onuitstaanbaren zeg ik nu vrij-uit) en over de president. Het lucht zo op om helemaal duidelijk te kunnen zijn. We gaan een groots avontuur tegemoet. Het denkend deel van de mensheid heeft het parool gehoord en begrepen (Ez. 38:. Optrekken zullen we tegen die hele rustige, brave wereld, zo helemaal hersteld (Openb. 20:8, 9). Teniet doen zullen we die gezapigheid (Ez. 38:11, 12). Eindeloos is ons wapenarsenaal (Ez. 38:4). De lijfgarde heeft zich teruggetrokken in zijn legerplaats (Openb. 20:9). Die pottenkijkers zijn wij kwijt. Dat deel van de mensheid dat geen neen tegen God durfde zeggen toen de duivel hen dat influisterde, heeft zich om hen heen geschaard (zelfde tekst). Prima, zo hebben we ze allebei: de laffe overlopers en de harde vijandelijke kern. De opstand is een feit . . . er is geen terug . . . over een breed front rukken onze troepen op (zelfde tekst).
1.7.4 De ondergang van een nee-zegger
We zijn nu wel op weg, maar één ding is niet goed geregeld: Wie heeft eigenlijk de leiding? De duivel? Dat mocht hij willen, hij is twee keer de verliezer (Ez. 28:16) of de mee-verliezer geweest (Openb. 20:12). Voor mij heeft hij totaal geen gezag . . . Eén van de mènsen zal de leiding dienen te hebben, dat is een uitgemaakte zaak. Maar wie . . . waarom ik niet . . . ik werp mij gewoon als zodanig op . . . Het loopt niet goed . . . we zijn nu vlak voor de stad en de vesting, maar overal is ruzie. Duizenden presenteren zich als leider, bestrijden elkaar. Ook ik ben in felle gevechten gewikkeld (Ez. 38:21). De duivel en zijn engelen dingen ook mee naar het aanvoerderschap. Als vuur regenen zij neer op de elkaar onderling bekampenden (Ez. 38:22). We gaan er allemaal aan . . . wat is de stad onneembaar nu . . . wat vlamt de vesting in onverslaanbare kracht . . . Ver, onbereikbaar ver, ben ik verwijderd van wat ik dacht te veroveren . . . een vuurstraal . . . inktzwarte, ijskoude duisternis . . . dit is de dood . . .
Wat is onze planeet toch prachtig. Vanmiddag ben ik teruggekomen van een inspectietocht langs de wouden van Noord-Afrika. Niet te geloven dat vroeger op die plaats een woestijn lag (Jes. 35:1). Ik kan me nu al bijna niet meer voorstellen hoe een woestijn eruit moet hebben gezien. Wat een tijden moeten dat geweest zijn: de tijden van de vernieling vóór onze tijd van herstel! Toen woonde daar vrijwel niemand naar men zegt. Het was een gebied nagenoeg overgelaten aan de geesten (Matth. 12:43), die toen zo machtig waren. En nu . . . miljarden mensen in mooie steden aan diep-blauwe meren. En al die mensen . . . en de miljarden in wat eens de Gobi en de Kalahari waren . . . zijn volkomen gezond en volkomen gelukkig evenals die andere miljarden over de hele aarde gelijkmatig verdeeld. Nooit zou dit alles mogelijk zijn geweest als de wetenschap niet zulk een hoge vlucht had genomen. Zeker, zeker . . . onze Eeuwige Leider, Jezus Christus, zet de grote lijnen uit en Zijn lijfgarde, de onsterfelijken, ruimen knelpunten op . . . ik zal de laatste zijn om het te ontkennen. Maar toch . . . diep in mijn hart is er wel eens deze gedachte, dat de machtspositie van de onsterfelijken wel erg overtrokken is. Ik heb geen enkele kritiek op de President, maar ik vraag me wel eens af of de onsterfelijken niet wat al te rijkelijk beloond zijn voor dat beetje volhouden van toen. Ik weet zoveel van God, de Onvolprezene; ik ken de hele geschiedenis van het heil, mijn hart blaakt van ijver voor de Eeuwige en voor Zijn Zoon en voor Zijn Geest. Als ik in de tijden van de overgang geleefd had, zou ik zeker bij de verlichten hebben gehoord. Alleen het domme feit dat ik te laat geboren ben, maakt mij uiteindelijk sterfelijk. De laatste vijand van het volkomen herstel - de dood - is immers nog steeds niet overwonnen (1 Cor. 15:26). O, Jezus Christus, mijn President, waarom belemmert U mij in mijn laatste promotie? Waarom blijven de rijen van Uw lijfgarde voor mij gesloten? Ik heb U lief, maar een uitgesteld hopen krenkt het hart (Spr. 13:12). U weet toch dat liefde die vergeefs wacht op herkenning en erkenning, kan omslaan in haat, in afval (Jes. 66:24). Natuurlijk: ik weet het antwoord, ik ben al bezig om mij uit te sorteren. Ik ken mijn teksten (Openb. 20:7-10). In het diepst van mijn hart ben ik een nee-zegger, zelfs tegen U, o God, U die mij uiteindelijk onthoudt wat mij toekomt: een plaats tussen hèn. Nee, niet tùssen hen: zij hebben er nu lang genoeg van genoten, maar in plaats van hèn.
. . . O, mijn gedachten wat verschrikken jullie mij . . . ik weet de afloop . . . driemaal is scheepsrecht: eerst de satan (Ez. 28:16), toen de antichrist (Openb. 19:20) en nu . . . ik? (Openb. 20:9) . . . maar ze laten zich niet wegdringen. . . . Daar is één van de onsterfelijken . . . hè, hè, dat kon er nou nog net bij . . . beleefd zijn maar (Ps 81:16): ik heb immers geen hand om een vuist te maken.
1.7 VAN DE TWEEDE KOMST VAN JEZUS TOT HET EINDGERICHT
Gedachten: - Algemeen overzicht (1.7.1) - De onvrede van een nee-zegger (1.7.2) - Zijn opstand (1.7.3) - Zijn ondergang (1.7.4) - De aanvaarding door een ja-zegger (1.7.5) - Zijn bestandheid (1.7.6) - Zijn beloning (1.7.7)
1.7.1 Algemeen overzicht Jezus neemt nu de regering van de zwaar geteisterde en volkomen ontregelde planeet aarde op zich. De verduisterden zijn weg, de verlichten hebben de onsterfelijkheid bereikt. Met hun verheerlijkt lichaam kunnen ze zich volkomen vrij met de snelheid van de gedachten verplaatsen, evenals hun Meester direct vanaf Zijn opstanding (Markus 16:12, 14; Lukas 24:34; Hand. 1:3; 9:17). Jezus Christus gehoorzamen zij, zijn zegen delen zij uit, geheel onbelemmerd (Jes. 32:1-2). De demonen, die hier en daar nog overgebleven zijn, houden zich heel stil. De samenbindende, bevelgevende macht is voor lange tijd uitgeschakeld (Openb. 20:3). Geleidelijk aan (Dan. 7:12) - niet eens in een oogwenk- breidt Jezus Christus macht zich over de gehele aarde uit: het duizendjarig vrederijk. In een volheid van tijd, zinnebeeldig weergegeven als duizend jaar (Openb. 20:3) wordt alles hersteld en gemaakt, zoals God het bedoeld heeft (Jes. 32:15). Oorlog (Jes. 2:4), honger, woestijnen, wanorde, rassentegenstellingen: ze verdwijnen. Het keurkorps van Jezus Christus handhaaft een nieuwe orde: van bescherming en beschutting (Jes. 32:1-2). Hiervoor - bij 1.6.5 - noemde ik behalve de verduisterden ook de bijna verduisterden. Ik neem nu aan dat de bij 1.6.8 omschreven oordeelsdag niet overal op aarde even duidelijk speurbaar zal zijn. Dan mag ik aannemen dat ook sommige bijna verduisterden het leven er toen niet bij hebben ingeschoten. Deze mensen onderwerpen zich met tegenzin, veinzend (Ps 66:3). Zij verraden zich echter, de een na de ander, heulen met één van de achtergebleven demonen (Jes. 65:20). Het wordt hun einde, al duurt het soms lang. En al de nadere schakeringen? Ze passen zich aan bij de nieuwe, blijde gang van zaken, sommigen lauw, de meesten blij en opgelucht, de bijna verlichten (1.6.5) uiteraard razend enthousiast. Alleen knaagt soms wat spijt aan hen: Hadden wij maar iets beslister doorgezet. Wij blijven sterfelijk, horen niet bij de keurtroepen (Matth. 24:40, 41). Immers, de verlichten kwamen tot hun hoge staat door hevige druk heen (Openb. 11:7, en . . . in het duizendjarig rijk is - behalve helemaal aan het eind - geen vervolging. Vol is de aarde van de kennis van God (Jes. 11:9), maar . . . leeg van verdrukking. Niemand kan zich echt waarmaken, tonen wat hij of zij voor de Heer zou kunnen of willen doen. In die heerlijke wereld, waar zelfs de oorspronkelijke harmonie in het dierenrijk is hersteld (Jes. 11:7), kan eigenlijk geen proef van bekwaamheid en betrouwbaarheid worden afgelegd. En toch zagen we al bij 1.3.3 dat zo'n proef er eenvoudig bij hoort. De engelen hadden die proef als eersten af te leggen. Omdat zij àlles wisten, was het één harde proef zonder herkansing. De mensheid had daarna - hoofd voor hoofd - die proef te ondergaan. Omdat de mensen vóór de tweede komst van Jezus eigenlijk zo bitter weinig wisten, waren er vele, beslist niet te zware beproevingen (1 Cor. 10:13). Er waren vele herkansingen (Joh. 21:17). Maar de mensen na Jezus tweede komst? Waarin verschillen ze eigenlijk van de engelen toen deze voor de proef gesteld werden? Ze weten ook àlles. Niemand hoeft tegen de ander te zeggen: Ken de Here. Ze kennen Hem toch allen (Jer. 31:34). De kennis omtrent Hem bedekt de aarde zoals de wateren de bodem der zee bedekken (Jes. 11:. Daarom: ook voor de dàn levenden één - onherroepelijke - proef. Voor die noodzakelijke proef wordt nog eenmaal de duivel gebruikt. Hij wordt losgelaten uit zijn gevangenschap (Openb. 20:7). Onveranderd - want hij is totaal onverbeterlijk - begint hij weer met zijn verleidend werk. Voor de onsterflijke keurtroepen heeft hij geen directe belangstelling. Daaraan verspilt hij geen tijd. Het gaat hem om de andere planeetbewoners. In het duizendjarig rijk is bij hen (Jes. 11: - niet bij de verlichten (Lukas 20:35) - de voortplanting gewoon doorgegaan. Het is een geweldige mensenzee geworden. Al die mensen probeert hij op te stoken. Hoe? Zelf is hij door hoogmoed gevallen. Bij Adam en Eva prikkelde hij de hoogmoed (Gen. 3:5). Bij Gods zoon probeerde hij het (Matth. 4:9). Hoogmoed heeft hij ook de antichrist ingeblazen (2 Thess. 2:4). En nu: het doelwit dat hij hen voor ogen stelt is dit: Op naar de vesting van Gods keurtroepen. Veroveren dat bolwerk (Openb. 20:9). Het is net zo goed jullie woonplaats. De keurtroepers doen met hun uitzonderingspositie jullie tekort. Een deel van de aardbewoners bezwijkt voor de verleiding, moet bezwijken. Hun nee-zegger-zijn (Ps. 81:16) was in kiem al aanwezig. Het breekt naar buiten door nu er een kans lijkt te zijn om de regering van Jezus en Zijn vorsten van zich af te schudden (Ps 2:3). Hoewel het aantal tegenstanders van-het-laatste-uur ontstellend - eigenlijk tegenvallend - hoog is (Ez. 38:4; Openb. 20:, neem ik aan dat een veel groter deel van de aardbewoners standhoudt, zich als een stad rond de vesting van Jezus Christus en de zijnen heen legert (Openb. 20:9). In de aanstormende legers ontstaat verwarring. Er is geen duidelijke leiding. Het vuur van de haat kan niet op Gods getrouwen gericht worden. Gods vijanden vernietigen elkaar (Ez. 38:21). De allerlaatste nee-zeggers zijn openbaar geworden. Niemand heeft zich aan de keus kunnen onttrekken. Na de schoonmaak in het duizendjarig rijk komt nu de grote schoonmaak (Ez. 39:9-16).
. . . En de duivel? Eindelijk en ten langen lest is zijn rol helemaal uitgespeeld. Met zijn engelen gaat hij naar de plaats waar zij thuishoren (Openb. 20:10): het eeuwige vuur van de knarsetandende (Matth. 13:41, 42) woede over eindeloos voortdurende machteloosheid en werkeloosheid.
1.6.8 Derde detailoverzicht: ooggetuigenverslag van een verschemerde
Ik ben klaarblijkelijk ernstig gewond, lig met het grootste deel van mijn lichaam in een brij van warm water en gruis, houd mij vast aan een paal. Als ik die loslaat is het met mij gebeurd . . . vreemd kalm ben ik nu, blij bijna . . . mijn gedachten zijn helemaal helder . . . ik herinner mij heel mijn leven. Eens was ik boekhouder. Een mooi geordend kantoor in een rustig, ordelijk land. Rondom ons heen - ook in het eigen land - was er altijd sprake van terroristen. Daar was iedereen aan gewend. Je leerde er mee te leven. Altijd waren er zeker vijftien procent van de collega's ziek, velen onder hen hadden last van hun zenuwen. Ook daaraan wende je. Hele legers mensen konden helemaal niet meer werken. Maar dat was gemakkelijk te aanvaarden; in de sector waar hun uitkeringen vandaan kwamen was ik werkzaam. Er was veel gekanker en geluier, weinig gelach, veel haat en nijd, weinig hulpvaardigheid. Soms dacht ik wel eens. Waar moet het toch heen. Dan stroomden er weer eens actievoerders binnen om mijn bureau overhoop te gooien. Na zon bezetting ruimde ik met de andere vrijgelaten gegijzelden de boel maar weer op, probeerde thuis te komen als de betogingen en stakingen het toestonden. Als de stroom het deed keek ik naar het t.v.-nieuws. Ik raakte wel eens in paniek, dacht: De totale wanorde breekt baan, alle regelende instanties gaan eraan (2 Petrus 3:10). Maar het èrge moest nog komen. Twee volkomen tegengesteld gerichte groepen doken op, kwamen steeds meer in het nieuws: de kern-christenen, een heel gemotiveerde ondergroep van de christenen; de vernieuwers, overtuigde volgelingen van de een of andere professor. Het gekke is nu dit: toen die twee groepen actief werden, leek de hele wereld wel dol te worden. Terreur, overvallen, ontvoeringen, vernielingen namen zo toe, dat kantoor na kantoor dicht moest, ook het mijne. Ik kon geen geld meer uitdelen, kreeg zelf niet eens een uitkering. Door die ontregeling van het maatschappelijk leven ontstond zulk een verwarring, dat plundering, brandstichting, beroving en moordaanslagen overal en altijd tot het gewone straatbeeld gingen horen. Gas, water, stroom, voedselaanvoer: alles raakte volledig in de war. In dat totale gekkenhuis bestookten de twee groepen, die ik zo even noemde, elkaar op leven en dood. Ik heb ze allebei aan de gang gezien: eens luisterde ik met velen naar een aantal kern-christenen. Mijn hart raakte vol met een bijna vergeten gevoel: blijdschap. Iets in mij zei, dat ik geen doemdenker hoefde te zijn. Na deze rottijd zou een betere komen. Een oudere dame uit hun midden zei tegen me: Je bent zó dichtbij . . . kom toch ook bij Jezus, de Zoon van God. Ik kòn het niet. Ze keek me aan - onpeilbaar wijs en liefdevol - en zei: Zal je in ieder geval Zijn Naam aanroepen als het moeilijk wordt? (Hand. 2:21). Een andere maal stond ik met velen rond een vernieuwer. Zonder enige moeite, leek het wel, deed hij de meest bizarre dingen: omringde zich met wat eruit zag als vuur (Openb. 13:13). Hij riep ons toe. De kracht van Babel (Gen. 11:6) - wat hij daarmee dan ook bedoelde - is herontdekt. Men had die kracht doodverklaard (Openb. 13:3), maar hij is springlevend. Ga met ons mee en wij zullen jullie de heerlijkheden van de verborgen, occulte wereld laten zien. Ik wilde niet . . . Hij keek me aan met een felle blik uit die gekwelde (Openb. 16:11), schijnvrolijke ogen. Ik lachte - bang geworden - zo'n beetje instemmend. Op dat ogenblik werd het ijskoud in mijn binnenste. Het leek met toe of hij mij een brandmerk had ingeschroeid (Openb. 13:16), maar echt meegegaan ben ik niet. Deze beide mensensoorten zijn niet om mee te spotten. Bij een andere ontmoeting met de kern-christenen was ik samen met een vriend. Hij ging hard tegen ze in, echt vijandig-boos. Na de ontmoeting klaagde hij tegen me: Ik voel me innerlijk zo dood. De woorden van die mensen waren als vuur, waaraan ik me kapotschroeide (Openb. 11:5). Ik sluit me aan bij de vernieuwers . . . en dat deed hij. Maar de vernieuwers zijn veel gevaarlijker. Een dag of zeven geleden deden ze een massa-aanval op de kern-christenen. Hun chef leidde die overval zelf. Duizenden kern-christenen werden gedood (Openb. 11:7). Over de hele wereld was het feest, dat die lastposten waren opgeruimd (Openb. 11:10). Ik heb niet meegedaan, zag de vernieuwers als de eigenlijke verziekers. Sommigen riepen al: Vrede, vrede en geen gevaar (1 Thess. 5:3), nu die beweging de nekslag heeft gekregen. Maar ik hield me stil, voelde dat het niet was afgelopen. En jawel hoor, drie dagen later deed de t.v. het weer eens. De lijken werden getoond (Openb. 11:9) en tijdens die vertoning stonden die doden opeens op hun voeten en . . . ja, hoe moet ik dat nu zeggen . . . stegen op en werden onzichtbaar (Openb. 11:12). En gistermorgen. . . Ik zag toch nog een kern-christin. Direct was er een oploop. Iemand riep: Ga niet weg; sinds er zoveel weg zijn van jullie is alles nog erger. Dat is zo . . . het totale gekkenhuis is nu de allerlaatste zekerheden kwijt; alles wordt vernield, overal het gedonder van ontploffingen. Die kern-christin deed haar best om ons te bereiken met haar stem, maar wij verstonden haar niet meer (Joh. 9:14). Toen was het of licht haar omgaf, haar kleren werden witter dan iets dat ik ooit gezien heb (Zach. 9:3). Ze straalde . . . toch herkende ik haar nog even: het was die mevrouw die mij toen nog eens raad had gegeven. Een van de omstanders riep: Ik had ook zo kunnen zijn, maar ik hield niet vol, nu mag ik niet mee (Lukas 17:35, 36). Opeens was ze weg, in een mist van wolken leek het wel. En gisteravond . . . De vernieuwers zijn bekend om hun in trance raken; via mijn batterijenradio hoorde ik een uitzending, dat ze nu allemaal in trance zijn. Even later ging ook dat station de ether uit, maar ik wist genoeg . . . allebei die groepen zijn weg . . . maar rust, of we die ook krijgen . . .? Vannacht en vanmorgen leek het er even op, maar wat er daarna gebeurde . . . Er begon iets te vallen als een onzichtbare, zware hagel (Openb. 16:21). Velen begonnen te vloeken (zelfde vers), raakten volkomen buiten zinnen, trokken brandstichtend rond. Heel de stad stond in vlammen. Een man riep: Bergen van ideologieën en heuvelen van geleerdheid, bedek met toch (Lukas 23:30). Toen sprong hij schreeuwend een vuurzee in. Overal massaal sterven, zelfmoorden, waar je ook keek . . . ik raakte gewond, door iets getroffen . . . handen leken aan mij te trekken, stemmen fluisterden me in om in het vuur te springen. Ik weerstond . . . die vreselijke hagel bleef vallen . . . mij voortslepend bereikte ik dit overblijfsel van een vijver, zakte erin weg, greep die paal. De stemmen fluisterden verder: Laat toch los . . . hoor je dat gegil . . . dat krankzinnig makende lawaai . . . je kunt rust krijgen . . . Toen, in uiterste nood, riep ik: Jezus, Zoon van God, help me!! . . . en toen kwam die vreemde, blijde kalmte en klaarheid over mij (Rom. 10:13). Heer Jezus, ik hoef nu niet bang meer te zijn. Als ik de paal nu zou loslaten, zou U mij opvangen als met sterke eeuwige armen (Deut. 33:27). Maar ik wil zo graag leven en die betere wereld zien . . . . . . Nu kan ik mij niet meer vasthouden . . . . . . Ik leef nog . . . takken houden mij tegen . . . de avond valt nu, maar het wordt niet donker . . . licht nadert . . . (Zach. 14:5-7).
. Je hebt geen bovenmate beproeving te doorstaan (1 Cor. 10:13). Houd stand en je zult de uitreddingen des Heren zien (Ex. 14:3). Alle dingen werken mede ten goede degene die geloven (Rom. 8:2
