Tuut, zei de trein en de statie was weg
Dat deze uitspraak van mijn oma me vanmorgen te binnen schiet, heeft te maken met het gejoel op de speelplaats van het schooltje achter ons op deze droge zonnige eerste schooldag, nu al aan de eerste speeltijd van het nieuwe jaar
Gisteravond herinnerde ik mij mijn eigen ouders, onze papa, meester in het kaften.
Ze lagen op tafel, de rollen blauw papier, zijn lat en schaar. Er kwam geen centimeter plakband aan te pas, dat moest zo perfect aanpassen. Maatwerk. Pure klasse.
Als kers op de taart in zijn prachtig handschrift, onze naam op de etiketten met het merk van de school in goudopdruk, dus ook de klasagenda: mijn meest begeerde en symbolische kleinood, boordevol nog te beschrijven bladzijden.
Dit jaarlijks tafereel werd door ons moeke altijd vertederd gadegeslagen met de weerkerende waardering: dat doet niemand onze pa na
Toen ik al wat ouder was vertelde ze mij dat ze altijd zijn mooie handen had bewonderd
en in mijn herinnering zie ik die al kaftend
Intussen legde ons moeke de uniformen klaar, de schortjes, turnzakken met turnpantoffels die stijf stonden van het witsel.
Het laatste avondmaal was telkens een moment met een preek, zoals wij dat toen noemden
wellicht verveelde het ons, maar dat liet je toen niet merken en nu blijkt dat ik me quasi ieder woord herinner.
Er zijn twee plaatsen in een klas: één achter en één voor de lessenaar (pupitter, zei onze papa).
Achter de lessenaar staat iemand die u veel te vertellen heeft, iemand waar je veel van kan leren, iemand die je voorgaat
en voor die lessenaar zitten jullie. Een jaar lang krijg je kansen om slimmer en wijzer te worden met aan de meet de prijzen. Alleen wie vanaf de eerste dag goed start, wint.
Onze degelijke lederen boekentassen, meerjaars exemplaren, de onderkant voorzien van een antislijtlaagje boenwas, ontvingen de blauwe invasie in de verdeelvakken als was het een heus sorteercentrum.
Rechtopstaand als een scheidingswand, onze lederen pennendoos met twee geslepen potloden, (zo kon onze slijper thuisblijven en niet voor afleiding zorgen) een aan de familieinktpot volgetankte vulpen
een gom met zachte en harde kant, een regeltje van 15 cm én een echte bic. Onderaan in de boekentas als een bodempje lag ook een houten lat van 30 cm
meestal met reclame op van de Algemene Spaar- en Lijfrentekas, waarbij ook aan schoolsparen kon worden gedaan
Weet je nog wel???

Jaren later stond ik aan de andere kant van de lessenaar, zag ik al die ogen vol verwachting en dacht dankbaar terug aan de preken van weleer.
De vaders en de moeders van deze kinderen, vertrouwden wat hen het liefst was in dit leven, aan mij toe. Een ongelooflijk voorrecht met een enorme verantwoordelijkheid.
Vier keer heb ik vijfentwintig 12-jarigen de wereld mogen helpen ontdekken. Leerstof onder het stof uitgehaald, opgeblonken in de wetenschap dat blinkende materie aantrekkelijker is.
Na dat zesde leerjaar wenkte de humaniora. Ik was de laatste trede naar adolescentie. Een mooie, maar kwetsbare fase in hun leven en op veel terreinen bepalend voor de groeiwijze naar volwassenheid. Normen en waarden meegeven naast de verplichte leerstof
een hele uitdaging.

De onvoorwaardelijke trouw, hen beloofd in het begin van het schooljaar, heb ik naar best vermogen gestand gedaan, vermoed ik. Ik ben mij alleszins tot op vandaag bewust, dat woorden wekken, maar voorbeelden strekken.
En ook al liep het al eens mank, de aanpak van elk conflict is meestal bepalend voor het resultaat: escaleren of oplossen. Rechten en plichten, daar is geen weg tussen. Confrontatie met de gevolgen, sociaal en structureel helpt de onderliggende oorzaak bloot te leggen en dan aan te pakken.
Ik voel mezelf glimlachen... decennia later ben ik dus toch niet fundamenteel veranderd. Lets face it
daar begint het dus nog altijd mee.
Intussen is het stil geworden op de speelplaats. Iedereen terug de klasjes in? Wellicht. En dan gaat de telefoon. De oudste kleindochter. Zonder nieuws, want de groten beginnen pas vanmiddag. Maar ze heeft vanmorgen de zus uitgeleide gedaan. Die zit nu in t zesde en zo te zien, hadden ze elkaar veel te vertellen, want ze zag ons al meteen niet meer staan, lacht de wijze grote zus
-En jij? Beetje stress, want de klassen zijn door elkaar gemixt en het is afwachten wie terug bij wie zal zitten..
- Eender hoe of wat, er is altijd nog de speelplaats
en daar socialisen jullie naar believen, toch?
-Ja, das waar oma, je hebt gelijk.
Zolang ze dat beamen, komt het allemaal wel goed
En toch, toen gisteren de studentjes in het dorp in de stad toekwamen, was het alvast voor eentje zichtbaar emotioneel wat zwaarder, toen de familie huiswaarts keerde.
Heb ik liever zo, zei de vader die zijn kleine grote dochter de noodzakelijke knuffel gaf met de wijze woorden komt helemaal goed
en dat was al zo, toen het in haar studiootje al naar lekker eten rook
We zijn dus vertrokken
tuut zei de trein en de statie was weg
goede vaart aan iedereen.