Toen ik vanmiddag het één uur journaal opzette en het eerste item, staking bij Bekaert, binnenhaalde, heb ik voor het eerst sympathie voor stakers gevoeld. In tegenstelling tot de walg dat een enkele sluiswachter een haven lamlegt of een paar chauffeurs of conducteurs het openbaar vervoer in de knoop leggen en reizigers gijzelen...begrijp ik de walg die deze staking uitlokt. 

Het gebrek aan ethiek aan de top van bedrijven is al tientallen jaren een doorn in mijn oog.

Er is niks mis met ‘loon naar werk’, ook al geef ik intussen al 11 jaar het beste van mezelf aan ‘de buik van Antwerpen’ zonder de minste financiële vergoeding, in tegendeel, met investering van eigen middelen. Een persoonlijke keuze, daar gaat het dus niet over. Bovendien zijn er heel wat mensen die zich vrijwillig engageren om het leven van anderen dat tikkeltje ‘meer’ te geven. 

Terug naar het nieuws over het spontaan neerleggen van het werk in alle Bekaert vestigingen. Arbeiders en bedienden die aan het lijntje worden gehouden met dreigementen dat het collectief minder verdienen wordt om massale afdankingen en/of sluiting af te wenden of tenminste uit te stellen…

Bedrijf van het jaar, CEO manager van het jaar, een bedenkelijke eer, cfr zij die binnen de kortste keren na deze onderscheiding de status from hero tot zero, met een faillissement bekrachtigden.

Blijkbaar verstaan die CEO's de kunst werknemers een doemscenario voor te houden en hen zo voor de eigen kar te spannen. Wat de CEO vaak vergeet is dat hij zelf ook maar een -weliswaar ‘veredelde’-  werknemer met voorkennis is om de danse macabre te ontspringen. En gaat de boel toch de dieperik in, dan is zijn vlot alvast zeewaardig.

Arbeiders en bedienden kunnen enkel met z'n allen in de reddingssloepen. Zij zijn dus op elkaar aangewezen, meer solidair. Zij leggen zich collegiaal  neer bij een voorstel om meer voor minder te doen, in de hoop de schamele meubels alsnog te redden, zodat ze op het thuisfront hun verplichtingen kunnen blijven nakomen, lening afbetalen, gezin onderhouden… Een intussen bekend scenario, terwijl het ene schandaal na het andere –gelukkig-  bovenkomt … waarbij met lijkbiddersgezicht de baas verkondigt dat het geld op is ... nadat hij zich zelf eerst royaal bediend heeft ... wie betrouwt die mensen nog?  

Bedrijfsleiders moeten denken en onderhandelen over akkoorden, contracten…hebben gestudeerd en vertrekken van op een opstapje. Niet zelden hebben ze bovendien al flink wat ellebogenwerk achter de rug om dat plaatsje onder de zon te kunnen bemachtigen. Niemand ontkent hun (eventuele) capaciteiten, maar elke rechtgeaarde onder hen zal ook toegeven dat vanaf een bepaald niveau ze zichzelf faciliteiten kunnen toe eigenen die erover zijn. Dat toegeven, maar vooral er niet voor bezwijken, vergt moed. Wie zich naar boven knokt met een mogelijk ideaal om het allemaal ‘beter’ te doen, vergeet dat vaak eenmaal boven... Eens die gegeerde plek veroverd, besluit men vaak ervan te genieten en dat veranderen over te laten aan hen die NA hem komen. Bovendien werden zoveel compromissen gesloten om er eindelijk bij te horen, dat het leidt tot geheugenverlies en enkel de lust naar meer overblijft.

Wie toch de kat de bel aanbindt, vindt vaak galg of brandstapel op zijn pad. Wie niet wil meespelen maar het leven lief is, gehoorzaamt dan maar de zachte dwang de eer aan zichzelf te houden en af te treden. De clan haalt weer opgelucht adem. Oef! De rust keert weer in paradise island, spijs en drank kunnen weer zonder oprisping genuttigd worden, ‘business as usual’ …

Maar een ketting heeft maar de sterkte van de zwakste schakel. Hoge verkoopscijfers betekenen ook grotere productie, job voor de arbeiders en bedienden. Maar zonder productie valt er niks te verkopen en zonder koper/verkoper is er geen nood aan fabricatie. De kip en het ei…

Communiceren over draagkracht, loonkost, meer voor minder doen, verspilling aankaarten... zijn verloren reflecties als je het levende bewijs van het tegenovergestelde bent. Ik pleit niet voor “iedereen gelijk”. Het communisme heeft bewezen dat die strategie niet werkt. Wie beter zijn best doet, ‘verdient’ ook beter in alle betekenissen van het woord. Misschien was de stammeneconomie iets duidelijker: ik maak u een kippenhok mooi afgewerkt, in duurzaam hout en krijg daarvoor uw enige kip. Rijst de vraag wat ik dan nog moet met een kippenhok???

Ethisch ondernemen. Het zou van weinig kiesheid getuigen de omvang van bepaalde topmannen in verband te brengen met hebzucht, maar een stiekeme vergelijking behoort tot het vrije denken. Overtuigende scouts, als ze het ook daar al niet verkorven hebben, die de passie preken, boer let op je ganzen. Of het nu om staaldraad, geneesmiddelen of geld draait, ondernemingen die goed werken, maken winst, wat levensnoodzakelijk is voor het voortbestaan. Maar winst is er niet om afgeroomd te worden door wie boven op de piramide staat. Integendeel, die moet vooruitziend zijn, continuïteit waarborgen, koopkracht van alle deelgenoten aan het succesverhaal vrijwaren. Als er dient ingekrompen, dan eerst aan de top, waar de armslag het breedst is en dus het makkelijkst iets kan gemist worden.

Shame on you…  elke klimpartij eindigt met de weg terug, hetzij trede per trede met de ontmoeting van de jonge benen die klimmen en een voorbeeld nemen aan je waardig voorgaan of onder het misprijzend oog van hen die niet misleid zijn door klatergoud… het misschien niet kunnen stoppen, maar wel minachten...