Een paardenmiddel uit de natuur of uit het (bij)geloof: palingen, een ekster, de zegen van Sint-Elooi of toch liever tabakspoeder en elixir? Op de unieke tentoonstelling Van paardenmiddel tot paardendokter‟ die je van 15 april tot 15 mei in Waregem kan bezoeken kan je veel te weten komen over het verleden van de paardengeneeskunde, een bijzonder boeiende wetenschap.
De dierenartsDe evolutie in de paardengeneeskunde, van de niet-gediplomeerde paardenmeester of hoefsmid-veearts tot de dierenarts-universiteitsprofessor, wordt er mooi geïllustreerd. De geschiedenis van de Waregemse familie Bouckaert is de leidraad en een mooi voorbeeld van hoe het veeartsenberoep zich ontwikkelde. Veearts Hendrik Adriaen, plattelandsveearst uit het begin van de 20ste eeuw, vertelt zelf over het dagelijks leven in zijn veeartsenpraktijk, uit de tijd dat de dierenarts nog meneer de veterinair‟ was.
Een paardenmiddelEen andere interessante invalshoek zijn de zogenaamde paardenmiddelen‟. Vóórdat de dierengeneeskunde een echte wetenschap werd, was de volksveeartsenijkunde erg belangrijk. Men geloofde sterk in allerhande kruidenmengsels, bezweringsformules en heiligenaanroepingen. Die zouden de zieke dieren beschermen of zelfs genezen. Het influisteren van bezweringsformules, het sprenkelen van wijwater of het offeren van ex-voto‟s waren courante praktijken bij de behandeling van zieke dieren. Waregemse kunstenaar Geert Opsomer maakte van deze paardenmiddelen prachtige kunstwerkjes. Je zal er niet zonder een glimlach aan voorbij lopen.
Het onderwijsHet verhaal van de ontwikkeling van het veterinair onderwijs in Europa wordt verteld. We gaan van Lyon en Alfort, via Utrecht en Kuregem tot aan het Casinoplein in Gent en de nieuwe faculteit diergeneeskunde van de UGent in Merelbeke. De wetenschap De tentoonstelling schenkt ook aandacht aan het wetenschappelijke aspect van de diergeneeskunde. Er zullen unieke stukken worden getoond uit de collecties van de faculteiten diergeneeskunde van Utrecht en Gent: de binnenkant van een paardenhoef, vaatafgietsels die wel kunstwerken lijken, vreemde instrumenten uit vorige eeuw, een doorgesneden paardenhoofd, een volledig paardenskelet en nog veel meer. Besmettelijke ziekten, een hoefontsteking, koliek of schurft, voor alles bestond een instrument of geneesmiddel. We geven je er graag een begrijpbare verklaring bij.
De film
Op de tentoonstelling Van paardenmiddel tot paardendokter‟ worden ook 12 filmpjes getoond. Het stadsarchief van Waregem interviewde een tiental oud-dierenartsen en oud-professoren van de Gentse faculteit diergeneeskunde. Ze vertellen over de opleiding in Gent net na of zelfs nog tijdens de Tweede Wereldoorlog. Ze doen hun verhaal over de opstart van een eigen praktijk. We laten de eerste vrouwelijke dierenarts die in Gent afstudeerde vertellen. Er kwamen verhalen naar boven over het harde labeur s nachts in de koude, tochtige stallen. De interviews worden verrijkt met oude beelden uit het VRT-archief, zoals de veeartsenijschool anno 1958, een aflevering van Echo,...
Gelieve aan te raken
Op de tentoonstelling zag je niet overal bordje met gelieve niet aan te raken‟ lezen maar word je net aangemoedigd om op knoppen te drukken, via een unieke multitouchtafel die voor de tentoonstelling werd ontworpen kan je ook geschiedenis van de paardengeneeskunde op een digitale manier verkennen.
Het boek
Ter gelegenheid van de tentoonstelling wordt ook het boek Van paardenmiddel tot paardendokter‟ uitgegeven. Daarin komt de geschiedenis van de paardengeneeskunde van de oudheid tot en met het ontstaan van het veterinair onderwijs aan bod, met de veeartsenijscholen van Alfort, Kuregem en Gent als voorbeelden. Het beroep van dierenarts wordt door de eeuwen heen gevolgd. België was immers het eerste Europese land waar het beroep een beschermde status kreeg.
De organisatie
Deze tentoonstelling wordt georganiseerd door het stadsarchief van Waregem met medewerking van de faculteit diergeneeskunde van de universiteiten van Gent en Utrecht, de universiteitsbibliotheek van Utrecht en het Museum Morfologie van Gent.
Praktisch
Van vrijdag 15 april tot en met zondag 15 mei Tijdens de week van 14.00u. tot 17.00u.
Weekend van 14.00u. tot 18.00u.
Bietje ter Doest Felix Verhaeghestraat 8a 8790 Waregem. Gratis toegang
Boek Van paardenmiddel tot paardendokter‟ 12 te verkrijgen vanaf 15 april op de tentoonstelling of in de stadswinkel.
Heb je de tentoonstelling in Waregem gemist? Je krijgt een tweede kans! De Waregemse tentoonstelling wordt immers ontleend door de Universiteit van Gent. In de Aula van de Universiteit in de Voldersstraat kan je tijdens de Gentse Feesten van 16 tot 24 juli opnieuw Van paardenmiddel tot paardendokter‟ bezoeken.
Meer info:
Stadsarchief Waregem archief@waregem.be 056 62 12 18