Met de stemvork van de schilder ' Vasili Kandinski
Nog tweemaal filmportret Jongstleden zondagavond, net voor middernacht, heeft Arte-televisie een portret uitgezondenvan de
Russische schilder Vasili Kandinski (1866-1944). Die film zal worden
herhaald op vrijdag 30 januari, eerst in de nacht vanaf 02:00 uur en
vervolgens op het nog steeds zeer vroege tijdstip van 07:00 uur. Die
Kandinski is een der grootmeesters van de abstracte schilderkunst
geworden, al zag het daar aanvankelijk niet naar uit. In zijn
geboorteplaats Moskou heeft hij economie en rechten gestudeerd en aan
de universiteit aldaar is hij eveneens als jurist verbonden geweest. Op
zijn dertigste hield hij het echter voor gezien en vertrok hij naar
München om zich daar te bekwamen in de schone kunsten. Nadat
hij daar eerst twee jaar aan de Azbé-school had gestudeerd, werd hij
door professor Stuck in die Beierse hoofdstad verder ingewijd in veel geheimen van de beeldende kunsten.
Tal van functies In
1911 werd Kandinski de eerste vertegenwoordiger van een nieuwe
stroming: het abstracte in de schilderkunst. Samen met zijn collega
Franz Marc (1880-1916) richtte hij de kunstenaarsgroepering Der blaue Reiter op. In 1918 doceerde hij in Moskou, vier jaar later was hij aan het Bauhaus
in Weimar verbonden, en in 1925 liet hij zijn invloed in Dessau gelden.
In 1933 vetrok hij naar het Franse Neuilluy-sur-Seine, waar hij elf
jaar later overleed. Het
werk van Vasili Kandinski wordt nadrukkelijk gekenmerkt door een enorme
kleurenpracht binnen tamelijk geometrisch afgebakende vlakken. Het
is in die sfeer niet bij schilderijen alleen gebleven; ook etsen met
min of meer dezelfde signatuur zijn uit zijn handen afkomstig. De man zag niet alleen kleuren, hij hoorde ze ook en sprak dan ook wel van zijn schilders-stemvork. Twee van zijn geschriften hebben een redelijk blijvende bekendheid gehouden, waarvan het eerste in 1912 verscheen als Über das Geistige in der Kunst in het Nederlands vertaald verschenen in de Aula-reeks van uitgeverij Het Spectrum (nr. 91 in 1962) als Het abstracte in de kunst. Een jaar na de eerste Duitse uitgave daarvan publiceerde hij het boek Selbstbiographie. ____________ Afbeeldingen 1. Vasili Kandinski in 1913. Foto uit zijn Selbstbiographie. 2. Voorzijde van A.W. Bruna's Unesco-pocket uit 1964 over Kandinski. 3. Voorzijde van de Aula-pocket met de vertaling van Über das Geistige in der Kunst.