Neville Marriner dirigeert Mozart in een concert uit 2009 met het orkest van de Beierse Omroep
Arte-televisie zendt op zondag 3 juli, tussen 19:15 uur en 20:00 uur, een Mozart-concert uit onder leiding van de van oorsprong Britse dirigent Neville Marriner (geboren 1924). Deze musicus was zijn carrière gestart als violist, maar als gevolg van onvrede met de bestaande dirigentencultuur ─ welke niet zelden ontaardde in een persoonlijkheidscultus ─ richtte hij, samen met anderenThe Academy of St. Martin in the Fields op, dat vrij snel een eigen cultus ging ontwikkelen: een van veelal overspannen, mooie klanken. Toen Neville Marriner de baton had overgegeven aan violiste Iona Brown, ging hij zich vooral in de Bondsrepubliek Duitsland meer toeleggen op het repertoire voor symfonieorkest, en opnieuw met succes.
In de Arte-bijdrage van deze zondag leidt Neville Marriner het Symphonieorchester des Bayerischen Rundfunks. Solisten zijn Isabelle Moretti, harp; en Philippe Boucly, fluit. Daardoor weten we dat het Concert voor fluit, harp en orkest in C-groot KV 299 uit 1778, zal worden uitgevoerd. Het betreft een opname uit mei 2009 toen onder het mottoMozart & Paris een hele reeks optredens ─ vijftig in totaal ─, onder meer met genoemd symfonieorkest, werd verzorgd. Dit geschiedde in het kader van het oudste Mozart-Festival in Duitsland, gesticht in 1922. Het orkest van de Beierse Omroep opende het festival en daarvan doet deze film verslag. De televisieregie was in handen van Michel Beyer. De opname wordt op het beeldformaat 16:9 uitgezonden, voorzien van stereofonisch geluid.
Twee herhalingen van deze bijdrage van de Bayerische Rundfunk zullen door Arte-televisie op korte termijn worden gerealiseerd: de eerste op donderdag 7 juli, 's ochtends bij het krieken van de dag: vanaf 06:00 uur; de tweede, op woensdag 13 juli op hetzelfde tijdstip.
Categorie:Letteren: Duits Tags:Arte-tv, Mozart, Neville Marriner, Sinfonieorchester des Bayerischen Rundfunks, Concert voor fluit, harp en orkest, Isabelle Moretti, Philippe Boucly
G.B. Shaw: Widowers'Houses, een pamflet in dramavorm
George Bernard Shaw
Eén van de talrijke reacties welke na de opvoering, in 1892, van het allereerste toneelstuk van George Bernard Shaw (1856-1950),Widowers' Houses, werd geuit, luidde: "The play is a pamphlet in dramatic form." Zo stond het inThe Western Mercury. Wie dat stuk nog niet kent ─ en dat zullen er inmiddels heel wat liefhebbers van toneel zijn, omdat Shaws stukken, in relatie tot een halve eeuw geleden, nauwelijks meer worden opgevoerd ─, krijgt de gelegenheid, zijn lacune op te vullen door op de avond van zondag 3 juli de Britse cultuurzender BBC Radio 3 in te schakelen als om 21:00 uur, in het programma 'Drama on 3' dit toneelstuk (opnieuw) zal worden voorgesteld. Na de eerste opvoering waren de meningen in de pers flink verdeeld. In de publicatieColonies in India kon men onder meer lezen: "Mr Shaw wishes to utter a tirade against certain abuses; and he thinks the theater a suitable pulpit for his utterances." Tja, niet iedereen was (ook) toen (al) even gelukkig over het feit dat sociale misstanden werden benoemd en beschreven en vooral aan de kaak gesteld.
'Actrice' leest uit in 2007 verschenen boek van in 1942 gestorven Irène Némerovsky
Irène Némerovsky. Foto uit 1928.
Behoorlijke productie
De Franse schrijfster Irène Némerovsky (1903-1942), geboren te Kiev in een Russisch-Joods gezin. Dat laatste element in haar achtergrond werd haar fataal; ze werd op 13 augustus 1942 gearresteerd en op transport gesteld; vier dagen daarna overleed ze in Auschwitz in de ziekenbarak als gevolg van tyfus. Tijdens haar leven zijn er, vanaf 1923, in ieder geval dertien van haar boeken in het Frans verschenen; enkele ervan werden in het Nederlands vertaald. Na haar overlijden zijn er nog eens tien boeken van haar uitgekomen, en ook daarvan zijn er twee in het Nederlands verschenen.
In die laatste 'reeks' is ook een levensbeschrijving van de Russische schrijver Anton Tsjechov uitgekomen (1946).
Sonntagsstudio In de reeksSonntagsstudio van de Duitse regionale radiozender NDR Kultur, wordt op zondag 3 juli, tussen 20:00 uur en 22:00 uur aandacht aan het boekRausch van Irène Némerovsky besteed. Waarschijnlijk gaat het daarbij om een Duitse vertaling vanChaleur du sang, voor het eerst verschenen in 2007 en ook in het Nederlands uitgekomen onder de titelDe hitte van het bloed. De als actrice bekend staande Iris Berben, een vreselijkeSchmierenkomödiantin die niets anders kan dan steeds maar weer clicheetjes ten beste te geven, zoals ze dat ook doet in tal van slechte reclame-projecten, waardoor haar geloofwaardigheid als actrice, als ze die ooit terecht (heeft ge) had, volkomen heeft verloren. Het zal een beproeving blijken, die onnatuurlijke stem van Iris Berben ─ die al even onnatuurlijk is als haar fysieke optreden ─ te moeten horen, maar onlangs, op 13 april van dit jaar heeft zij het op zich genomen uitRausch voor te lezen in Boekhandel Felix Judd te Hamburg. Degenen die in de schrijfster Irène Némerovsky geïnteresseerd zijn (geraakt), doen er beter aan zo'n boek te kopen en dan ook te lezen.
Spontini's lyrische tragedie Olimpie zondag via Duitse regionale radiozender WDR3
Gasparo Spontini
Lyrische tragedie De Duitse regionale radiozender WDR3 (Westdeutscher Rundfunk, gevestig te Keulen) wordt op zondag 3 juli, in het programma Buhne: Radio, tussen 20:05 uur en 23:00 uur het muziekdramaOlimpie, tragédie lyrique van Gasparo Spontini (1774-1851) uitgezonden.
Het zal hierbij gaan om een ietwat oudere opname, te oordelen naar de vocale solisten ─ allereerst het echtpaar Julia Varady (geboren 1941) en Dietrich Fischer-Dieskau (geboren 1925), met naast hen Franco Tagliavini (geboren 1934) ─ die inOlimpie optreden.
Olimpie is gebaseerd op de gelijknamige tragedie uit 1763 van Voltaire (François-Marie Arouet: 1694-1778); het libretto stamt van Michel Dieulafoy en Charles Brifault. De première werd gegeven op 22 december 1819 in Parijs, een Duitse versie van E.Th.A. Hoffmann (1776-1822) kwam in 1821 op de planken in Berlijn. In 1966 werdOlimpie opnieuw in het speelplan van de Milanese Scala opgenomen.
Voltaire
Synopsis Twee personages uit de Griekse antieke mythologie, Cassandre (gezongen door een tenor) en Antigone (vertolkt door een bas) ─ laatstgenoemde heeft ooit een gifdrank voor Alexander de Grote toebereid ─ zijn rivalen in het dingen naar de gunst van Amenaide (een rol voor sopraan). Als Cassandre de huwelijksvoltrekking voorbereidt, blijkt dat de weduwe van Alexander de Grote verborgen zit achter het masker van priesters Statire (uitgebeeld door een mezzosopraan); die vervloekt Cassandre omdat ze denkt in die persoon de moordenaar van haar man te herkennen. In Amenaide daarentegen ziet ze haar dochter Olimpie. In het gevecht om de rechtmatige koningsdochter delft Antigone het onderspit en bekent schuld. Olimpie en Cassandre treden daarop in het huwelijk.
Twee toitaal verschillende dansfilms, direct achtereen, zaterdagavond op BBC Four
Poster voor de film (1971) Tales of Beatrix Potter
Tales of Beatrix Potter luidt de titel van de dansfilm die BBC Four-television vanaf 20:00 uur onze tijd op zaterdag 2 juli vertoont. Daarin is een optreden te zien van het Royal Ballet met een choreografie uit 1971 van Frederick Ashton (1904-1988) naar de boeken van Beatrix Potter (1866-1943).Om 21:10 uur volgt een aflevering van de serieImagine, met een documentaire over gepensioneerden die het voor het eerst hebben aangedurfd zich over te geven aan de 'moderne dans'.Save the last dance for meheet de film in kwestie, die tot 22:00 uur duurt.
Categorie:Letteren: Duits Tags:'Imagine', 'Save the last dance for me', 'Tales of Beatrix Potter', BBC Four-tv, choreografie, Frederick Ashton, Royal Ballet
La Bohème van Puccini door Opera House Convent Garden, zaterdagavond in 'Opera on 3'
Giacomo Puccini. Foto uit 1908.
In het programma Opera on 3 van de Britse zender BBC Radio 3 wordt op zaterdag 2 juli vanaf 19:45 uur onze tijd een versie door the Royal Opera House Covent Garden gepresenteerd vanLa Bohème uit de jaren 1895-1896. In laatstgenoemd jaar was ook de eerste uitvoering, in 1897 werd de Nederlandse première gerealiseerd. Het is één van die gruwelkitsch-muziekdrama's van Giacomo Antonio Domenico Michele Secondo Maria Puccini (1858-1924), die over de gehele aardbol populariteit heeft verworven; helaas niet op basis van kwaliteit, maar vanwege het ontbreken daarvan en het staaltje zwelgen in artistieke onmacht dat de meester van het verisme hier heeft 'neergezet'. Koor en orkest van genoemd instituut worden geleid door de uit Litauen afkomstige dirigent Andris Nelsons (geboren 1978).
BBC Four presenteert meer dan vijf uur met en over ballet en choreografen
Martha Graham doceert
Meer dan vijf uur ballet in één avondprogramma van dezelfde televisiezender kan men tot zich nemen op vrijdag 1 juli via BBC Four, vanaf 20:35 uur tot 01:45 onze tijd,verdeeld over vijf verschillende bijdragen.
Om 20:35 uur startBicentennial summer 3: Martha Graham, over het werk van deze Amerikaanse choreografe, die we in ons land onder meer hebben kunnen zien tijdens Holland Festival voorstellingen, decennia geleden. Zij leefde van 1894 tot 1991. Nog geen half uur later, om 21:00 uur volgt The most incredible thing, de uitvoering van een dansstuk naar een sprookje van de Deense grootmeester in dat genre: Hans Christian Andersen (1805-1875), op een scenario van Matthew Dunster. Voor de choreografie en de regie tekent Javier de Frutos. Anderhalf uur duurt deze dansfilm.
Dan volgen er, vanaf half elf, twee bijdragen, direct achtereen, over Sergej Djagilev (1872-1929) en diens Ballets Russes: eerst For art's sake ─ The story of Ballets Russes, over de geschiedenis van Djagilevs dansgezelschap.
Djagilev, in 1904 geportretteerd door Valentin Serov (1865-1911)
Om 23:30 uur gevolgd door In the spirit of Diagilev, over de invloed die genoemde danser, maar dan als impresario, heeft uitgeoefend op zijn dansgroep. Het is al zaterdag 2 juli, in onze tijdzone, als om 00:45 uur de documentaire Dance! The most incredible thing about contemporary dance begint en tracht ons gedurende een heel nachtelijk uur van, de voor een juist inzicht nodige en gewenste, informatie voorziet.
Tweeënzestig duizend boeken met schimmel van UB Groningen worden snel handmatig gereinigd
Achttien honderd meter bedraagt de totale lengte van de boeken die de Bibliotheek van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG) moet laten reinigen omdat er schimmel op is aangetroffen. Besloten is om dat handmatig te laten doen. Al die tweeënzestig duizend boeken bevinden zich in het magazijn van de UB. Dat werd deels afgesloten nadat in mei, als gevolg van een te hoge temperatuur en een te hoge vochtigheidsgraad, schimmel was aangetroffen. Over de hoogte van de kosten die de schoonmaakactie met zich meebrengt, zijn nog geen mededelingen gedaan. De verwachting is dat over een maand de boeken alweer kunnen worden uitgeleend. Dat betekent dat er, bij een werktempo van zeven dagen per week, elke dag zo'n tweeduizend boeken gereinigd zullen moeten worden.
Le petit fût in 'Chez Maupassant', dinsdagavond op TV5 Monde
Tekening van Raoul Serres, behorende bij Le petit fûtvan Guy de Maupassant in de bundelContes choisis (Jacques Petit, 1946)
De wereldwijd opererende, Franstalige televisiezender TV5 Monde komt gedurende de zomermaanden met een eerder gepresenteerde reeks gedramatiseerde verhalen:Chez Maupassant.In die Franse dramaserie naar de verhalen van Guy de Maupassant (1850-1893) ─ de onovertroffen verteller uit de tweede helft van de negentiende eeuw ─ wordtLe petit fût uitgezonden op dinsdag 28 juni, van 22:00 uur tot 22:30 uur.
De rollen daarin worden gespeeld door Olivier Marchal, Marie Kremer en Ophélia Kolb Kasapoghu.
Le petit fût is voor het eerst verschenen op 7 april 1884 inLe Gaulois. Het verhaal werd opgenomen in de bundelLes soeurs Rondoli.
In een tamelijk bibliofiele editie metContes choisis van Maupassant, gepubliceerd door Editions Jacques Petit uit 1946, met illustraties van Raoul Serres ─ een versie die alleen nog antiquarisch verkrijgbaar is ─ vinden weLe petit fûteveneens, verspreid over elf pagina's (relatief grote letter) met drie illustraties in kleur.
Zes films met Jack Nicholsen in drie weekeinden, te zien via Nederland 2-tv
,
Acteur Jack Nicholson in maart 2010 tijdens de Hollywood Walk of Fame van Dennis Hopper
Zes avonden
Jack Nicholson, geboren in 1937, geldt als één van de meest vooraanstaandce acteurs van het witte doek. Allereerst in Hollywood en daarmee verspreid over de gehele aardbol. Ten gevolge van die populaireit zal menigeen, in tal van landen ter wereld, in positieve spanning verkeren als zij of hij kan uitzien naar een nieuwe rolprent met de geliefde protagonist. Maar ook oudere producties worden heel vaak met vreugde tegemoet gezien, want dan is er in veel gevallen blijdschap in verband met de herkenning. De Nederlandse televisie biedt gedurende de komende drie weekeinden driemaal twee speelfilms met Jack Nicholson, steeds op de vrijdag- en de zaterdagavond.
Easy Rider De eerste film in de reeks wordt op vrijdag 1 juli via Nederland 2 aangeboden; daarbij gaat het omEasy Rider, een VS-productie uit 1969 van Dennis Hopper (1936-2010), die zelf eveneens een rol in de film speelt. Verder komen we Peter Fonda en Karen Black tegen. Easy Rider is heel snel een klassieker geworden, niet alleen door de vorm en inhoud, alsmede door vanwege het feit dat er sprake was van een zogehetenlow budget. Eencultfilm werd deze rolprent doordat de geest van de jaren zestig erin is verankerd. Bijna een halve eeuw later doen sommige elementen ietwat gedateerd aan. Voor Jack Nicholson betekende deze rol inEasy Rider een doorbraak; tot dan toe leidde hij een bestaan als B-acteur. Easy Rider wordt op Nederland 2 uitgezonden vanaf 23:25 uur op vrijdagavond tot 01:00 uur in de nacht op zaterdag 2 juli.
Heimelijke genoegs onthuld in tweedelige BBC Four-documentaire
Resten van de tempel van Apollo te Delphi, waar het orakel 'zat'
Michael Scott presenteert
Op maandag 27 juni presenteert de Britse televisiezender BBC Four de eerste helft van een tweedelige documentaire met als thema heimelijke genoegens:Guilty pleasures.
De eerste aflevering gaat overLuxury in ancient Greece: Nothing in excess?"
Die drie Engelse woorden kunnen, net als het Griekse origineel, worden vertaald met twee Nederlandse woorden:Niets overmatig. Dat Griekse origineel is te vinden als inscriptie van de tempel van Apollo te Delphi, waar het vermaarde orakel zitting hield.
De eerste helft van die korte serie wordt uitgezonden tussen 22:00 uur en 23:00 uur onze tijd. De verwachting is dat exact een week later het tweede deel zal worden uitgezonden, op maandag 4 juli. Professor Michael Scott presenteert het programma. Dat zal worden herhaald, op dezelfde zender, direct in de nacht van maandag op dinsdag om 01:45 uur onze tijd en nogmaals vanaf 04:15 uur.
Pater Matic leest in elf etappes uit het versepos Reineke Fuchs uit 1794 van Goethe
Acteur Peter Matic leest voor uitReineke Fuchs
Op maandag 27 juni begint om 22:00 uur de eerste aflevering, van in totaal elf, van het programmaAm Abend vorgelesenvan de regionale Duitse radiozender NDR Kultur, waarin de Oostenrijkse acteur en onder meerHörbuchsprecherPeter Matic (geboren 1937) de luisteraars in kennis brengt met de inhoud van het epos in verzen Reineke Fuchs van Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832).
In januari 1793 is Goethe begonnen met zijn versie van Reineke. In april was hij daarmee gereed. Het zijn 12 Zangen geworden met in totaal 4312 verzen in hexameters, zonder commentaar. In december van hetzelfde jaar ging het bij uitgever Unger in Berlijn in druk; in het voorjaar van 1794 is het werk op de markt gekomen.
Deze week wordt er, zoals dat gebruikelijk voor dat programma, op de avond van elke werkdag, tussen 22:00 uur en 22:35 uur een aflevering gepresenteerd: van maandag 27 juni tot en met vrijdag 1 juli; dat geldt in principe eveneens voor de daarop volgende week: van maandag 11 tot en met vrijdag 15 juli, met als gevolg dat er nog één aflevering rest voor de week daarna.