Kafka's Prozawerk compleet in één dundrukeditie, verschenen naar aanleiding van de 125ste geboortedag van de auteur
Nieuwste uitgave Op donderdag 3 juli, was het exact 125 jaar geleden dat Franz Kafka (1883-1924) te
Praag werd geboren. Hoewel ik niet zo'n voorstander ben van het ronde
getallen-fetisjisme dat leidt tot opeenhoping van herdenkingen op zulke
data waarom eigenlijk niet eens een memorabel artikel naar aanleiding
van het 111de jaar en 111 dagen na iemands geboorte- en/of sterfdag? Of
in diens 62ste levensjaar op een willekeurig op de kalender te prikken
dag? wijk ook ik daar in dit geval van af, omdat er dezer dagen een
nieuwe editie met Franz Kafka's Sämtliche Werke, op
bijna anderhalf duizend pagina's, bij uitgeverij Suhrkamp te Frankfurt
am Main in één dundrukeditie is verschenen voor een verhoudingsgewijs
betaalbare prijs.
Geen brieven, geen dagboeken Niet daarin opgenomen zijn de verzamelingen Brieven, die separaat in bundels zijn verschenen, zoals de Briefe an Felice en de Briefe an Milena; ook de Tagebücher zijn in deze uitgave niet meegedrukt. En daarom hoop je, zonder daarover meer informatie te hebben, dat er over niet al te lange tijd een
tweede deel zal verschijnen met al die letterenprestaties welke niet
onmiddellijk behoren tot het Prozawerk. Opvallend is dat de stevige en
heel ruim bemeten paperback met een licht getint dundrukpapier een
bijzonder goed geconstrueerde rug heeft die soepel meebeweegt maar toch
sterk blijft. Helaas stuit je tegenwoordig steeds vaker op paperbacks
waarvan de rug na één keer alleen openslaan reeds tweedehands lijkt.
Ook daarom zal de verantwoordelijke bij uitgeverij Suhrkamp gekozen
hebben voor een uitstekend gelumbeckte versie. [1] Dat is degelijk boekbindersvakwerk!
De inhoud Als eerste onderdeel van de ééndelige werk-uitgave zijn Kafka's drie romans opgenomen: Amerika (Der Verschollene); Der Prozeß; Das Schloß.
Deze nemen de helft in van het totale aantal pagina's van deze
dundrukeditie. Dan volgen 180 bladzijden met de door Kafka zelf aan de
openbaarheid prijsgegeven boeken, met uitzondering van Der Heizer hetwelk een onderdeelvan Amerika vormt. Meer dan driehonderd pagina's zijn ingeruimd voor de overige Erzählungen und fiktionale Fragmente. Precies honderd bladzijden waren nodig om in deze band de Journalistische, essayistische und autobiografische Schriften te kunnen 'meenemen'. Voor het laatste, vijfde onderdeel van Kafka's eigen teksten, Die Aphorismen [2], bleken een kleine zestig bladzijden voldoende. De laatste vijfenzestig bladzijden bevatten de Anhang, met een Nachwort door Peter Höfle: Kafka's private Weltgeschichte, tevens aangevuld met Hinweise zu Textgestaltung und Entstehung, met als allerlaatste onderdeel een Inhaltsverzeichnis.
Geïnspireerde componisten Dat
diverse van de verhalen van Franz Kafka dramaturgen en filmregisseurs
heeft geïnspireerd tot soms zeer bevlogen kunstuitingen, is beslist
beter bekend dan zijn invloed op componisten. Maar nu deze week de
honderdvijfentwintigste geboortedag van dit existentieel zeer
gecomprimeerd en gecompliceerde wezen dat erin is geslaagd een
inhoudelijk, alsook literair-wetenschappelijk beschouwd, uniek oeuvre
te scheppen dat over de gehele wereld veel aandacht, belangstelling en
bewondering heeft weten te wekken stelt de radiozender WDR 3 in een
aflevering van de programmaserie Bühne: Radio op
zondag 6 juli, 's avonds tussen 20:05 uur en 21:30 uur vijf composities
van evenzovele muziekmeesters voor die zijn geïnspireerd op delen uit
het werk van Franz Kafka. [3] Toen eenmaal een carcinoom in Kafka's keelholte was vastgesteld, en de daardoor ontstane situatie door de laryngologen als volkomen uitzichtloos werd beschouwd en hij tijdens de laatste vier weken van zijn aardse bestaan alleen maar meer via gespreksbriefjes kon communiceren , heeft zich zijn situatie snel verslechterd, en is deze hem op 3 juni 1924 dan ook noodlottig geworden. Acht dagen daarna is Franz Kafka op de Joodse Begraafplaats van Praag bijgezet. Eind augustus van dat jaar is de bundel Ein Hungerkünstler verschenen. De laatste versie van de drukproeven daarvoor heeft Franz Kafka één dag voor zijn overlijden nog gecorrigeerd. __________ [1]
Lumbecken is genoemd naar de uitvinder van deze vorm van inbinden van
een boek, waarbij geen garen wordt gebruikt, het papier aan de
binnenzijde van de rug wordt afgesneden, daarna geruwd en tenslotte
voorzien van een sterke lijmsoort.
[2] Zie ons artikel Wijze woorden van de uitzonderlijke schrijver Franz Kafka, dat we op maandag 30 juni hebben opgenomen op onze nieuwste zustersite Tempel der Wijze Woorden.
[3] Zie de bijdrage, dezer dagen op de zustersite Tempel der Toonkunst.
Zie ook onze bespreking op mijn Nederlandse site Tempel der Letteren,.m.b.t. enkele biografische boeken over Franz Kafka. _________
Franz Kafka: Sämtliche Werke.
Mit einem Nachwort von Peter Höfle; 1472 pagina's, grote paperback;
Suhrkamp Verlag, Franklfurt am Main, 2008. ISBN 978-3-518-42001-0.
Prijs in de BRD (en in Nederland bij boekhandel Die Weisse Rose te
Amsterdam) 25,. ____________ Afbeeldingen 1. De schrijver Franz Kafka in zijn middenperiode. 2. Voorplat van de grote, omvangrijke paperback met de Sämtliche Werke van Franz Kafka. 3. Franz Kafka, hier met de moderne versie van de klassieke 'vadermoordenaar', eind 1910. 4. Grafsteen van de familie Kafka op de Joodse Begraafplaats van Praag.
Uit het Dagboek van Karel van de Woestijne ' in 1903 (2)
"Gisteren
vertelde mijne moeder mij een droom die ze had gehad. Zij waren mijne
gansche familie en die van Mar., samen met ons in eene omtuinde
begraasde vlakte, waar grote bomen om stonden. En midden ons speelde
een schoon knaapje met lang bruin krulhaar, dat was het kind van Mar.
en mij. En het droeg een pakje van Schotse snede. Toen opeens een
zwart man daar stond. En hij maakte vóór het kind heffende bewegingen
met zijne armen, als om er magnetische stroomingen om te weven. Toen
hief het knaapje zijne armpjes in de hoogte, met vlakke handjes den
lucht toe; en het rees, en sloot zijn oogen niet, en verdween in der
hoogte. Toen slaakte mijne moeder angst-kreeten (die haar deden
ontwaken), maar ik zei, kalm, in haar droom: 'oh, het is in den Hemel'." Het
DAGBOEK van Karel van de Woestijne loopt van 18 april 1903 tot 1
augustus 1905, echter onderbroken door de periode van 11 september 1903
tot 28 februari 1905. Het was oorspronkelijk een boekje in
dwarsformaat. "Het geheel is gehouden in Art-nouveau-stijl," schrijft
Karel Jonkheere hierover in de Inleiding met 'begeleidende nota's' bij
de heruitgave door De Arbeiderspers in 1974. Dienovereenkomstig is de
ornamentiek op de buitenzijde (zie Aflevering 1) en die aan de
binnenzijde van het voorplat (zie alhier, links en rechts).
Uit het Dagboek van Karel van de Woestijne ' in 1903 (1)
Op 10 juli 1903 heeft de Vlaamse auteur Karel van de Woestijne (1878-1929) in zijn Dagboek het volgende genoteerd: "Wij kunnen nog moeilijk flaminganten zijn: 'was man hat' is bij ons overwegend geworden op 'was man ist';
onze opleiding heeft onze heriditeit ziek gemaakt; onze Vlaamse
over-erving werd met vreemde, Fransche cultuur geënt. Daarom is
heilzaam ons entoesiasme, en tevens uitgelegd, voor onze dichters die
het dichtst bij ons volk en zijne overlevering staan: Gezelle en
Streuvels. Onbewust zijn wij, die schrikten en afkeerig waren voor
flamingantisch lawaaieren, naar die zuivere bronnen, die ons eene
nationaliteit terug laten beseffen, weergekeerd: wie weet zijn zij het
niet die ons morgen Vlaanderen terugschenken, en ons leeren lief te
hebben ons geneezend 'Vlaamsch-zijn' boven ons aangeleerd 'Europeesch
hebben'. Benoit [1], Gezelle, Streuvels, Claus [2]: sociale betekenis voor ons."
Dit
is wel iets om ook na ruim een eeuw nog weer eens over na te
denken, helemaal nu ons aller dagelijks bestaan inmiddels wordt
vergiftigd door zulke volstrekt verkeerde invloeden vooral in de vorm
van zoveel afgrijselijke Yankismen en vanzelfsprekend niet alleen in
het Nederlands of Vlaams, doch in welhaast alle Europese talen. Waarom
hebben mensen tegenwoordig zoiets platvloers als kids en waarom spreken in televisiefilms politiecommissarissen de patholoog aan met doc?
Het is een vorm van ernstige degeneratie en taalverloedering, die zijn
oorsprong vindt in onder meer tal van zo intens laag bij de grondse
Amerikaanse televisieseries waarmee we ons in de oude wereld laten
overspoelen en die niets anders doen dan een gebrek aan cultuur
verspreiden alsmede een bedreigend conglomeraat van grofstoffelijkheden
van het (gebrek aan) niveau waaronder ook en vooral de president van de
VS buiten elke twijfel een zeer boosaardig wezen en de rest van
zijn familie en extreem velen met hen zeer nadrukkelijk gebukt gaan. __________ [1] Bedoeld is hier de componist Peter Benoit (1834-1901). Zie daartoe ook een artikel dat we op zaterdag 8 maart van dit jaar hebben opgenomen op onze zustersite Tempel der Toonkunst. [2] Karel van de Woestijne kan hier vanzelfsprekend niet doelen op de grote Vlaamse auteur van onze tijd, Hugo Claus (1930-2008).
Cultuurspectrum
