Roman Polanski werd zondag in Zwitserland gearresteerd wegens een zaak uit 1978 in de VS
Ruim vier decennia geleden
liet de Franse acteur filmregisseur van Poolse origine, Roman Polanski
(*1933), de vampiers dansen in de film The Fearless Vampire Killers (1967 NL: Met mijn tanden in jouw nek; D: Tanz der Vampire) [1];
vanaf heden zal er voor hemzelf sprake zijn van een dans met Zwitserse
rechters, aangezien de man op zondag 27 september door de politie van
de Zwitserse stad Zürich werd gearresteerd. De opdracht daartoe kwam
uit de hoofdstad van het eedgenootschap, waar een verzoek uit de VS was binnengekomen.. Die arrestatie heeft een achtergrond die meer dan dertig jaar terug ligt; de aanleiding daartoe vormt een beschuldiging dat hij zich in
1977 tijdens een verblijf ten huize van zijn vriend Jack Nicholson seksueel zou hebben vergrepen aan een 13-jarig meisje. Hoewel hij voor
dat gebeuren werd gearresteerd, kreeg hij wel toestemming een lopend
filmproject af te maken, en in die periode is hij erin geslaagd via
Londen naar Parijs te vluchten, en sedertdien zou hij onmiddellijk
worden gearresteerd zodra hij VS-bodem zou betreden. Pogingen van de
kant van de VS om hem uitgeleverd te krijgen of hem in Frankrijk te
laten berechten, werden afgeketst. Die
Zwitsers houden er een heel dwaas beleid op na als het erom gaat heel
oude kwesties opnieuw op de agenda te zetten. Enige jaren geleden
overkwam het de Franse componist en dirigent Pierre Boulez (*1925) dat
hij tussen twee concerten even in Zwitserland was en eveneens werd
gearresteerd vanwege zijn uitspraak van zo'n vier decennia geleden dat
alle operahuizen van de wereld in brand gestoken dienden te worden. Dat
was vanzelfsprekend een symbolische uitspraak, hetgeen zelf de minst
begaafde politicus en politiefunctionaris kon begrijpen als hij/zij/het
de moeite had genomen om eens te kijken waar Boulez zoal als dirigent
had gewerkt nadat hij die mededeling in de wereldpers terug had kunnen
vinden. Onder meer in het Walhalla van de Duitse opera: het op
instigatie van Richard Wagner (1813-1883) gebouwde Festspielhaus op de
groene heuvel van Bayreuth. Zenuwzieke
dienstklopperij, die snel met een sisser afliep, ook en vooral doordat
Boulez een internationale bekendheid was en er van alle kanten
hulptroepen kwamen opdagen, onder wie de meest vooraanstaande (onder
meer) Zwitserse politici. Dit is thans in de kwestie Roman Polanski
eveneens het geval: de Franse minister voor cultuur, Frédéric Mitterand
meldde zelf dat hij president Sarkozy hierover heeft geïnformeerd en
die heeft op zijn beurt laten weten dat hij een snelle afwikkeling van
de kwestie met betrekking tot de Franse staatsburger Polanski als
gewenst beschouwt. In
Zwitserland liet het Verbond van regisseurs inmiddels weten het een
cultureel schandaal te vinden wat er is gebeurt, en dat dit het aanzien
van Zwitserland ernstig zal schaden. En daarin staat deze club ook niet
alleen. Al
met al een verheugende zaak, die echter nimmer zoveel stof zou hebben
doen opwaaien als het een eenvoudige staatsburger was geweest die in
deze justitiële mallemolen zou zijn beland. Alle mensen zijn weliswaar 'gelijk', maar er zijn
nog steeds groepen die in min of meerdere mate gelijker zijn. __________ [1]
In die door Polanski geregisseerde, hier en daar slapstickachtige
speelfilm trad de regisseur zelf op in één der hoofdrollen en dat gold
tevens voor zijn toenmalige echtgenote Sharon Tate (met wie hij in
januari 1968 was getrouwd en die in augustus 1969, acht maanden
zwanger, door de bende van Charles Manson werd vermoord. __________ Afbeelding: Regisseur Roman Polanski tijdens het Filmfestival van Cannes in 2002.