Ein Heldenleben van Richard Strauss in Middagconcert van de KRO
In het Middagconcert van de KRO op Radio 4 zal op dinsdag 15 december in het eerste gedeelte tussen 13:03 uur en 14:30 uur als derde en laatste onderdeel van het symfonische concert een uitvoering klinken van het symfonisch gedicht Ein Heldenleben, opus 40, gecomponeerd in de jaren
1897-1898 door Richard Strauss (1864-1949) worden uitgevoerd. Het Residentie Orkest staat onder leiding van Edo de Waart (*1941). Het betreft de opname van een concert van 28 november, gegeven in de Haagse Dr. Anton Philipszaal.
De Kersentuin van Anton Tsjechov maandagavond en -nacht op Arte-televisie
Maandag 14 december zal de tweetalige cultuurzender Arte-televisie een Franse versie met Duitse ondertitels uitzenden van het laatste drama van Anton Tsjechov (1860-1904) De Kersentuin, voor het eerst publiekelijk uitvoerd in januari1904.
Een uitgebreid artikel hierover is te vinden op het Nederlandstalige weblog All art is quite useless van Rond1900.nl, over alle vormen van cultuur tijdens het fin de siècle
Vincenzo Bellini's eigen versie van 'Romeo en Julia' zondagavond op WDR3
In de serie Bühne-Radio van de Duitse regionale radiozender WDR 3 (Köln) kunt u op zondag 13 september 's avonds tussen 20:05 uur en 23:00 uur luisteren naar het muziekdrama I Capuleti e I Montecchi uit 1830 van Vincenzo Bellini (1801-1835). Solisten, koor en orkest van het Royal Opera House Covent Garden worden geleid door Mark Elder. Deze opera is geschreven op teksten van Felice Romani (1788-1865), die daartoe een eigen, reeds bestaand libretto heeft bewerkt, dat aanvankelijk was bedoeld voor Giuliietta e Romeo (1825), naar William Shakespeare van Nicola Vaccai (1790-1848). Bellini's opera werd voor het eerst opgevoerd in de Milanese Scala op 11 maart 1830. Maria Malibran schitterde in deze oopvoering. Bij de heropname in het repertoire van La Scala in 1966 er een bewerking door Claudio Abbado werd gepresenteerd, die de rol van Romeo door een tenor liet zingen.
Kwam de eerste Amerikaan waarachtig 'van de overkant'?
Overeenkomsten in skeletten
De tweede, publieke Duitse televisiezender ZDF stuurt op woensdag 16 december tussen 22:15 uur en 22:45 uur een nieuwe aflevering van de programmaserie Abenteuer Wissen; de titel van de aflevering luidt Der erste Amerikaner. Vanuit Siberië zo wordt thans aangenomen hebben de eerste mensen het continet van de Nieuwe Wereld bereikt; dat zou moeten zijn gebeurd tijdens de laatste ijstijd. Recente vondsten van skeletten schijnen te duiden op uiterst vroege bewoning, aangezien ze overeenkomsten vertonen met skeletten die in Zuid-Oost Azië zijn 'opgedoken'.
Twee verfilmingen van Grimmsprookje König Drosselbart direct na elkaar
Omzetting in beelden
Veel van de sprookjes van onder anderen Hans Christian Andersen (1805-1875), Ludwig Bechstein (1801-1860), 'Moeder de Gans' (lees: Charles Perrault: 1628-1703) en de Gebroeders Grimm (Jacob: 1785-1863, en Wilhelm: 1786-1859) zijn in tal van bewerkingen over onze aardbodem verspreid, onder meer in de vorm van rolprenten. Van de talrijke Oostblok-versies die vooral na de Tweede Wereldoorlog zijn verschenen, worden in de schoolvakanties vooral in de periode rond Pasen en in de decembermaand regelmatig herhalingen door de verschillende zendgemachtigden in het Duitse taalgebied herhalingen uitgezonden. Dat is ook dezer dagen weer het geval en het bijzondere is deze keer dat er op één dag, vlak na elkaar twee versies van de verfilming van het Grimm-sprookjeKönig Drosselbart zal worden uitgezonden door twee verschillende Duitse publieke netten.
Verschil in lengte
Er ligt zo'n kwart eeuw tussen de twee verfilmingen van het sprookje. Als eerste wordt op de regionale Duitse televisiezender NDR de Duitse versie van Sibylle Tafel (*1966) uit 2008 vertoond, waarin Hubert Mulzer, Ken Duken en Arthur Brauss optreden. Deze rolprent duurt een uur en wordt gestart althans, als alles volgens de regelen der kunst verloopt om 14:15 uur. De oudere versie van hetzelfde sprookje via filmbeelden is een Tsjechisch-Duitse coproductie, van de Tsjechische regisseur Miloslav Luther (*1945). Daarin komen we als we die film gaan zien Lukas Vaculik, Adriana Tarabkova en Marian Labuda tegen. Deze film heeft een lengte van iets meer dan anderhalf uur, met 15:25 uur als startpunt, uit te zenden door het tweede publieke Duitse televisienet ZDF.
Assepoester
Daaraan voorafgaand kunt u als u bereid bent af te zien van de nieuwereDrosselbart-verfilming een Duits-Frans-Tsjechische coproductie bekijken van een andere rolprent, die eveneens een sprookje van de gebroeders Grimm als onderwerp heeft: Assepoester, uit 1989, van de Oostenrijkse regisseuse door Karin Brandauer (1945-1992).
____________
Afbeeldingen
1. De gebroeders Jacob (rechts) en Wilhelm Grimm, in 1855 geschilderd door Elisabeth Maria Anna Jerichau-Baumann (1819-1881).
2. Voorzijde van de dvd-doos van de verfilming door Miloslav Luther (1984) van König Drosselbart.
Charles Dickens' Little Dorrit in veertien delen bij de NCRV op Nederland 2
Van armoede naar rijkdom
Vanaf maandag 14 december zal de NCRV via Nederland 2 het veertiendelige kostuumdramaLittle Dorrit van Charles Dickens (1812-1870) uitzenden. De roman is geschreven in de jaren 1855/57 en in laatsgenoemd jaar als boek verschenen. In de Nederlandse versie die bij de Gebroeders Graauw, Amsterdam Soerabaja, is uitgekomen, is de naam Dorrit veranderd in Dora. De vertaling is gerealiseerd door C.M. Mensingh; het bijna 500 pagina's tellende boek op groot romanformaat met twee kolommen druks, is voorzien van 58 houtgravures 'naar teekeningen van J.C. Mahoney'.
De roman is opgesplitst in twee delen: het eerste telt zesendertig hoofdstukken, het tweede vierendertig. Qua titels van die delen is er een duidelijke tegenstelling: Armoede, respectievelijkRijkdom. Dat kan in de loop van veertien delen elk van drie kwartier nog tot flink wat dramatische situaties leiden. Scenarioschrijver Andrew Davies is van mening dat Little Dorrit als hoofdthema heeft de wijze waarop mensen uit alle lagen van de bevolking omgaan met rijkdom en armoede. Parallellen naar onze tijd en niet alleen maar in het land van Dickens en van de NCRV dringen zich vanzelfsprekend aan ons op.
Tom Courtenay en Emma Pierson de laatste als Dorrit vertolken de belangrijkste rollen in dit kostuumdrama.
Maandag wordt Little Dorrit uitgezonden tussen 17:35 uur en 18:20 uur.
__________
Afbeelding: Tekening uit de Nederlandse vertaling die is verschenen bij uitgeverij Gebroeders Graauw: "De toeschouwster stond met de hand op haar borst naar het meisje te kijken."
Hoe lang houdt de planeet aarde ons mensen nog uit?
Klimaatverandering
De nakende catastrofe schijnt eindelijk serieus te worden genomen, ook al weten we althans op het moment dat dit wordt geschreven nog niet precies welke harde afspraken er uitrollen aan het einde van de Klimaatconferentie in Kopenhagen. In ieder geval is er voldoende gespreks- en discussiestof, zelfs als we dat beperken tot wat de diverse programma's op de beeldbuis ons te bieden hebben.Op woensdag 9 december zijn er drie verschillende uitzendingen op evenzovele televisiezenders, die gelukkig na elkaar worden vertoond, waardoor de geïnteresseerde niet meer hoeft te kiezen.
David Attenborough vraagt
Om 22:00 uur begint BBC Two Televison met een nieuwe aflevering van Horizon, een populair-wetenschappelijke serie. De titel van deze avond is How many people can live on planet earth?
David Attenborough zoekt naar het antwoord op die vraag en betrekt in zijn overwegingen de enorme groei van het aantal mensen dat de aardkloot bevolkt. In de twintigste eeuw is het aantal mensen verdubbeld, en die groei heeft vooral plaats in de ontwikkelingslanden. Toch heeft de planeet het meest te lijden onder de manier waarop wij in het rijke westen leven.
Toekomst van de aarde
De Nederlandstalige, Belgische zender CANVAS vertoont diezelfde avond, tussen 22:55 uur en 00:25 uur een BBC-documentaire getiteld Future earth, die de werkelijkheid omtrent de opwarming van de aarde weliswaar niet schuwt, maar die in zoverre optimistisch is dat men ons laat zien dat er heel veel kan worden gedaan om een totale catastrofe te voorkomen. Niet alleen de wetenschap kan daartoe het nodige bijdragen, het zal mede afhankelijk zijn van de individuele mens.
Afscheid van het ijs
Het tweede publieke Duitse televisienet vertoont in de nacht van woensdag 9 op donderdag 10 december een documentaire over de gevolgen van de klimaatverandering. ZDF-verslaggever Klaus Peter-Siegloch heeft de afgelopen zomer een tocht door de wateren gemaakt van de Noordelijke IJszee die sinds mensenheugenis onbevaarbaar was, maar door het in rap tempo smelten van het ijs toegankelijk en steeds meer wordt voor de scheepvaart.
De culturele kaalslag in de Bondsrepubliek Duitsland is begonnen
Naar dezer dagen bekend werd via een actualiteitenrubriek die via de televisie wordt uitgezonden, is de culturele kaalslag in de Bondsrepubliek Duitsland begonnen. Miljoenen worden bezuinigd, en de verantwoordelijken hopen dit zo geruisloos mogelijk zonder direct voetlicht te kunnen realiseren. Daarom vallen de meeste klappen daar waar geen massaprotesten te verwachten zijn: bij individuele kunstenaars of kleine groeperingen. Verder worden door de staat allerlei ingrepen gebezigd waardoor de deelstaten of de gemeenten worden opgezadeld met de gevolgen ervan en veelvuldig niet de hiaten kunnen opvullen. Maar wat moet een stad zonder bibliotheek of museum. Niet alleen voor de bewoners van zo'n stad en de directe omgeving is een eventuele ingreep van die omvang een slag in het gezicht. Bij het ontbreken van een museum van enig niveau zal het aantal bezoekers aan zo'n stad ook afnemen, en dat heeft weer heel directe gevolgen voor de omzet van, in eerste instantie, de middenstand.
Nu weten we reeds dat hier en daar het plaatselijke theater moet worden gesloten, festiviteiten zijn afgelast en een Nibelungen-Festival waarvoor al enige tijd reclame wordt gemaakt, is eveneens van de baan.
Dat de rekening vor het smijten met miljarden als gevolg van de bankencrisis en alle daaruit voortvloeiende ellende wereldwijd binnen niet al te lange tijd zou worden gepresenteerd, was duidelijk, en de vrees dat dit in eerste instantie zou worden verhaald op de cultuur en op de mensen met de kleinste beurs, was evenzeer duidelijk. "Eine neue Politik" valt nergens te bespeuren. Nederland zal direct na de verkiezingen in het voorjaar van 2010 ongeveer dezelfde maatregelen nemen.
Belastingbeloften
Ergens moeten de door de nieuwe Duitse zwart-gele regeringscoalitie aangekondigde belastingverlagingen, voor 2010 vandaan komen, en altijd weer blijkt dat het eerste waarop moet worden bezuinigd, de bedragen voor cultuur zijn. In de Süddeutsche Zeitung van hedenochtend kan men echter alweer lezen dat sommige weinig verdienenden vanaf 2010 nu juist meer belasting moeten gaan betalen. Maar op het glunderend verkondigde heil dat de leiders van ons oostelijk gelegen buurland blijven de mensen met een kleine beurs hopen; velen van hen zullen bedrogen uitkomen. In ARD's Morgenmagazin verklaarde de voorzitter van de Bund der Steuerzahler dat er alleen van belastingverlaging sprake kan zijn als de bureaucratie wordt teruggedrongen. De afwikkeling van zaken tussen de regering en de diverse administratieve instellingen van de deelstaten en gemeenten of vanuit de deelstaten naar de gemeenten kan zes miljard euro goedkoper. Dat kan deels worden gebruikt om de staatsschuld te verminderen en om de belastingen enigszins te verlagen.
Een deel daarvan zou men echter ook kunnen gebruiken om de kaalslag binnen de cultuur van het huidige Duitsland tegen te gaan.
Tijdens het doorwerken van vele, hoge stapels oudere kranten om te beslissen wat voor de kringloop kan worden weggedaan stuitte ik op twee artikelen met betrekking tot de toen als "de beul van Treblinka" gekwalificeerde Ivan (John) Demjanjuk. De vrijspraak geschiedt ondanks het feit dat de man in de ogen van zijn rechters wel een oorlogsmisdadiger is. En ook heeft het Hof de getuigenissen van de overlevenden van Treblinka niet aangetast, die Demjanjuk als Ivan de Verschrikkelijke hadden aangewezen. Op de voorpagina van NRC/Handelsblad troffen we hieronder afgedrukte kop aan op donderdag 29 juli 1993:
Die ochtend had het Israelische Hooggerechtshof de in 1988 ter dood veroordeelde Demjanjuk vrijgesproken wegens "twijfel". In een kader naast dit artikel worden de gebeurtenissen vanaf 1940 uit de optiek van de Aanklager onder elkaar gezet, direct daarnaast binnen hetzelfde kader is te zien hoe diens verdediging de Werdegang van Demjanjuk, vanaf het moment dat hij in dienst treedt van het Sovjet-leger tot en met 1944. Pas in 1950 gaat de geschiedenis verder en dat gedeelte is gecentreerd omdat daarover geen controverse bestaat tussen Aanklager en Demjanjuks verdediging.
Lisette Lewin in de Volkskrant, een week later
Zes dagen later, op 4 juli 1993, opende een FORUM-pagina van de Volkskrant met een groot artikel van Lisette Lewin met de kop
Lisette Lewin pleit daarin voor het zo snel mogelijk naar huis sturen van Demjanjuk, omdat een dergelijk onverkwikkelijk proces niet nogmaals mag plaatshebben. "Daar zijn ookde slachtofffers niet bij gebaat", luidt de laatste zin van de synopsis.
Hoewel ze in haar bijdrage gegronde redenen aandraagt om haar gevoelen te staven, zijn er zestien jaar later kennelijk massa's overlevenden een aanhang, die daar anders over denken. Vandaar dat het huidige proces Demjanjuk dat door velen als he laatste grote NS-proces wordt beschouwd in München niet alleen zoveel aandacht krijgt in de media, maar ook omdat het om dezelfde man gaat als in 1993.
Reportage op Arte-televisie
Woensdag 9 december presenteert Arte-televisie de reportage Der Fall des Iwan Demjanjuk, over het proces dat op 30 november in München is begonnen tegen de man die opnieuw wordt beschuldigd van oorlogsmisdaden in onder meer het Duitse concentratiekamp Sobibor tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het is een film, gemaakt in opdracht van de Südwest Rundfunk (SWR), door Wolfgang Schoen, Frank Gutermuth en Sebastian Kuhn.
De reportage, die op het formaat 16:9 zal worden uitgezonden, wordt op zaterdag 12 december, eveneens door Arte-televisie, herhaald, in de middag vanaf 14:55 uur.
Georges Bizets muziekdrama Carmen op Arte-televisie, vanuit La Scala
Nieuwe productie Arte-televisie presenteert hedenavond tussen 20:45 uur en 22:40 uur, en daarna het resterende gedeelte tussen 22:55 uur en 00:15 uur een nieuwe productie van de operaCarmen uit 1875 van Georges Bizet (1838-1875) in een live-versie vanuit Teatro alla Scala in Milaan, waar heden het nieuwe seizoen wordt gestart. Dat is om 18:00 uur, zodat we deze live-versie in een 'uitgesteld relais' te zien krijgen. De mezzosopraan Anita Rachvelishvili vertolkt de rol van Carmen, de tenor Jonas Kaufmann kruipt in de rol van Don José, hetgeen hij eerder in Covent Garden deed. Escamilio wordt uitgebeeld door de bariton Erwin Schrott, en als Micaela kunnen we kijken en luisteren naar de sopraan Adriana Kucerova. Voor de enscenering tekent Emma Dante; voor de muzikale leiding is Daniel Barenboim verantwoordelijk. Voor zo'n televisieversie komt er nog altijd weer een 'tussenstation: de televisieregie. Patrizia Carmine heeft die taak op zich genomen
The magic box, biografische speelfilm uit 1951 zondag op België EEN
Biopic als matinee Op zondag 6 december, 's middags tussen 14:05 uur en 15:50 uur vertoont de Nederlandstalige, Belgische zender EEN de speelfilm The magic box uit 1951, van John Boulting (1913-1985) over het leven van de Britse portretfotograaf, cinematograaf en veelzijdige uitvinder William Friese Greene (1855-1921), die tot op de dag van vandaag zelden wordt genoemd in de hoedanigheid waar hij rechtens aanspraak op kan maken: de eerste ware cinematograaf te zijn, met toegekend patent en al, in plaats van Edison en de gebroeders Lumière.
Een uitgebreider artikel over het wel en wee van de man in kwestie, alsmede de totstandkoming, dertig jaar na zijn overlijden van de biografische speelfilm, is te vinden op de Nederlandse fin de siècle website All art is quite useless.
Binnen vijf dagen drie maal een Mahler-symfonie: tweemaal op de radio, eenmaal via Mezzo-tv
Tussen zondag 6 december, 's middags vanaf 14:02 uur en donderdag 10 december, 's avonds om ongeveer half zeven, kunt u tweemaal luisteren naar de Tweede Symfonie van Gustav Mahler (1860-1911), waarvan de laatste met beelden, want uitgezonden door de Europese muziekzender Mezzo-televisie. De versie op zondagmiddag komt bij u binnen vooropgesteld dat u dat zou willen via Radio 4. Later op de avond kunt u via de Noordduitse radiozender NDR Kultur nog luisteren naar de Eerste Symfonie, Der Titan. Nadere gegevens zijn te vinden in een artikel dat ik heden heb gepubliceerd op de website All art is quite useless van Rond1900.nl over de cultuur van het fin de siècle.
Gevarieerd opera-aanbod op radio en televisie gedurende het weekeinde
Uit anderhalve eeuw
Het opera-aanbod op radio en televisie gedurende de avond van zaterdag 5 december en de middag van zondag 6 december, bestrijkt een periode van anderhalve eeuw. Joseph Haydns muziekdrama Lísola disabitata stamt uit 1797 [1], Albert Herring van Bejamin Britten (1913-1976) stamt uit 1947. Daartussenin werd Aida gecomponeerd door Giuseppe Verdi [2], en zijn er er zelfs twee versies van Pjotr Iljitsj Tsjajkovski's enige komische opera Vakula de smid, later onder de titel De Pantoffeltjes [3] ontstaan, waarvan de tweede versie zich heeft kunnen handhaven, ook al is deze, zelfs onder operaliefhebbers nauwelijks bekend. Zo'n halve eeuw nadat die tweede editie van Tsjajkovski's fantastische muziekdrama in première was gegaan, kwam George Gershwin (1898-1937) kort voor zijn voortijdige overlijden, in 1935 met Porgy and Bess voor het voetlicht.
Drie op de radio, twee via de televisie
Radio 4 presenteert in het NPS-programma Opera live op zaterdag 5 december, vanaf 19:02 uur de genoemde Haydn-opera. Twee minuten eerder begint op BBC Radio 3 in het muziekprogramma Opera on 3 de uitvoering van Tsjajkovski's The Tsarina's Slippers. Om 20:00 uur start op de Nederlandstalige Belgische televisiezender EEN, in het operaprogrammaScala de uitvoering van Gershwins Porgy and Bess, een opname van een live-uitvoering, die de afgelopen zomer tijdens het festival Styriarte in het Oostenrijkse Graz werd gegeven. Klara zendt deze opera uit als hommage aan Nikolaus Harnoncourt, die op 6 december tachtig jaar wordt. Mezzo-televisie begint met de uitzending van Albert Herring, gecomponeerd door Benjamin Britten, om 20:30 uur. Deze rijk gevulde muziektheater-avond in de ether krijgt op zondag 6 december nog een staartje in de presentatie van Verdi's Aida op de tv-zender Nederland 2 in het NPS-programma Podium, dat de hele maand december Italiaanse opera's zal presenteren. De opera, die zal worden gepresenteerd door Dieuwertje Blok, begint om13:30 uur en duurt tot ongeveer 16:35 uur.
__________
[1] Haydns opera Het onbewoonde eiland wordt op deze site in een separaat artikel besproken.
[2] Over Aida van Giuseppe Verdi kunt u een artikel vinden op het Nederlandse weblog All art is quite useless over de cultuur van het fin de siècle.
[3] Een artikel over De Pantoffel(tje)s is te vinden in het elektronische cultuurtijdschrift All art is quite useless, gepubliceerd op vrijdag 4 december.
__________
Afbeelding: Grote scène uit de opvoering van Tsjajkovki's komisch-fantastische muziekdramaThe Tsarina's Slippers door The Royal Opera House Covent Garden. (Foto: Bill Cooper, overgenomen van de website van BBC Radio 3, Opera on 3.)
Ein deutsches Requiem van Johannes Brahms vrijdagavond op WDR3-radio
Op vrijdag 3 december zal de Duitse regionale radiozender WDR3 in de programmareeks Konzert live een uitvoering in de ether sturen van Ein deutsches Requiem van Johannes Brahms (1833-1897). Het WDR Sinfonieorchester Köln zal worden geleid door Semyon Bychkov, medewerking zal worden verleend door het Koor van de Norddeutsche Rundfunk, alsmede door vocale solisten.
Een uitgebreid artikel met achtergronden, alsmede een toelichting op deze compositie is op de muzieksite Tempel der Toonkunst te vinden op 6 januari 2008.
Stalins Duitse elite na de Tweede Wereldoorlog in reportage op Arte-televisie
Arte-televisie zendt op woensdag 2 december, 's avonds tussen 21:00 uur en 21:50 uur een reportage uit over Oost-Duitse wetenschappers en ingenieurs, die onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog werden gedwongen om in de Sovjetunie te leven en te werken. Dat was onderdeel van de straf voor het feit dat Duitsland de oorlog had verloren. Voor de volledigheid dient er vanzelfsprekend aan te worden toegevoegd dat er eveneens grote aantallen wetenschappers uit West-Duitsland naar de Verenigde Staten werden verscheept en aldaar werden ingezet voor hetzelfde doel: vooruitgang boeken op allerlei terreinen, waarmee beide groeperingen onderdeel werden van de handelingen binnen het kader van de snel publiek te worden Koude Oorlog.
Zie voorts de bijdrage over een eventueel op handen zijnde rehabilitatie van Jozef Stalin op deze site.
De terugkeer van Jozef Stalin in BBC Two Televions reeks This World
BBC Two Television zendt op woensdag 2 december een reportage uit over een reis die de bekende onderzoeksjournalist John Sweeney door de voormalige Sovjetunie heeft gemaakt om te onderzoeken of de uit die contreien meest notoire massamoordenaar van de twintigste eeuw nu werkelijk wordt gerehabiliteerd. Dat er groeperingen waren die zich direct na de val van het communisme openlijk vertoonden en hun verering voor die satanische krankzinnige niet onder stoelen en banken meer staken, was bekend, ook in het westen, maar dat er zich nu tekenen zouden voordoen van een soort eerherstel al dan niet officieel, maar door de machthebbers, al dan niet oogluikend, toegestaan, zou een nieuwe ontwikkeling zijn. Mede daardoor is het de moeite waard om een kijkje te nemen op genoemde zender, die tussen 20:00 uur en 21:00 uur onze tijd de aflevering Stalin's Return presenteert in de reeks This World.
Gérard Philippe samen met Michèle Morgan in René Clairs Les grandes manoeuvres uit 1955
Eenmalig op Arte-televisie
In het middagprogramma van woensdag 2 december heeft Arte-televisie tussen 14:45 uur en 16:30 uur de speelfilm Les grandes manoeuvres uit 1955gepland. Het is een Frans-Italiaanse coproductie, geregisseerd door René Clair [1] die tevens het draaiboekschreef. De hoofdrollen worden vertolkt door Gérard Philippe (1922-1959), Michèle Morgan [2]; Brigitte Bardot komt in een bijrol voor het voetlicht. Robert Lefebvre (1907-1989) verzorgde het camerawerk en de muziek is afkomstig uit de pen van Georges Van Parys (1902-1971).
Kort voor het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in 1914 sluit de Franse luitenant Armand de la Verne, een onverbeterlijke rokkenjager, een weddenschap met andere soldaten dat hij om het even welke vrouw zal weten te veroveren nog voordat de zomermanoeuvres van start gaan.
Eastmancolor
Marie-Louise is een elegante verschijning, van beroep is ze hoedenmaakster; zij is vanzelfsprekend, ben je geneigd te zeggen niet op de hoogte van de weddenschap, en zij valt als een blok voor de zo nadrukkelijk van zichzelf overtuigende charmeur. Maar dan gebeurt het onverwachte en onbedoelde: de grote verleider wordt verliefd op haar. De grote lievelingen van het Franse filmdoek halverwege de vorige eeuw trakteren de kijker op een romantisch filmverhaal dat in de studio is opgenomen en alle kenmerken van een Clair-productie vertoont. De rolprent wordt omschreven als een mengeling van komedie en tragedie. Het camerawerk in Eastmancolor, van Robert Lefebvre is allerwegen geroemd vanwege de enorme dynamiek en fraaie brede shots. De film is onderscheiden met de Prix Louis Delluc.
__________
[1] Zijn burgerlijke naam was René-Lucien Chomette; hij leefde van 11 november 1898 tot 15 maart 1981.
[2] Volgens de burgerlijke stand heet zij Simone Roussel; zij werd op 29 februari 1920 geboren.
VPRO's 3Doc met de documentaire De Viagraman van en met Michael Schaap
Erectiele disfunctie
Op woensdag 2 december, tussen 20:30 uur en 21:25 uur, presenteert de VPRO via Nederland 3 in de reeks 3Doc de film De Viagraman een documentaire van Michael Schaap over de revolutionaire blauwe pil die een decennium geleden na de gebruikelijke testfase op de markt gekomen is onder de naam Viagra. Zoals de komst van de anticonceptiepil, inmiddels al bijna weer een halve eeuw geleden eveneens voor een revolutie in de anatomie van het seksuele gebeuren in de meest ruime zin dus niet alleen in de voorbereidingen en uitvoering van de paringsdaad doordat de man de macht over de seksualiteit van de vrouw heeft verloren, lijkt het er nu op dat door de komst van die nieuwe pil de man ook nog eens deels de macht over zijn eigen seksualiteit heeft verloren, al wil men graag de indruk wekken dat viagra hem juist voorziet van het stuk macht over in ieder geval de erectiele functie van het eigen lichaam. Doch dat kun je ook heel anders zien. Juist het feit dat men zich voor zoiets begeeft op de weg van de minste weerstand door ervoor te zorgen dat de disfunctie zich niet zo erg lees zo vaak of zo aanhoudend openbaart, kiest men voor 'behandeling' met een middel waarvan de gevolgen op de middellange termijn nog in het geheel niet duidelijk zijn.En juist omdat mannen veelal in groepen werken, sporten, zuipen, biljarten en wat niet al, komt het haantjesgedrag en de pikorde veel meer op de voorgrond dan dat binnen individualistisch getinte situaties het geval zal zijn. Haantjesgedrag en de pikorde zijn doorgaans al niet veel meer dan een poging tot compensatie van de zelftwijfel, de daaruit ontstane angsten en aanverwants.
Persoonlijke noot
Zelf zou ik van mijn leven het niet in mijn hoofd halen om die pil in te nemen, al zou ik gedurende de rest van mijn bestaan en dat is nog even, want ik word 218 jaar oud 36 uur per etmaal totaal generaal impotent zijn. Er bestaan hogere waarden in het leven, welke ver uitstijgen boven de lengte van de meest imposante erectie zie daartoe de derde afbeelding in het artikelMeeste mannen zijn lang, breed en dik tevreden over hun penis, zo blijkt uit medisch onderzoek, verschenen op onze moedersite Cultuurtempel op 17 januari 2008).
Van de dochter van een overleden vriend een medisch specialist kreeg ik veel boeken en andere cultuurgoederen uit diens nalatenschap. Daartussen bevond zich een videocassetteBehandelen van erectiestoornissen met Viagra Meningen van artsen en patiënten. Nu ik in de VPRO-Gids een uiterst leesbaar en met humor doorspekt artikel las van Minou op den Velde, voorafgaande aan de documentaire in kwestie, heb ik die cassette maar weer eens tevoorschijn gehaald om in deze bijdrage af te beelden, en kwam ik tot de conclusie dat mijn vriend de dokter deze helemaal niet had bekeken, aangezien de cassette nog geseald (zo heet dat tegenwoordig in het Nederlands) in de doos lag, stond of hing (wat u maar wilt).
Documentaire
In de documentaire licht Michael Schaap ook een tip van de sluier van zijn eigen ervaringen met het middel Viagra, en in het artikel in de VPRO-Gids wordt ons beloofd dat ook datgene wat we op de beeldbuis in huis kunnen bekijken niet gespeend is van humor. En dat zulks in het geslachtsleven best mag, want zelfs verkwikkend en opwekkend kan zijn, behalve wanneer men de slappe lach krijgt dus weet u waarschijnlijk nu ook uit welke hoek die uitdrukkingafkomstig is wist een eeuw geleden Dr. D.Ph. van Vloten Elderinck ook reeds toen hij een tetralogie schreef over De sexuele zeden in woord en beeld, en een der vier boeken daarvan de titel droegDe humor in het geslachtsleven. 't Is alweer ruim vier decennia geleden dat dit standaardwerk werd herdrukt in een geheel omgewerkte editie van drie delen, aangezien de uitgever wat huiverig was voor homo's en lesbo's en derhalve het deel De dwalende Venus niet in de heruitgave heeft opgenomen. Ja ja, de wilde jaren zestig waarin alles op het gebied van seks scheen te kunnen.
Maar goed, als u wilt lachen en nadenken over het gemak waarmee men heden ten dage voor van alles en nog wat een pilletje neemt, zonder erover na te denken wat die handeling weer tot gevolg kan hebben, bent u een brave slaaf van de, schatten aan bijkans u allen verdienende, farmaceutische industrie geworden. Want dat die er niet bij gebaat is om u te helpen maar wel om u te laten slikken, is al zo vaak en zo intens onomstotelijk bewezen dat we ons daar niet meer in hoeven te verdiepen, althans niet speciaal in dit kader dat de Farmaceutische Dans om het Gouden Kalf niet opnieuw onder uw aandacht hoeft te brengen. Ongetwijfeld zal ook dat aspect in de film in kwestie aan de orde komen.
Dat geldt overigens ook voor het thema porno dat voor veel mannen bij het dagelijks leven hoort en evenzeer verslavend kan werken als verdovende of opwekkende middelen. De hulpverlenende instanties kunnen daarover meepraten. ____________
Afbeeldingen
1. Voorzijde van de videocassette over het behandelen van erectiestoornissen met Viagra.
2. Tekening van Zoltan Korai, behorende bij het artikel over de hierboven aangekondigde documentaire van de VPRO over deze erectiepil.
3. Voorzijde van het stofomslag van deel 2 uit de toen tot drie delen gereduceerde reeks De sexuele zeden in woord en beeld, in een bewerkte herdruk, verschenen in 1965.
De befaamde, soms ietwat dwarse gravin uit Oost-Pruisen: Marion Dönhoff
Op woensdag 2 december biedt het eerste publieke Duitse televisienet ARD/Das Erste tussen 23:30 uur en 00:15 uur in de nacht op donderdag 3 december een portret van Marion Gräfin Dönhoff (1909-2002), die, vrijwel zonder uitzondering alle ingrijpende gebeurtenissen van de twintigste eeuw heeft meegemaakt.Ze behoorde in Oost-Pruisen tot een adellijke familie die zich verre heeft weten te houden van de nationaal-socialisten ondanks dat vrijwel alle addelijke jongemannen lid werden van de Reiter-SS. Na de oorlog heeft ze daarover in zogeheten talkshows en interviews verteld.
De grootste bekendheid nationaal en internationaal heeft ze weten te verwerven als journaliste die veel heeft gereisd en reportages daarover heeft gepubliceerd. Later werd ze hoofdredacteur en mede-uitgeefster van het opinieweekblad in krantvorm Die Zeit dat internationaal in hoog aanzien staat. Die functie heeft ervoor gezorgd dat ze door velen uit de wereld van uitgevers, redacties en journalisten tot ver daarbuiten wordt gezien als één der meest vooraanstaande naoorlogse Duitse publicisten.
Voor haar boek over mensen en geschiedenis van haar geboorteland, Oost-Pruisen, Namen die keiner mehr
kennt, voor het eerst verschenen in 1962 en later in onverkorte
vorm als paperback-editie in de algemene reeks dtv (Deutscher Taschenbuch Verlag) werd Marion Dönhoff op 17 oktober 1971 geëerd met de Friedenspreis des Deutschen Buchhandels, een onderscheiding die jaarlijks wordt uitgereikt in de Frankfurter Paulskirche, op de laatste dag van de Frankfurter Buchmesse.
Van haar hand verschenen, naast alles wat ze in de 'eigen krant' liet opnemen, een bundel met Berichte und Betrachtungen aus fünf Jahrzehnten onder de titel Weit ist der Weg nach Osten, eveneens later als dtv-paperback, 1988), en in 1987 de bundel
Der südafrikanische Teufelskreis Reportagen aus drei Jahrzehnten (als dtv-paperback in 1989).
Alice Schwarzer, hoofdredacteur van het Duitse vrouwentijdschrift Emma heeft in 1996 de biografie Marion Dönhoff gepubliceerd, die in 2006 eveneens in paperback als Knaur Taschenbuch is uitgegeven.
____________
Afbeeldingen
1. Die Gräfin aan haar schrijftafel.
2. Op de dag van de uitreiking van de Friedenspreis des Deutschen Buchhandels, 17 oktober 1971.
3. Voorzijde van de dtv-editie van Namen die keiner mehr kennt.
4. Voorkant van de paperback-editie in de reeks Knaur Taschenbücher van de biografie over Marion Dönhoff door Alice Schwarzer.
Arte-televisie met thema-avond over ecomonie in Oost-Europa na de val van de Muur
Economische revolutie
Toen de Berlijnse Muur in 1989 eerst figuurlijk was gevallen, en er snel zodanig werd ingegrepen dat het monument van afzichtelijkheid enerzijds en tegelijkertijd het symbool van scheiding, ongelijkheid en onvrijheid althans als zichtbare getuige van de Koude Oorlog tot het verleden is gaan behoren, konden de landen achter het eertijdse IJzeren Gordijn vrij direct profiteren van de voordelen die een vrije handel biedt en die in principe voor al die landen openlag. In grote delen van die toen niet meer direct afgescheiden landen kwam vrijwel gelijktijdig het communisme ten val.
Thema-avond
Arte-televisie biedt de kijker op dinsdag 1 december, vanaf 20:50 uur, een thema-avond met als titel Der Preis der Freiheit, met daarin twee onderdelen, die beide een beeld geven van de balans die in Oost-Europa is opgemaakt na twintig jaar vrije handel tussen oost en west. Tussen 21:00 uur en 21:45 uur wordt Die andere Revolution uitgezonden, een reportage over particuliere initiatieven binnen de nieuwe, vooral marktgerichte economie in tal van Oost-Europese landen. Daarna volgt tussen 21:45 uur en 23:00 uur een film over het meedogenloze kapitalisme in het hedendaagse Roemenië.
De avond zal door Thomas Kausch worden gepresenteerd. Een herhaling kan worden bekeken op donderdag 10 december, 's ochtends vanaf 09:55 uur.