Verdi's komischeopera Falstaff dertien keer door Opera Zuid
Try out op vrijdag 15 mei In
het Parktheater te Eindhoven presenteert Opera Zuid aanstaande zondag,
's middags vanaf 14:30 uur, de eerste van dertien uitvoeringen binnen
een tijdsbestek van zeven weken, van het muziekdrama Falstaff uit
1893 van Giuseppe Verdi (1813-1901). Alleen de laatste presentatie, op
6 juli in het Concertgebouw te Amsterdam, is semi-scenisch, de overige
voorstellingen zijn, zoals gebruikelijk bij een opera, gewoon op de
planken van de diverse theaters.
De tekst voor Falstaff is afkomstig van librettist [1]
Arrigo Boito (1842-1918). Gebaseerd op een combinatie van twee, totaal
verschillende, Shakespeare-stukken laat de librettist zien hoe goed
zijn gevoel voor humoritische dramatiek is, en daarin is de componist
hem, toen reeds op hoge leeftijd, gevolgd. Een uitgebreid artikel met de primair benodigde, dan wel gewenste, gegevens kunt u vinden op het fin de siècle cultuurweblog All art is quite useless van Rond1900.nl. __________ Afbeelding: Scène tijdens de repetitie op 21 april 2009 van Falstaff door Opera Zuid. An de Ridder als Nanette en Fabio Trümpy als Fenton. (Foto: Morten de Boer.)
Fascinerend Arte-televisie
heeft op donderdag 14 mei , des avonds tijdens het belangrijkste
televisiemoment van de dag tussen 20:15 uur en 21:00 uur een
documentaire over de inktvis op het programma staan. Dat werd wel tijd
ook, aangezien we over tal van dieren variërend van alledaags tot
relatief zeldzaam, dan wel bedreigd met uitsterven worden
geïnformeerd via films, maar over de inktvis hoor en lees je althans
spontaan weinig. Maar het dier dat geen echte vis is, fascineert toch
menigeen: niet alleen doordat het bacht armen heeft die uit het hoofd
groeien en daarnaast voorzien is van ogen welke aan die van de mens
doen denken en tenslotte blauw bloed in de aderen heeft stromen, en
alleen al dat begrip spreekt bij menigeen tot de verbeelding.
Documentaire uit 2006 De film, die thans door Arte zal worden uitgezonden, draagt de titel Tintenfische Acht Arme mit Köpfchen. Die documentaire van Gisela Kaufmann is gerealiseerd in 2006, in opdracht van de Westdeutsche Rundfunk (WDR). Deze cephalopoden
dieren welker voeten in de kop 'ontspringen' hebben de beschikking
over een enorm scala aan mogelijkheden ter vermomming; zodanig zelfs
dat er geen ander dier is dat daar tegenop kan. Binnen enkele seconden
kunnen ze hun vorm en kleur aanpassen, en als het moet, kunnen ze snel
uit het gezicht verdwijnen door in een wolk van de eigen inkt te
vluchten. Sommige van hen zoals de inktvis zijn daarin zo intens
bedreven dat ze, door het strak trekken van de huid, kleuren van de
omgeving kunnen aannemen. Een betere camouflage is niet denkbaar.
Met prijzen overladen Deze
natuurdocumentaire die een coproductie is van de Australische
maakster, de WDR, Arte en ABC Television van het eigen continent van
Gisela Kaufmann is op tien festivals met een prijs onderscheiden,
waaronder één voor de beste onderwaterfotografie. De
rolprent die op het beeldformaat 16:9 wordt gepresenteerd, zal nogmaals
door Arte worden uitgezonden op donderdag 21 mei, in de middag vanaf
14:00 uur.
____________ Afbeeldingen
1. Inktvis met acht armen.
2. Enevoudiger type inktvis.
Dochter van de bergen ' over de heilige rivier de Ganges
Veelbesproken Indiase stroom De tweede Nederlandstalige Belgische televisiezender Canvas zal op donderdag 14 mei 's avonds tussen
22:00 uur en 22:55 uur de eerste aflevering van een driedelige serie
presenteren over de meer dan 2.500 kilomter lange rivier de Ganges die
zowel door India alsook door Bangladesh stroomt. Die eerste aflevering
draagt de titel Daughter of the mountains.
De Ganges geldt nog steeds als een heilige stroom ondanks de extreme
vervuiling van het water, dat tijdenlang een bedreiging heeft gevormd
voor het leven van de mensen in dat land maar vanzelfsprekend vooral
diegenen die aan weerszijden van het water wonen. Talloze vrouwen doen
de was nog altijd ouderwets in het rivierwater en miljoenen mensen
nemen er een bad, somtijds op hoogtijdagen bijvoorbeeld massaal, en
dat zoiets eventueel zeer ernstige vervuiling in de hand werkt, zal
duidelijk zijn. Ook wordt er aan de oevers van dit water veelvuldig een
crematie voltrokken.
Vier bronnen, vier tempels De
Ganges ontspringt hoog in de Himalaya uit vier bronnen. Bij elk van die
bronnen staat een oude tempel, die stuk voor stuk, en jaar in, jaar
uit, vele duizenden pelgrims en waarschijnlijk ookwel flink veel
toeristen trekken. __________ Foto: Satellietopname van de rivier de Ganges met de delta.
Thema-avond op Arte-televisie over positieve kanten van lelijk zijn
Esthetische begrippen Vooropgesteld dat er tamelijk veel verschillende opvattingen bestaan over wat mooi of lelijk is zou zijn, is dan wel een betere omschrijving, aangezien juist bij kwalificaties als mooi en lelijk enorme
discrepanties optreden, ook, en zeker niet in de laatste plaats, tussen
mensen die op tal van fronten: maatschappelijk, politiek en anderszins
cultureel op één lijn zitten zij er nadrukkelijk gewaarschuwd jegens
sluipend zich opdringende conclusies, die op een niet al te bewust
niveau worden getrokken uit de emotie die wordt gevoeld als men iets
mooi vindt. Door het ondergaan van uitingen van kunst(en) klassieke
muziek, respectievelijk wat daarvoor moet doorgaan, zoals de
onophoudelijke muziek-destructie door André Rieu en tal van aanverwante
muziek-verachtende lieden worden in het onderbewuste vlak allerlei
links gelegd naar positieve zaken, zoals kwaliteit en ware schoonheid.
Hitler heeft indertijd menigeen zo direct uit het hart gesproken
althans wist zulks perfect te suggereren en zo kon het gebeuren dat
zijn eerste slachtoffers die mensen waren welke de moeite namen om hem
toe te horen en zich te laten meeslepen want daar schuilt het
grootste gevaar in zaken die in een affectieve preoccupatie worden
'geconsumeerd' want toen had men immers het mooie, het ware, en
derhalve het 'schone', ontdekt. Doch, indien een dergelijke conclusie gerechtvaardigd zou zijn, zou immers diezelfde Dolle Dolfje zo ongeveer de beste
politicus enhet beste wezen uit de maatschappelijke geschiedenis van
ons West-Europa zijn geweest, op de voet gevolgd, of zelfs
voorafgegaan, door Stalin en nog wel wat andere, enigszins tot en met
uitermate subversieve, elementen.
Drie afdelingen De thema-avond van Arte-televisie start heden om 20:59 uur en bestaat in drie afdelingen: twee documentaires en een aansluitend debat. Om 21:00 uur gaat de eerste documentaire Lob der Hässlichkeit van start. De inhoud daarvan kan worden omschreven als het gegeven dat zowel lelijkheid als schoonheid in ieder mensenleven een rol speelt. Die bijdrage aan de avond duurt tot 21:45 uur. Zelf
kun je zoiets meemaken als je met veel min of meer doorsnee
hondenhouders spreekt. De meesten van hen geven de voorkeur aan
respectievelijk beweren dat een alledaagse hond of kat met een goed
karakter dan aan een schoonheid met dubieuze trekjes. Dit geldt mutatis
mutandis ook voor het zoogdier mens. Hoeveel mooie, en uiterlijk
aantrekkelijke, vrouwen zijn er niet die manipulerend, liegend en
bedriegend door de aangegane relatie trampolineren.
En hoe vaak zien we niet een Adonis of Apollo, dan wel een hedendaagse
Narcissus die qua uiterlijk op zeer veel bewondering mag en kan
rekenen , waarachtig compleet door het vat der Danaïden vallen zodra
hij qua opvattingen en gedrag aan een nader onderzoek wordt
onderworpen. Vandaar dat wij u, hier en nu, nogmaals en met klem,
willen wijzen op de noodzaak van het in acht nemen van de relativiteit
en de nodige kritische afstand. De
documentaire van Isabelle Cottenceau die dit jaar voor Arte France werd
gerealiseerd, zal op vrijdag 15 mei,'s ochtends vanaf 09:55 uur worden
herhaald.
Onaanzienlijk, maar trots In aansluiting op die documentaire volgt een tweede, met een duur van eveneens drie kwartier, met de titel Unansehnlich, aber stolz.
Het hoofdthema daarin is het gegeven dat lelijke mensen niet per
definitie ongelukkig behoeven te zijn. Wellicht dat er nog enkele
scènes in worden vertoond uit zwijgende films van ongeveer een eeuw
geleden waarin op zo aanschouwelijke wijze werd voorgetoverd hoe soms
een als minder fraai ervaren exemplaar van de menselijke soort tot
onderwerp zeg maar gerust lijdend voorwerp van bijna algehele
spot werden, maar dat er dan toch nog een of andere superschone
jonkvrouwe zich om hem bekommerde. Gebochelden hebben ook vaak veel te
verduren gehad: diverse vrouwelijke exemplaren werden met het begrip Heks bedacht, de mannelijke met andere substantieven of adjectieven. Maar
had niet Quasimodo, de gebochelde klokkenluider van de Notre Dame ook
geen directe kandidaat voor een schoonheidswedstrijd , toch plots een
wel heel mooie vrouw, Esmeralda, 'aan zijn zijde'? Kortom, het kan
verkeren. In
de bijdragen die Cyril de Turckheim in zijn film eveneens dit jaar,
eveneens voor Arte France over zes verschillende mensen heeft
bijeengebracht van wie wordt aangenomen dat ze ook wel ongelukkig
zullen zijn omdat ze niet tot de categorie van uitzonderlijke
menselijke schoonheden behoren. Doch in de film komt onomstotelijk naar
voren dat een dergelijke opvatting niet juist is en men meer voorbehoud
dient te betrachten. Ook
deze film wordt herhaald, eveneens op 15 mei aanstaande, en ook dan in
aansluiting op de bovenvermelde film, en wel vanaf 10:40 uur.
Debat Als
om 22:30 uur de tweede film ten einde is, blijft er binnen het kader
van de twee uur durende thema-avond , nog dertig minuten over voor het
Debat. Gasten die met elkaar van gedachten zullen wisselen, zijn Sylvie
Abraham, werkzaam als schoonheidschirurg; de historicus Georges
Vigarello, en Harald Gasper, essayist en reclame-manager. Ook
dat is een programma van Arte France, dat eveneens in aansluiting op de
beide vorige programma-onderdelen op vrijdag 15 mei 's ochtends vanaf
11:25 uur zal worden herhaald. ____________ Afbeeldingen 1. Adonis, hier als standbeeld in het Louvre, Parijs. 2. Menselijke 'lelijkheid' in het uiterlijk bespeurbaar. (Foto: Arte France.) 3. Apollo met lier, schildering in Griekse schaal. 4. Onknap maar toch gelukkig. 5. Quasimdo en Esmeralda, uit de tekenfilm De klokkenluider van de Notre Dame uit 1996 van de Walt Disney Studio's.
Stravinski-concert dinsdagavond op Britse zender BBC Radio 3
Drie werken in één concert In
de wereld der klassieke muziek is Igor Stravinski (1882-1971) nog
steeds populair: op het concertpodium alsook via de ether. Dinsdag 12
mei kunt u in de serie Performance on 3
van en ook via de Britse zender BBC Radio 3 tussen 20:00 uur en 22:15
uur onze tijd drie totaal verschillende werken van deze componist
beluisteren. Als afsluiting zal Le sacre du printemps worden uitgezonden een werk
dat alom heel veel bekendheid geniet. Daaraan voorafgaand wordt door
het City of Birmingham Symphony Orchestra onder leiding van Sakari
Oramo de cantate Le roi des étoiles voorgesteld, waarbij tamelijk ruime vocale steun zal worden verleend door het Chorus van datzelfde ensemble. Het concert zal worden geopend met een fragment uit de opera buffa Mavra,
een eenakter uit 1922, waarvoor librettist Boris Kochno (1904-1990) in
het oeuvre van de Russische dichter Aleksandr Poesjkin (1799-1837) de
tekst Het kleine huis in Kolomna (1830) geschikt achtte. Uitgebreide informatie over dit concert is te vinden in het artikel dat ik heden op de Nederlandse fin de siècle website All art is quite useless van Rond1900.nl heb geplaatst. __________ Afbeelding: De Russische, zeer geniale, schrijver Aleksandr Poesjkin.
Bewustmaken Kurt
G. Blüchel één van de twee auteurs annex redacteuren, welke
verantwoordelijk tekenen voor het in april verschenen boek dat we op
deze website jongstleden vrijdag hebben besproken in het kader van verontrustende bijensterfte heeft, zo hebben wij heden vernomen, afgelopen week op de Innovationsgipfel des FAZ-Instituts [1], nader gesproken over de wijze waarop managers niet
alleen maar ook in perioden van crises kunnen leren van de manier
waarop reeds vele miljoenen jaren in de natuur wordt omgegaan met
uiterst precaire situaties en met welke speciale maatregelen andere
groeperingen dan het zoogdier mens tegenspel bieden aan zulke, al dan
niet onverwachte, gebeurtenissen. Politici, en ook managers, betoonden
zich daarover zeer enthousiast, en op basis daarvan hopen de auteur, de
uitgever, het persbureau en tevens schrijver dezes dat het boek in
kwestie de zeer verdiende aandacht juist daar zal krijgen waar dit het
meeste effect zou kunnen sorteren. Want: waar een wil is, kan men
doorgaans veel gemakkelijker een weg banen dan wanneer desinteresse
ofwel totale onverschilligheid prevaleert. ____________ [1] Innovatietop; Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Documentairereeks Mein Deutschland, deel 2 ' Vreemde buren
Omwentelingen In aansluiting op ons artikel
van maandag 4 mei over de op die dag begonnen, driedelige, documentaire
over de geschiedenis van de Bundesrepublik Deutschland in de periode 1949-1990,
zendt het eerste publieke Duitse televisienet ARD/Das Erste op maandag
11 mei tussen 21:30 uur en 22:15 uur , de tweede aflevering uit
onder de titel Fremde Nachbarn,
over de jaren zestig van de vorige eeuw. Over onder meer de bouw, in
augustus 1961, van de Muur tussen Oost en West die er bij bepaald
niet weinig mensen binnen, en evenzeer buiten, Duitsland ertoe heeft
geleid dat de angst toenam voor een Derde Wereldoorlog; zeker in de
beginperiode toen de zaak op scherp stond en, onder meer, talrijke
beelden van de aanleg de wereld rond gingen , alsmede over de komst
van de toen nog als gastarbeider gekwalificieerde buitenlandse
werknemers, die in zeer groten getale aankwamen en er mede voor zouden
zorgen dat de welvaart in de Bondsrepubliek zou toenemen. Interwiews
worden getoond met onder anderen Franz Beckenbauer (jaargang 1945) zo
ongeveer de beroemdste voetballer in de Duitssprekende gebieden, die
niet zelden in opspraak is gekomen door zijn gedrag op het veld,
eveneens naar het pubiek toe en verder met de in 1942 geboren, wijd
en zijd bekende Duitse feministe Alice Schwarzer, die aldaar het
vrouwentijdschrift Emma heeft opgericht. ____________ Afbeeldingen 1. Voetballer Franz Beckenbauer. 2. Feministe Alice Schwarzer. (Foto uit 2007.)
129ste Lustrum van de Universiteit van Krakau in Polen
Gepast herdenken
Op 12 mei 1364 werd in Polen de Krakause Academie opgericht door Koning
Casimir de Grote. Daarmee werd de eerste universiteit in dat land een
feit. Als we het zicht op Midden-Europa vasthouden, moet meteen worden
vastgesteld dat alleen de
"gouden stad" Praag al eerder een hogeschool van een dergelijk kaliber
had, en daarmee de oudste wetenschappelijke hogeschool van genoemd
landsgrenzen overschrijdend gebied.
Tot 1817 droeg deze instelling voor hoger wetenschappelijk onderwijs de naam Akademia Krakowsks (Krakause Academie),
maar in dat jaar kreeg het instituut de benaming Jagellonische
Universiteit. Dat adjectief is afkomstig van de Jagellonen, die de
Poolse dynastie van koningen vormen.
Op Radio WDR 3
De Duitstalige luisterzender WDR 3 zendt op dinsdag 12 mei in de programmareeks Zeitzeichen
een kort herdenkingsprogramma van bijna een kwartier uit met betrekking
tot de oprichting, dan 645 jaar geleden, van deze universiteit die als
enige Poolse inrichting voor hoger onderwijs deel uitmaakt van de
Coimbragroep, vernoemd naar de Portugese universiteit met die naam. Van
de achtendertig deelnemende hogescholen zijn er twee uit Nederland:
Leiden en Groningen, die eveneens oudere universiteiten hebben.
Laatstgenoemde instelling viert dit jaar het 79ste lustrum en is dus
250 jaar jonger dan de Krakause universiteit.
____________ Afbeelding:Collegium Maius van de Poolse nuiversiteit Krakau.
Cultuurspectrum
