Beethovens Negende Symfonie ontrafeld in ZDF-documentaire
De Negende ontrafeld
Het tweede publieke Duitse televisienet ZDF presenteert op vrijdag 29 oktober vanaf 23:30 uur tot in de nacht van zaterdag 30 oktober om 00:15 uur een documentaire over de meest populaire symfonie van Ludwig van Beethoven (1770-1827): de Negende in d-klein, opus 125 uit 1823. Na de eerste uitvoering waren de ovaties niet van de lucht, maar Beethoven zelf hoorde daar niets van: hij was al doof. De sopraan moest hem op het enthousiasme van de zaal wijzen. Dit werk is tegelijkertijd het meest misbruikte opus uit het gehele oeuvre van deze bovenmeester der Wiener Klassik.
De maestro in meer dan één opzicht leidt de Negende Symfonie
hoogst persoonlijk in 1823; hij was toen reeds stokdoof.
Alle Menschen werden Brüder. . . . .
De veelal op (affectieve) preoccuatie gebaseerde opvattingen met betrekking tot de tekst in het laatste deel van deze symfonie de ode An die Freude[1] van Friedrich (von) Schiller (1759-1805) heeft er mede voor gezorgd dat het stuk als een vredeslied wordt beschouwd, en, als direct gevolg daarvan, die gehele symfonie wordt 'ervaren' als een symbool van verbroedering.De woorden Alle Menschen werden Brüder een gedeelte van één regel worden inderdaad vaker misbruikt dan gebruikt voor het doel waarop deze op muziek zijn gezet. Het gebeurt maar al te vaak dat deze uit hun verband zijn, en nog steeds worden, gerukt en een eigen leven zijn gaan leiden, dat wil zeggen: maar lukraak worden ingezet.
Onverbrekelijk verbonden
Want onverbrekelijk verbonden aan die vier woorden zijn nog vijf andere: wo dein sanfter Flügel weilt. Daaruit blijkt dat de vrijblijvendheid van Alle Mensche werden Brüder een schijnbare is en duidelijk en fictie.
Lijkt dat op muggenziften? Goed, wat dacht u hiervan: Het is 08:33 uur op woensdag 27 oktober 2010 als ik dit op papier zet.
Denkt u nu werkelijk dat het begin van die zin Het is 08:33 uur nu altijd en overal ad libitum kan worden gedebiteerd? Mocht u dat werkelijk denken, dan doet u er absoluut beter aan zo snel mogelijk een bezoek te brengen aan uw grootje en aldaar om een koude aardappel te vragen.
Friedrich (von) Schiller (1759-1805) in 1792.
Nieuwe opname
De documentaire in kwestie is gemaakt naar aanleiding van een nieuwe opname van Beethovens Negende Symfonie door de Wiener Philharmoniker onder leiding van Christian Thielemann. Aan de hand daarvan wordt getracht inhoud en betekenis van het wereldvermaarde opus voor de mensen van vandaag de dag te achterhalen. Het lag in de bedoeling van de makers om dat zodanig te doen dat ook niet-ingewijden dat kunnen begrijpen. Joachim Kaiser (geboren 1928) jarenlang als muziekcriticus was verbonden aan de Süddeutsche Zeitung (München) en daarnaast hoogleraar muziekgeschiedenis, legt één en ander voor de luisteraar en kijker uit aan de hand van uitvoeringen van deze Negende onder leiding van Wilhelm Furtwängler (1886-1954), Herbert von Karajan (1908-1989), Leonard Bernstein (1918-1990) en Kurt Masur (geboren 1927).
Helaas neemt hij in zijn bespiegelingen niet de beste opname aller tijden van (overigens niet alleen de Negende) Beethoven-symfonieën op: die onder leiding van René Leibowitz (1913-1972).
__________
[1] Het gedicht van Friedrich Schiller heet An die, en is een ode. Dat laatste woord wordt veelvuldig maar volstrekt ten onrechte opgenomen in de titel.
Tags:Ludwig van Beethoven, Symfonie nr. 9, ZDF, documentaire, Christian Thielemann, Wilhelm Furtwängler, Herbert von Karajan, Leonard Bernstein, Kurt Masur, Joachim Kaiser, doofheid
Liefdeswinter van Gülsah Dogan biedt een toonbeeld van de ideale liefde; via Ikon-tv op Nederland 2
Emine Dogan lijdt aan de ziekte aan de ziekte van Alzheimer, en daarom verblijft ze in een verzorgingstehuis. Haar echtgenoot Cemal gaat elke dag bij aar op bezoekregisseurs om samen met haar herinneringen op te halen aan hun gezamenlijke verleden. Hun, oorspronkelijk gearrangeerde, huwelijk had zich in de loop der jaren reeds ontwikkeld tot een vorm van samenleving die werd gekenmerkt door uitingen van intense liefde. Thans kunnen die beiden absoluut niet meer zonder elkaar.
Regisseuse Gülsah Dogan aan het werk voor het Ikon-televisieprogramma Z@appelin.
De nicht van die beide echtelieden documentairemaakster Gülsah Dogan onderzoekt de liefde van die twee mensen door middel van het schetsen van een portret van die ideale verbintenis. Liefdeswinter luidt de titel van de documentaire die in de reeks Holland Doc zal worden uitgezonden door Ikon-tv via Nederland 2, op donderdag 28 oktober, tussen 22:55 uur en middernacht. Ongetwijfeld zullen er herhalingen worden uitgezonden op het digitale vierentwintig uurs kanaal met dezelfde naam als de reeks: Holland Doc.
De Grote Bijbelquiz 2010 van Neerlands Evangelische Omroep donderdagavond via Nederland 2-tv
Onderdeel van onze cultuur
Of we het nu willen of niet, aangenaam vinden of niet, in de god der christenen (willen) geloven of niet, de Bijbel maakt deel uit van onze cultuur: voor gelovigen vanwege de vermeende goddelijke inhoud, voor mensen die meer waarde hechten aan literatuur dan aan dogma's is het de eerste anthologie van de westerse wereld, en daarmee, vooralsnog niet meer weg te denken uit onze beschaving. Soms geven lieden, die beweren zich te baseren op de enige echte inhoud van dat boek, echter blijk van een totaal gebrek aan kennis van de inhoud van het ene of andere deel van die verzameling boeken. Leden van (een) sekte(n) die omgaan bij de huizen, en daarbij ijdele dingen doende, en zeer veel sprekende hetgeen niet betaamt, doen je veelvuldig opnieuw versteld staan over het gebrek aan kennis omtrent inhoud en betekenis van het geschrevene voor dat op tal van fronten interessante boekwerk hetwelk in ongeveer vijftienhonderd talen is overgezet.
Ware de waterstof-peroxide overgoten hoofdman van de onvrijheid in ons politieke bestel een islamiet (geweest), hij zou wellicht bezwaren hebben geuit jegens één en ander dat in (delen van) de Boeken des Ouden Verbonds voorkomt, en eventueel zou daarbij het begrip achterlijk zijn gevallen. Doch selectiviteit en affectieve preoccupatie spelen ook hier een hoofdrol. Wat ziet gij den splinter in het oog uws broeders, doch de balk in uw oog merkt ge niet?
Titelpagina van een Nederlandse Bijbel, uitgegeven te Dordrecht in 1793.
Quiz in Den Haag
Om weer eens te testen welke mensen een en ander weten over wie, wat, waar, hoe en waarom van hetgeen in die bundeling van boeken voorkomt boeken welke met de Attisch-Griekse pluralis Biblia worden omschreven , is ook dit jaar weer een Grote Bijbelquiz georganiseerd die vanuit de Grote Kerk in Den Haag de ether in zal worden gezonden, waarna allen die dat willen, en daarvoor het vereiste beeldscherm ter beschikking hebben, op de avond van donderdag 28 oktober [1] kunnen kijken en luisteren naar al hetgeen aan de orde komt binnen het kader van genoemd kennisonderzoek.
EO-presentatrice Jacobine Geel. (Foto: TVblik.)
Het geheel telt zeven ronden en een finale. Met die Quiz cultiveert de omroep in kwestie de, onzes inziens tamelijk twijfelachtige, vooronderstelling dat men daarmee aan de weet zou kunnen komen in welke windstreek van ons land de kennis van inhoud, betekenis en maatschappelijke relevantie eventueel nog aangevuld met de historische context , van de schrifturen in kwestie, het grootst is.
Enig giswerk
Kennelijk meent men aan de hand van enige, respectievelijk relatief veel, kennis van de Bijbel conclusies te kunnen trekken met betrekking tot kennis en/of inzicht in bepaald delen van ons land. Daarvoor is op z'n minst een uitgebreide(re) enquête, dan wel een gericht, wetenschappelijk verantwoord, onderzoek nodig zijn.
EO-presentator Bert van Leeuwen. (Foto: TVblik.)
De kandidaten wat een onzinnig begrip voor mensen die juist geen kandidaat (meer) zijn doch volwaardig deelnemer kunnen, aangestuurd of met behulp van de presentatoren Jacobine Geel en Bert van Leeuwen , voor een boeiende en gedenkwaardige, alsmede zo mogelijk en hopelijk met humor doorspekte anderhalf uur zorgen.
_________
[1] De Grote Bijbelquiz 2010. Evangelische Omroep, donderdag 28 oktober, Nederland 2, tussen 20:25 uur en 22:00 uur.
L'étranger van Vincent d'Indy zaterdagavond in operaprogramma Scala van radio klara
De vreemdeling
Op de avond van zaterdag 23 oktober begint om 20:00 uur, in het operaprogramma Scala van de Nederlandstalige Belgische zender Klara, het muziekdrama L'étranger van de Franse componist Vincent d'Indy (1851-1931).j Dit opus wekt de indruk dat er enige overeenkomst bestaat met de opera Der fliegende Holländer.[1] L'étranger werd voor het eerst gepresenteerd in 1903 te Brussel.
De in Parijs geboren Franse componist Vincent d'Indy (1890).
Vincent d'Indy volgde een opleiding bij Antoine-François Marmontel (1816-1898) en César Auguste Franck (1822-1890), en werd in de sfeer ban het muziekdrama nadrukkelijk beïnvloed door Wagners Parsifal [2], en wel zodanig dat zijn opera Tervaal première in 1897 te Brussel het epitheton Franse Parsifal kreeg. Vier jaar voor zijn overlijden besloot hij zijn compositorische loopbaan met de komedie Le rêve de Cinyras (1827). Zeven jaar eerder had hij een uitermate chauvinistisch-reactionaire opera gecomponeerd, en daarop hebben tal van sympathisanten zich van hem afgekeerd.
Over nog twee andere muziekdrama's die op dezelfde avond in enkele bekende programma's van West-Europese zenders te beluisteren zijn, zij hier verwezen naar onze zustersite Tempel van het Muziektheater.
Op onze andere zustersite over klassieke muziek, Muziek en mensen, is een artikel te vinden over de opera Niobe van Agostino Steffani, welke eveneens op deze zaterdagavond te beluisteren zal zijn.
___________
[1] Deze opera van Richard Wagner (1813-1883) werd geschreven in de jaren 1840-41 en is in 1843 in première gegaan.
[2] Wagner heeft in de jaren 1865, en 1877-1882 aan Parsifal gewerkt, op een eigen tekst. De première vond plaats in 1882.
Yundi Li speelt muziek van vier meesters met Berliner Philharmoniker in Arte-documentaire
De Frans-Duitse cultuurzender Arte-televisie heeft voor geïnteresseerden in romantische pianomuziek een interessante documentaire in petto: Jung und romantisch, over de inmiddels 28 jaar oude Chinese pianist Yundi Li. Hij was niet alleen de eerste Chinese deelnemer aan het prestigueuze Intenationale Friedrich Chopin Concours te Warschau dat was in 2000 maar tevens de jongste winnaar ooit van dat concours. Het is een documentaire uit 2008 die in opdracht van het tweede publieke Duitse televisienet is gerealiseerd door Barbara Willis Sweete. De kijkers krijgen de Berliner Philharmoniker te zien en uiteraard eveneens te horen onder leiding va Seiji Ozawa, die de pianist zal ondersteunen in zijn uitvoering van composities van Franz Liszt (1811-1886), Sergej Prokofjev (1891-1953), Maurice Ravel (1875-1937) en Robert Schumann (1810-1856).
De film, die op maandag 18 oktober tussen 22:05 uur en 23:00 uur in HD-kwaliteit, op het beeldformaat 16:9 zal worden uitgezonden, wordt op zondag 24 oktober, 's ochtends om kriekentijd vanaf 06:00 uur worden herhaald door dezelfde zendgemachtigde.
Tags:Pianist, China, Internationaal Friedrich Chopin Concours Warschau, jongste winnaar ooit, eerste Chinese winnaar, documentaire, Arte-tv, Franz Liszt, Sergej Prokofjev, Maurice Ravel, Robert Schumann, Berliner Philharmoniker, Seiji Ozawa, Barbara Willis Sw