Zevendertig jaar geleden zetten we onze eerste schuchtere stappen op GR12 Brussel - Parijs; na al die jaren zijn wij niet alleen ervaren wandelaars geworden, ook de GR12 is ondertussen uitgegroeid tot een GR met allure: Amsterdam - Parijs, dat spreekt tot de verbeelding. Bovendien is het tracé op zo veel plaatsen aangepast dat het hier in onze eigen buurt slechts zelden nog samenvalt met de oorspronkelijke route. Een ding is wel duidelijk: de ontwerpers hebben geopteerd voor een tocht die echt wel wat langer mag zijn, als dat betekent dat aangename of interessante plekjes kunnen worden ingeschakeld. Als je snel in Parijs wil zijn kun je tenslotte nog altijd de Thalys nemen…

Dat blijkt ook vandaag in een 22 km lange tocht, die schittert door zijn afwisseling en zijn optimaal gebruik van de vele voetpaadjes die gemeenten als Beersel en Braine-le-Château echt zijn blijven koesteren. We volgen beekvalleien en stappen van bos naar bos(je), het is bijna niet te geloven dat de TWQ amper 53 % bedraagt. Maar niet getreurd, het is een stukje GR dat ik iedereen kan aanraden.

Dat zowel Beersel als Braine-le-Château hun paadjes in het hart dragen, moge blijken uit deze twee foto's.

Andere foto's van de wandeling vind je hier.

Hoe geraakten we er?

We zijn geneigd de NMBS in zijn pessimisme te volgen en dus wordt het vandaag een dag zonder treinen. De invloed van de staking bij Infrabel wordt zelfs na de climax in de voormiddag nog geminimaliseerd door de verenigde pers, maar als je enkele tientallen afgeschafte treinen en een veelvoud daarvan met zware vertragingen als lichte hinder omschrijft, dan is het duidelijk dat je nauwelijks enig besef hebt van het raderwerk waarop je als OV-gebruiker moet terugvallen. Wij haken dus af en zullen ons met bussen van De Lijn en de TEC uit de slag trekken.

Al in de tijd van de lijnen UH en UB (en UD en UA) kon Beersel prat gaan op een meer dan degelijke busverbinding met het Ukkelse, maar de gemeente kreeg pas een echt goede verbinding toen de UB net als de UH tot Halle werd doorgetrokken én beide lijnen bovendien op elkaar afgestemd werden, met een echte en door de chauffeurs ook gerespecteerde overstapmogelijkheid aan de halte Huizingen Kerk. Je kon ze vaak naar elkaar nee zien schudden als ze er zeker van waren dat er geen overstappers waren, en indien nodig werd zelfs een tijdje gewacht tot de aansluitende bus kwam aanrijden. Als je weet dat de UH in Alsemberg dan ook nog eens aansluiting gaf met de R, richting Brussel-Zuid en Dilbeek, dan weet je dat hier een goed uitgekiend busnet bestond. Met de uitbreiding van de frequenties is de behoefte daaraan natuurlijk kleiner geworden, maar het zou in deze tijd van gps en elektronica al lang geen probleem meer mogen zijn om opnieuw voor optimale aansluitingen te zorgen. Nu lukt dat zelfs al niet meer ter hoogte van Halle Station.

Braine-le-Château lag vroeger langs de spoorlijn 115 - spoorlijn wier heropstanding in de voorbije 20 jaar al enkele keren is aangekondigd - en dat merk je nog altijd aan het nummer van de bussen die Braine-l'Alleud met Tubize verbinden: lijn 115. Enkele jaren geleden was dat nog 115a, zowel voor de bussen naar Tubize als voor die naar Halle, maar dat werd ondertussen gelukkig aangepast. Wij moeten vandaag dan ook lijn 114 nemen, Braine-l'Alleud - Halle.

Buizingen - Halle                                   [155]    09:38 09:53      +16      ab3947

Halle - Beersel                                      [154]    10:14 10:37      +8        ab3163

Braine-le-Château - Halle                       [114]    17:22 17:32      +6        ab9641-52

Halle - Buizingen                                   [155]    17:46 17:57      +3        ab3953

En wat beleefden we?

Met meer dan 20 minuten overstaptijd in Halle zou de heenreis een makkie moeten zijn, maar om een of andere reden hebben de bussen hier meer vertraging na de spits dan tijdens. Regelmatig slachtoffer van een vervolgvertraging is de bus die we vandaag nemen, maar met ruim een kwartier vertraging in Halle aankomen is wel een zeldzaamheid.  

En ook de bus naar Beersel zet ons uiteindelijk met 8 minuten vertraging aan de halte Gemeenteplein af. Er is niet alleen een omlegging in Beersel, maar in Buizingen manoeuvreert een veel te lange vrachtwagen zich in een moeilijk op te lossen knoop, in een wanhopige poging om in een veel te smalle straat te rijden, en ook dat kost ons enige minuten vertraging. Het lijkt wel alsof men hier altijd denkt dat je met veel te grote spullen moet aankomen, en dat de rest - tot de planten in de tuintjes toe - zich wel zal aanpassen. Dat is al duidelijk het geval met deze vrachtwagen (die waarschijnlijk de helft van ons wegennet links moet laten liggen) maar ook met die monsterachtige boerentractoren die met stip opklimmen in de lijst van gevaarlijkste weggebruikers. Zelfs de speciaal voor hen aangelegde ruilverkavelingswegen zijn te smal, en het duurt waarschijnlijk geen eeuwigheid meer voor de normen voor landbouwwegen aangepast worden aan deze mastodonten.

Ook de bussen van de terugrit spelen het niet klaar zonder vertraging: de TEC-bus pikt ons op met 7 minuten vertraging, en dus zullen we niet aan het station van Halle maar ergens onderweg overstappen op lijn 155 die ons naar huis moet brengen. Die lijn 114 is het ergst getroffen slachtoffer van de forse uitbreiding van het Vlaamse busnet, alweer bijna 10 jaar geleden: op het gemeenschappelijke deel kiezen de meeste reizigers namelijk voor De Lijn, en nu de senioren voor hun abonnement bij de TEC moeten dokken, zal het er niet op verbeteren. Tot ook voor De Lijn betaald zal moeten worden, en ik voorspel dat dit niet zo heel lang meer zal duren.

En wie nog even een andere klassering wil: de meest aftandse en vuile bus is de Van Hool A600 3163 van stelplaats Leerbeek. Dan volgen de 2 Jonckheeres Transit 2000, die stilaan toch ook respectabele hoeveelheden stof en kauwgom vergaren, vooral de 3953 van Het Rad. En de Mercedes Citaro van Picavet is als vanouds een prima onderhouden, kraaknette bus. Het zal wel geen toeval zijn dat dit ook de leeftijd van de bussen weerspiegelt…

Onderweg, ter hoogte van de halte Destelheide kon ik deze 3941 fotograferen op "onze" lijn 155.

En in Braine-le-Château zagen we deze 9641-52 op lijn 115, met vervelende digitale film

en deze oude Renault-EMI.

27-06-2013 om 00:00 geschreven door overweg13  

Ik dacht dat het stilaan tijd werd voor map 20. Alle foto's stammen uit 1981, en het is dat bont allegaartje geworden dat verschijnt als je niet al te veel foto's neemt, en ze gewoon in een map bij elkaar zet. Geniet ervan, ook al is de kwaliteit niet altijd optimaal.

1-2. Terwijl Ciney er tegenwoordig eerder doods bij ligt, tenzij tsp-pft voor wat spektakel zorgt - heerste er in 1981 nog genoeg bedrijvigheid om 2 locotractors in te zetten: de 9155 en de 9149. Ik beschikte alleen over een standaardlens op mijn Olympus-OM 1, en dus zijn die dingen nog kleiner uitgevallen dan ze in werkelijkheid waren. De foto's werden genomen op 11 april 1981.

3. Heel wat indrukwekkender is dit triootje van een 15, een 16 en een 26 in Brussel-Zuid, op 1 maart 1981. Het internationale verkeer, o.m. naar Paris-Nord leed nog niet onder de komst van de hst's, en dus kon je maar beter wat locomotieven klaarhouden voor deze diensten.

4. Ter onderstreping en tegelijk in tegenspraak met het vorige: loc 2235 trekt E1284, Brussel-Zuid - Paris-Noord, op 12 april 1981. We bevinden ons ter hoogte van Ruisbroek. Wie vandaag nog regelmatig spoort tussen Halle en Brussel-Zuid herkent helemaal achteraan ongetwijfeld de molens van Ruisbroek, die ondertussen een woonfunctie hebben gekregen. De aartslelijke opslagplaatsen verdwenen met de komst van de hsl.

5. Lijn 124, kp 12.0. Twee klassieke stellen op wat we vandaag een IC zouden noemen, E513 Antwerpen-Centraal - Brussel-Zuid. (1 maart 1981)

6. Opnieuw lijn 96, en opnieuw in de buurt van Ruisbroek. Dat merk je o.m. aan de typische achtertuintjes, die in die tijd nog grotendeels als groentetuintjes werden uitgebaat. Vandaag zijn ze of verloederd of verworden tot gazon, met allerlei speeltuig. Het is een combinatie van een nog vrij recent stel (772) en van een stel van de reeks 5xx - dat merk je aan de uitgebreide eerste klasse - als trein 1817 Brussel-Noord - La Louvière, dat in die tijd nog niet de toevoeging Centre had gekregen. (12 april 1981)

7. Even wat ander nu: ab5456 (vermoedelijk) op een wat ongewone plaats voor de lijn Hl, hoewel, in die dagen goochelde de NMVB wel meer met lijnfilms. In feite ging het om een bus van de lijn Hl Brussel (Rouppe) - Halle, die doorreed tot Herfelingen (Vier Armen) via Bellingen en Heikruis. We bevinden ons ter hoogte van de halte Klein Brussel, met antieke wegwijzer. Opvallend: vandaag - en dat sinds de invoering van de basismobiliteit - rijden hier geen bussen meer, want lijn 164 volgt een ander traject, en de belbus komt hier evenmin. (27 februari 1981)

8.  Niet alleen de lelijke opslagplaatsen verdwenen trouwens door de komst van de hsl, ook erg karakteristieke stationsgebouwen gingen tegen de vlakte. Ook de overweg toont aan dat we ons in een ander tijdperk bevinden. (12 april 1981)

9. Nog een oranje bus (4481), deze keer ter hoogte van Modave (Pont de Bonne) op lijn 126a. De bus wacht zijn vertrek naar Ciney af. Spoorlijn 126 was al een hele tijd vervangen door bussen, die allerlei varianten volgden tussen Huy en Ciney. Dit was er een van. De bus is enigszins anders ingericht dan de standaardbussen uit die tijd, met lichtjes comfortabelere zitjes. Dat gebeurde wel vaker op diensten die door de NMVB voor de NMBS werden gereden. (11 april 1981)

10. Stel 265, op dat ogenblik nog geen 20 jaar oud, op lijn 15 kp 16.1, dat is in de buurt van de Netebrug in Lier. We zien E8762 Herentals - Antwerpen-Centraal. Het mag een wonder heten dat pas nu werk gemaakt wordt van de elektrificatie voorbij Herentals. (26 juli 1981)

11. En dit is HLD6218 met Z9013 Gent-Sint-Pieters - Ronse, lijn 86 kp 49.1, ergens tussen Etikhove en de tunnel van Louise-Marie. De rijtuigen zijn M1-rijtuigen die hun laatste decennium ingingen. Ik geloof niet dat iemand dat ooit spijtig gevonden heeft, al krijg je met de ms86 een vrij goede indruk van het rijgedrag van deze voitures-Sarma, zoals ze in Mons genoemd werden. (6 augustus 1981)

12. Ik was bij het nemen van de vorige foto inderdaad op weg naar Etikhove, waarvan het station hier nog in al zijn glorie ligt te schitteren, met alle kenmerken van een verzorgd station: de witgekalkte afsluitingen en perronboorden, de verzorgde bloemperken, de gele stootkar… Drie jaar later zou de halte geschrapt worden. (6 augustus 1981)

24-06-2013 om 19:23 geschreven door overweg13  

13. Even later komt het geheel tot leven. De 4003 komt als M6764 Kortrijk - Ronse het station van Etikhove binnengereden. De NMBS-bediende komt naar buiten, in hemdsmouwen, want het is een snikhete dag, met kepie, ondanks de snikhete dag… (6 augustus 1981)

14. Stel 178 dan, ongeveer op de plek van de 265, als E6062 Leuven - Antwerpen-Centraal. De foto is trouwens op dezelfde dag genomen: 26 juli 1981. Met de elektrificatie van een heleboel lijnen kwam de quasi absolute inzetbaarheid van de klassieke stellen nog beter tot uiting. Ik zie ze nu wel met lede ogen vertrekken, maar in die periode stonden ze vooral symbool voor saaie eenvormigheid, wat ons nu te wachten staat met de uitgebreide reeks Desiro's. Bovendien was de concurrentie van echte treinen moordend voor de appreciatie van deze manusjes-van-alles.

15. Nogmaals stel 265, deze keer vlak voorbij de Y. Nazareth in de achtergrond - twee uur later en dus nu met 8764, op dezelfde verbinding Herentals - Antwerpen-Centraal. Wie heeft zich trouwens al vragen gesteld bij de ritborden op de foto's 10, 14 en 15? Die waren nl. nodig omdat de treinen uit Herentals en Leuven in Lier werden samengevoegd (en omgekeerd) en als één trein naar Antwerpen reden.

De volgende foto's werden allemaal genomen op 13 mei 1981, op lijn 89, tussen Herzele en Hillegem. Ik dacht een schitterend spotplekje gevonden te hebben, maar helemaal naar verwachting was het niet. Er hangen nog wel geen bovenleidingen, maar de palen staan er al, en vooral: het donkere bosje op de achtergrond maakt het correct belichten hier tot een hachelijke onderneming. Dat resulteert in donkere bomen en overbelichte vlakken links op de foto, maar het moet gezegd: deze keer heeft de ontwikkelcentrale er werk van gemaakt: de treinen staan er vrij goed op.

16. HLD6215 met Z3826 Schaarbeek - Zottegem, met een stel M3-rijtuigen, in hun gewone doen: in wat men nu P-treinen noemt, ingezet uit de OP Aalst. Pas later werden deze rijtuigen gedurende kortere tijd opgewaardeerd in IR-treinen Geraardsbergen - De Panne, maar dan schrijven we al 1984.

17. HLD6222 met Z 3836, ook Schaarbeek - Zottegem. Net zoals vandaag volgen de treinen zich in de avondspits snel op. Ook deze loc sleept een vrij lang rijtuigenstel; deze keer zijn het echter M2-rijtuigen.

18. HLD6226 met Z6714 Denderleeuw - Oudenaarde, in haar vertrekstation. Ongetwijfeld herken je de watertoren en de specifieke vorm van de overkappingen.

19. HLD6301 sleept een mooi stel K2-rijtuigen; alleen het laatste AD-rijtuig behoort tot de reeks K1. Dat kun je met zekerheid stellen omdat de reeksen K2 en K3 nooit eersteklasrijtuigen gehad hebben. Spijtig genoeg heb ik geen verdere gegevens over deze trein. Mogelijk ging het om een losse rit. Of was het eigenlijk de 5228 (zie foto 20), want dat lijkt me wel een erg lange trein voor een rit over lijn 82, met korte perrons.

20. HLD 6230 sleept een respectabel stel M1-rijtuigen - Z5228 Aalst - Zottegem. Voor alle duidelijkheid: deze trein heeft dus tussen Aalst en Burst over lijn 82 gereden.

21. HLD6332 met Z6715 Denderleeuw - Kortrijk, een kort stel M3-rijtuigen, met dat kenmerkende ABD-rijtuig.

22. HLD6391 sleept een stel L-rijtuigen, als Z5225 Aalst - Zottegem. Samen met de 6392 en 6393 onderscheidde deze loc zich van de reeks 62 door afwijkende onderstellen. Meteen achter de loc hangt een AB-rijtuig van de reeks L; dat was altijd meegenomen voor wie extra comfortabel in tweede klas wenste te reizen. Toen deze L-rijtuigen stilaan alleen op secundaire diensten terechtkwamen was het aanbod eerste klasse in de A-rijtuigen plots vaak te groot. De oplossing van de NMBS bestond erin het fluweel van de comfortabele zetels te vervangen door similileer, zonder evenwel de vorm van de zetels of de vulling ervan te wijzigen. Zo ontstonden gegeerde afdelingen tweede klasse. (Ook in een aantal K-rijtuigen was hetzelfde gebeurd; daar werden enkele rijtuigen zelfs volledig op die manier gedeclasseerd. Onnodig te zeggen dat die tweede klasse vele keren comfortabeler was dan de houten banken in de normale tweedeklasrijtuigen, maar ook dan de eersteklasfadelingen van huidig materieel: mw41, Desiro, ms86, zelfs M6 en M5.)

23. Enkele treinen werden hier ook met motorwagens uitgevoerd: dit is TT5226 Aalst - Zottegem, samengesteld uit twee motorwagens van de reeks 43.

24. En ten slotte toch ook één HLD51: de 5140 met een kort stel M1-rijtuigen, Z3843 Brussel-Noord, Kortrijk. Voor wie eraan zou twijfelen: die M1-rijtuigen werden dus ook toen nog op langere diensten ingezet. (Ik herinner me ook nog een Schaarbeek - De Panne, niet meteen een pretje, als je de hele reis aflegde.)

24-06-2013 om 19:21 geschreven door overweg13