De wandeling.
De eerste editie van de topogids van deze Tour du Luxembourg belge dateert van 2015, en dus krijgen we vandaag een vrij recent stukje GR onder de voeten geschoven. Voor ons is het de tweede etappe, na Neufchâteau - Libramont. We zetten vandaag gewoon onze tocht verder, met dien verstande dat we niet vertrekken vanuit het station van Libramont, dat we de vorige keer langs een verbindingsstuk bereikt hadden, maar dat we vertrekken vanuit Presseux, nauwelijks een gehucht op 1.7 km afstand van het NMBS-station. We stappen dan 22 à 23 km tot Poix-Saint-Hubert, waar we de trein terug kunnen nemen. De hele tocht bestaat eigenlijk uit twee lange, afwisselende en dus nooit vervelende bostrajecten met een wat minder geslaagd want compleet verhard deel grofweg tussen van net voor Bras-Bas tot net na Bras-Haut. Het TWQ bedraagt 70%. Een tip: als je na Bras-Haut even afwijkt naar de Chapelle de Lhommal vind je meteen rustige banken waar je kunt middagmalen, want voor de rest is de tocht horecaloos. Het kaartje en de foto's.

Net buiten het Bois du Golo krijgen we ongetwijfeld de mooiste plekjes te zien: de vallei van de Ruisseau du Golo en de Tier du Mont.

Het weer.
Van helder naar half bewolkt, fris.

De stafkaarten.
64/8N Libramont (Sud) - 64/4S Libramont (Nord) - 64/4N Bras - 64/3N Libin - 59/7S Smuid - de eerste kaart heb je alleen maar nodig voor het korte aanloopje naar Presseux, waar je aansluiting vindt op het hoofdtraject van GR151.

Hoe we er geraakten.
We besloten dus om deze keer niet de aanloopstrook van Libramont Station tot de GR151 te stappen - tenslotte hadden we die bij de vorige gelegenheid al afgelegd. Bus 163b zou ons naar ons vertrekpunt brengen. Voor de terugreis was er weinig andere keuze dan in Poix-Saint-Hubert de stoptrein te nemen; wat zou het fantastisch zijn mochten we altijd op zo een eenvoudige manier - en met zo weinig keuze - thuis geraken.

Een beetje geschiedenis.
De zusterlijnen 161 Brussel - Namur en 162 Namur - Sterpenich - (Luxemburg) werden destijds aangelegd na veel getouwtrek van steden die wél een station wilden en kasteelheren die er alleen een op afstand wilden. Dat, en het zwaar geaccidenteerde landschap waarin de spoorlijnen werden aangelegd, verklaart waarom enkele belangrijke steden (Wavre, Marche-en-Famenne, Rochefort en Saint-Hubert) links bleven liggen. Van de weeromstuit ontwikkelden zich stationsbuurten in minder belangrijke dorpen (respectievelijk Ottignies, Marloie, Jemelle en Poix-Saint-Hubert) die zich door de komst van den ijzeren weg konden ontwikkelen tot vrij belangrijke plaatsen die vooral tot de verbeelding spreken van de treinreizigers.
Dat was dus ook het geval voor Saint-Hubert, dat een station "kreeg" in het vrij onbelangrijke Poix, dat later met de stad verbonden werd door de tramlijn van de Buurtspoorwegen. Die had haar vertrekpunt in het hartje van Saint-Hubert en haar eindpunt tegenover het station.
Waarschijnlijk is dat ook de reden waarom Poix naast de obligate stoptreinen van de lijn 162 ook af en toe eens een trein zag stoppen die lang niet alle stations bediende. Laat me dit met enkele wel erg speciale treinen illustreren.
In het spoorboekje van 15.05.1938 vond ik o.a. de volgende merkwaardige treinen:

- 188 (op zondag) Schaarbeek - Brussel-Luxemburg - Ottignies - Gembloux - Namur - Ciney - Marloie - Jemelle - Poix-Saint-Hubert - Libramont. Deze trein bereikte Poix om 9:30, waar om 10:05 een tram vertrok naar Freux-Suzerain, die uiteraard ook Saint-Hubert bediende. (Een andere tram vertrok om 10:10 naar Maissin via Libin, Villance en Anloy.);

- 912 (dagelijks): Brussel-Noord - Brussel-Luxemburg - Ottignies - Gembloux - Namur - Assesse (stopt in het… jachtseizoen!) - Ciney - Marloie - Jemelle - Poix-Saint-Hubert - Libramont - Marbehan - Arlon;

- 916 (op zaterdag) Brussel-Noord - Brussel-Luxemburg - Namur - Ciney - Jemelle - Poix-Saint-Hubert - Libramont - Marbehan - Arlon.

Veruit de opmerkelijkste trein rijdt in de andere richting:

- 703 (dagelijks) Luxemburg - Kleinbettingen - Habay - Longlier-Neufchâteau - Libramont - Poix-Saint-Hubert - Jemelle - Marloie - Ciney - Namur - Gembloux - Ottignies - Brussel-Luxemburg - Brussel-Noord - Gent-Sint-Pieters - Brugge - Oostende (Kaai).

Onnodig te zeggen dat Poix-Saint-Hubert deze status roemloos verloren heeft: het stationsgebouw lijkt wel op afbraak te wachten, met de met bruine planken beschermde ramen en deuren en de aansluitingen tussen trein en bus zijn zoals wel vaker bij de TEC-Luxemburg van toevallige aard.

De verbinding.

En wat we beleefden.
S 3556 wordt stilaan routine voor ons , vroege vogels als we zijn, en het lijkt bovendien ook nog een betrouwbare trein. Ook vandaag rijdt hij zo goed als op tijd, zodat de vroege aansluiting in Brussel-Luxemburg zelfs nog de kans biedt om een koffie te kopen in de Panos, want het ontbijt is voorzien in de volgende trein. Als we daar zelf voor zorgen, tenminste…
Die IC 2106 lijkt vandaag niet probleemloos te rijden: eerst staat hij aangekondigd met vijf minuten vertraging in Brussel-Zuid en om 6:33 is dat geen goed teken. In Brussel-Luxemburg zullen we met zes minuten vertraging vertrekken. Maar het wordt erger: tussen Brussel en Ottignies wordt omgeroepen dat we in Ottignies op de tussenkomst van de dépanneur zullen wachten en even later wordt de reizigers voor Gembloux en Namur aangeraden over te stappen op een P-trein naar Namur. Dat blijkt P 7653 te zijn, een onvervalste stoptrein. Als men verwacht dat die nog voor ons in Namur zal zijn, laat onze minimumvertraging zich al enigszins inschatten.
Maar dan gebeurt het onverwachte: uit de gebaren van onze tbg kan ik afleiden dat er problemen zijn met de deuren - ongecontroleerd open- en dichtgaan, een oude kwaal bij M6-rijtuigen - en uit die van de dépanneur dat hij daar niets aan kan doen. En dus vertrekken we, met nauwelijks 3 minuten vertraging meer (+14) dan bij aankomst. De reizigers die uitgeweken waren naar de P-trein zijn ondertussen allemaal teruggekeerd. Ze gaan zitten op de eerder ingenomen plaatsen. We zijn nog maar net aan het rijden als we te horen krijgen dat de laatste twee rijtuigen vanaf Namur gesloten zullen worden. Waarom dat al niet in Ottignies gebeurd is, vraag ik me af. Maar de dépanneur zit ook in onze trein; misschien heeft hij een laatste poging ondernomen om de deuren tot bedaren te krijgen en geeft hij het nu definitief op. Een massale verhuizing komt er niet. (Terloops: deze trein is verboden met een seniorenbiljet, de veel drukkere 2109 van 9:33 niet…) We maken wel nog wat extra vertraging tussen Gembloux en Namur, vermoedelijk omdat we achter L 6257 zitten. Namur verlaten we met 17 minuten vertraging. Echt ongerust zijn we nog niet: de aansluitingstijd in Libramont bedraagt 24 minuten, het is alleen nog zaak om zonder kleerscheuren voorbij Hatrival te geraken, want tussen Grupont en Hatrival zijn grootscheepse moderniseringswerken aan de gang en dus is er maar één spoor beschikbaar. Maar alles lukt wonderwel; we ronden de vertraging bij aankomst in Libramont af op 15 minuten.

Overigens hadden we ons er al bij neergelegd dat we van Libramont naar Presseux zouden stappen, want de bussen van de lijn 163b rijden beurtelings als "omnibus" en als "direct". Dat leidt tussen Libramont en Bastogne tot een ongelooflijke tijdwinst van 4 minuten, maar voor ons zou het wel betekend hebben dat we twee uur hadden moeten wachten.

De bus van lijn 163b maakt op het korte traject 3 minuten vertraging; wie heeft dan ook uitgedokterd dat 4 halten binnen dezelfde minuut moeten worden bediend? Toegegeven, die liggen zo dicht op elkaar dat we er ook één missen. Maar precies omdat ze zo dicht op elkaar liggen is ook dat geen probleem. Aan de halte Garage Renault hangt nog een bericht dat het absoluut niet toegelaten is om in deze halte in te stappen met een vervoerbewijs dat niet van de TEC is. Dat om te vermijden dat reizigers gebruik maken van NMBS-biljetten, wat alleen toegelaten is voor wie de hele reis Libramont - Bastogne aflegt én dat doet in aansluiting met de trein.

Tja, en dan volgt er opnieuw een terugreis zonder problemen, al zien we in Namur toch weer een dépanneur verschijnen. Vandaar waarschijnlijk dat we er met 3 minuten vertraging vertrekken, maar die zijn in Ottignies al lang opgevangen. Op de S-trein naar Halle (Edingen) worden we gecontroleerd door een tbg die ons nog kent van een vorige keer. Ze vindt opnieuw dat we gelijk hebben dat we met dit prachtige weer zijn gaan stappen. Wat we alleen maar kunnen beamen.

De treinlectuur.
Bernard WERBER, La voix de la Terre. Tja, ik heb me eens aan Franse fantasy gewaagd. De Aarde wil erg graag dat ze in botsing komt met een meteoriet, want daarin ziet ze een vorm van bevruchting met de mineralen die de asteroide meedraagt. David slaagt erin met de Aarde te communiceren, eerst via de Egyptische pyramiden (die net vernield worden door het regime), later via de Paaseilanden. Je moet wat meewillen, natuurlijk, anders is dit complete onzin. Maar is dat niet zo met de meeste fictie?
AM HOMES, Vergeef ons.

Een scheutje oprisping.
Het zat eraan te komen: in het laatste nummer van Seizoenen van VELT, de Vereniging voor Ecologische Land- en Tuinbouw, worden nu ook vele jaren aangeprezen producten als Cuprex (Bordelese pap, tegen schimmelziekten op aardappelen en tomaten o.a.), Cosavet (spuitzwavel, tegen schimmels) en Pyretrex (tegen insecten) afgeraden. Ze zouden een te grote negatieve invloed op het milieu hebben. Het is nu wachten tot ook thermische onkruidbestrijding afgeraden wordt, want eerlijk, als ik daarmee de ongewenste gewassen (politiek correct taalgebruik voor onkruid) te lijf ga, wordt ook wel eens een insect, een spin of een slak levend geroosterd. Nog even en het enige wat we nog kunnen halen bij AVEVE is een lachband met lachende rupsen, maden en bladluizen die eindelijk vrij spel krijgen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPECK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

IC 2113 Brussel-Zuid - Luxemburg rijdt in een gehalveerde samenstelling door Poix-Saint-Hubert

15-05-2018 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
De wandelkaart van Gedinne (verkrijgbaar bij het NGI) heeft voor ons niet minder dan 25 wandelingen uitgetekend, waarvan twee in Houdremont. Daar stappen we vandaag wandeling 9 van de Plate Pierre. Die is net geen 10 km lang en scoort met een TWQ van 32% niet echt goed op dat gebied, al zijn sommige verharde wegen zo versleten dat je je kan afvragen of ze nog verhard zijn. Ter plaatse stellen we vast dat ik de wandeling in wijzerzin heb uitgetekend, terwijl de plaatselijke bewegwijzering (wat versleten maar bruikbaar) in tegenwijzerzin is aangebracht. Wanneer gaat men eens leren dat je de wandelrichting op een kaart moet aanduiden als de bewegwijzering niet in beide richtingen bruikbaar is. Veel verschil maakt het allemaal niet: we lopen van Houdremont naar Louette-Saint-Denis en verder naar de Plate Pierre. Net voorbij Louette, in de Rue La Rochette du Loup, volgden we het parcours zoals dat op de kaart is aangegeven, langs een nog net niet verdwenen weg: dat zal wel de reden zijn waarom de bewegwijzering je hier gewoon rechtdoor stuurt; het bespaart je wat schrammen… Kaartje en foto's.

Geniet alvast van deze:

Het weer.
Half tot zwaar bewolkt, fris en winderig, met toch wat zon.

De stafkaarten.
63/4S Louette-Saint-Denis

Hoe we er geraakten.
Houdremont wordt dan wel bediend door twee buslijnen (9 Beauraing - Alle en 66 Gedinne - Bertrix), maar veel keuze laten de ontwerpers van de dienstregelingen ons niet. Een heenreis met lijn 66 is sowieso uitgesloten en lijn 9 kent per dag 2 ritten uit Gedinne, een om 9:38 en een om 17:24, tenzij we de truc met de woensdagmiddagritten nog eens zouden toepassen. We moeten dus opnieuw vroeg uit de veren. Dat heeft wel als voordeel dat we ook nog vrij vroeg terug kunnen. In de voormiddag gebruiken we een terugrit van de enige ochtendrit uit Alle, in de namiddag kunnen we precies het omgekeerde doen: de bus nemen die gelukkig reizigers opneemt en die in de vooravond uit Beauraing terug zal keren, hopelijk met veel scholieren.

Een beetje geschiedenis.
Omdat we in de vakantieperiode ook nog in Bohan (hopen te) stappen, zal ik me vandaag maar kort bezighouden met de tramlijn van Gedinne naar Alle-sur-Semois, die in 1950 verbust werd. De bussen zullen dan in de bijdrage over Bohan ter sprake komen.
In 1909 begon men aan de bouw van een bochtige tramlijn van Gedinne naar Vresse, dat bereikt werd op 16.06.1913. Membre werd iets meer dan een maand later bereikt, langs wat een schilderachtig parcours langs de Semois moet zijn geweest. Alle-sur-Semois moest wachten tot 27.07.1914.
Voor de lijn dus goed en wel in dienst was, kwam WO I roet in het eten gooien. Het deel langs de Semois werd opgebroken en het zou tot 1921 duren voor de tramdienst hervat werd. In 1935 vervingen autorails de stoomtrams en werd ook Bohan bereikt. Dat kon alleen via wat de langste NMVB-tunnel zou worden (220 m) en noodzaakte ook nog de bouw van twee bruggen. Op 17.10.1938 werd zelfs Sorendal bereikt, waar aansluiting op de Franse buurtspoorweg mogelijk was. Langer dan september 1939 hield deze internationale verbinding het niet uit, toen voor Frankrijk WO II begon. Het zwaar beschadigde vak Membre - Bohan werd na WO II niet langer gebruikt, de hele lijn werd in 1950 verbust.
Bijzonder interessant is deze site.

Om toch even op Houdremont terug te komen, raadpleegde ik even het spoorboekje van 15.05.1938. Buiten de vakantieperiode (van 17.07 tot 04.09) kon je van Gedinne naar Houdremont om 10:15, 15:20 en 19:10. Van Houdremont naar Gedinne ging het om 7:30, 14:16 en 17:43. In deze periode van het jaar ging het veelal om verbindingen Gedinne - Vresse - Bohan - Vresse - Alle. Tijdens de vakantieperiode splitste men de tabel in twee delen op: Alle - Bohan en Vresse - Gedinne. Het enige verschil met de niet-vakantieperiode was een bijkomende late tram op zondag (van Houdremont naar Gedinne om 20:15, uit Gedinne om 20:55.
In Houdremont zijn vandaag nog delen van de vroegere trambedding terug te vinden, vaak onder de vorm van niet verharde landwegen: de tram ging in een ruime bocht ten oosten van de dorpskern heen, nadat hij tussen Louette-Saint-Pierre en Houdremont grotendeels de huidige N935 had gevolgd. De tram week van deze N935 af net voorbij de weg die uit Louette-Saint-Denis kwam, maakte dan een ruime bocht, kruiste de huidige N913 ter hoogte van Chelui en zette dan koers in zuidelijke richting: de bedding staat tegenwoordig als niet verharde veld- en later bosweg aangeduid.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Het is een brugdag, met wat minder treinen en veel minder reizigers, toch als je niet richting kust reist. En dus verwacht je niet veel problemen. Maar eens te meer wordt bewezen dat het alle dagen fout kan lopen én dat je altijd de eerste verbinding moet nemen, ongeacht het materieel dat de NMBS inzet.
Met S 3556 loopt het helemaal los, en de vijf minuten aansluiting in Etterbeek volstaan om even de trap op en af te lopen. En ook met IC 2506, die we tot Dinant willen nemen, loopt het vlot, tot Namur. Daar vertrekt de trein om onduidelijke redenen met 10 minuten vertraging, wat gezien het halve uur aansluitingstijd niet echt alarmerend is, zelfs als de vertraging nog oploopt tot 13 minuten. Erger is dat L 6057 met een groeiende vertraging staat aangegeven in de app en dan weet je wel wat een mogelijk gevolg is: de trein wordt helemaal afgeschaft en we houden al rekening met een rit met Taxi Christine die aan het station van Gedinne een handige uitvalsbasis heeft. Maar een erg grote vertraging, van de voorgaande trein, L 6056 zal in ons voordeel spelen: die trein heeft 50 minuten vertraging en zal ons dus nog sneller dan de voorziene 6057 in Gedinne brengen. Wat de oorzaak is van de ellende wordt ons niet verteld: volgens de treinbegeleider is alles het gevolg van een probleem tijdens de voorgaande rit. De app vermeldt inderdaad een defecte trein tussen Ciney en Namur, maar waarom één trein dan met 50 minuten vertraging rijdt en de volgende helemaal afgeschaft wordt, is een raadsel dat ik niet kan oplossen. Maar kortom, we komen in Gedinne aan om 9:00 en dat is nog altijd 8 minuten vroeger dan oorspronkelijk voorzien.

De bus van lijn 9 komt precies op tijd aan, net nadat iemand die vlak aan de halte woont ons zegt dat hij niet zeker is dat er een bus komt op dit uur. Dat is het drama van het OV: zelfs wie met zijn neus op een bushalte woont, heeft geen weet van de doortochten. Als men het OV wat populairder wil maken, is dit een punt om aan te werken. De bus rijdt een rondje in Gedinne en een op-en-afje in Louette-Saint-Denis. Twaalf kilometer scheiden ons op die manier van Gedinne Station dat in vogelvlucht op 3 à 4 km ligt.

De terugrit gebeurt met dezelfde bus en dezelfde chauffeuse. Ze herkent ons meteen, veel reizigers zal ze in de rit naar Alle en de terugrit naar Beauraing ook niet gehad hebben, al hadden we telkens medereizigers.

Het kleine uur wachten in de buurt van het station van Gedinne moeten we erbij nemen. We zitten samen met een 84-jarige op het enige bankje op perron 1. Ze is nog kranig, alert, goedlachs en bij de zaak: ze komt van bij de notaris en is daar zichtbaar niet gepluimd. Zij (of de dame die haar bracht) hebben zich van uur vergist en daardoor zit ook zij een lange wachttijd uit. Blijkt dat ze vanmorgen ook het slachtoffer is geworden van de chaos op lijn 166. Ze komt namelijk van Tamines en heeft in Namur wat uitleg gevraagd, toen bleek dat haar trein 37 minuten vertraging zou hebben. Ze begreep er niets van (zeker niet als men haar aanraadde om via Libramont te reizen) en ze kan er nog minder bij dat een andere trein zelfs botweg afgeschaft is. Ze doodt de tijd met telefoontjes; een adresboekje heeft ze niet nodig, ze kent minstens 3 nummers uit het hoofd.
Door werken en verkeer op enkelspoor tussen Anseremme en Gendron-Celles loopt L 6087 toch nog 6 minuten vertraging op. Maar onze terugreis is het spiegelbeeld van de heenreis, zonder problemen dan. En we komen zelfs stipt in Halle aan, nadat de aansluiting in Etterbeek ook nu weer vlot verzekerd werd.

De treinlectuur.
Bernard WERBER, La voix de la Terre.
John LANCHESTER, Kapitaal.

Een scheutje oprisping.
1. Flik behoorde oorspronkelijk tot de boeventaal. Nu gebruikt iedereen het, letterlijk en figuurlijk het kleinste kind. Zijn we dan allemaal boeven geworden?
2. Voor Het Groot Dictee van de Nederlandse Taal zou er geen belangstelling meer zijn, voor het Songfestival wel. Begrijpe wie kan. Als je de winnende song hoort, zou je zowaar naar de Elisabethwedsrtrijd beginnen kijken.
3. Ik denk dat onze kippen een nieuwe vakbond hebben opgericht, want voor de middag komen ze niet meer uit hun hok, ook al open ik elke morgen opnieuw trouw het deurtje. Wat hun grieven zijn, is nog niet duidelijk, maar dat heb je wel meer bij de vakbond.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPECK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

11-05-2018 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Bij de meesten overheerst ongetwijfeld de indruk dat de provincie Henegouwen in de eerste plaats grijs en vuil is. Oude industriesteden als Mons, La Louvière en Charleroi dragen bij tot dat negatieve beeld. Wie wat verder kijkt dan zijn neus lang is, komt echter al snel tot de vaststelling dat er heel wat wandelmogelijkheden zijn, o.m. in de Laars van Henegouwen. Maar er is meer dan dat: we stapten vandaag een parcours dat zich grofweg tussen Mons en La Louvière situeert, langs GR 412, le Sentier des Terrils. Alweer een tiental jaren geleden haalden de Waalse GR's de nationale pers met de inhuldiging van dit pad; het werd een van de vaakst vermelde GR's in alles wat zich met wandeltoerisme bezighield. Het stuk dat we vandaag volgden is zonder meer van een uitzonderlijke klasse: met een TWQ van 79%, vaak bos- en veldwegen, scoort de GR op zich al hoog, maar ook het landschap (voornamelijk landbouwgebied) mag er zijn. De altijd aanwezige terrils vullen de achtergrond in en herinneren ons aan een rijk Waals verleden dat hoofdzakelijk stoelde op het bovenhalen van het zwarte goud. We stapten van Saint-Symphorien tot Trivières en die liggen dik 18 km van elkaar. Wie eens verrast wil worden, moet deze tocht op het programma zetten. Foto's vind je hier en voor het kaartje kun je hier terecht.

Net voorbij Boussoit lopen we een eindje langs de Haine. De indrukwekkende viaduct op de achtergrond lag in een industrielijn naar de Terril Marie-José.

Mooie veldwegen en terrils: de hoofdbrok van vandaag.

Het weer.
Licht tot half bewolkt, bij een zeer aangename temperatuur.

De stafkaarten.
45/8 N Saint-Symphorien - 46/5 N Péronnes

Hoe we er geraakten.
Erg moeilijk was het deze keer niet: vanuit Mons rijdt er elk uur een bus van lijn 22 naar Binche en die bedient de halte Saint-Symphorien (Écoles of Entrée du Village) en uit Trivières (Tondrée) rijdt er minstens één bus per uur naar La Louvière. Het echte probleem situeert zich op tarifair gebied: met een wandeling zo dicht bij huis zou vertrekken na 9:00u met een seniorenbiljet geen probleem mogen zijn, maar de NMBS houdt halsstarrig vast aan het verdwijnen van de alternatieve terugreis. Dat zou in dit geval een biljet naar Mons en terug van La Louvière geweest zijn. Beloften korte tijd na het verdwijnen van deze interessante mogelijkheid (zeker voor wandelaars - denk aan de door de NMBS zelf ondersteunde Groene Haltes!) worden nog altijd niet nagekomen en dus bevinden we ons in een toestand van wettige zelfverdediging. Het wordt een seniorenbiljet naar Havré dat krek halfweg tussen Mons en La Louvière ligt.

Een beetje geschiedenis.
Het wordt een stukje persoonlijke geschiedenis vandaag, een poging tot reconstructie van een familiebezoek ergens in de jaren 1950. Je moet weten dat een broer van mijn grootmoeder (en doopmeter) langs vaders zijde naar Trivières uitgeweken was op zoek naar werk in de mijnen, nog voor de Italianen werden geïmporteerd om het vuile en gevaarlijke werk op zich te nemen - zware beroepen bestonden toen nog niet.
Ik herinner me dat we eens op bezoek gingen. Om me al de details te herinneren was ik toen nog te jong en nu al te oud, maar het moet een hele onderneming geweest zijn: vertrekken met de autorail van de halte Gooik Zwartschaap naar Leerbeek Stelplaats, daar overstappen op de autorail naar Edingen en daar de trein nemen naar La Louvière-Bouvy. Dan opnieuw de tram op, tot wat vandaag de halte Saint-Vaast Caissier is en dan te voet tot in de Rue Franklin Roosevelt. De trambedding hebben we op de wandeling tegen het einde aan nog twee keer gekruist en de haltes Caissier en La Louvière Ancienne Gare de Bouvy worden nog altijd bediend. Geen wonder dat ik vandaag nog altijd de meest onwaarschijnlijke verbindingen in elkaar flans…

De verbinding.

En wat we beleefden.
Eigenlijk is de aansluiting trein/bus ruim genoeg om ons niet te veel zorgen te hoeven maken over de vijf minuten vertraging waarmee IC 1730 in Halle vertrekt. Vooral tussen Halle en Braine-le-Comte gaat het sneller dan voorzien, maar aan OW73 wordt gewerkt en daarvoor geldt een snelheidsbeperking tot 60 per uur. Meer dan 2 minuten vertraging bij aankomst in Mons tekenen we weliswaar niet op.

In Mons raakt het nieuwe station maar niet klaar en dat heeft ook gevolgen voor het busstation. Bij het containerstation staat wel aangeduid welke buslijnen dit bedienen - en dat zijn er heel wat - maar we hebben het raden over precieze vertrektijden. Dus stappen we naar het 200 meter verder gelegen echte busstation op de Place Léopold, maar daar hangt een plannetje uit dat niet zo duidelijk is. Gelukkig ligt de TEC vlakbij en daar worden we op vriendelijke wijze geholpen: bus 22 vertrekt rechtover de Lunch Garden. Daar staat trouwens al bijzonder veel volk te wachten, voornamelijk studenten, van wie sommige met pak en zak. Er komt een gelede bus aangereden waarin het grootste deel van de reizigers verdwijnt en wij dus ook, maar net op dat moment zien we achter deze eerste bus een tweede bus arriveren en die draagt wel het nummer 22. In eerste instantie is het aantal reizigers beperkt, maar dat verandert bij elke halte in het Bergense centrum. Dat leidt tot 3 minuten vertraging, zonder veel ergs overigens.

Voor de terugrit staan we bij de halte Trivières Tondrée, eerst aan de verkeerde kant. De halteborden lijken gloednieuw, maar of ze ook helemaal correct zijn? Op Street View ontbreken de borden trouwens helemaal. De dienstregelingen die aan de halte hangen zijn vervallen: sinds 16 april 2018 zijn de dienstregelingen hier grondig gewijzigd, maar tijd om de correcte blaadjes aan de halte op te hangen, is er nog niet geweest. Een tiental dagen per jaar staken bevordert de efficiëntie niet. Bovendien is carnaval toch ook al een tijdje voorbij, maar de omleidingen daarvoor hangen afgebleekt aan de haltepaal. Dergelijke nonchalance is niet bevorderlijk om nieuwe klanten aan te trekken. In La Louvière moeten we er uit bij de halte Gazomètre, destijds de eindhalte van de koelbloedig vermoorde tramlijn 90. Van een tram kun je nog verwachten dat die niet tot net voor het treinstation kan komen, maar nu doen ook de bussen dat niet meer: alle halten op het busstationnetje voor La Louvière-Centre zijn afgeschaft.

La Louvière-Centre vertoont trouwens in zijn geheel een troosteloze aanblik: je moet langs een zij-ingang binnen: lokettenzaal en vroeger buffet zijn gesloten. IC 3416 naar Turnhout bewijst nog maar eens dat de meeste vertragingen op de verbinding Binche - Turnhout NIET op de Waalse spoorlijnen ontstaan. Voor de rest staat de loop van deze trein in het licht van werken: in Marche-lez-Ecaussinnes wordt een overweg vernieuwd (maximum 40) en in Ecaussinnes komen we aan op spoor 3, want spoor 2 wordt verbeterd, o.m. met verhoogde perrons. (Dat is alleszins beter dan wat we zagen in La Louvière, waar spoor 4 is uitgebroken.) En op lijn 269 naar Feluy is de snelheid beperkt tot 20 km/u, niet meteen een groot probleem, gezien de korte lengte van deze lijn, maar wel symptoom van onderliggende problemen.)

De treinlectuur.
Umberto ECO, Het nulnummer.
John LANCHESTER, Kapitaal.

Een scheutje oprisping.
1. Waar halen marketeers het lef om te beslissen wat goed voor ons is?
2. Nu hadden we nog eens een overheidsbedrijf dat zijn tentakels uitstrekte tot in het kleinste dorp en dat elke dag opnieuw, het is weer niet goed.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPECK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

03-05-2018 om 00:00 geschreven door overweg13