Trein en bus, wandelen en weer, en van die hobby's meer
30-05-2025
30 mei 2025 - Amougies - Kwaremont en terug
De wandeling. Soms gebeuren er toch wonderen: in 2010 verschijnt een folder 7 taalgrenswandelroutes, wat op zich niets merkwaardigs is, maar dat die tot stand is gekomen door een samenwerking tussen Vlaamse en Waalse instanties is dat wel. Wij volgen vandaag T2 Tussen Kwaremont en Amougies. Gemakshalve maken we er Tussen Amougies en Kwaremont van: Amougies is gemakkelijker te bereiken en het centrum van Kwaremont wordt sowieso niet aangedaan: dat merk je op hetkaartjeof opdit kaartje. De wandeling is net geen 10 km lang, bestaat uit 2 keer klimmen en 2 keer afdalen en haalt een TWQ van amper 27%, dat laatste vooral door de toch wel erg aangename doortocht van het Kluisbos. We quoteerden 14.5/20: de panorama's zijn soms overweldigend mooi, maar zoals mijn vrouw terecht opmerkt: je moet hier regelmatig met oogkleppen rondlopen, want hier is veel te veel gebouwd en dat verstoort het landschap op nogal wat plaatsen.
Kwaremont wordt niet echt bezocht, maar dit beeld maakt dat ruimschoots goed.
Typisch landschap, met het Kluisbos in de achtergrond.
Het weer. Eerst zwaar bewolkt, geleidelijk licht bewolkt, warm (26°) en winderig. Toch aangenaam wandelen.
De stafkaarten. 29/7-8 Ronse (2018)
Hoe we er geraakten. Zoals gezegd: Amougies is veel gemakkelijker te bereiken dan Kwaremont, met bus 97 Tournai - Ronse. En omdat Tournai voor ons ook nog gemakkelijker te bereiken is dan Ronse, met rechtstreekse IC's is de keuze snel gemaakt. En de terugreis verloopt op dezelfde manier.
Een beetje geschiedenis. De gemeente Amougies kreeg in 1869 al een station op lijn 83 Kortrijk - Ronse; in 1882 werd het zelfs een overstapstation, bij de opening van het deel van lijn 87 Bassilly - Tournai. Lijn 87 ging al in 1950 voor de bijl, het doodvonnis voor lijn 83 volgde in 1959. In de tweede helft van de 20ste eeuw moesten zoals op zoveel plaatsen buslijnen het verlies van de spoorlijnen opvangen. Ik hou me vandaag voornamelijk bezig met de buslijn die Tournai met Ronse verbindt. De andere buslijn (naar Avelgem) ging bij de verdeling van de inboedel trouwens naar De Lijn - Oost-Vlaanderen, tegenwoordig vervoersregio Kortrijk. Van een duidelijke vervanging één-op-één van spoorlijn door buslijn was er bij de sluiting van spoorlijn 87 nog niet meteen sprake. In 1950 vinden we een tabel 295 (later 482) terug die een buslijn Ronse - Herseaux bevat. Maar in 1954 verschijnt bus 87a Tournai - Amougies - Celles. Die buslijn zou het onder die vorm uithouden tot 1968, wanneer de bediening van Amougies door deze lijn verdwijnt. Vermoedelijk verandert dat bij of kort na de overname van de NMBS-bussen door de NMVB: in het busboekje van 1981 vinden we een buslijn 87a Tournai - Escanaffles - Avelgem/Ronse. En vermoedelijk in 1994 wordt die vernummerd tot 97, nummer dat ook vandaag nog van toepassing is. Tegenwoordig heeft lijn 97 een vrij bruikbare dienstregeling op weekdagen, een 4-tal ritten op zaterdag (waarvan één beperkt tot Escanaffles) en geen ritten meer op zondag.
En nog wat geschiedenis: in Amougies werd het eerste popfestival op Europese bodem georganiseerd, in het spoor van Woodstock. En niet zomaar een festivalletje, want traden o.a. op: Pink Floyd, Ten Years After, The Nice, Yes en Frank Zappa! Ik vondhiereen filmpje in zwart-wit, spijtig genoeg zonder de optredens, maar wel met getuigenissen van burgemeester, dorpspastoor en inwoners, die blijkbaar gecharmeerd waren door het jonge (hippie)volkje dat tamelijk onverwacht neergestreken was in hun anders zo rustige gemeente. De eerlijkheid verplicht ons ook het Jazzfestival van Comblain-la-Tour te vermelden, dat al in 1959 plaatsvond. Met namen als Chet Baker, Ray Charles, John Coltrane, Stéphane Grappeli, Nina Simone en Woody Herman trok dat wel een ander publiek aan. Jazz Comblain-la-Tour evolueerde later naar een popfestival dat dan Jazz Bilzen ging heten en dat ongetwijfeld aan de basis lag van de diarree aan festivals waar we tegenwoordig in terecht gekomen zijn. Toen moesten studenten maar sparen voor één festival per jaar, wat een gunstige invloed had op hun gemoedsrust en studieresultaten… hi hi…
De verbinding.
Halle - Tournai
3230 (IC LK)
08:58 09:53
+5
76020 (FML) - 73107 (FML)
M7
controle:N
Tournai - Amougies
[97] (Ronse)
10:23 11:09
stipt
ab3008-05
Iveco Urbanway12
Roman
-
Amougies - Tournai
[97] (Tournai)
14:53 15:39
+2
ab3006-04
Iveco Urbanway12
Roman
Tournai - Halle
1915 (IC FBNL)
15:45 16:36
stipt
461 (FSD)
mr96
controle: J
En wat we beleefden. Zo een brugdag, met minder treinen en reizigers, zou eigenlijk garant moeten staan voor een kommerloze treinrit, maar daar hebben spoorlopers tussen Halle en Edingen nog maar eens anders over beslist. Tenzij het een tb betreft die spoken heeft gezien, dat zou echt niet de eerste keer zijn. Ik denk eerlijk gezegd dat die kleine fractie die gevat wordt in het geheel niet opweegt tegen de veel grotere fractie die straffeloos kan blijven doorgaan, zoals zo vaak in een machteloze, lamgeslagen samenleving. Eens te meer blijkt dat reserve inbouwen heel dikwijls een goede beslissing is, al valt het al bij al nogal mee. We vertrekken dan wel met 11 minuten in Halle maar bereiken Tournai met 5 minuten en 55 seconden vertraging. Als ik de gegevens opvraag bij Infrabel, noteren zij wel iets meer dan 6 minuten. Maar kom, dankzij de reserve is er geen probleem met de aansluiting.
Het busstation van Tournai is al enkele maanden verplaatst naar de andere kant van de sporen en omdat je nooit weet wat je daar zult aantreffen, was reserve meer dan ooit aangewezen. Maar nee hoor, hier is geen vuiltje aan de lucht: de bussen stoppen over enkele honderden meters langs de Boulevard Eisenhower en de inplanting van de halten is duidelijk geafficheerd. Al liggen de verste halten wel erg ver, zeker als je eerst het plannetje nog moet raadplegen. In de gang onder de sporen - de kortste weg naar de busperrons - is geen enkele aanwijzing aangebracht. De bus vertrekt iets te vroeg, vermoedelijk om de extra meters langs boulevard en brug te compenseren. Aan het oude busstation is nog niets veranderd. De bus is een rammelkast eerste klas: ik zou niet zo meteen een onderdeel kunnen aanwijzen dat niet rammelt bij elke oneffenheid in de weg. Maar we komen wel stipt aan. We, dat zijn dan wij 2 en nog een andere reiziger die meerijdt tot Avelgem…
Voor de terugrit hebben we hetzelfde type bus, maar nu is het probleem dat de rit in rallymodus wordt afgewerkt. En toch, als ik even nakijk onderweg, rijden we met 3 minuten vertraging. Zou het kunnen dat een medewerker van de TEC de rittijd bepaald heeft met zijn Maserati? Vanaf Kain stropt het verkeer dan ook nog op. De drie minuten van daarnet hebben we nog altijd bij aankomst. En nu zijn er wel reizigers afgekomen op deze namiddagrit. Het zullen er in totaal wel een tiental geweest zijn.
Deze IC bestaat uit drie Deense neuzen. We halen nog net de trein. Op het platform liggen twee zwarten. Grijsrijders (als ze bang zijn…) of zwartrijders? Ongetwijfeld willen ze zich ook nog revancheren voor de koloniale wandaden van de blanken, want ze beslissen om toch maar in eerste klas te komen zitten. Het duurt tot na Bassilly voor er controle komt: wij zijn de enige twee die mogen blijven zitten. De drie anderen - er is ondertussen ook nog een witte opgedaagd - moeten verhuizen. En denk nu vooral niet dat ik iets tegen zwarten heb: de buschauffeur van daarnet was zwart en de treinbegeleidster op onze trein ook. Niets mis mee. De eerste is erin geslaagd ons de aansluiting te laten halen, de tweede heeft gewoon haar werk gedaan. En om de metafoor nog even door te trekken: naast grijs- en zwartrijders zijn er natuurlijk ook blankrijders, of moet dat witrijders zijn? Let wel: ik ben niet één van die de aanwezigheid van anders gekleurden tolereren omdat ze werk doen dat "de onze" niet meer willen doen. Nee, ik aanvaard ze omdat ze mensen zijn, zoals u en ik.
De treinlectuur. P.D. JAMES, Geen prijs te hoog. Het is de eerste detectiveroman uit een omnibus Inspecteur Dalgliesh. Stijn STREUVELS, De blijde dag.
Bekend tafereeltje: moeder zit geconcentreerd naar haar Phone te staren, het kind verveelt zich dood, want de barrière met de gsm is ondoordringbaar. Ze zouden schermtijd moeten verbieden voor álle leeftijden.
Uitgedrukt… ankerechtig maken… iemand doen hunkeren naar iets, voornamelijk naar lekker eten.
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnen en een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.
De wandeling. Voor vandaag stond een stuk GTA (De Transardense Route) op het programma, maar problemen bij de NMBS en aansluitend busvervoer moesten ons doen afzien van dit nobel opzet. Geen Saint-Hubert - Awenne dus, maar een dubbele tocht in Forrières, waarvoor we gelukkig de documentatie en de kaarten als reserve bij ons hadden. Zie verder… Op de kaart Au pays de Nassogne staan 23 bewegwijzerde wandelroutes uitgetekend en gelukkig voor ons stonden voor dit jaar ook 2 wandelingen uit Forrières op het programma: NG07 Cocher en NG08 Saint-Martin. Samen zijn deze wandelingen 12.4 km lang. Met een TWQ van 14% tekenen we een lage score op en dat verklaart onze beoordeling van 16.5/20: mijn vrouw laat zich graag charmeren door de weidse panorama's die je hier bijna voortdurend te zien krijgt, ik loop eerder warm voor onverharde voet-, veld- en boswegen en die waren er vandaag toch maar mondjesmaat. De wandeling voert langs de Chapelle du Cocher en langs de Pierres du Diable: als jede foto'sconsulteert vind je de toelichting die op bordjes ter plaatse is aangebracht. De Lhomme speelt een bescheiden bijrol. Het kaartje kun je naar voorkeurhierofhier vinden.
Het weer. Zwaar bewolkt, winderig, fris.
De stafkaarten. 59/3-4 Rochefort (2021)
Hoe we er geraakten. Onder normale omstandigheden zou dit geen al te moeilijke klus moeten zijn, ook al rijdt de L-trein van Marloie tot Libramont maar om de 2 uur. Voorlopig stappen we nog altijd over in Brussel-Zuid op de IC naar Luxemburg en dan zou een overstap in Rochefort-Jemelle ons snel naar Forrières kunnen brengen. Vandaag liep het even anders. De terugreis kan met 3 treinen, met overstap in Jemelle en Brussel-Noord.
Een beetje geschiedenis.
Zo zag de dienstregeling in Forrières er uit op 29.05.83. Dat was meteen het laatste spoorboekje voor de invoering van IC/IR.
5902
N7
04:49
LL
5903
N7
05:49
LL
957
R
05:51
FBK/FKK
5903
R7
06:08
LL
tot 24.IX.83
5905
R
06:48
LL
5958
R
07:26
FBK/FKK
wordt 958
gekoppeld LJ
906
N7
08:12
Lux
906
R7
08:12
Lux
tot 24.IX.83
5907
R
09:14
LL
als 907 uit FBMZ
ontkoppeld LJ
5960
R
09:20
FBK/FKK
wordt 960
gekoppeld LJ
5909
R
10:30
LL
als 909 uit FBK/FKK
ontkoppeld LJ
5962
N7
11:25
FBK/FKK
wordt 962
gekoppeld LJ
5910
N67
11:30
LL
als 910 uit FBK/FKK
ontkoppeld LJ
910
R67
11:47
LL
als 910 uit FBK/FKK
omnibus FNR - LL
5911
R
12:30
LL
als 911 uit FBK/FKK
ontkoppeld LJ
5964
R
13:20
FBK/FKK
wordt 964
gekoppeld LJ
5966
R
15:09
FBK/FKK
wordt 966
gekoppeld LJ
5914
N67
15:35
Lux
als 914 uit FBK/FKK
ontkoppeld LJ
5914
R67
15:35
LL
als 914 uit FBK/FKK
ontkoppeld LJ
5967
R
16:29
FBK/FKK
wordt 967
gekoppeld LJ
5935
N67
16:53
LL
915
R6
16:53
LL
als 915 uit FBK/FKK
omnibus FNR - LL
5968
N67
17:26
FBK/FKK
wordt 968
gekoppeld LJ
969
N67
17:58
FBK/FKK
5969
R
18:31
LJ
5917
R
18:37
LL
als 917 uit FBK/FKK
ontkoppeld LJ
5970
R
19:24
FBK/FKK
wordt 970
gekoppeld LJ
5918
R
19:31
LL
als 918 uit FBK/FKK
ontkoppeld LJ
5919
R
20:37
LL
als 919 uit FBK/FKK
N6 ontkoppeld LJ
5972
R
21:25
FSD
wordt 972
gekoppeld LJ
5920
R
21:32
LL
als 920 uit FBK/FKK
ontkoppeld LJ
5974
N67
23:17
LJ
922
N67
23:30
LL
uit FBK/FKK
922
R67
23:58
LL
uit FBK/FKK
Zoals je kunt merken, speelde Jemelle een belangrijke rol. Uit Brussel en Namur werd hier niet zelden een motorstel afgekoppeld, in de andere richting werd het omnibusstel gekoppeld aan de semi-direct.
Enkele afkortingen: N67 niet op zaterdag en zondag - R6 op zaterdag - R7 op zondag - R rijdt alle dagen.
En wat we beleefden. 22 mei is de naamdag van de Heilige Rita, de patrones van de hopeloze gevallen. Ik weet niet of de NMBS (en het openbaar vervoer) zich aangesproken voelt, maar vandaag lijkt reizen met het OV eens te meer een zaak van meer vallen dan opstaan. Een optreden van de ordediensten in Leuze zadelt onze eerst geplande trein (IC 3205) op met een kwartier vertraging, in Bosvoorde is er schade aan het spoor vastgesteld, kortom al onze treinen van de heenreis dreigen in de problemen te geraken. (Verder is IC 1906 naar de Luchthaven nog afgeschaft tussen Tournai en Brussel-Zuid en ik vergeet er nog wel eentje.) Veiligheidshalve nemen we S 7572, eigenlijk een P-trein Geraardsbergen - Schaarbeek) die gelukkig wel op tijd rijdt. Maar of het nu komt door het uitblijven van IC 1906 in Edingen of door de alledaagse gang van zaken, we hebben geen zitplaats meer in eerste klas. Er rijden nochtans 3 eersteklasrijtuigen mee, maar de enige I6 van het stel is afgesloten: alle deuren ervan lijken defect. We moeten er stilaan wel oud beginnen uitzien, want een vriendelijke heer en dame staan ons hun duur bevochten plaatsje af. Het rijtuig is gedeklasseerd, blijkbaar. Normaal gezien zou ik de tbg moeten opzoeken, met het oog op compensatie, maar we kunnen zitten en de tbg heeft zich verschanst in dat piepkleine hokje (ex-WC) dat hem in I10-rijtuigen is toegewezen - dat merken we pas in Brussel-Zuid, als de trein zijn ingewanden ledigt. Met de vertraging valt het gelukkig wel mee en ook onze volgende trein (IC 2107) biedt uitzicht op een niet al te gehavende rit en op een aansluiting in Rochefort-Jemelle met bus 162b - 14 minuten zou voldoende moeten zijn. Met 3 minuten vertraging in Brussel-Noord en 6 in Brussel-Luxemburg lijkt dat inderdaad binnen handbereik. Maar dan begint het: de rit naar Ottignies is een ramp, met een volledige stilstand van enkele minuten in Watermaal en dan een rit achter S 3956 die vanaf Etterbeek ook minuten vertraging opstapelt. Met 19 minuten vertraging in Ottignies ziet het er niet goed meer uit, meer, tussen Ottignies en Gembloux komen er nog 5 minuten bij! De rest van het verhaal: Namur +20, Ciney +19, Marloie +17, Rochefort-Jemelle +17, net genoeg om de aansluiting te missen. Niet alleen die van bus 162b, trouwens, ook die van de L-trein naar Libramont die ons naar Forrières had kunnen brengen. Vijf minuten wachttijd voor de 162b hadden ons oorspronkelijke plan voor vandaag kunnen doen lukken, maar Aribus is al vele jaren een duur gadget, gesteld dat het überhaupt nog werkt… Twee uur wachten dan maar op de volgende S-trein? Of te voet naar Forrières? Sowieso winnen we op die manier een dik uur; we moeten er wel een gevaarlijke tocht langs de N849 voor over hebben, een bochtige weg, zonder enige voorziening voor fietsers, laat staan voetgangers. Gelukkig zijn de 3 km extra te voet niet onoverkomelijk.
Meestal heb ik een gedetailleerd schema dat we volgen met het oog op de terugreis; vandaag heb ik dat niet en het wordt dus hopen op een goed gesternte, waarvan we vandaag nog niet veel hebben kunnen profiteren. Maar deze keer lukt het wel: we halen vrij gemakkelijk de S-trein van 14:21. En dan volgt een vlotte terugreis, tot Brussel-Noord. Slechte ervaringen met de S-trein laten ons ertoe besluiten de IC te nemen en in Halle zal dat een goeie beslissing blijken te zijn, want we komen enkele minuten voor de S-trein aan: die is wel redelijk vlot door de NZV gegaan, maar vanaf Vorst-Zuid loopt het fout. Overigens is onze rit met IC 3238 niet helemaal probleemloos: P 8513 is afgeschaft en dat betekent dat de IC het volk van 2 drukke treinen mee moet nemen. Al zal dat wel niet de oorzaak zijn van de 4 minuten vertraging in Halle. Onnodig te zeggen dat dit voor sommigen een voldoende excuus is om in eerste te komen zitten. (En ondertussen is er ook geen treinverkeer tussen Schaarbeek en Mechelen, door een zware brand in Vilvoorde. Rita is echt actief vandaag.)
Al bij al is onze dag niet helemaal naar de knoppen gegaan: Saint-Hubert - Awenne lopen we later nog wel eens. Bijna 50 jaar ervaring met het OV heeft ons geleerd dat je voor bepaalde bestemmingen maar best een alternatief voorziet. Voor wandelingen valt dat nog mee, anders ligt het voor begrafenissen, sollicitaties en meer van die dingen…
De treinlectuur. Juli ZEH, Über Menschen. Alena SCHRÖDER, Bij jullie is het altijd zo ontzettend stil.
Eigenlijk zouden windmolens nog veel, veel hoger moeten worden: minder lawaai, minder slagschaduw, minder vogels en meer wind… wat willen we nog meer?
Uitgedrukt… Parfors. Tegen alle gezond verstand in, tegen beter weten in, alsof het echt niet anders kan, ook als het effect ongewenst is.
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnen en een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.
De wandeling. Toen de VRT nog geen bureau voor verre reizen voor medewerkers en andere BV's was geworden, werd in haar toeristische programma's ook nog veel aandacht besteed aan toerisme dicht bij de deur: Vlaanderen Vakantieland was relatief succesvol en als uitvloei van het programma verscheen bij Lannoo De mooiste natuurwandelingen. Gelukkig maar, want de laatste van de 20 wandelingen (4 per provincie) brengt ons naar Teuven en dat is meteen een ongelooflijk mooie tocht geworden van zo een 17 km. Teuven is het dak van Vlaanderen, naar verluidt. En dat zullen we geweten hebben, want een drietal keer moeten we tegen een steile helling op. De TWQ lijkt met 51% laag te liggen, maar toch kwamen we thuis met het idee dat die veel hoger lag. Alle trage wegen staan borg voor een fantastische, erg stevige tocht langs 4 delen van het gefractioneerde bos (ziefoto's): Teuven(d)erberg, Veursbos-Roodbos-Vossenaarde, Veursvallei en Broekbos. Wel even opletten: tijdelijk moet je er een omweg van iets meer dan een kilometer bijnemen, omdat er in Obsinnich blijkbaar gewerkt wordt aan de brug over de Gulp, een bijriviertje van de Geul. Zelfs fietsers en wandelaars moeten een alternatief zoeken. Op hetkaartjeheb ik de voorziene route uitgetekend.
De Gulp is een bijriviertje van de Geul. Hier staken we hem de eerste keer over.
Wat een rust! (Buurt Graaf)
Het weer. Warm, vrij veel cirrus, die de zon nauwelijks hinderde, rustig.
De stafkaarten. 34/7-8 Voeren (2021)
Hoe we er geraakten. Eigenlijk is er maar één valabele manier meer om in Teuven te geraken: de resterende buslijnen zijn in wezen volledig of hoofdzakelijk schooldiensten (zowel die van De Lijn als die van de TEC) en dus moet de flexbus de redding brengen. Omdat Voeren nu eenmaal bij de provincie Limburg hoort, moet dat dus een Limburgse flexbus zijn, die gelukkig ook een halte heeft in het Waalse Visé. En dus wordt het een verbinding met 3 treinen en één flexbus, en dat voor de heen- en de terugrit.
Een beetje geschiedenis. Het duurt eigenlijk tot 1951 voor Teuven opduikt in een dienstregeling en wel in tabel 232 van de buslijn Verviers - Aubel (en uitbreidingen). Veel stelt het niet voor: een rit op dinsdag. In 1952 verandert de tabel al van nummer: 232 wordt 386, maar aan de bediening van Teuven verandert niets. Eigenaardig genoeg verdwijnt Teuven volledig uit de tabellen in juni 1957 en dat zou de toestand blijven tot 27.05.1962: op dat moment verschijnt lijn 39 Visé - Montzen-Herbesthal/Aubel. Plots betekent het OV iets in Teuven: op zondag kun je nog om 21:22 vertrekken uit Visé, op weekdagen is dat 20:55. En voor de vroege vogels is er 's morgens al een bus om 5:25! In 1964 komt er een lijn 39b bij: een schooldienst Remersdaal - Visé - Tongeren. Dan blijft het enige tijd rustig aan het OV-front: lijn 39 wordt in 1972 vernummerd tot 39c. Een grote stap vooruit wordt gezet in 2000: lijn 39b wordt nu een verbinding Tongeren - Visé - Voeren (inbegrepen Teuven), met een uurdienst op weekdagen en een 2-uurdienst tijdens het weekend. Maar dit mooie liedje duurt niet lang: bij gebrek aan belangstelling wordt deze lijn beperkt tot 's-Gravenvoeren, al kunnen alle ritten op aanvraag wel de overblijvende Voerense halten bedienen. (Even aan voorbijgegaan: de TEC laat zich evenmin onbetuigd in de Voerstreek: lijnen 139 en 339 zorgen vooral voor verbindingen met Aubel en Verviers.) In 2024 wijzigt de toestand grondig: van een reguliere lijn is er in Teuven geen sprake meer: de flexbus moet instaan voor zo goed als alle ritten in dit afgesneden deel van Vlaanderen; 2 schooldiensten (396 en 399) moeten de scholieren - voornamelijk gericht op Tongeren of op schoolverkeer binnen de gemeente Voeren met de Provinciale School. En zo zijn we terug naar af. In de tijd van de plaatselijke stammentwisten kon ik de Vlaamse politici nog verwijten dat ze zonder schroom in het geweer wilden komen voor dit stukje Limburg, maar dat het blijkbaar toch niet belangrijk genoeg was om er degelijk OV in te richten. De opflakkering is al bij al van korte duur geweest.
De verbinding.
Halle - Brussel-Zuid
3406 (IC FTR)
07:21 07:32
stipt
1908 (NK) - 61038 (FCL)
M6
controle: N
Brussel-Zuid - Liège-Guillemins
0506 (IC REP)
07:56 08:59
+4
1823 (FSD) - 73033 (FSD)
M7
controle: N
Liège-Guillemins - Visé
18925 (S MT)
09:08 09:26
+8
551 (Arriva)
FLIRT-IIImc
controle: J
Visé - Teuven
flexbus
Heidebloem
-
Teuven - Visé
flexbus
Heidebloem
Visé - Liège-Guillemins
18950 (S FL)
17:33 17:50
+2
550 (Arriva)
FLIRT-III3c
controle: J
Liège-Guillemins - Brussel-Noord
0540 (IC FSD)
18:02 18:51
+1
1852 (FSD) - 73053 (FSD)
M7
controle: J
Brussel-Noord - Halle
1940 (IC FTY)
19:01 19:24
stipt
1863 (NK) - 61036 (FBMZ)
M6
controle: N
En wat we beleefden. Ik geef toe dat ik huiverachtig sta tegenover de flexbus. Dat je eerst moet proberen om op "gewone" manieren ter plaatse te geraken zegt al genoeg - wat ik dus met overtuiging doe - maar reserveren in de app is en blijft een bedoening. Neem nu die koppigheid van de app om steeds weer als beginlocatie je eigen thuisadres te nemen. Ik kan wel zeggen dat we die de komende tien jaar wel nooit als vertrekpunt zullen ingeven, ook al bij gebrek aan flexbussen in de regio. Toch moet ik 3 keer proberen om als beginpunt Visé Station in te geven - bij De Lijn heet de halte trouwens nog altijd Station IR! Als ik een flexbus rond 11:00 wil bestellen, wordt dat geweigerd: het is namelijk woensdagmiddag en dan moeten we onze plan zien te trekken met een schoolbus van de TEC. Dan zouden we wel een heel stuk later in Teuven aankomen, te laat om de 17 km nog rustig af te werken. Ik vraag dus maar een bus vroeger en dan lukt het wel. Het legt de ongelooflijke constructiefout van het hele flexbusgedrocht bloot. Elke reservering kan je sowieso een halfuur tijdverlies bezorgen; in ons geval is dat misschien minder erg, maar wie een vrij precieze afspraak nodig heeft (dokter, examen, sollicitatie en dies meer) heeft eigenlijk weinig aan de flexbus. Waar is de tijd van de belbus zaliger, die in de beginperiode zelfs volgens vaste vertrekuren reed, gecentreerd rond bijvoorbeeld een treinstation, waar aansluitingen mogelijk waren. Die tabellen verschenen trouwens mooi in de busboekjes. Tegenwoordig is hoppin.be niet eens geïntegreerd in de apps van de andere OV-maatschappijen, laat staan van De Lijn. Dat heeft verregaande gevolgen: als je verbindingen opzoekt voor - in ons geval - Teuven, worden alleen de reguliere (?) ritten in aanmerking genomen, wat tot tamelijk gekke voorstellen leidt. Ook de digitale kaarten die over het algemeen erg nauwkeurig de halten van trein-, tram- en bushaltes weergeven , reppen met geen woord over de halten van de flexbus. Het blijft dus echt behelpen…
Doordat we verplicht geweest zijn om een reservering tussen 9:55 en 10:25 aan te vragen, moeten we al vrij vroeg vertrekken. IC 3406 is over het algemeen stipt en als ook nog IC 506 naar Eupen min of meer stipt rijdt, hebben we uitzicht op een vlotte aansluiting met de S naar Visé. Zelfs als we de trein naar Maastricht en Aachen zouden missen, zouden we vermoedelijk nog op tijd zijn met S 5158. En IC 506 doet het inderdaad behoorlijk: de doortocht van de NZV kost hem 4 minuten vertraging, die in Leuven zo goed als opgelost is. Alleen een erg trage rit tussen Ans en Liège zorgt nog voor 4 minuten vertraging. (Al snel na Brussel krijgen we de melding dat er zakkenrollers in de trein gesignaleerd zijn. Als dat die twee zwaar gedrogeerde gasten zijn die door ons rijtuig zweven, dan is de kans dat ze ook nog iets kunnen pikken klein…) We kunnen nog vrij gemakkelijk de S naar Maastricht halen die met 2 minuten vertraging vertrekt. In Bressoux staan we wel langere tijd stil, wachtend op de aankomst van S 5180; er zal dus wel verkeer over enkelspoor zijn. Het resultaat is een vertraging van 8 minuten, maar vermits we op de eerste van de mogelijke treinen zitten, is er geen probleem.
Ondertussen krijgen we wel berichtjes met het te verwachten vertrekuur van de flexbus. Dat is echt wel een stuk handiger dan de reserveringsprocedure. Het haltebord bij het station van Visé vermeldt nog altijd lijn 39b (zalige tijden) en van de flexbus is geen sprake. Er komt een eerste busje aangereden, maar die is niet voor ons. De tweede stopt op de plaats die ik verwacht had, aan het haltebord tegenover het station. Volgens de geplogenheden van de 21ste eeuw word ik met de voornaam aangesproken, maar de chauffeur is vriendelijk en hij rijdt ons probleemloos naar Teuven. Mijn gps meldt een rit van 19 km.
Ook de terugrit wordt ruimschoots op tijd aangekondigd en ook nu is de chauffeur mooi op tijd. Ook deze chauffeur is erg vriendelijk en er ontspint zich een echt gesprek, over de treinaansluiting, de "toeristische" route die we volgen om de werken in de andere Voerendorpen te vermijden, onze wandelgewoonten met trein en bus… kortom, de tijd lijkt niet alleen te vliegen, we komen ook nog mooi op tijd aan in Visé. Eerlijk, deze twee ritten hebben me verzoend met de flexbus. Ik kan dan ook 2 keer 5 sterren toekennen, want na de rit mag ik ook nog een beoordeling toekennen en in beide gevallen is alles perfect verlopen.
En ja, de terugreis verloopt zoals het hoort. In de IC naar Oostende wijs ik er een dame op dat ze wel erg veel lawaai maakt - de vloek van de luidsprekers op de niet zo slimme telefoon. Ze komt achteraf nog wel eens langs, om zich te verontschuldigen en ze geeft zelfs toe dat ze ook reizigers tot de orde durft roepen die te lawaaierig zijn. Blijkbaar werkt ze ook voor een vervoersmaatschappij, maar aan de hand van het uniform kan ik niet uitmaken welke. Vredesgesprekken met resultaat, het is niet aan iedereen gegeven.
De treinlectuur. David GROSSMAN, De glimlach van het lam. Alena SCHRÖDER, Bij jullie is het altijd zo ontzettend stil.
Het is zo ver: uitgesteld kijken met Telenet kan alleen als je eerst de reclame bekijkt, doorspoelen kan niet meer. Ik kijk gemiddeld naar 5 opgenomen programma's per avond: dat is ongeveer 2.5 minuut puur tijdverlies per dag. Tegen een uurloon/kijkloon van €40 per uur (je ziet het: ik reken een bescheiden bedrag aan) komt dat dus op iets meer dan €1.5 per dag, zeg maar €50 per maand. Ik veronderstel dat Telenet die niet terugbetaalt.
Uitgedrukt… Geen zittend gat hebben - gezegd van iemand die niet stil kan zitten. Soms werd dat zelfs als iets positiefs beschouwd, ADHD moest nog worden uitgevonden.
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnenen een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.
De wandeling. De meest recente topogids van GR 129 (Dwars door België - deel Vlaanderen) dateert al van 2006 en dat is verwonderlijk voor een GR-pad dat nog niet zo lang geleden extra publiciteit kreeg door de tv-reeks met Arnout Hauben. Ik heb ondertussen al 3 wijzigingen in het boekje gestoken en ook vandaag wandelen we over een traject dat nog niet voorkwam in deze oeroude topogids. Op de website zijn de trajectwijzigingen zelfs niet meer aanklikbaar. Wij gaan verder waar we de vorige keer landden, in bloemendorp Kanegem, en maken ons op voor een tocht naar Gottem, iets minder dan 12 km lang en met een TWQ van 33%. Tja, wat moet dat voordien geweest zijn? We stappen dus voor twee derden over meestal wel rustige betonwegen, door een landschap met voornamelijk akkers, met af en toe mooie panorama's. Maar de laatste kilometers door de vallei van de Zeverenbeek en de Vondelmeersen vormen een echt steengoed orgelpunt van een voor de rest matige GR. Wij quoteerden 13/20.
Defoto'sillustreren hoe de GR geleidelijk groeide. En het kaartje vind jehier.
We gingen al snel over deze vietweg naar Tielt, met bijhorend kapelletje.
De Vallei van de Zeverenbeek
Het weer. Half tot zwaar bewolkt en tamelijk fris door de treiterige wind.
Hoe we er geraakten. Kanegem wordt bediend door lijn 13 Waregem - Tielt. Via Waregem lijkt ons de meest voor de hand liggende reisweg te lopen, dankzij de rechtstreekse IC van Brussel naar Kortrijk via Gent. Dat houdt wel een erg slechte aansluiting in Waregem in, maar als we langs Tielt reisden zou het nauwelijks beter gaan. De terugreis uit Gottem verloopt via lijn 132 naar Deinze. We maken gebruik van de 2 ritten in de avondspits, die bovendien alleen op schooldagen rijden, om de Flexbus te vermijden. Uit Deinze kunnen we opnieuw overstapvrij naar Brussel.
Een beetje geschiedenis. We moeten eigenlijk niet zo ver teruggaan om de geschiedenis van het openbaar vervoer in Gottem te schrijven. Ik vond Gottem voor het eerst terug in het busboekje van 01.06.1997. Voordien is er geen spoor te bekennen van deze deelgemeente van Deinze. De lijn die Gottem dan bediende, ongeveer volgens het stramien dat zelfs nu in 2025 nog aangehouden wordt, is de lijn 73a/1. Dat zou vanaf 2005 73 worden en later zou daar in het kader van de basismobiliteit ook nog een belbus 25 (later 125) aan toegevoegd worden. Tegenwoordig wordt Gottem bediend door lijn 132, enkele keren 's morgens en enkele keren 's avonds en de belbus is uiteraard de flexbus Regio Gent (West). geworden.
Dat Gottem op minder dan 2 km van Grammene Station ligt kan een verklaring zijn voor de povere bediening. Uiteraard is Grammene al gesloten in 1984 en in de aanloop naar de invoering van het IC-IR-plan was de bediening ook al niet veel zaaks.
De verbinding.
Halle - Brussel-Zuid
3208 (IC FDR)
10:02 10:14
+3
76082 (FML) - 73047 (FML)
M7
controle: N
Brussel-Zuid - Waregem
0431 (IC LK)
10:37 11:29
stipt
1806 (FSD) - 61074 (LK)
M6
controle: J
Waregem - Kanegem
[13] (Tielt)
12:21 12:53
+13
ab660-035
Mercedes Citaro LE C2 Hyb
Parmentier Autobus
-
Gottem - Deinze
[132] (Deinze)
16:54 17:15
stipt
ab5507-69
Mercedes Citaro LE C2
De Meibloem
Deinze - Brussel-Zuid
0417 (IC GWK)
17:37 18:24
stipt
1816 (FSD) - 11835 (FSD)
I11
controle: J
Brussel-Zuid - Halle
3439 (IC LBH)
18:30 18:40
stipt
821 (GCR)
mr75
controle: N
En wat we beleefden. We kunnen het ons deze keer permitteren om vrij laat te vertrekken, ook al omdat bus 132 pas om 16:54 uit Gottem gaat. De heenreis van Halle naar Waregem verloopt geschiedenisloos. Dat is niet het geval met de aankoop van biljetten. Vroeger flikte ik dat in één minuut, vaak al stappend naar het station. Tegenwoordig heb ik daar 4 à 5 minuten voor nodig en liefst al stilstaande. Ik doorloop de hele procedure, inclusief de betaling, waarvoor ik nog een afzonderlijke bevestiging moet uitvoeren. Tot mijn eindeloos geluk krijg ik de bevestiging dat mijn betaling geaccepteerd is. Maar zo begrijpt de app het niet. Ik kom in een eindeloze loop terecht die me aanmaant de app niet te sluiten terwijl alles nog eens gecontroleerd wordt. Ik toon de bewuste pagina aan de tbg in IC 431, maar zoals wel vaker is die niet verrast. Ik heb ondertussen ook vastgesteld dat ik een mail heb ontvangen die de aankoop bevestigt, maar die hoeft hij niet eens te zien. "Ik geloof u!" Hoe lang de app is blijven doordraaien, weet ik niet - ik heb het nakijken opgegeven - maar tegen de terugreis lijkt alles in orde. De rust in de app is teruggekeerd en de biljetten staan er ook mooi op, met aankoopuur om 9:34.
En dan is het wachten op bus 13 naar Kanegem. Er zijn twee bussen zonder gps-gegevens, ook de onze. Vijftien jaar geleden waren er géén bussen met gps-gegevens maar in die tijd vielen bussen ook nauwelijks uit, terwijl tegenwoordig het ontbreken van gps-gegevens meestal een erg veeg teken is. Maar het kan ook meevallen: de bus komt uiteindelijk met 10 minuten vertraging aan de halte Perron 5. Er is een omleiding onderweg zodat we Kanegem 13 minuten later dan voorzien bereiken. Lijn 132 is een van die buslijnen die alleen 's morgens en 's avonds rijden en dan alleen nog op schooldagen. Wie ooit deze uitstap wil doen met het OV, kan daar maar beter rekening mee houden, al kan de flexbus voor soelaas zorgen.
De terugreis verloopt niet zonder ergernis en telkens met dezelfde aanleiding. In Deinze komen 3 onverlaten in eerste klasse zitten, met de nodige ruchtbaarheid: eerste klas is voor hen eerder een gespreksonderwerp dan een maatschappelijke afspraak. Gelukkig moeten ze er in De Pinte al uit. Anders loopt het in de IC naar Binche. Drie jongeren komen helemaal vooraan, van een stel dat voor de helft van onder tot boven met zilververf is bewerkt. Een steekt zijn kop door het schuifraam en zegt tevreden: "Il est parti dans l'autre." Ze gunnen zich dus hoogstwaarschijnlijk een gratis ritje in eerste klas, verder dan Halle, ook met het nodige lawaai. Wanneer krijgen de tbg's eindelijk eens een richtlijn om altijd in eerste klas te controleren. Al besef ik ook wel dat dit in deze beide gevallen nauwelijks zoden aan de dijk zou zetten. Deinze - De Pinte is te kort en als de tbg inderdaad in het tweede vierledige stel zit, kan hij niet controleren in het eerste. Het is trouwens opvallend dat deze jongeren veel inzicht hebben in de samenstelling van de trein…
Maar we komen op tijd in Halle aan en dan verdwijnt de ergernis al snel, door de gezond makende invloed van het wandelen.
De treinlectuur. David GROSSMAN, De glimlach van het lam. Alena SCHRÖDER, Bij jullie is het altijd zo ontzettend stil.
Een vos die zes van onze zeven kippen - amper een maand geleden gekocht - komt doodbijten, ondanks uitgebreide voorzorgsmaatregelen, één of andere bietekwiet die in Iedereen Beroemd de lof van de slak komt zingen, een tuin waar ik nog amper een prei uit de grond krijg - mijn geloof in de natuur krijgt zware klappen te verduren.
Uitgedrukt… Die zal uuk gién zoeg teigenhage. Of: die zal ook geen zeug tegenhouden. Gezegd van iemand met O-benen van wie verondersteld wordt dat de zeug los door de benen doorloopt…
Waar Abraham de mosterd haalde. Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over deBelgische spoorlijnenen een overde bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.