De wandeling.
Op het boekje heb ik als datumstempel 12 nov. 1991 aangebracht, o zalige tijd van inktkussen en manuele stempels. Eigenlijk ziet de folder van het Office du tourisme et de la culture de Beauraing er nog een stuk ouder uit. Zoals wel vaker lijkt dit deel van de Famenne echter ook ontsnapt aan wat Jef Geeraerts de Grote Versnelling noemde. De wandeling Pondrôme - Revogne, la région calcaire de Beauraing staat dan ook nog altijd als een (kalk)rots. Ze is net geen 10 km lang en voert ons naar het ongelooflijk mooie gehucht Revogne, met kasteelhoeve en kerkje (Chapelle Saint-Etienne) in de hoogte: de wat verborgen trappen en de bijhorende inspanning lonen zeker de moeite. Voor de rest is het vooral een erg rustige wandeling. Op het kaartje is duidelijk af te lezen hoe we eigenlijk een hele tijd afdalen naar de Wimbe in Revogne en dan weer snel uit de vallei opstijgen. De TWQ bedraagt 59% en dat is lang niet de enige troef van deze tocht met mooie vergezichten en goed begaanbare onverharde wegen aan de rand van het bos. Alle foto's vind je hier. De volgende zijn de lokkertjes.

Pondrôme, dorp en vroeger station.

Revogne, de weg naar de kasteelhoeve.

Het weer.
Van licht naar zwaar bewolkt, warm: 27 à 28°. Toen we in Beauraing op de trein wachtten, donderde het in de verte!

De stafkaarten.
59/5N Pondrôme (2004) en 59/1S Lavaux-Sainte-Anne (2004). Op 1:25.000 geeft dat 59/1-2 Houyet (2021) en 59/5-6 Wellin (2021).

Hoe we er geraakten.
Om naar Pondrôme te reizen moet je je echt neerleggen bij de grillen van de TEC-Namur die het dorp laat bedienen door 2 buslijnen (26 en 241) maar zonder enige regelmaat in de bediening. Om er naartoe te rijden konden we kiezen tussen een bus van lijn 26 en een van lijn 241, de eerste rond elven, de tweede even na twaalven. Omdat we niet wilden meemaken dat we niet meer in Pondrôme geraakten, kozen we de eerste optie: dan konden we eventueel nog terugvallen op de tweede. Bijkomend probleem: zoals wel vaker geeft de TEC niks om aansluitingen met treinen: niet alleen kiezen ze voor hun buslijnen de halte Beauraing Rond-Point i.p.v. het station van Beauraing als vertrekpunt, als je de bus dan 4 minuten na aankomst van de trein laat vertrekken, zit er niet veel anders op dan een uur tijd te verliezen in het nu ook weer niet zo fantastische Beauraing. Vandaar een wel erg lange heenreis.
De terugreis loopt iets vlotter, met een aanvaardbare aansluiting in Beauraing en eerder gebruikte verbindingen terug naar Halle.

Een beetje geschiedenis.
De buslijn die ons vandaag naar Beauraing terugbrengt vond ik al in een min of meer gelijkaardige vorm terug in het op zone01 ter beschikking gestelde busboekje van 1938: een bus verbond Givet met Beauraing en Wellin met 2 ritten heen en terug per dag. Wellin hoeft niet te verbazen: dat kon enigszins doorgaan als overstappunt op de tram naar Rochefort en Jemelle. Over de oorlogsperiode vind ik niets terug: pas in het spoorboekje van 08.10.1951 duikt tabel 910 op met een buslijn Graide - Wellin - Beauraing. Het aantal ritten heen en terug bedraagt nu 4 en dat zal zowat een hoogtepunt zijn! Vanaf 1959 wordt de buslijn verlengd tot Daverdisse, onder het lijnnummer 26 dat tot vandaag standhoudt! De dienstregeling is er niet beter op geworden, integendeel. In de tabel in het spoorboekje van 01.06.1969 vinden we in totaal 9 ritten terug met 8 opmerkingen. Rijden wordt afhankelijk van schoolvakanties, marktdagen (de 2de en de 4de woensdag van de maand). Het is de voorbode van een geleidelijke afbouw: tegenwoordig is er nog welgeteld 1 rit op schoolvakantiedagen (die wij namen) en 3 ritten, zo goed als helemaal in functie van de schooluren. Hoe onze rit aan schrapping is ontsnapt, is en blijft een raadsel.

Arm Pondrôme? Niet helemaal, of toch niet altijd. Pondrôme ontsnapte zelfs aan de IC-IR hakbijl van 1984, maar in 1994 viel definitief het doek. Ondanks de ideale ligging van het station ten opzichte van de dorpskern, kon de strakke 2-uurdienst blijkbaar onvoldoende klanten charmeren. De treinen zouden hier niet meer stoppen. De TEC deed alsof zijn neus bloedde en plots werd Pondrôme virtueel onbereikbaar. De invoering van lijn 241 veranderde daar weinig aan: in essentie ging het hier ook om een functionele lijn en functionele lijnen hebben nu eenmaal de neiging op hetzelfde moment te rijden.

De verbinding.

 *Wellin lijkt me logisch, maar of het ook correct is, is lang niet zeker. Ook hier worden lijnen naar hartenlust met elkaar verknoopt en dan verrassingen over de inzet niet uitgesloten.

En wat we beleefden.
Voor de NMBS is de vakantie achter de rug en dus wordt de samenstelling van S 1555 van 3 naar 2 Desiro's gebracht. Dat klinkt op het eerste gezicht gek, maar sommige P-treinen rijden niet tijdens de vakantie en dat kan opgevangen worden door die derde Desiro. En dat de vakantie niet alleen voor de NMBS maar ook voor veel pendelaars achter de rug is, merk je aan het talrijk opgekomen publiek.
De rit van IC 2107 verloopt dan weer bijna volledig volgens het boekje: we komen zelfs te vroeg in Namur aan, zodat de aansluiting met L 6058 naar Bertrix en Libramont in alle rust genomen kan worden. Opvallend aan onze verplaatsing is de bijna volledige stiptheid van Halle tot Beauraing.

Na een klein uurtje verkennen van bedevaartsoord Beauraing - waar je de noveenkaarsen uit de automaat loet halen! - zakken we opnieuw af naar de halte Route de la Gare. De bus rijdt op tijd, ook na het rondje door Beauraing. Enigszins onverwacht hebben we 2 medereizigers.
Alsof het niet op kan heeft ook de bus van de terugrit wat reizigers. Aan onze halte zijn we met vijf! Het is bijna ongelooflijk dat een buslijn met dergelijke povere dienstregeling ook nog gebruikt wordt, maar vermoedelijk profiteren deze mensen van de namiddagbus om snel wat inkopen te doen in Beauraing en dan terug te keren met een van de vooravondbussen.

Onze verbinding van de terugreis lijkt ook in alle rust te verlopen, hoewel we vanaf Groenendaal toch wat vertraging oplopen, achter de 3989 die inderdaad met een vijftal minuten vertraging rijdt. Met een aansluiting van 5 minuten in Etterbeek lijkt de toekomst somber: we komen met 3 minuten vertraging aan in Etterbeek en dan moeten we nog de trap op en af naar spoor 4. Dat S 3588 met 1 minuut vertraging rijdt, komt ons wonderlijk goed uit. Na 170 km in Desiro's brengen de veel te rechte zitjes in de duikbril nauwelijks verbetering. Toch vinden drie jongelui het nog altijd prettiger in eerste klas, hoewel de bezetting in tweede rond de 50% hangt. Er zal wel geen controle komen - wat maakt het allemaal uit, - horen we - ze dragen ook nog een zweetgeur mee - dat laatste is geen privilege van tweedeklas reizigers, trouwens. Maar de controle komt er toch en ze verhuizen zonder tegenstribbelen naar tweede. NMBS, jullie gedoogbeleid slaat nergens op. Ook de terugreis zal uiteindelijk behoorlijk stipt verlopen zijn.

Wie de terugreis bestudeerd heeft, heeft ongetwijfeld ook gemerkt dat we in "de koninklijke trein" gereisd hebben. Wat was dat treingroen toch machtig mooi.

De treinlectuur.
Hans FIERS, Door jouw ogen. Niet helemaal overtuigende debuutroman.
A.F.Th. van der HEIJDEN, Kwaadschiks.

- Mocht je nog twijfelen aan het einde van de westerse beschaving: dit weekend werd in Geraardsbergen het wereld(!)kampioenschap stokpaardrijden gehouden! Voor vrouwen is er een aparte wedstrijd met bezems.

Uitgedrukt…
Aak, zaa de kroe, en ze liet ne dikke scheit. Onbegrijpelijk als je niet weet dat "aak" dialect is voor "als ik", bijvoorbeeld in "aak 't geweten" wat dan betekent: als ik het geweten had. En een kroe is uiteraard een kraai. Deze uitdrukking werd voornamelijk gebruikt als iemand te laat zijn spijt uitdrukte over iets dat hij niet gedaan, geweten… heeft.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

30-08-2022 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Wie naar Ieper trekt, kan er onmogelijk onderuit: WO I is hier nog alomtegenwoordig. Zelfs de naam van het wandelnetwerk dat ons vandaag inspireerde verwijst ernaar: Ieperboog, een soort uitstulping van de geallieerde troepen in het door Duitsland bezette gebied ten zuiden van Ieper. Tegenwoordig staat het voor een bosrijk gebied en daar zullen we vandaag ten volle van genieten. We starten aan Bellewaerde, grondgebied Zillebeke: de vroegere naam van de bushalte was hier 't Hooge en dat verwees naar de eerste bommenkrater op ons traject van vandaag. Verder liep het langs Hill 62 (met Canadees gedenkteken), de Gasthuisbossen, het reservaat De Vierlingen met een andere mijnkrater Caterpillar en verder naar Zillebeke Vijver en de Verdronken Weide, waar de droge zomer nog geen vat op lijkt te hebben. De Ieperse vestingen sluiten de mooie, net geen 19 km lange tocht, af. De TWQ bedraagt 57% en alle trage wegen mogen er best zijn. Kijk maar eens naar de foto's. Deze geven een voorsmaakje.

Militaire kerkhoven liggen hier dik gezaaid. Sanctuary Wood Cemetery.

De Verdronken Weide. Het vee doet aan pootjebaden.

Vermits we een wandelnetwerk volgden, is het terugvinden van de route eenvoudig: we passeerden de knooppunten 73 72 71 46 74 40 41 39 38 35 34 32 30 29 28 24 23 69 33 68 67 66 65 62. Voor het eerste knooppunt (73) moet je van de halte Bellewaerde enkele tientallen meters in de richting Ieper stappen. Het volgende punt 72 kun je op twee manieren bereiken: wij kozen voor de langste weg en stapten dus eerst in de richting NNW. Dit dubbele traject is een eigenaardigheid die we nog niet eerder in een wandelnetwerk hebben aangetroffen; het verklaart waarschijnlijk het verschil in afstand tussen onze route en de uitgetekende route op wandelknooppunt.be. Het kaartje geeft bijkomende ondersteuning, maar de bewegwijzering is onberispelijk. Wij quoteerden 15/20.

Het weer.
Vrij warm (27°), licht bewolkt weer met aangename wind.

De stafkaarten.
28/3-4 Zonnebeke (2017) - 28/1-2 Ieper (2017).

Hoe we er geraakten.
De tocht begint bij de bushalte Bellewaerde. Vroeger heette deze halte 't Hooge, zelfs nog lang nadat het pretpark Bellewaerde tot bloei was gekomen. Het is ondergetekende die toen bij de NMVB gesuggereerd heeft om de zich opdringende naamswissel door te voeren. Voor de meesten is de route via Ieper waarschijnlijk de meest voor de hand liggende, met bus 84 naar Menen en in het zomerseizoen ook bus 50 uit Veurne die een drietal verbindingen met het pretpark verzorgt. Wij kozen voor een overstap in Menen ook op lijn 84, dat we konden bereiken via Tournai en Kortrijk of via Gent-Sint-Pieters en Kortrijk. De IC van de reeks 7xx moest ons naar Menen brengen.
Voor de terugreis moeten we opnieuw kiezen: via Gent of via Tournai. De aansluitingen tussen IC 32xx en IC 7xx zijn spijtig genoeg slecht.

Een beetje geschiedenis.

Ik heb het me deze keer nog eens gemakkelijk gemaakt. Wat de huidige situatie is in Ieper kan iedereen gemakkelijk opsnorren: één spoorlijn 69 Kortrijk - Poperinge (eigenlijk Y. Kortrijk-West - Poperinge) en een aantal buslijnen, waaronder belbuslijnen. Dat het ooit anders is geweest, bewijst het eerste kaartje: het is een fragment uit de door GTF uitgegeven kaart van G. Close (afsluitdatum 30.6.1978), dat een duidelijk beeld geeft van hoe belangrijk Ieper destijds is geweest. (Sorry voor de ouderdomsvlekken, die krijgen we allemaal…) De volle lijnen geven de actieve spoorlijnen aan, de onderbroken lijnen de buitendienstgestelde lijnen. Spijtig genoeg zijn die laatste talrijker. De puntlijnen geven de tramlijnen weer; in 1978 waren die uiteraard allemaal opgedoekt.

De tweede kaart komt uit de Atlas van België, uitgegeven door het Nationaal Comité voor Geografie. De kaart is getekend en afgedrukt door het Militair Geografisch Instituut, dat later zal vervellen tot het huidige NGI. De kaart draagt spijtig genoeg geen datum maar met de website van Paul Kevers (zie onderaan) en de toestand van het spoorwegnet moeten speurneuzen erin slagen de kaart in de tijd te situeren. De getekende lijnen geven aan of de lijnen voor reizigers of voor goederen gebruikt worden en uit de kleuren kun je de helling afleiden: rood is van 0 tot 5 mm/m, paars van 5 tot 10 mm/m.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Meestal hebben we wel wat reserve, ook om naar Halle te rijden en als je dan de regel toepast dat je nooit een mogelijke verbinding laat rijden, zit je soms al opvallend vroeg in de trein. Zo komt het dat we vandaag nog meekunnen met IC3228, ondanks de slechte aansluiting in Kortrijk. De reis naar Kortrijk verloopt rustig en stipt. We hebben 1 medereizigster die zich misschien wel opmaakt voor een examen of een sollicitatie; ze werkt zichzelf nog wat bij voor ze in Moeskroen uitstapt.
De klok op perron 5 in Kortrijk loopt 2 minuten voor. In de 19de eeuw zo dat ondenkbaar zijn geweest…De IC naar Oostende bestaat uit 1 break i.p.v. 2 (drie rijtuigen i.p.v. zes, wordt omgeroepen, met gratuite excuses). Bovendien zijn er ook nog 60 plaatsen gereserveerd. Onze rit verloopt vlekkeloos: we zitten in het derde laatste rijtuig (van 9) en kunnen dus nog net aan het perron uitstappen in Menen: de laatste twee zijn niet toegelaten voor reizigers naar Menen. Toch zien we er nog iemand uitstappen.

De overstap naar bus 84 is er een van 5 minuten: zonder uurdienst zouden we dit niet gewaagd hebben. De gelede bus staat al aan de halte, met vermelding geen dienst. De chauffeur vertikt het gewoon om zijn deuren wat vroeger te openen en dat betert er niet op als toeristen voor Bellewaerde op de deur kloppen. De stuurman is van het stugge type, de toerist van het onbeschofte. Misschien wil de chauffeur wel vermijden dat de reizigers te lang kunnen rondkijken in deze werkelijk tot op de draad versleten bus. Ongetwijfeld probeert De Lijn op deze manier meer klanten aan te trekken…

De terugreis dreigt even fout af te lopen: in Gent-Dampoort (of omstreken) zijn er problemen met de bovenleiding en de IC naar Poperinge heeft daardoor genoeg vertraging om ook het vertrek van de IC met 8 minuten uit te stellen. O, zegen van de enkelsporige baanvakken. In Ieper vertrekken we met 8 minuten vertraging en alleen tussen BIssegem en Kortrijk gaat er een minuutje af. Toch vertrekken we zo goed als op tijd: de lange stilstand in Kortrijk slorpt de vertraging op. Opvallend: meteen na vertrek uit Kortrijk meldt de tbg dat we met 3 minuten vertrokken zijn ten gevolge vertraging aan de vorige rit. Wedden dat ze op de perronklok gekeken heeft, want in werkelijkheid hebben we maar 1 minuut vertraging meer. De aansluitende IC 1515 heeft erg weinig volk mee; vermoedelijk is het nog te vroeg om de meutes van de kust te zien terugkeren. De aansluitende IC 1938 rijdt stipt door de NZV, hij zal alleen gehinderd worden door de voorafgaande S-trein en dit vanaf Lot. Eigenaardigheidje: normaal gezien wordt deze trein gereden met M6-rijtuigen van Brussel-Zuid, vandaag is een rijtuigenstel van Châtelet aan de beurt. Ik vermoed dat de werken aan lijn 96 hiervan de oorzaak zijn.

De treinlectuur.
James ELLROY, Strikt vertrouwelijk.
A.F.Th.van der Heijden, Kwaadschiks.

Oorlog maakt vervaldatums op voeding overbodig.

Uitgedrukt…
Geef die koe een biet. Heb ik vaak gehoord als reactie op een luide boer.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

22-08-2022 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Bij Snoeck-Ducaju & Zoon verscheen in 1990 een prachtig wandelboek: Groene wandelgids voor de omgeving van Brussel. Er staan nogal wat namen op de titelpagina: Pierre Loze en Frank Vanhaecke, Catherine Loze, Dominique Vautier en Paul De Gobert. Ik kocht het boekje met 27 wandelingen al bij zijn verschijnen, maar tot mijn verbazing is het hier en daar nog altijd in het antiquariaat te vinden. Het benadert de perfectie, met duidelijke kaarten, interessante neventeksten (zelfs poëzie) en onmisbare beschrijvingen van de te volgen weg, inclusief intrigerende weetjes voor onderweg. Wij volgden wandeling 3 Linkebeek: Artiestendal-Kleetbos-Vijversdreef. Dat geeft meteen vrij nauwkeurig weer wat je kunt verwachten: het bekende Artiestendal, zo bekend dat behulpzame wandelaars in tegenrichting vroegen of we de Vallée des Artistes zochten, het kleine maar machtige Kleetbos en een lange weg langs een snoer van niet altijd zichtbare vijvers. Je vindt het allemaal terug op dit kaartje.
De wandeling begint eigenlijk aan de Sint-Sebastiaanskerk in Linkebeek, maar nog maar eens een omgelegde buslijn verplicht ons vandaag om te starten aan het station dat trouwens maar op een goeie 300 m van de kerk ligt. Als je alleen de wandeling beschouwt, is de TWQ 60%; daar is wel een stuk weg inbegrepen waarvan de verharding zo versleten is, dat het niet helemaal duidelijk is of die nog langer verhard is. We quoteerden 16.5/20.
Blijde vaststelling: Linkebeek is een faciliteitengemeente. Het viel ons op hoeveel mensen ons eigenlijk in 2 talen groeten, wat ik zelf ook altijd probeer bij twijfel. Alleen geborneerde politici willen ons doen geloven dat Nederlands- en Franstaligen niet met elkaar kunnen leven.

Machtige beuken in het Kleetbos.

Trappen voeren je terug naar je beginpunt. Het is de tweedereeks trappen: er zit er een bij het begin, een bij het einde.

Meer foto's.

Het weer.
Toen we thuis vertrokken, was de mist nog maar net opgetrokken. De zon deed haar best en daardoor brak de bewolking wel, maar werd het ook tijdelijk zwoel. Gelukkig is Linkebeek een erg groene gemeente.

De stafkaarten.
31/7Z Linkebeek (1994) of 31/7-8 Ukkel (2020).

Hoe we er geraakten.
Dit had niet alleen de kortste wandeling van het jaar moeten worden, maar ook de makkelijkst bereikbare: bus 155 passeert op 300m van onze voordeur en stopt op het vertrekpunt van de wandeling, maar dat is zonder een omleiding gerekend. Een omleiding, en wat voor een! Dinsdag was ons al opgevallen dat de bussen met vertragingen van 30 minuten reden, maar nergens was informatie te vinden over een omleiding of een of ander incident dat de vertraging kon verklaren. Het bericht over de omleiding werd 's anderendaags - "maar" een dag te laat - verspreid. Asfalteringswerken in Linkebeek werden opgevangen door een omweg die een tiental halten links liet liggen. Dat het openbaar vervoer maatschappelijk erg laag aangeschreven staat, wordt door al die omleidingen ten overvloede bewezen, want zo goed als nooit worden echte alternatieven voorzien: omrijden en het nodig maken dat gebruikers enkele kilometers op zichzelf zijn aangewezen, kun je bezwaarlijk een alternatief noemen. Bovendien loert de chaos om de hoek bij omleidingen: chauffeurs worden onvoldoende op de hoogte gebracht en kerels of meiden die er hun voeten aan vegen en maar op rijden, worden nooit aangepakt, tenzij - soms - door de getroffen reizigers. Hoe vaak gebeurt het niet dat chauffeurs onderweg een collega moeten uithoren over de toedracht. Vaak zijn het de reizigers die de chauffeur uit de nood helpen, soms langs een voor hen voordelige route.
Ook zou ik van de omleidingen van alle lijnen in het Pajottenland op de hoogte gebracht moeten worden, want daar heb ik me voor ingeschreven: dat gebeurt veel te weinig en deze dienst is erg onregelmatig geworden.
Bovendien worden de omleidingen vanuit Leuven gedicteerd door mensen die de plaatselijke situatie onvoldoende kennen, dat tot grote frustratie van de chauffeurs, die nochtans in de eerste plaats suggesties zouden moeten kunnen doen. Op 15.08 organiseerde men in Halle een duatlon die de stationsbuurt en het grootste deel van de wijk Sint-Rochus onbereikbaar maakte. Bovendien werden alle halten in het centrum afgeschaft, terwijl ze perfect bediend hadden kunnen worden: Park, Arkenvest, Bergensepoort: een eenvoudige lus zou al deze halten bereikbaar maken. Aan tijdgebrek kan het niet gelegen hebben want onze bus zette ons 16 minuten te vroeg af aan de halte Demaeghtlaan. Ik kan alleen maar concluderen dat de verantwoordelijke niet op de hoogte was van deze mogelijkheid.
Ook vraag ik me af waarom De Lijn geen kaartjes publiceert op de website. Die bestaan nochtans, want ze hangen (meestal) aan alle halten. Enkele jaren geleden suggereerde ik dat al, maar ik besef nu dat ik met een kluitje in het riet gestuurd werd: men zou de mogelijkheden onderzoeken. De site wemelt nu van allerlei visuele prullaria, maar kaartjes, nee hoor! Het is bijna altijd behelpen in geval van omleggingen en die komen spijtig genoeg vaker en vaker voor.

Vandaag wordt het dus een uitstapje per trein, met overstap in Brussel-Zuid, al komt er misschien ooit een moment dat we in Moensberg zullen kunnen overstappen.

Een beetje geschiedenis.
Linkebeek kwam de laatste jaren voornamelijk in het nieuws als spelbreker in de grote GEN-saga. Ter plaatse is daar niet veel van te merken. Het tamelijk recente station van Linkebeek is alweer afgebroken, vermoedelijk om plaats te ruimen voor dat GEN. Het lag er nog wel toen we er stapten in de jaren 1970. Tot onze verbazing kwam stel 802 op 29.10.1978 als stoptrein in Brussel-Zuid aan rijden en dat bracht ons naar Linkebeek, op een grauwe herfstdag. Het station was zelfs op een zondagnamiddag nog bemand en verwarmd - hoe groot is het verschil met de huidige halte. Voor ons was de rit in het vierledig stel een primeur. De terugrit gebeurde trouwens in hetzelfde stel. Ik heb deze vaak verguisde stellen altijd een warm hart toegedragen, al waren ze technisch gesproken eigenlijk niet meer dan tweeledige stellen in een ander kleedje.

De verbinding.

En wat we beleefden.
IC 1908 bestaat uit twee Deense neuzen en dat is net genoeg. Overigens is de bezetting in eerste klas procentueel even groot als die in tweede. Eén doortochtje van de tbg zou al veel verschil maken, maar die huldigt nog altijd de aanmaning van Maggy De Block bij het begin van de coronacrisis: blijf in uw kot!!! Ook die van S 1780 laat zich trouwens niet zien…

Bij de terugrit krijgen we wel controle, maar niet in de IC naar Tournai. Die heeft trouwens al een voorgeschiedenis met hindernissen achter de rug: de voorgaande rit (IC 3710) is niet verder geraakt dan Brussel-Zuid en dus afgeschaft tussen Zuid en Luchthaven. Onze 1933 vertrekt daarom uit Brussel-Noord - hoe is die daar geraakt? Het eersteklasrijtuig is aangekondigd in vijfde positie maar hangt net achter de locomotief. De trackers geven trouwens een gemengd stel M4-M6 aan, maar de laatste tijd zijn er wel meer eigenaardige combinaties. Het is blijkbaar nog altijd grotendeels het rijtuigenstel waar ik het in de vorige bijdrage al over had, met verfkladden die vaak een hele rijtuigflank ontsieren. We staan ook nog vrij lang stil in Brussel-Zuid (+4) en bij de Y. Halle moeten we een goederentrein (met 2 maal 77 of 78) doorlaten. Resultaat: 6 minuten vertraging bij aankomst.

De treinlectuur.
James ELLROY, Strikt vertrouwelijk. Ik kocht lang geleden eens 10 thrillers van De Standaard en ben ondertussen de laatste aan het lezen. De oorspronkelijke Engelse titel is L.A. Confidential en dat doet bij filmliefhebbers ongetwijfeld een belletje rinkelen. Van toen Kevin Spacey nog persona grata was.

Is het nu Molenbeek aan de Schelde of Antwerpen aan de Zenne?

Uitgedrukt…
Geef 't kind zijn dinge(n) weer… Wordt gezegd van waardeloze prullen of producten, blijkbaar stammend uit een tijd dat de meeste kinderen het vaak met povere geschenkjes moesten doen. Vaak gezegd van apparaten waarvoor betere, sterkere alternatieven bestaan.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

18-08-2022 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Jan Heyvaert moet destijds gedacht hebben dat het kon: 19 themawandelingen uitstippelen onder de noemer Onvergetelijke natuurwandelingen in Vlaanderen en daar ook nog een boekje over schrijven. En ja hoor, afgaande op de wandeling die we vandaag maakten, kunnen we van een succes spreken. We stapten in Denderleeuw één van de vier Oost-Vlaamse wandelingen, in de Wellemeersen en het thema was… moeras. Dat was wel even zonder deze droge, warme tot hete zomer gerekend, want van moeras is hier op dit ogenblik niet veel te bekennen. De Dender ligt er als een lome vijver bij en de weiden, die hier een overstromingsgebied van de Dender heten te zijn, liggen er droog en ros bij. De vlonderpaden - niet over de hele lengte in goede staat - zijn voorlopig nutteloos en de watervogels mogen blij zijn dat resten van de natuurlijke Denderbedding nog niet helemaal zijn opgedroogd.
De wandeling is kort, want het reservaatje is maar een voorschoot groot: we stapten nog geen 7 km en daar moet je eigenlijk de twee keer 650 m van het station naar ons beginpunt, net voorbij de brug onder de nieuwe lijn (zoals die al sinds de jaren 1930 genoemd wordt), nog aftrekken. Als je die 1.3 km niet in rekening brengt, komen we uit op een TWQ van 94%! Zelfs met de aanlooproute kom je nog aan 76%. We quoteerden de wandeling met een mooie 17/20.
Nog even opmerken dat we de oorspronkelijke route één keer gedwongen en één keer vrijwillig hebben aangepast. Er loopt ook een bewegwijzerde wandelroute met de naam Wellemeersen door het door Natuurpunt beheerde gebied, maar die spoort niet helemaal met onze route. Het kaartje kan helpen.
De foto's.

De vlonderpaden liggen er niet altijd even goed bij, maar in deze droge zomer zijn ze overbodig.

De Dender lijkt meer op een lome plas dan op een rivier.

Het weer.
Op wat cirrus na wolkeloos, rustig en aangenaam warm, ook al omdat we meestal in de schaduw liepen.

De stafkaarten.
30/4N Ninove (1994) of op 1:25.000 30/3-4 Ninove (2019).

Hoe we er geraakten.
We speelden even met de idee om zonder overstap naar Denderleeuw te sporen met de S-trein 15xx Schaarbeek - Denderleeuw, maar dat bleek bijna dubbel zo lang te duren als een verbinding met overstap in Brussel-Zuid. Bovendien waren de mogelijkheden tussen Halle en Brussel-Zuid en Brussel-Zuid en Denderleeuw legio.

Een beetje geschiedenis.
Ik heb het al even over de nieuwe lijn gehad, waarover hier alle mogelijke info terug te vinden is, maar ik dacht dat het ook interessant kon zijn, om de huidige toestand te vergelijken met de toestand voor de bouw van lijn 50A. Inzoomen doet hier wonderen. Doordat Denderleeuw ook verbonden werd met de nieuwe lijn zijn hier nogal wat verbindingsbogen aangelegd.
Zo was er lange tijd een lijn 50A2 Y. Sint-Katharina-Lombeek - Denderleeuw, naast 50A3 Denderleeuw - Y.Welle. Beide vertakkingen waren punten waar lijn 50A verlaten (of bereikt) kon worden om Denderleeuw te bedienen. Lange tijd werd deze mogelijkheid gebruikt om de semi-directe treinen van en naar Knokke/Blankenberge toe te laten te stoppen in Denderleeuw. Met de invoering van het IC-IR-plan in 1984 verviel die mogelijkheid.
Recent is er een wijziging aangebracht die verband houdt met de aanleg van een derde en een vierde spoor tussen Brussel-Zuid en Y.Sint-Katharina-Lombeek; deze sporen liggen aan beide zijden van lijn 50A en worden lijn 50C Brussel-Zuid - Denderleeuw genoemd; daardoor werd de benaming 50A2 overbodig.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Ik zou van verrassingen kunnen spreken nu de lijn 96 tussen Halle en Braine-le-Comte voor werken onderbroken is, maar door de apps en de website van de NMBS zijn er natuurlijk niet zo veel surprises meer: de IC naar Turnhout vertrekt van spoor 5, dat in normale omstandigheden bijna uitsluitend gebruikt wordt voor de treinen naar Braine-le-Comte (en af en toe ook naar Edingen). De trein uit Turnhout is daar 40 minuten vroeger aangekomen en bezet het spoor de hele tijd. Wel een verrassing is dat deze trein bestaat uit twee desiro's, die blijkbaar een M6-rijtuigenstel vervangen. Sinds december reden deze stellen niet meer op de IC 34x Turnhout - Binche. De trein komt met 3 minuten vertraging in Brussel-Zuid aan, ondanks een rit of misschien wel daardoor over lijn 96N. Veel maakt het allemaal niet uit: we halen makkelijk de IC naar Kortrijk (die na Kortrijk doorrijdt naar Oostende). We krijgen ook controle en met een trein die van de Luchthaven komt, kun je dan wel zeker zijn dat er reizigers in eerste klas zullen zitten met een tweedeklasbiljet - meestal spreken ze Spaans…

Voor de terugrit nemen we de S naar Ottignies-Louvain-la-Neuve-Université: voor ons wordt dat de eerste stop ooit in Anderlecht. De IC naar Tournai heeft voldoende vertraging om voor een onvoorziene aansluiting te zorgen. Deze keer komt er geen controle, maar je kunt er donder op zeggen dat het bijzonder luidruchtige trio - inclusief een clochardachtig type van enige leeftijd - dat de acht plaatsen op het platform heeft ingenomen, ook verkeerd zit. Als we uitstappen (op het normale perron 3!) zien we dat minstens 3 rijtuigen aan de perronzijde van onder tot boven, inclusief de ramen op het bovendek, ondergeschilderd zijn, met mijn excuses aan de echte schilders. Quousque tandem abutere, NMBS, patientia nostra? Het is bijna onbegrijpelijk dat personeel, klanten, politie en politiek dit zonder reactie blijven tolereren.

De treinlectuur.
Carl ZUCKMAYER, Die Fastnachtsbeichte. Een man vlucht in een biechtstoel, maar sterft ter plekke: gedood met een stilettostoot. Alles gebeurt tegen de achtergrond van Vastenavond. Een moord en toch twee biechtelingen, die zich onrechtstreeks verantwoordelijk voelen voor de moord.
Paula HAWKINS, Het meisje in de trein.

Onze radio staat zoals die van de grootvader van Urbanus vastgeroest op BRT 1. Blijkbaar vinden ze dat ze daar nu om de haverklap (= enkele keren per dag) Kendrick Lamar moeten draaien. Welk publiek proberen ze daar nu eigenlijk mee te bereiken?

Uitgedrukt…
Eens eentje van mezelf: ik ben gehaast, ik moet gaan sterven. Oorspronkelijk gebruikte ik dat als weer eens een wegmisbruiker tegen een veel te hoge snelheid door de straten gierde of door het rood reed, maar ik ben het gaandeweg ook gaan gebruiken voor die lieve oudjes die hun beurt niet afwachten bij de slager, de bakker… en zo een paar minuten (levens)tijd proberen te winnen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

08-08-2022 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
In 1999 verscheen bij Lannoo Découverte pédestre des paysages typiques de Wallonie, van de hand van Daniel Vanderstichelen. Wij hebben voor vandaag de wandeling in Braives (Hesbaye ofte Haspengouw) gekozen en wel het volledige 18 à 19 km lange traject. Onze uitvalsbasis is Braives, maar meer dorpen: Latinne (zijdelings), Fallais, Ville-en-Hesbaye en Avennes, staan op het programma. De wandeling doet precies wat de auteur belooft: een ontdekkingstocht van een bepaalde regio (één van de 24!), met commentaar zoals bij de tumulus, de Tiersa (reservaatje), de motte in Ville-en-Hesbaye. Dat heeft zo zijn gevolgen. Haspengouw, dat is landbouw en als men die streek treft met een ruilverkaveling oude stijl houd je een vrij kaal, eentonig landschap over, met veelal gebetonneerde landbouwwegen. De TWQ loopt dan ook niet hoger op dan een povere 13%. Waar de weiden in een aantrekkelijke zomer voor veel groen zorgen, zijn ze in deze rotzomer gedegradeerd tot rosse vlakten, waar alleen de koeien nog enig spoor van leven laten bespeuren. En bomen lijkt men hier ook al te mijden als de pest: vaak vermoed je alleen wat groen aan het eind van de horizon. Het is wel een op en top rustige tocht en als verkenning van Haspengouw is ze ideaal. Iedereen moet zelf de na- en de voordelen afwegen; wij kwamen toch nog aan een quotering van 14/20. Kaartje en foto's.

Grote boerderijen kwamen we wel meer tegen op ons pad: Ferme du Tilleul.

Hier ligt de Mehaigne er wat lam bij, want er is een watermolen in de buurt.

Het weer.
Eerst betrokken, later enigszins opklarend; fris en soms winderig. We liepen een tijdje tussen twee buien in, maar meer dan wat gedruppel kregen we niet te verwerken.

De stafkaarten.
41/6N Braives (1998) of 41/5-6 Braives (2020).

Hoe we er geraakten.
Veruit het gemakkelijkst is een verbinding via Landen met bus 127 Landen - Huy. Normaal gesproken kunnen we dan profiteren van een overstapvrije verbinding tussen Halle en Landen maar grootscheepse werken tussen Braine-le-Comte en Halle brengen met zich mee dat we toch over moeten stappen in Brussel. De bus vertrekt nauwelijks 4 minuten na aankomst van de trein, maar gezien de uurdienst wagen we het er toch maar op.
Voor de terugkeer is de eerste aansluitende trein de IC naar de Luchthaven en Gent-Sint-Pieters. Uiteraard moeten we ook nu overstappen in Brussel.

Een beetje geschiedenis.
In september 2016 stapten we al in Fumal en langs deze weg kom je dan bij de kleine bijdrage over de geschiedenis van spoorlijn 127 en buslijn 127. Vandaag wil ik het accent even leggen op Braives, dat destijds ook een station had op lijn 127 Landen - Statte (telegrafische afkorting LBS). Ik grasduinde in het spoorboekje van 04.10.1959, op een moment dus dat de afschaffing van het reizigersverkeer nakend was. Het gros van de treinen werd toen al uitgevoerd met motorwagens, veelal TT, af en toe TA. Niets leek er op te wijzen dat de lijn over enkele jaren zou verdwijnen, maar dat was voor een heleboel lijnen die in de jaren 1950 en 1960 gesloten werden het geval. Je kon 15 keer per dag van Braives naar Landen (10 keer op zondag) en dat tussen 6:54 en 22:02. Eén trein (TT5813) kwam al van Huy-Sud, op lijn 126 Statte - Ciney. In de omgekeerde richting waren er wel meer eigenaardige verbindingen. Zo reed (de gesleepte) 2482 om 5:08 door naar Liège-Longdoz, via Huy, Flémalle-Haute, Seraing, Ougrée, Kinkempois en Liège-Vennes - ik sla er enkele over. Andere treinen reden van Statte door naar Huy-Sud en kwamen zo terecht in tabel 126. De meest opvallende eigenaardigheden waren TA 4930 (19:56) en TA 4934 (21:50) beide naar Ciney!
Toen de lijn verbust werd, ging dat zoals bijna overal gepaard met een uitbreiding van het aantal ritten: naar Landen reden er 19 (van maandag tot vrijdag), 17 op zaterdag en 15 op zondag, aangevuld met enkele ritten die beperkt waren tot Hannut. De eerste bus reed om 5:00, de laatste om 23:28 naar Landen.

Vergeleken met vandaag is dat een goed gestoffeerde dienstregeling. Opvallend, maar niet helemaal verrassend, is het verschil tussen school- en vakantiedagen, al beperken de verschillen zich tot de schoolmomenten: 17 ritten op schooldagen, 16 op vakantiedagen. Op zaterdag en vooral op zondag is de ravage groter, met resp. 7 en 4 ritten. Ook is het aantal varianten toegenomen: één bedient Ville-en-Hesbaye, Ciplet, Avin en Moxhe, een andere Poucet, Trognée en Cras-Avernas. Dat die varianten (soms in combinatie met elkaar) allemaal onder het nummer 127 rijden, maakt het er voor de reiziger niet makkelijker op. Tussen Huy en Braives zijn er geen varianten.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De hele maand augustus wordt er door Infrabel gewerkt op lijn 96 tussen Halle en Braine-le-Comte en vandaag zijn we daar voor het eerst het slachtoffer van: de rechtstreekse IC Quiévrain - Liège-Guillemins rijdt het grootste deel van de dag niet tussen Halle en Brussel-Zuid en dus hebben we ook geen rechtstreekse verbinding met Landen.
En zo wordt het dus de S-trein naar leuven, die ook al uit Halle vertrekt. Meestal is die al goed beklant als die in Halle aankomt, maar vandaag zijn er veel minder reizigers. De vervangbussen stoten blijkbaar toch wel een (belangrijk) deel van de clientèle af; zou men dat eigenlijk al eens onderzocht hebben? (Vermoedelijk wel: het aantal ingezette bussen biedt maar een fractie van de capaciteit van de vervangen treinen.) In de stations tussen Halle en Brussel-Zuid zijn de gewone klanten wel present.
Als gevolg van de werken zijn de samenstellingen grondig overhoop gegooid en soms leidt dat tot aangename verrassingen: IC 1708 is vandaag samengesteld uit een stel M7: 76009 - 72037 - 73036 - 73050 - 72053 - 75018. De 76009 is van Kinkempois (NK), de rest zou van Melle (FML) zijn, maar de kans is groot dat de litterae niet aangepast zijn en dat we dus met een homogeen stel van Kinkempois te maken hebben. Overigens moeten reizigers voor Ans instappen in de eerste zes rijtuigen… Tel maar na. Tussen Brussel-Centraal en Brussel-Noord krijgen we nog het bezoek van een bedelares - ze dringt niet aan. In Leuven worden aansluitingen aangekondigd die er geen zijn. Onze trein mag dan wel 3 minuten te vroeg aankomen, op 1 of 2 minuten geraak je niet bij de zogezegd aansluitende trein. Uiteindelijk komen we nog wat te vroeg in Landen aan, drie bussen van de TEC staan klaar.

Het is opvallend druk in deze bus, met meer dan normaal gezinnen met kinderen. Die zullen - zien we achteraf - uitstappen bij de halte Bertrée Gare, in de buurt van Plopsaqua. Meteen wordt het een stuk rustiger in de bus. Die draagt alleen maar Duitse opschriften: zone01 leert ons dat de bus een klein half jaar geleden is overgekomen van SADAR die hem van Schloemer overnam. Van 5 tot 8 augustus zijn er festiviteiten in Villers-le-Peuplier en op de site las ik dat dit een omleiding tot gevolg had: een 5-tal halten zouden niet worden bediend, maar blijkbaar denkt de chauffeuse daar anders over. Alleen de kerk wordt niet bediend.

De chauffeur van onze terugrit lijkt wel de omleiding correct toe te passen. We hebben zes minuten aansluitingstijd in Landen maar de omleiding lijkt de rittijd eerder te verkorten dan te verlengen.

De IC naar Brussel-Zuid is net vetrokken en dus wordt het de IC naar Brussels-Airport, Brussel en Gent. Die bestaat uit 2 Deense neuzen. Een dame die te veel foute boekjes leest, vraagt of we de indruk hebben dat zij ons gelukkig maakt. Eerlijk gezegd: ze maakt ons gelukkig noch ongelukkig. Dan wil ze nog weten hoe laat deze trein in Brussel aankomt, want ze heeft gemerkt dat die nogal wat tussenhalten heeft. Onderweg stappen luchtreizigers op weg naar Zaventem in en in Zaventem worden hun plaatsen ingenomen door terugkeerders. Ze vertonen allemaal dat typisch onhebbelijke toeristengedrag, alsof de hele wereld van hen is - ik geef de voorkeur aan een volle P-trein, daar is het tenminste rustig. Het is moeilijk schatten hoeveel er eigenlijk geen eersteklasbiljet hebben, maar ook dat is klassiek. Controle komt er trouwens niet.
In Brussel-Noord kunnen we gebruik maken van een ideale aansluiting met de S-trein naar Denderleeuw. We komen aan op spoor 4: de vele treinen die Halle als eindpunt hebben maken een normaal perrongebruik onmogelijk. Het is eens wat anders.

De treinlectuur.
Yves PETRY, De geesten.
Paula HAWKINS, Het meisje in de trein.

Als de Vlaamse intellectuelen aan dit tempo blijven sterven, zal het gemiddelde Vlaamse IQ nog verder blijven zakken…

Uitgedrukt…
Uitgeschoven is ook gedanst. (Of: afgeschoven is ook gedanst.) Kan bij uitstek gebruikt worden door matige snookerspelers, maar ook daarbuiten zijn de mogelijkheden legio, bijvoorbeeld op modderige wandelwegen.

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

05-08-2022 om 00:00 geschreven door overweg13