Trein en bus, wandelen en weer, en van die hobby's meer
30-03-2020
ttb map 55 (foto 11 - 20)
11. Op 04.02.1989 stapten we in Ekeren (en Sint-Mariaburg). Station en stationsplein van Ekeren.
12. Maar de wandeling sloten we af in Sint-Mariaburg: dit is de Y.Sint-Mariaburg met bijhorend seinhuis.
13. In Sint-Mariaburg passeerde deze Amsterdammer E162.
14. Amper drie dagen later (07.02.1989) zaten we alweer in een andere hoek van het land. Dit is de oude spoorwegbrug van lijn 109 over de Samber, net voor Lobbes bereikt werd.
15. En zo zag deze brug er aan de bovenzijde uit.
16. Op 09.02.1989 trok ik op fotosafari richting lijnen 43 en 42. HLD 5517 sleept Z 7233 Jemelle - Liège-Guillemins in Poulseur. Helemaal rechts bemerk je nog net het stationnetje van Poulseur.
17. En dit geeft al een duidelijker beeld van het station van Poulseur.
18. De loc van de CFL 1804 sleept een goederentrein op lijn 42 kp 48.3. Dat is in de buurt van Stoumont. De trein lijkt me wat verrast te hebben, want gekadreerd kun je dit moeilijk noemen. Het achterliggende landschap verzacht de pijn.
19. Dezelfde trein, na doorrit.
20. Opnieuw een CFL-loc (1816) met Z 117 Liège-Guillemins - Luxemburg ter hoogte van kp 48.3 op lijn 42.
01. Op 02.11.1988 fotografeerde ik lijn 123 tussen Braine-le-Comte en Edingen. Het lijkt erop dat ik een spoorloper was, maar de lijn was sinds 29.05.1988 buitendienstgesteld tussen Edingen en Braine-le-Comte. Ooit was dit een roemrucht onderdeel van een verbinding tussen Vlaanderen en de Waalse steenkoolbekkens, maar het deel tussen Braine-le-Comte en Edingen overleefde IC-IR in 1984 niet.
02. Wisten we veel toen we hier op 31.10.1988 de trein namen dat Labuissière enkele jaren later in het nieuws zou komen n.a.v. de Dutrouxstory…
03. Op 02.11.1988 kon ik MR 158 fotograferen: dit is E1562 Antwerpen-Centraal - Tournai op lijn 94 (kp 40.1 - buurt Silly). De trein rijdt hier over het nieuw in dienst gekomen deel van lijn 94.
04. Op dezelfde plek kwam ook MR757 voorbij, als E1588, Tournai - Antwerpen-Centraal.
05. Armseinen in Herentals op 16.11.1988.
06. En een slokje avondsfeer in hetzelfde Herentals.
07. Een weinig sprekende foto van het station in Gedinne. Misschien interessant voor liefhebbers avn oude Ford Escorts…
08. MW 4509 zal ons oppikken in Gedinne op 10.12.1988. Dit is TT 7635 Bertrix - Dinant.
09. En blijkbaar heeft Dinant wat minder last van de mist dan Gedinne.
10. Op 31.10.1988 nam ik deze foto van lijn 108 in Peissant. Het overblijvende stukje 108 (Y. Mariemont - Binche) heeft vandaag zelfs een IC-verbinding met Brussel en Turnhout. Peissant (eigenlijk het hele deel Binche - Erquelinnes) behoort hier al definitief tot de spoorweggeschiedenis.
01. Op 30.08.1988 trok ik op fotosafari naar lijn 40. Een geschikt fotopunt vinden was niet zo eenvoudig. Ik kwam eerst in de buurt van kp 8.9, maar een reeks lelijke garageboxen dreigden de plaatjes te verknoeien. De eerst gefotografeerde trein was MR 389 die als E 689 reed tussen Maastricht en Knokke. Lezers weten ondertussen al dat deze trein in Landen gekoppeld werd aan een treindeel uit Genk, dat naar Blankenberge reed.
02. MR 434 reed als E 661 van Knokke naar Maastricht.
03. Uiteraard rijden op deze lijn ook heel wat goederentreinen en even uiteraard kan ik hierover alleen maar een schrijnende onwetendheid etaleren. Maar HLD 5533 komt hier toch nog goed tot haar recht.
04. Het is altijd prettig als je ook iets redelijk onverwachts kunt fotograferen. Nee, dit is geen poging om goeie ouwe 4612 elektrisch te laten rijden: na zijn carrière op de Henegouwse secundaire lijnen en diensten werd het autorailke door de dienst ES verbouwd tot een voertuig waarmee men tot in de hemel kon reiken, bijna toch… We bevinden ons ondertussen ter hoogte van kp 9.9.
05. MR 434 komt vrij snel terug uit Maastricht, waar een tweede break is aangekoppeld: E 690 naar Knokke.
06. Een wat slordige foto van MR 383 als E662 naar Maastricht.
07. Even later passeert HLD 5507 richting Visé. Ik weet dat er spoorwegliefhebbers zijn die een absolute hekel hebben aan rode eindseinen (op foto's…) maar toen moest de graffitiplaag nog komen…
08. Lang liet de terugkeer van de 5507 niet op zich wachten, deze keer wel met een trein achter zich aan.
09. HLE 2760 sleept E 297 Maastricht - Milaan. Lang zal haar opdracht niet duren, want in Liège-Guillemins zal een HLD 55 de trein, die in de loop van de jaren altijd korter en korter is geworden, overnemen.
10. Op 10.09.1988 organiseerde GTF nog eens een rondrit, deze keer voornamelijk over de lijnen 42 en 163. De trein is samengesteld met de autorails 4407 en 4510, die hier pas tegen het einde van hun carrière arriveerden, grotendeels ter vervanging van de tot op de draad versleten motorwagens van de reeks 43. De dag begint erg mistig, zoals we hier zien in Morhet. We vertrokken in Libramont en eindigden in Arlon.
11. We konden rustig van ex-stationnetje naar ex-stationnetje rijden: Bourcy. Moeilijk was dat niet: het gedeelte Gouvy - Bastogne-Sud was sinds 1984 zonder reizigerstreinen gevallen.
13. De zon is er ondertussen doorgekomen: een ronduit historische foto in Gouvy, bij de splitsing van de lijnen 163 links (Gouvy - Libramont) en 42 rechts (de lijn naar Luxemburg).
14. Toen ging het over de grens, tot Troisvierges. Het was mijn eerste uitstap met een telelens en dat zul je merken in de volgende foto's.
15. Uiteraard nog in Troisvierges: het lijkt wel op een miniatuurbaan, met de tunnel, de seinen, de eenzame wagon.
16. Loc 1604 van de CFL is net aangekomen met een stoptrein (?) uit Luxemburg. Het zichtbare rijtuig (en waarschijnlijk ook de volgende) is een Wegmann van de CFL, die ooit ook instonden voor sommige treinen van de verbinding Liège-Guillemins - Luxemburg. Echt comfortabel heb ik ze nooit gevonden: de zitjes vielen dan nog enigszins mee, het interieur was spartaans ingericht en het rijgedrag was ondermaats.
17. Trosivierges.
18. Onze 5529 sleept trein Z 296 Milaan - Amsterdam, met Italiaanse rijtuigen. De 5529 is uitgerust met een elektrische installatie voor de voeding van rijtuigen. Dat alle treinen daarop konden terugvallen was een vereiste van de UIC en dat noopte de NMBS tot de aanpassing van een reeks 55'ers: het treingroen verdween en werd vervangen door blauw om dit duidelijk te maken.
19. Nog even experimenteren met de telelens. De 1604 en de 4510 zusterlijk in een typische spoorwegloods.
20. De Luxemburgse 1803 (bemerk de overeenkomst met onze 55) sleept een trein Liège-Guillemins - Luxemburg. Deze trein is samengesteld uit M2-rijtuigen, alle in de nieuwe bordeauxrode schildering. Bij de invoering van de IC-IR-dienst in 1984 bestonden deze treinen uit I1-rijtuigen, wat niet bepaald een aantrekkelijke aangelegenheid was. De vervanging door M2-rijtuigen werd destijds als een echte vooruitgang gezien…
21. Hetzelfde anders.
22. De uitstap loopt ten einde: in Luxemburg staat MR 100 klaar als stoptrein naar Kleinbettingen.
23. Op 18.10.1988 fotografeerde ik het station van Rixensart, het gebouw staat vandaag nog overeind, maar de halte is een honderdtal meters opgeschoven, richting Brussel, in het kader van de GEN-werken. In die tijd kloeg men nog niet over lage perrons.
24. MR 315 keert uit Arlon terug naar Brussel-Zuid, als E 991. Rixensart is de plaats van het gebeuren. De achtergrond is niet bepaald aantrekkelijk.
01. Op 14.05.1988 reed een speciale trein, getrokken door de 204.004 en 204.003 (5404 en 5403, al betwijfel ik dat het zo eenvoudig was), voor de gelegenheid in hun historische livrei. De stop in Heer-Agimont leverde dit mooie plaatje op, met de 204.004 in koppositie. Amper 14 dagen later zou het doek hier definitief over het reguliere reizigersverkeer vallen, want op die datum werd het deel van lijn 154 tussen Dinant (Y. Neffe) en Givet voor reizigers gesloten. Enkele jaren later ondernam de CF3V een poging om hier met toeristische treinen te rijden, maar dat initiatief bloedde al snel dood. Met de regelmaat van een klok verschijnen in de (vooral locale) pers berichten over een heropening, maar veel verder dan intentieverklaringen komt men voorlopig niet.
02. Op de volgende foto is de 204.004 losgekoppeld, zodat de 204.003 nu de show kan stelen.
03. De verlichtingspaal staat lelijk in de weg…
04. In Bertrix is er plaats genoeg om beide locs zusterlijk naast elkaar te laten poseren.
05. Deze K3-rijtuigen maakten jarenlang de dienst uit op de verbinding Oostende - Liège - Welkenraedt, maar de komst van de M4-rijtuigen betekende een heuse degradatie naar minder belangrijke verbindingen. Het was een reeks van 100 rijtuigen die tussen 1956 en 1958 door de CW Mechelen geproduceerd werden. De reeks telde alleen tweedeklasrijtuigen, omdat men voldoende eersteklasrijtuigen en rijtuigen met bagageafdeling van de (veel) oudere K1-rijtuigen kon moderniseren om min of meer homogene rijtuigstellen te vormen.
06. Lijn 154 was nu eenmaal een internationale spoorlijn en dus werd gereden met rijtuigen voor internationaal verkeer: de I1-rijtuigen werden vrij snel na de oprichting van de NMBS gebouwd, in de jaren 1930, samen met uitgebreide andere reeksen metalen rijtuigen (K1, L, M1) voor het binnenverkeer. Ook voor deze I1-rijtuigen zou het verhaal aflopen: in de loop van 1988 werden de laatste rijtuigen geschrapt.
07. Nochtans hadden deze rijtuigen vanaf 1974 nog nieuwe bogies van het type Schlieren 27 gekregen…
08. Ook in Bertrix ontmoeten we mw 4504 met trein 7686 Bastogne - Virton. Op de achtergrond zien we een deel van een pakwagen van de reeks 17101 - 17108, gebouwd in 1938. De NMBS beschikte over pakwagens van 18, 15 en 14 m. Deze pakwagen behoorde tot de 15 m lange reeks. Deze pakwagen reed mee om de deelnemers tijdens de uitstap te ravitailleren.
09. Vonêche had net als Pondrôme de invoering van IC-IR in 1984 overleefd, maar tien jaar later werden beide halten toch definitief gesloten. De schrapping van beide halten maakte een hele regio OV-arm, want ook de TEC liet zich niet onbetuigd als het om "reorganisaties" in deze streek aankwam.
%%FOTO10%%%
10. In Beauraing ontmoetten we de 4505 met trein 7616 Dinant - Libramont. Deze treinen reden om de 2 uur; in combinatie met die andere dienst om de twee uur Virton - Bastogne, kon men elk uur rijden tussen Bertrix en Libramont.
11. Een dag later, op 15.05.1988, fotografeerde ik deze 1206 met E 778 Tournai - Schaarbeek. Het stuurstandrijtuig zit onmiddellijk achter de loc. In deze periode werden de locs van reeks 12 vaak ingezet op de verbindingen Antwerpen - Kortrijk en Tournai - Schaarbeek. Ik vind in mijn notities combinaties met M4 en M5.
12. Op diezelfde 15.05.1988 trokken we blijkbaar op uitstap, want dit is ms 838 als trein 637 Oostende - Roosendaal in Kijkuit. Erg goed voorbereid ziet deze foto er niet uit…
13. Op 28.05.1988 brengt een uitstap van GTF ons naar Quiévrain: de 6034 heeft voor de gelegenheid zijn oude nummer (210.034) teruggekregen. In vergelijking met vandaag ziet het station er nog vrij goed uit, al groeiden er ook toen al bomen op het dak. Het station is een grensstation (geweest) en is daarom wat groter uitgevallen.
14. Andere hoek: het bijgebouw met toilet staat nog overeind. Links zie je een halve snuit van een stuurstandrijtuig M2 en de enige persoon op de foto is Roland, met wie je altijd een interessante discussie kon hebben over OV-politiek. Kon, want de man is al vele jaren overleden.
15. Een familiefoto van de prototypes van de reeks 60 (6001 - 6006). De 6002 ontbreekt op het appel. De schrapping van deze elegante machines (het lijken wel gekrompen exemplaren van de reeks 51) zou gebeuren in de jaren 1988 - 1989, behalve de genoemde 6002 die al in 1987 van het toneel verdwenen was. Het spijtige aan al die uitstappen was, dat ze meer en meer op een laatste bezoek aan een stervende begonnen te lijken. De 6005 was, net als de 6215, bij wijze van proef uitgerust om elektrische verwarming te leveren aan te slepen rijtuigen. Het ging om een experiment dat niet zo lang liep.
16. Nog op 28.05.1988 kwamen we ook in Zwevegem: achteraan de trein hangt nog steeds de 210.034, vooraan hangt de 6048. De rijtuigen zijn M1-rijtuigen, die na de invoering van IC-IR nog nauwelijks een rol speelden.
17. Het stationsgebouw van Zwevegem.
18. De trein bereed ook lijn 86. In 1984 werd eigenlijk alleen het deel De Pinte - Ronse nog volwaardig bediend, het gedeelte Ronse - Leuze werd om de twee uur bediend, een bediening die het tien jaar lang zou uithouden. Eén van de stations op dit lijngedeelte is Frasnes-lez-Anvaing, het oorspronkelijke Frasnes-lez-Buissenal.
19. Zelfde dag, zelfde tijd, zelfde station.
20. Bijna een maand later (19.06.1988) stappen we in de buurt van Leupegem. HLD 6220 sleept Z5211 Gent-Sint-Pieters - Ronse. De trein heeft net Oudenaarde verlaten, getuige het bekende silhouet van de Sint-Walburgakerk.
21. Interessant punt op de lijn 86 is de Y.Leupegem, waar lijn 85 (in die dagen nog tot Ruien: kolengestookte elektriciteitscentrale) aftakte. HLD 6222 sleept Z5240 Ronse - Gent-Sint-Pieters.
22. HLD 6311 met Z 5214 Gent-Sint-Pieters - Ronse, het afbuigende spoor is dat van lijn 85.
23-24. Op 26.06.1988 stapten we in Weismes, de lijn 45 is al een 5-tal jaar buiten dienst, al zal er nog een opflakkering komen: het jaar nadien zal ze helemaal opgekalefaterd worden voor de diensten van de NMBS. Het einde van de lijn (zie hier) is een onwaarschijnlijke reeks van vallen en weer opstaan en… vallen.
25. Op 30.06.1988 sleept Z 5535 Jemelle - Liège-Guillemins in Bomal. Lijn 43 wordt geëlektrificeerd, het rijk van de reeks 55 en de M2-rijtuigen loopt hier ten einde.
26. MR 641 maakt de dienst uit als E 1783 Poperinge - Turnhout, op lijn 69 ter hoogte van Hollebeke. De verbinding Poperinge - Turnhout was een van de meest verassende nieuwigheden bij het in dienst komen van het IC-IR-plan.
27. De brandweer heeft zijn intrek genomen in het vroegere stationsgebouw van Zonnebeke (lijn 64 Ieper - Roeselare).
28. Onderweg komen we toevallig een bus van lijn 64a tegen, de vervangingslijn van spoorlijn 64. Datum: 06.07.1988. De bus is een Jonckheere Transcity van de firma Deceuninck: ab 3551-29. We bevinden ons hier trouwens ter hoogte van de vroegere overweg van lijn 64 tussen Passendale en Zonnebeke.
29. Poststel 007 bevindt zich in Leuven op 12.07.1988. Vergelijk met de nieuwe schildering in map 52.
30. Op 09.08.1988 nadert HLD 5308 op zijn eentje Godinne op lijn 154.
31. Godinne is best een feeëriek stationnetje.
32. AB5581-83 vinden we terug ter hoogte van het station van Godinne op lijn 433 Namur - Dinant. Het betreft een Van Hool A120 van de firma Autobus Latour. (09.08.1988)
33. HLD 5212 sleept Z 1964 Namur - Dinant in het station van Godinne.
34. Florenville op 19.08.1988. Bemerk de telefooncel die bijna na elke aankomst van een trein gebruikt werd door reizigers die naar natransport hengelden; gezien de povere busbediening van de regio absoluut geen overdreven luxe.
35. En zo zag de toestand eruit in Bütgenbach op 24.08.1988.
36. Op een bijzonder mistige 10.09.1988 kwamen we met GTF in Bastogne-Sud terecht. Het station is nog volledig in dienst. Waar hier nog sporen liepen, stoppen tegenwoordig de bussen van de TEC. Maar de uitstap zelf is voer voor map 54…
01. Nog altijd in Westmeerbeek, op 18.10.1987. Het deel van lijn 29 tussen Aarschot en Noorderwijk-Morkhoven is op dat ogenblik enkele maanden buiten dienst. De schroefbouten zien er nog redelijk recent uit, maar voor de rest is de spoorlijn al in verval: roest, begroeiing… Onder de brug loopt de Grote Nete.
02. De halte Florival op lijn 139 Leuven - Ottignies. OW22 is niet meer dan een oversteekplaats voor voetgangers (en fietsers?). Het charmante gebouwtje is op dat moment zowat het enige overblijfsel van de vorige glorie (?).
03. In datzelfde Florival sleept HLE 2313 een goederentrein. Datum: 06.02.1988.
04. Tijdens een andere wandeling komen we in Virginal aan de resten van een brug in de tramlijn Nivelles - Braine-le-Comte. We schrijven 21.02.1988.
05. Toen (=06.03.1988) trok ik op een van mijn eerste fotosafari's, langs lijn 36 in de buurt van Neerwinden. Later zou ik wel meer van deze safari's ondernemen: enkele uren langs een spoorlijn en gewoon fotograferen wat er voorbijkwam. De eerste foto toont zowaar een goederentrein, met de 2117 aan kop. In de ontwikkelcentrale is de staart van de trein gesneuveld. Soms heb ik er ook zelf schuld aan dat de trein afgeknipt werd. In volgende foto's zul je merken hoe ik probeerde om het torentje dat links opdoemt te combineren met de trein. Met mijn standaardlens lukte dat niet altijd en verder achteruit gaan staan, was uitgesloten, want de akker langs de spoorlijn was pas bemest. Een ovaal uitsnijden lost het probleem van de afgeknipte treinen min of meer op.
07. Dan volgt HLE 2749 met een lange sleep M4-rijtuigen: dit is E 538 Welkenraedt - Oostende.
08. Een stuk eleganter is deze 1803 met E 42 Köln - Paris-Nord (de Gustave Eiffel).
09. MR 422: de breaks rijden nog in hun oorspronkelijke tweeledige uitvoering, in wijnrood. Dit is E 690 Genk - Blankenberge.
10. MR 718 is E 1639 Landen - Antwerpen-Centraal.
11. Met HLE 2726 zijn we al een uur verder, want dit is E 539 Eupen - Oostende.
12. MR 413 rijdt als eerste van 4 of 5 breaks, als E 691 Genk - Blankenberge. De trein had ook een treindeel uit Maastricht (naar Knokke) mee; beide delen waren net voordien in Landen gekoppeld en zouden in Brugge weer uit elkaar gehaald worden.
14. MR 512 aan kop van E 1640 Landen - Antwerpen-Centraal. Bemerk de grote eersteklasafdeling van deze stellen, die oorspronkelijk bedoeld waren voor directe treinen Oostende - Liège. Zoals wel vaker kon men niet volhouden om deze gespecialiseerde stellen ook alleen te gebruiken voor de diensten waarvoor ze ontworpen waren. Van sommige van deze stellen werd de eersteklasafdeling trouwens verkleind: de comfortabele zetels kregen een similileren overtrek in plaats van fluweel, wat tot enkele comfortabele en zeer gegeerde plaatsen in tweede klas leidde.
15. HLE 1608 sleept E 320 Köln - Oostende.
16. HLE 2748 duwt E 4386 Brussel-Zuid - Landen, een van die P-treinen die bijna 3 jaar eerder waren ingevoerd om de basisdienst aan te vullen. Deze trein stopte in Leuven en Tienen.
17. Snel nadien - er zit geen enkele foto tussen - zien we het rijtuigenstel al terugkeren uit Landen, als ER 4386 Landen - Tienen.
18. Neerwinden, met een haltebord van een soort die op dat ogenblik op haar terugweg was. Let ook op de hoogte van het perron.
19. MR 361 rijdt als E 692 van Genk naar Blankenberge. Net zoals de vorige treinen van de reeks 6xx bestaat ook deze trein uit een treindeel uit Maastricht en zal een deel na splitsing in Brugge naar Knokke rijden.
20. HLE 2369 mag het orgelpunt zetten in Neerwinden. Geslaagd kun je zo een foto met nog een tweede trein erop niet noemen, vind ik. Een van de stellen is MR 174, wat ons kan laten veronderstellen (zie foto 6) dat het hier om een trein Antwerpen-Centraal - Landen gaat.
21. Op 12.03.1988 waren we in Jodoigne; van lijn 142 is alleen een betonnen lint over. De bus vervolledigt het plaatje, maar ik slaagde er niet in om busnummer of bestemming te noteren, laat staan bijna 32 jaar later te ontcijferen.
22. Dan volgt een reeks foto's die ik kon nemen tijdens een bezoek aan de CW Mechelen. HLE 2801 pronkt in het blauw. Datum: 13.03.1988.
