De wandeling.
In de jaren 1970 was zowat het hele Waalse GR-net uitgetekend, maar in Vlaanderen werd eerder schuchter begonnen met een langeafstandsfietspad dat uit Bergen-op-Zoom vertrok en ten noorden van Liège aansluiting gaf op de GR5. De redenering was dat het onmogelijk was om in Vlaanderen langeafstandswandelpaden te ontwerpen, omdat het niet doenbaar was om voldoende lange aansluitende stukken te vinden die het voor de wandelaar interessant kunnen maken. Het huidige GR-net in Vlaanderen bewijst eigenlijk het tegendeel, maar af en toe stoot je nog wel op deeltrajecten die eigenlijk ongeschikt zijn als GR-pad. Wij volgen vandaag GR129 Brugge - Arlon, tussen Machelen-aan-de-Leie en Wannegem. Als je eerst 5 km lang door een totaal oninteressante streek moet stappen voor je je eerste stukje onverhard krijgt, weet je wel hoe laat het is. Het duurt eigenlijk tot Huise (goed 13 km ver) voor we over een enigszins aanvaardbaar parcours kunnen stappen. Dat betekent dus nog een goede 4 km prettig stappen, want ons traject is iets meer dan 17 km lang. De TWQ bedraagt 24 %, grotendeels opgetekend in de laatste 4 km. Overigens krijg je daar wel twee mooie windmolens te zien, en een mooi klinkerpad langs de Rooigemsebeek brengt ons naar Wannegem.

Het weer.
Eerst zo goed als onbewolkt, maar geleidelijk aan komt er meer bewolking. Met elf graden voelt het ook nooit echt warm aan, zelfs niet in de zon.

De stafkaarten.
21/7N (Dentergem) - 21/7Z (Zulte) - 21/8 (Lozer) - 29/4N (Kruishoutem)

Foto's. En deze geven een voorsmaakje:

In Lozer liepen we langs het Kasteel Della Faille…

De Huisekoutermolen beheerst de omgeving - op de achtergrond Huise en het "gesticht".

Hoe we er geraakten.
Machelen (De Prins) is gemakkelijk te bereiken vanuit Deinze, waar de bussen van lijn 75 in aansluiting rijden met de rechtstreekse trein uit Brussel.
Eerst was het onze bedoeling om uit het kleine centrum van Wannegem terug te keren met de belbus naar Oudenaarde, maar halte Nokere Pontweg van de gewone lijn 83 ligt uiteindelijk nog geen km verder, en dus kiezen we voor lijn 83, die ons zowel naar Oudenaarde als naar Deinze kan brengen.

Een beetje geschiedenis.
In 1888 werden Deinze en Oudenaarde met elkaar verbonden met een tramlijn die de huidige N459 volgde. Deze tramlijn overleefde WO II niet, m.a.w. ze werd na de oorlogsgebeurtenissen nooit heraangelegd. De bus verving de tram, wat het meteen mogelijk maakte om de lijn te verlengen tot Sint-Martens-Leerne. Voor de rest volgt deze buslijn de typische deining van de OV-geschiedenis: begin 1980 sneuvelden de weekenddiensten, en het duurde tot begin jaren 2000 voor die opnieuw ingericht werden. Lijn 83 kreeg meteen ook een uurdienst op weekdagen, en de vele kleinere kernen errond werden bediend met belbuslijnen.

De verbinding.

En wat we beleefden.
L1557 naar Schaarbeek heeft een kleine 10 minuten vertraging, en dat maakt dat IC3207 die hem nu voorafgaat nog wat beter bezet is dan anders. Reizigers worden meteen uitgenodigd om maar in eerste klasse te gaan zitten door een gezellige tbg. Wanneer gaan die eens inzien dat dit gewoon unfair is tegenover reizigers die wel eerste klasse betalen?
De IC brengt ons zo goed als stipt naar Brussel-Zuid, waar we de IC naar Kortrijk via Gent willen nemen. Veel valt over deze rit niet te vertellen. Twee politiemensen stappen in Gent op, en even is er veel lawaai als we een stukje van de bekerfinale van de dag voordien opnieuw mogen beleven.

Toen we de laatste keer in Deinze waren, werd daar nog volop gewerkt; nu lukt het ons vrij snel om het busstation terug te vinden. De chauffeur is erg vriendelijk én begaan met zijn klanten, zeker die twee wandelaars. Hij wil weten waar we naartoe moeten en stelt ons gerust: dit is onze bus.

Voor de terugrit vrezen we even volop in de uittocht der scholen te vallen, maar de gelede Jonckheere biedt hier en daar al zitplaatsen voor wie dat wil: sommige scholieren staan blijkbaar liever recht, en misschien is hier ook een onzichtbare pikorde van toepassing. Wij vermoeden dat we dan toch helemaal bovenaan zitten, en vragen met een krachtig sorry dat twee scholieren hun schooltassen (of wat daar moet voor doorgaan) verwijderen. Zoals verwacht rijdt de bus met vertraging, maar dat zal onze aansluiting niet in het gedrang brengen.

We hebben bewust voor deze bus gekozen met het oog op de aansluiting trein/bus in Halle. Dat verplicht ons wel tot een overstap in Gent. De IC uit De Panne (twee Deense neuzen) nadert De Pinte wat trager dan voorzien, maar met het minuutje vertraging dat daar het gevolg van is, valt te leven.
De IC naar Eupen zal zonder echt snel te rijden stipt in Brussel-Zuid aankomen. Daar kunnen we meteen vaststellen dat de avondspits in het honderd loopt. Een defecte trein in Brussel-Centraal is de dader. Even vrezen we dat we onze hele dag in functie van die laatste overstap hebben georganiseerd en dat we uiteindelijk toch nog onze bus zullen missen, maar plots begint het weer wat vlotter te lopen. We kiezen voor L1589 en die zal ons ondanks zijn vertraging toch nog tijdig in Halle brengen. Daar zien we hoe een chauffeur van lijn 164 de opgelegde wachttijd van 4 minuten aan haar laars lapt: ze vertrekt stipt en zal waarschijnlijk tot Leerbeek haar uiterste best moeten doen om niet te vroeg te rijden. De TEC-bus ernaast van lijn 116 moet 2 minuten wachten, en dat gebeurt ook: de chauffeurs van de TEC tonen op dat vlak vaak veel meer goede wil dan hun Vlaamse collega's. De fout ligt trouwens ook bij De Lijn, die dit absoluut niet opvolgt. Spijtig, lijn 164 is zo al een zwak beklante lijn: wat wil je als je 's avonds geen enkele zekerheid hebt dat je bij vertraging van de treinen niet meteen een vol uur moet wachten?

De treinlectuur.
Claudia Schreiber, Süß wie Schattenmorellen. Het is een roman over eenzaamheid en alleen-zijn. Annie wordt op een bepaald moment zelfs aan haar lot overgelaten door moeder en opa, helpt desondanks de gevluchte tienermoeder Paula bij de bevalling, en moet zorgen voor de naamloze baby die prompt door zijn moeder verlaten wordt.
J.J. Voskuil, Het bureau deel 2 - Vuile handen.

23-03-2015 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Op de door het NGI in samenwerking met een hele reeks S.I.'s uitgegeven wandelkaart Pays des Sources vind je op de noordelijke kaart alleen al 72 aangeduide wandelingen. Wij combineren er vandaag 3 in Francorchamps (Sur les Hés - 66 Sur le Fî en 65 L'ancienne voie ferrée) wat ons een lollyvormig parcours oplevert, compleet met stokje. We stapten 13.120 km en al bij al viel de TWQ met 30 % toch wel wat tegen. Voor de rest was het precies wat je kon verwachten: bosstroken die we doorkruisten over goed bruikbare boswegen, klimmen en dalen naar de valleien van de Hockai, de Eau Rouge en de Ru Hodial, en een reeks rustige betonwegen die het charmante dorp Ster ontsluiten. Een wandeling zonder veel uitschieters dus, maar toch best genietbaar.

Foto's vind je op de gewone plek. Maar bekijk deze al eens:

…klimmen en dalen naar de valleien van de Hockai…

De kapel voor Onze-Lieve-Vrouw van Fatima.

Het weer.
Helder en aangenaam. Stilaan is in hemdsmouwen stappen geen gekkenwerk meer. Thuis flirtte de thermometer met 18°, hier wipte het kwik net over de 16°.

Hoe we er geraakten.
Francorchamps is relatief eenvoudig te bereiken: de trein brengt ons naar Verviers-Central en daar wacht een bus die om het uur rijdt, het ene uur als 294 naar Trois-Ponts, het andere uur als 395 naar Malmedy of verder.

Een beetje geschiedenis.
Francorchamps werd al sinds 1867 bediend door de lijn 44 Pepinster - Trois-Ponts, waarvan vandaag het gedeelte Pepinster - Spa-Géronstère overblijft. Wie deze laatste lijn kent, zal zich er niet over verbazen dat het een bijzonder bochtige en zware lijn was, die vroeg of laat door een reorganisatie getroffen zou worden. Dat had moeten gebeuren in 1957, maar plaatselijk verzet rekte de doodstrijd tot 1959. Alleen wanneer activiteiten in Francorchamps ontplooid werden, reden er nog speciale treinen tot Francorchamps, maar ook over deze gelegenheidstreinen viel het doek in 1966. We volgden een tijdje de oude bedding.
Francorchamps werd trouwens al voor WO II bediend door een buslijn, die in de toenmalige spoorboekjes onder het nummer 582 voorkwam. Deze lijn verbond Verviers met Spa en Malmedy, en vervolledigde het van oorsprong Pruisische spoorwegennet. Veel betekende het allemaal niet, met 3 ritten heen en terug per dag. Nog beperkter was de bediening door een postbus die op een ontiegelijk vroeg uur een rondje Spa - Malmedy - Stavelot - Trois-Ponts - Francorchamps - Spa maakte.
Na WO II keert bus 582 terug als lijn 260, met een reisweg die grotendeels te vergelijken is met die van de huidige lijn 395, al lag het eindpunt niet in Reuland, maar in Weismes. In 1952 wordt deze buslijn trouwens hernummerd tot 395; de regio krijgt een tamelijk uitgebreid busnet. Vandaag bestaan de meeste lijnen nog en de meeste nummers zijn onveranderd gebleven, al is in de bediening duchtig gesnoeid. Lijn 395 is dan weer uitgebreid, al is het basispatroon van de ritten in de jaren 1950 nog altijd herkenbaar.
Francorchamps kreeg trouwens een tweede busbediening naar aanleiding van de stopzetting van de spoorwegexploitatie tussen Géronstère en Trois-Ponts. Dat werd logischerwijs de buslijn 44a, Spa - Trois-Ponts, die ter hoogte van Sart (Station) de lijn 395 vervoegde, wat met name voor Francorchamps tot een erg bruikbare busdienst leidde.
Een van de belangrijkste reorganisaties dateert van een tiental jaren terug, toen de TEC-Liège-Verviers koos voor een alternerende bediening 395/294. De eerste lijn bleef van Verviers naar Malmedy (en verder) rijden, de 294 verving de vroegere lijn 44a, en vormde nu een verbinding Verviers - Trois-Ponts. Daardoor kwam de verbinding met Spa wel te vervallen, op enkele schoolritten na, maar door aansluitingen in Tiège (waar vroeger op de tram Spa - Verviers kon worden overgestapt!) tussen 395/294 en bus 295 (Tiège - Spa) en in Sart (Gare) tussen 395/294 en 744 Sart - Spa werd dat euvel opgevangen.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Er wordt nog altijd erg schamper gedaan over het nieuwe vervoersplan van de NMBS, maar voor dagjesmensen als wij, die geen echte behoefte hebben aan erg vroege of erg late en erg snelle verbindingen valt het allemaal erg goed mee. Alleen is het aantal ontevredenen natuurlijk een stuk meer aanwezig in de pers en in de sociale media dan de tevredenen. Voor de blogschrijver is het natuurlijk een nadeel dat er nauwelijks wat te vertellen is, als de verbinding zo goed als vlekkeloos verloopt.
Wat kun je bijvoorbeeld zeggen van een IC die met 3 minuten vertraging in Halle vertrekt en 8 minuten later met diezelfde 3 minuten in Brussel-Zuid aankomt? En de IC naar Eupen dan, die met een kleine minuut vertraging in Brussel-Zuid vertrekt, de rest van de weg stipt is en zelfs drie minuten te vroeg in Verviers aankomt? Och ja, ik wil me nog verontschuldigen bij die moeder die ik er de vorige keer van beschuldigde dat ze het jonge thuisfront wat voorloog: die schapen zijn er echt, als een soort ecologisch bermbeheer, uiteraard wel veilig opgeborgen achter de afsluiting.

In Verviers zijn de werken nog lang niet afgelopen, en dus moeten we opnieuw langs een voor die gelegenheid aangelegde metalen trap naar de Rue de Bruxelles. Wij stappen nog gezwind naar boven, en vermijden op die manier de omweg rond het vroegere busstation, maar een comfortabele en veilige klim is het niet. De bussen wachten hier tot het laatste nippertje om de halte te bedienen, en dat is ook vandaag het geval. De Mercedes Conecto met keiharde zitjes neemt een twintigtal reizigers mee, de meesten vermoedelijk hogeschoolstudenten die huiswaarts keren. Opvallend is de beenruimte die je hier hebt. Misschien is het puur toeval, maar het zou waarschijnlijk geen slecht idee zijn om de extra staruimte, die men in veel bussen probeert te realiseren door langs één zijde enkele zitjes te monteren, te creëren door meer beenruimte te scheppen door aan beide zijden dubbele zitjes te plaatsen die dan wel wat verder van elkaar staan. In de bus valt verder de schoolkalender van 2013 op…

Voor de terugrit krijgen we een comfortabele Integro. In Tiège (Charmille) komen we keurig op tijd aan, maar de chauffeur weet blijkbaar uit ervaring hoe lang hij hier zal moeten wachten op de aansluiting uit Spa. Hij trekt zijn jas aan, en gaat rustig roken in afwachting van de blijde aankomst van de 295. We vertrekken met 5 minuten vertraging, in Verviers is die al geslonken tot 2 minuten.

Ook de IC loopt trouwens wat vertraging op in het zog van de L Aachen - Spa-Géronstère. Meer dan 2 minuten kunnen we trouwens niet optekenen. Ook deze rit zal voor de rest vlekkeloos verlopen, net zoals die van onze aansluitende trein naar Halle. Ik zei het al: dat vlotte treinverkeer wreekt zich op deze blog. En eigenlijk mogen we hopen dat dit nog een hele tijd kan duren en dat Infrabel binnenkort kan bevestigen wat ik nu toch wel erg sterk begin te vermoeden: het gaat beter met de stiptheid, en laat ons eerlijk zijn: ook met de bezetting van de meeste treinen.

De treinlectuur.
Claudia Schreiber, Süß wie Schattenmorellen. Na een kanjer als de vorige lijkt een romannetje van nog geen 300 pagina's niet veel meer dan een niemendalletje. De dertienjarige Annie woont bij haar zenuwzieke moeder en haar cynische opa, en eigenlijk staat zij in voor de kersenoogst die meestal mislukt.
J.J. Voskuil, Het bureau deel 2 - Vuile handen.

De stafkaarten.
50/1 S: Francorchamps - 50/5 N: Burnenville

We volgden een tijdje de oude bedding van de vroegere lijn 44.

ab7531-12 op lijn 744 in het centrum van Francorchamps.

17-03-2015 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Je moet tegenwoordig bij het plannen van een wandeluitstap niet alleen de weerberichten in het oog houden, maar je kunt ook maar best rekening houden met al dan niet aangekondigde stakingen. Het Laatste Nieuws gaf vanmorgen nochtans een ideale voorzet op de frontpagina: de tbg's verdienen minder omdat ze minder biljetten uitschrijven, en ze morren over het boordtarief dat al te vaak tot discussies aanleiding geeft. Ik heb bij beide mijn bedenkingen, maar ik wil ze voorlopig nog even opsparen. De laatste nieuwe is trouwens het sitting station dat volgende week in Brussel-Zuid georganiseerd wordt door de Onafhankelijke Bond van Treinbestuurders. Wie verantwoordelijk is voor die linguïstische onzin, weet ik niet. Misschien heeft men zelfs een h'tje vergeten: Dear customers, we shit on you. Komt op woensdag allen naar perron 13 van Brussel-Zuid, we zullen jullie eens een poepje laten ruiken, in afwachting van meer en echte ellende. Trespassing…

De Streek-GR Hageland is een lange lusvormige wandeling van niet minder dan 220 km in het Hageland, van Leuven naar Aarschot, Zichem, rakelings langs Diest naar Zoutleeuw, Opheylissem, Hoegaarden en terug naar Leuven. We vorderen gestaag met 1 à 2 deeltrajecten per jaar, en vandaag stappen we van Kaggevinne tot Ransberg. Dat is iets meer dan 16 km, met een TWQ van 49 %, getal waarbij je als ex-leraar nog altijd de neiging voelt om er toch maar 50 van te maken, om ellenlange discussies op de deliberatie te vermijden. Het getal geeft trouwens in dit geval perfect weer wat je ook als wandelaar ervaart: een tocht die relatief weinig last heeft van bebouwing, deels over goed bewaarde onverharde veldwegen, deels over langere asfaltstroken, net wat je van een Brabantse GR kunt verwachten. Het landschap met zijn bergen mag zeker gezien worden, al zorgt een tiental windmolens voor visuele vervuiling van begin tot einde. Men bouwt die ondingen dan in de buurt van een autoweg, om de hinder te beperken, maar het is ongelooflijk hoe opdringerig die telkens weer in het gezichtsveld opduiken. Maar al bij al tekenden we een positief bilan op voor deze tocht, met als letterlijk hoogtepunt Ransberg, dat inderdaad op de top van een Brabantse berg gelegen is, met de kerk van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans als niet te missen oriëntatiepunt. Gesloten, weliswaar. Als we ooit nog eens een open kerk vinden, weet ik het wel te melden.

Het weer.
Het beloofde heldere weer is er, maar we aarzelen toch om dit lenteweer te noemen. Meer dan een graad of dertien zat er niet in, en de wind komt uit een onaangename oostelijke hoek. Maar dat zorgt dan weer voor een uitstekende zichtbaarheid.

We kruisten de Velp tussen Kortenaken en Ransberg.

… met als letterlijk hoogtepunt Ransberg, dat inderdaad op de top van een Brabantse berg gelegen is, met de kerk van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans als niet te missen oriëntatiepunt…

Hoe we er geraakten.
De bushalte die op de GR ligt heet Kaggevinne Galgeveldstraat, maar eigenlijk ligt ze pal in een commerciële zone met al die winkels die zich graag tot een lint langs een drukke verkeersweg (in dit geval de N2) laten vlechten. Deze halte wordt bediend door lijn 370 Leuven - Diest, wat ons de mogelijkheid geeft zowel naar Leuven als naar Diest te sporen. Dat laatste kort de busrit aanzienlijk in, en dus kiezen we voor een verbinding met overstap trein/bus in Diest.
De terugrit kondigt zich eigenlijk even makkelijk aan, want Ransberg wordt bediend door belbus 712 Tienen - Glabbeek - Kortenaken, al hangt het spook van de opheffing nu al over een hele reeks belbussen. Nog niet zo lang geleden werden deze bussen ingevoerd om wat meer afgelegen dorpen te bedienen waarvoor een reguliere en dure bediening met standaardbussen niet aangewezen leek. Met precies hetzelfde argument worden de belbussen nu weer afgeschaft: te weinig gebruikers en te duur. Wie ooit een wetenschappelijk werk over drogredenen, foute redeneringen en volksverlakkerij wil schrijven kan uiteraard altijd bij de politici terecht.
Die belbus brengt ons naar het station van Tienen, waar we spijtig genoeg te lang moeten wachten op de overstapvrije, recent gecreëerde verbinding naar Halle, maar we kunnen wel rekenen op een vlotte overstap op de IC naar Knokke/Blankenberge.

Een beetje geschiedenis.
Ransberg heeft het lange tijd zonder openbaar vervoer moeten doen, al zal spoorlijn 22 Tienen - Diest in de optiek van de Ransbergenaars van de eerste helft van de XXste eeuw waarschijnlijk minder onoverkomelijk ver gelegen hebben, dan in onze zogenaamd moderne ogen. Het was wachten tot de afschaffing van de lijn 22 Tienen - Diest op echt bereikbaar OV, met de komst van de vervangingsbus 22a, die oorspronkelijk trouwens de voorkeur gaf aan een reisweg via Ransberg. Later zou de hoofdlijn Ransberg links laten liggen, maar op die hoofdlijn, die van Diest naar Halen, Geetbets, Budingen, Drieslinter, Neerlinter en Oplinter reed, werd een tweede lijn geënt die in Halen én in Neerlinter aansluiting gaf met de eerste. De reisweg tussen Halen en Neerlinter was precies even lang, zodat aansluitingen binnen dezelfde minuut op beide plaatsen gerealiseerd werden. Meer discipline bij de chauffeurs en vooral minder druk wegverkeer maakten het mogelijk om hier op die manier een betrouwbaar OV uit te bouwen. Met de laatste reorganisatie kwam Ransberg plots wel buiten het actieveld van de lijnen 22 en 23 te liggen, maar de belbus kon hier soelaas brengen. Vandaag rijden er ook nog een typische bus voor forensen en scholieren (24) en enkele typische schoolbussen. Onnodig te vermelden dat het wegvallen van de belbus Ransberg opnieuw in een zo goed als complete vervoerarmoede zou dompelen.

De verbinding.

En wat we beleefden.
Oorspronkelijk hadden we gedacht aan een verbinding met 3 treinen (overstap in Brussel-Zuid en Leuven) maar de rechtstreekse IC naar Liège (en dus Leuven) vertrekt amper 4 minuten vroeger, en dus opteren we voor de rechtstreekse rit. We vertrekken pal in het moeilijkste deel van de ochtendspits, maar dat NMBS en Infrabel ongetwijfeld wel wat vooruitgang hebben geboekt op het vlak van de stiptheid, bewijzen ze ook vandaag. Al lijkt de rittijd van 8 minuten tussen Halle en Brussel-Zuid ook nu weer te krap bemeten: we gaan van 2 minuten vertraging in Halle naar 5 minuten bij aankomst in Brussel-Zuid. Dan gaat het zonder haperen in één ruk naar Brussel-Centraal, maar daar is de stilstand dan weer ongewoon lang, zodat we er met 6 minuten vertrekken. Uiteindelijk klokken we af met 4 minuten vertraging in Leuven.
In Leuven is het dan wachten op de IC naar Hasselt, ook al breaks. We zitten in stel 303, één van de 4 stellen met andere onderstellen (onder het deel ABD) en dat hoor je: het is veel rustiger in dit stel dan in een doorsnee break, al wiebelen deze stellen misschien wel wat meer dan de gewone. De rit naar Diest verloopt in alle rust; de meeste reizigers zitten in de eerste break, en dus hebben wij geopteerd voor de tweede.
Ook de korte rit met lijn 370 is er een zonder geschiedenis. Zes halten en een dikke 4 km verder stappen we uit langs de drukke N2.

De belbus heeft een afspraak met ons om 16:35. In de planner stond 16:31, het verschil is dus verwaarloosbaar. De bus heeft al een ouder dametje mee, dat uitstapt bij de halte Hoeleden Schoenmaker. Ze zal die twee wandelaars die moesten worden opgepikt in Ransberg het ommetje wel vergeven.
In Tienen is het niet lang wachten op de IC naar Knokke/Blankenberge in zijn typische samenstelling met 10 M6-rijtuigen. Het deel naar Blankenberge achteraan wordt geduwd door een 18. Ergens in de buurt van Boutersem gaat de M6 plots tamelijk stevig wiebelen, en dat al tegen 140 km/u. Ik begin beter te begrijpen dat reizigers zich op lijn 2 tegen 200 km/u plots ongerust en onwel gingen voelen, al zal lijn 2 er ongetwijfeld beter bij liggen dan deze lijn 36. Leuven bedienen gaat nu erg vlot, vele keren vlotter alleszins dan bij de vorige versie van deze IC die uit Aarschot kwam, en te veel andere treinen moest kruisen: ik schreef hier vroeger nog dat het nauwelijks te becijferen viel hoeveel minuten vertraging die fantasierijke verbinding toen in Leuven veroorzaakte. Nu verloopt alles zo vlot, dat we zelfs in volle spits een aansluiting van 4 minuten halen in Brussel-Noord, waar we niet eens op gerekend hadden.
Vier minuten volstaan om van perron 9 naar perron 12 te stappen. In de desiro blijft de reisinfo afwezig, alleen een groot B-logo vult de schermen. De kans is groot dat 99% van de reizigers ondertussen weet dat deze trein een ommetje over Halle, Edingen en Geraardsbergen maakt alvorens naar Denderleeuw te sporen, maar toch blijft het angstwekkend stil…

De treinlectuur.
Almudena Grandes, Het ijzig hart.

J.J. Voskuil, Het bureau deel 2 - Vuile handen.

Ab3308-19 staak werkeloos voor het station van Diest, in een schitterende lentezon.

En deze 4426 zal over enkele minuten vertrekken richting Leuven, met ons aan boord.

12-03-2015 om 00:00 geschreven door overweg13  

De wandeling.
Het stukje GR571 dat we vandaag volgden, werd oorspronkelijk beschreven in de topogids over de vallei van de Lienne (GR573) maar sinds enkele jaren werden de GR's van de Amblève, de Salm en de Lienne samengevoegd tot een lange rondwandeling van 165.6 km. Dat heeft alvast als voordeel dat je er maar één topogids meer voor hoeft te kopen. In werkelijkheid is de GR ondertussen nog meer dan 2 km langer geworden, want meteen na het vertrek in Gouvy worden we geconfronteerd met een routewijziging, die ook haar invloed heeft op de totale afstand en op de lengte van de tocht die we vandaag planden. Zo stapten we onverwacht dus bijna 18 km, langs een parcours dat niet echt zwaar is, maar dat toch voortdurend golft van weide naar bos en terug. Het is een van die typische Ardennentochten met zo weinig bebouwing dat het een openbaring wordt. Want behalve Gouvy en Hébronval komen we alleen nog - zijdelings - in Langlire. De TWQ ligt met 76 % dan ook behoorlijk hoog.

Vele foto's vind je hier.

Typisch landschap in deze regio.

…het Eau de Ronce, één van die plekjes die je nooit vergeet…

Het weer.
De invloed van het hogedrukgebied voelen we pas tegen het einde van de tocht: eerst moesten we nog dikke wolken verwerken, maar toen die baan ruimden voor onschuldige cumuluswolken op een achtergrond van cirrus, toonde het weer zich plots van een veel vriendelijkere kant. Koud was het wel, en af en toe stond er ook een wind die lustig met de stafkaarten wilde spelen.

Hoe we er geraakten.
Ondanks de afstand is Gouvy vrij eenvoudig per trein te bereiken. De terugrit was een ander paar mouwen - uitdrukking goedgekeurd door het Gele Boekje, maar ik geef toch de voorkeur aan het AN: de terugrit was andere koek. Zelfs tamelijk dicht bevolkte gebieden worden door de TEC maar mondjesmaat bediend, in dunbevolkte regio's als die van vandaag is het helemaal behelpen. Hébronval wordt bediend door lijn 14 Manhay - Vielsalm, maar dan moet je je wel helemaal schikken naar de luimen van de Waalse busmaatschappij. Op vakantiedagen blijft er nog welgeteld één rittenpaar over, maar dan moet je kort na de middag al aan de terugreis beginnen. Vandaar dat we noodzakelijkerwijs uitweken naar een schooldag: dan rijdt de laatste bruikbare rit toch al om 14:29, al is er ook nog een terugrit naar Manhay, die wel een erg slechte aansluiting geeft op lijn 1011.

Een beetje geschiedenis.
Over de tramlijn Lierneux - Vielsalm had ik het al in de bijdrage van 2 juni 2014. Een beetje googlen levert trouwens een schat aan informatie op over deze tramlijn die zelfs vandaag nog altijd tot de verbeelding lijkt te spreken. Ongeveer op de plek waar we vandaag stoppen, verliet de tram de N89 (zoals die vandaag heet) om daar de weiden in te trekken. Zelfs op de laatste versie van de topografische kaart is de oude trambedding nog makkelijk te herkennen. De tramlijn werd in 1958 verbust. Dat waren trouwens niet de eerste bussen die in de streek opdoken: in de jaren 1930 werd de tramlijn nog gedurende een drietal jaren gemoderniseerd, en bussen vervingen in die periode de tram. Overigens had ook de post een beperkte busdienst tussen Vielsalm en Lierneux. Na een wat aarzelende start (met o.m. een niet zo frequente uitbreiding naar Manhay, waar overgestapt kon worden op de lijn Liège - Athus), werd de dienstregeling geleidelijk aan beter gestoffeerd, met meer bussen en het verschijnen van een aantal varianten, o.a. via Arbrefontaine. Vanaf de jaren 1980 werd de periode van achteruitgang ingezet. De weekenddiensten vielen weg, en ook de dienstregeling op weekdagen, vooral op vakantiedagen, werd uitgedund. Het is nu wachten op de verdere, vermoedelijk onvermijdelijke afbouw. (Toen we lang geleden eens in Hierlot op de bus stonden te wachten, kon de chauffeur zijn ogen niet geloven: daar had hij nog nooit reizigers gehad!)

De verbinding.

En wat we beleefden.
Deze keer willen we het er toch op wagen zonder veel reserve. Alleen in Halle vertrekken we iets vroeger dan strikt nodig; het zou maar al te sneu zijn als we al in Brussel-Zuid op een alternatief zouden moeten overschakelen. Vandaar dat we de IC naar Liège-Guillemins nemen, die ons spijtig genoeg niet op tijd voor de aansluiting naar Liège-Guillemins kan brengen. Maar de overstap op de IC naar Eupen is nu niet bepaald een straf.
De 1705 bestaat uit een gemoderniseerd en een niet-gemoderniseerd stel. We kiezen voor break 364, de gemoderniseerde. Boven de binnendeur naar het platform tussen eerste en tweede klasse ontbreken de stickers met het rijtuignummer, de rijtuigklasse en het rookverbod. Boven elke binnendeur hoor ik inwendig nagalmen. Deze treinen moeten Brussel-Zuid bereiken na 8 minuten, maar dat kan eigenlijk alleen maar als alles voor 110% vlot loopt. Quod non, en dus komen we aan met 3 minuten vertraging.
Sam's Café zorgt voor de koffie bij het meegebrachte ontbijt, dat we zullen nuttigen in IC505. Het roept herinneringen op aan de gouden dagen van de Minibar. Een en ander dreigt even uit de hand te lopen bij de controle tussen Brussel-Zuid en Leuven. Twee rijen voor ons zit een jongeman, die veinst compleet van de kaart te zijn, en alleen een ticket van gisteren kan tonen. Vooral de vrouwelijke tbg is erg kordaat: ze vraagt meteen assistentie in Leuven. Even doemt het beeld op van vertraging, die wel eens groot genoeg kan zijn om ons in Liège-Guillemins te laten stranden. Als twee securailmannen opdagen, blijkt de jongeman alles behalve van de kaart. Er ontspint zich een gesprek in de vreemdste mengeling van talen; de Iraniër wordt meegenomen, verzet zich op geen enkel moment op geen enkele wijze. Het vertreksignaal klinkt meteen; het bilan is aanvaardbaar: we kwamen één minuut te vroeg in Leuven aan, en vertrekken met 2 minuten, dankzij de vier minuten stilstand die hier ingecalculeerd zijn. Onderweg horen we hoe een moeder op terugreis naar Liège-Jonfosse haar arme kind, dat zich thuis opmaakt voor de schooldag, beliegt: ze heeft het over schaapjes, maar die zijn op de eentonige lijn tussen talud en geluidschermen nergens te bespeuren. In Ans rijden we de 1705 van in Halle voorbij. Zelf houden we de 2 minuten vertraging uit Leuven.
De IC naar Luxemburg staat klaar, en zal op tijd vertrekken. Zonder ongelukken kunnen we de opdracht alvast ten dele volbracht noemen. Het is een rijtuigenstel met twee eersteklasrijtuigen, waarvan er een gedeclasseerd is. En toch rijden er soms treinen rond zonder eersteklasrijtuig. Voorbij Aywaille neemt de tbg het er van: zijn oortjes zijn lek als een zeef, en zelfs aan de andere kant van het I10-rijtuig is zijn muziek (of het meeste ergerlijke deel ervan) nog goed te horen.
In Gouvy staat de markt voor het station opgesteld. Wie wil overstappen op de bus, kan daar maar best rekening mee houden. Gelukkig zijn er nog nauwelijks aansluitende bussen in Gouvy. En wij kunnen vandaag zonder.

Van maandag tot donderdag geeft de bus van lijn 14 nog net aansluiting met de IC naar Liers in Vielsalm. Zes minuten overstaptijd hebben we, en van de halte Route de la Gare moet je toch op een tweetal minuten rekenen. In Vielsalm heeft alleen lijn 401 (en de Proxibus) een halte voor het station. Alle andere bussen blijven op de hoofdweg. In Hébronval vertrekken we met 2 minuten vertraging en met één medereizigster. De bus begint aan een eindeloze afdaling richting Vielsalm en alles verloopt zo vlot, dat we zelfs nog 3 minuten te vroeg de bus kunnen uitwuiven.

In Vielsalm heb ik voor het eerst problemen met de nieuwe automaten. Ik probeer een Railpass te kopen - dat doe ik op de meest onmogelijke plaatsen - maar bij de betaling met Mastercard loopt het fout. Na twee pogingen moet ik het opgeven, zoveel tijd hebben we nu ook weer niet. Gelukkig hadden we die Railpass niet nodig. Wat zou er gebeurd zijn als we zonder biljet waren ingestapt? Waarschijnlijk zouden we een standaardbiljet Vielsalm - Halle aangesmeerd gekregen hebben, tegen boordtarief, wat ons in totaal €79.00 gekost zou hebben. De kans bestaat zelfs dat niet de automaat, maar wel het betalingssysteem in gebreke gebleven is. Gelukkig hoef ik me niet af te vragen hoe de klantendienst van de NMBS dit probleem zou oplossen.
Op het perron merken we naast een tiental reizigers een Sint-Bernardshond op. Hij zal het baasje trouw volgen naar eerste klasse. Eindelijk eens een reiziger in eerste klasse met een tweedeklasbiljet die daar mag zitten. En dat doet hij dan ook: pal in de middengang, in onverstoorbare rust; tbg en reizigers maken een braaf ommetje om hem heen.
We zitten in rijtuig 11702 dat we vorige week ook al hadden. Op de platformen is vasttapijt gelegd, bij mijn weten het enige I10-rijtuig met weliswaar minimale stukjes tapijt. Als medepassagier hebben we ook nog een tb die ook al vanmorgen met ons meereed naar Gouvy. Bestaan er dan gebroken diensten voor tb's? In Martinrive zie ik voor het eerst hoe het emaillen haltebord nu de muur van een oude boerderij siert. Hoe vaak zijn we hier nu al voorbijgereden? Overigens heeft het I10-rijtuig, of toch de verluchting ervan - luimen. Voorbij Coo wordt plots koude (buiten)lucht naar binnen geblazen, wat trouwens ook nog met veel lawaai gepaard gaat. Wat later zal de tbg de tussenkomst van een depanneerder vragen.
De rit in IC538 verloopt zonder veel problemen, voor de meeste reizigers toch. Het lijkt echt niet het dagje van de tbg's te zijn, want ook deze wordt geconfronteerd met een reiziger zonder biljet, die als alternatief dan maar een aantal documenten met het politielogo bovenhaalt.
Van Brussel-Noord naar Brussel-Zuid gaat het tegenwoordig vlotter dan van Brussel-Zuid naar Halle. Ofwel is de infrastructuur hier te beperkt om al de treinen te verwerken, ofwel wordt er onvoldoende efficiënt gebruik van gemaakt. Ook nu wordt het een sukkelritje, in Vorst-Zuid staan we al opnieuw bijna stil, en eigenlijk zullen we daarna nooit meer tegen een normale snelheid rijden. Op tijd vertrekken in Brussel-Zuid en toch 5 minuten te laat in Halle aankomen, het gebeurt nog altijd te vaak, al ga je ons in het algemeen niet meer horen klagen over de stiptheid van de treinen. Hout vasthouden, ook al staat die uitdrukking niet in het Gele Boekje.

De treinlectuur.

Almudena Grandes, Het ijzig hart. Ik zou het spijtig vinden mocht iemands leespret bedorven worden door deze kleine bijdragen. Geen spoilers dus, wie het boek wil lezen, moet er met een schone lei aan beginnen. Hij of zij zal zeker niet bedrogen uitkomen.

J.J. Voskuil, Het bureau deel 2 - Vuile handen.

Spijtig genoeg is dit zowat het enige wat hier nog terug te vinden is van de oude tramlijn, al is de bedding verderop goed bewaard.

05-03-2015 om 00:00 geschreven door overweg13