OV is een ideale speeltuin voor wie van cijfertjes houdt en ik beleef er dan ook al vele jaren plezier aan. Het bestand in bijlage geeft een overzicht van het spoorwegmaterieel dat ik heb gebruikt sinds ik tot de jaren van verstand gekomen ben tot vandaag, telkens in percentages uitgedrukt. Meteen krijg je een overzicht van hoe bepaald materiaal in of uit gebruik kwam. Uiteraard gaat het hier om het door mij gebruikte OV, statistisch heeft het dus allemaal geen of weinig waarde, maar het geeft wel een idee van de inzet in de voorbije decennia.
En voor de rest wens ik iedereen een Gelukkig Nieuwjaar!

Bijlagen:
benuttigd materieel.doc (275 KB)   

De wandeling.
We stappen vandaag 12 à 13 km langs de GR van het Waas- en Reynaertland, van Sinaai tot Belsele. Als je het traject op de kaart bekijkt, lijkt het wel een wat scheefgetrokken vraagteken. Als je de bijhorende grafiek aanklikt, merk je dat je eigenlijk bijna constant een stijgende koers hebt gevolgd, al valt dat tijdens het stappen niet op. Dat vraagteken plaats ik wel meer bij Vlaamse GR's: met een TWQ van 42% lijkt het nog wel enigszins snor te zitten, maar de resterende 58% is veelal van een bedroevende kwaliteit: dubbelvakse macadamwegen, kasseibanen met veel te veel autoverkeer - je moet wel erg veel weinig interessante kilometers afleggen om twee zeer mooie stukken langs prachtige veld- en voetwegen te ontdekken. Hoofdbrok zijn ongetwijfeld de Weduwe Voswegel en de aansluitende voetwegen, meteen na Puivelde, die de uitstap toch nog enig karakter geven. We quoteerden 13.5/20, wat eigenlijk ondermaats is voor een GR. Voor alle foto's moet je hier zijn.

Het weer.
Het begon zowaar wat buiig, maar gaandeweg kwamen er opklaringen, zodat we het grootste deel van de tocht toch in ideaal wandelweer aflegden.

De stafkaarten.
14/7-8 Lokeren (2018) en 15/5-6 Sint-Niklaas (2018).

Hoe we er geraakten.
Dat de rechtstreekse IC Kortrijk - Brussel - Sint-Niklaas vandaag een belangrijke rol zou spelen, lag voor de hand. Voor de heenreis stapten we over in Sinaai, waar een bus van lijn 21 ons van het station naar de Dries bracht, een korte rit van 2.5km. Voor de terugrit kozen we ervoor om toch even van de GR af te wijken naar de halte Belsele. Daar stopt de IC namelijk ook, zodat we overstapvrij naar Halle kunnen.

Een beetje geschiedenis.
De gemeente Belsele kon lange tijd bogen op 2 stopplaatsen of stations: een op lijn 56 Sint-Niklaas - Dendermonde (1875 - 1957) en een op lijn 59 (1844 - nu). Het kan verbazen dat de stopplaats op lijn 59 Belsele-Noord genoemd werd, alhoewel de lijn er duidelijk lang voor lijn 56 lag. De verklaring is eenvoudig: de stopplaats op lijn 59 kwam er jaren na die op lijn 56: ik vind ze voor het eerst terug in een spoorboekje van 1900 maar de halte ging open op 01.05.1899. Zie De Lijn Antwerpen - Gent van Marc Clarysse. Die toevoeging Noord zou behouden blijven tot 1957, jaar waarin zowel Belsele als Belsele-Noord geschrapt werd als gevolg van een echte besparingsgolf in de jaren 1950 die de sluiting van lijnen (zoals lijn 56) en vele landelijke stopplaatsen (zoals Belsele-Noord) tot gevolg had.
Lijn 56 werd op 02.06.1957 volledig verbust, lijn 59 werd behouden maar Sinaai en Belsele sneuvelden. Het alternatief bestond uit buslijnen 59a Gent - Sint-Niklaas en 56 Sint-Niklaas - Dendermonde.
Het is wachten tot de elektrificatie van lijn 59 op 03.06.1973: de halten Sinaai en Belsele (nu zonder toevoeging) keerden terug en konden een jaar lang profiteren van 2 stoptreinen per uur die evenwel slecht verdeeld zaten. Die luxe (?) verdween al snel met de invoering van een semi-directe Gent-Sint-Pieters - Antwerpen-Centraal: die treinen reden direct tussen Antwerpen en Sint-Niklaas, bedienden Sinaai en Belsele en reden vanaf Lokeren als een echte semi-direct die veel halten tussen Gent en Lokeren oversloeg.
Met de invoering van IC-IR in 1984 werd een volgende stap gezet: een L-trein Lokeren - Antwerpen-Centraal zorgde voor een uurdienst. Die situatie zou nauwelijks veranderen tot op 14.12.2014 de huidige IC 32xx Sint-Niklaas - Brussel - Tournai - Kortrijk werd ingevoerd. Samen met de L-trein Antwerpen - Lokeren (en soms Dendermonde) ontstond toen een redelijke halfuurdienst.
En de bussen, zul je vragen. Belsele wordt tegenwoordig bediend door lijnen 21, 22 en 23 en door belbus 270. Deze lijnen werden bij de invoering van de basismobiliteit zo ingericht dat ze goede verbindingen met Sint-Niklaas mogelijk maken en door verknoping ook voor verbindingen voorbij Sint-Niklaas kunnen instaan, al zal Sint-Niklaas wel het onbetwistbare centrale punt blijven, omdat de vraag naar bussen uit Belsele voorbij Sint-Niklaas wel beperkt zal blijven.

De verbinding.

En wat we beleefden.
De IC's 32xx bestaan op dit moment ofwel uit vrij lange rijtuigstellen M6 ofwel uit 1 of 2 breaks. Met die dubbeldekkers loopt het wel los, maar de breaks zitten vaak aan de rand van de capaciteit. Toch vermoed ik dat het met IC 3209 meestal wel meevalt, maar vandaag is die ene break niet voldoende. Eerste klas zit voor 80% vol, al staan er nog geen reizigers recht in tweede, maar blijkbaar heeft een goedmenende tbg geoordeeld dat de eersteklasreizigers maar wat comfort moeten inleveren ten gunste van de gezinnen en koppels die vandaag gaan shoppen, naar verluidt een vermoeiende bezigheid die niet ook nog eens voorafgegaan moet worden door rechtstaand reizen. In Brussel-Centraal loopt de afdeling wel leeg. En het dient gezegd: eenmaal voorbij Brussel kwijt de tbg zich echt van zijn taak, met regelmatige passages en controles door zijn trein. Zoals verwacht komen we stipt aan in Sinaai. En nog dit: in Halle horen we dat deze trein bestaat uit 3 i.p.v. 4 rijtuigen en dat eerste klas vooraan hangt. In werkelijkheid hangt die achteraan en heeft een break altijd 3 rijtuigen. Met die aankondigingen is er duidelijk nog werk aan de winkel. Laat men nog maar wat binnenskamers experimenteren voor men het gedrocht op de reiziger loslaat.

De bushalte ligt een honderdtal meter voor de overweg. Ik had eigenlijk verwacht dat de bus in Sint-Niklaas vertraging zou oplopen, maar hij pikt ons 6 minuten te vroeg op. Aan de Dries in Sinaai stopt de bus niet aan de vertrekhalte van zijn volgende rit; stel je voor dat reizigers al zouden willen instappen.

Voor de terugrit is het wel een M6-stel dat aan komt rijden. Het wordt een geschiedenisloze terugrit, met een bezetting nauwelijks die naam waardig, zeker in vergelijking met die van vanmorgen. Ook nu wordt een verminderde samenstelling aangekondigd: 7 i.p.v. 8 rijtuigen. Ja ja, met dat oude materieel heb je niks dan last.

De treinlectuur.
Rik TORFS, Het grote gelijk.
Hans FIERS, Door jouw ogen.

Zouden de engelen nu ook per drone komen met hun vredesboodschap?

Uitgedrukt…
En als je dat niet gelooft, maak ik je wat anders wijs… Spreekt wel voor zich, zeker?

Waar Abraham de mosterd haalde.
Voor het schrijven van deze bijdragen maak ik vaak gebruik van twee zeer waardevolle sites, één over de Belgische spoorlijnen en een over de bussen in Vlaanderen, Brussel en Wallonië. Het grootste probleem is dat van de informatisering: in de voorbije 20 jaar is het vrijwel onmogelijk geworden om nog aan papieren dienstregelingen te geraken en op het internet verdwijnen de oude dienstregelingen naarmate er nieuwe ingevoerd worden. Voor de trams maak ik nog al eens dankbaar gebruik van de Rail Atlas Vicinal van Stefan JUSTENS en Dick van der SPEK en van The Vicinal Story - Light Railways in Belgium 1885 - 1991 van W.J.K. DAVIES.

27-12-2022 om 00:00 geschreven door overweg13